188
mumukShu- yAnI vahI mahimA huyI, vahI ruchi huyI, sab ho gayA.
samAdhAna- hAn, sab usamen A gayA. ruchi, mahimA sab usamen A jAtA hai. yah gnAyak hai so main hUn. gnAyakakA ahampanA karanA. vibhAvakA ahampanA-ekatvabuddhi toDakar vibhAvake koI bhI kAyAmen ekatvabuddhi kare, usake bajAy main usase bhinna gnAyak hUn. bhale abhI vikalpAtmak hai, parantu gnAyakamen ahampanA karanA. vah ahampanA nahIn karanA ki ye shAstra ityAdikI ekatvabuddhi toDakar gnAyakakA ahampanA karanA. abhI vAstavik- rUp-se use TUTA nahIn hai, parantu main gnAyak hUn, is prakArase bhI use vikalpAtmak hai, to bhI main gnAyak hUn, us jAtakI pariNati dRuDh karanI. pratItamen lAnA, ruchimen lAnA, mahimAmen lAnA.
mumukShu- vachanAmRutamen AtA hai ki anubhUtike liye svayamko parapadArtha-se bhinna padArtha nakkI kare, apane dhruv svabhAvakI mahimA lAye aur samyagdarshan pragaT karanekA prayAs karanA chAhiye. vahAn paradravya-se bhinnatA vichAr karane par lagatA hai ki svayam paradravya- se bhinna hai. parantu svayam dhruv gnAyakasvabhAvI mahimAvant hai, aisA lagatA nahIn hai. to prayogAtmakapane kyA karanA chAhiye?
samAdhAna- paradravya-se bhinna hai to usakA astitva grahaN karanA hai ki ye chaitanyakA astitva dhrav svarUp hai vah main hUn, yah main nahIn hUn. yah main nahIn hUn, paradravya so main nahIn hUn, merA svarUp nahIn hai, to main kaun hUn? apanI mahimA Aye binA vAstavik paradravya taraphakI ekatA TUTatI hI nahIn. isaliye main kaun hUn? usakA vichAr kare. merA astitva kyA hai? main ek dhruv gnAyakasvarUpI anAdiananta ek vastu hUn aur ye jo vibhAv paryAy hai vah merA vAstavik svarUp nahIn hai. merA vAstavik svarUp gnAyak svarUp hai. is prakAr apanA astitva grahaN karake nAstitva Aye to vah barAbar hotA hai. akelA nAstitva Aye ki paradravya main nahIn hUn, akelA nAstitva vAstavik nahIn hotA. astitvapUrvakakA nAstitva ho to vah barAbar hotA hai. isaliye astitva taraphakA (prayatna karanA).
ye sab main nahIn hUn, ye sab achchhA nahIn hai, parantu achchhA kyA hai? gnAyak svabhAv mahimAvant hai. usakA astitva grahaN karake nAstitva Aye to use vAstavik bhedagnAn honekA usamen avakAsh hai.
mumukShu- usakI visheSh mahimA kaise Aye?
samAdhAna- dhruvamen, gnAyakatAmen-gnAyakasvabhAvamen hI sab bharA hai. usakA vichAr- se, usakA svabhAv pahinakar nakkI kare ki ye kuchh mahimAvant nahIn hai to mahimAvant kaun hai? main chaitanya gnAyak mahimAvant svarUp hUn. use vichAr-se, usakA svabhAv pahichAnakar