૨૦૨ હૈ. ઉસે તોડનેકા અભ્યાસ કરે. બારંબાર-બારંબાર વહ કરે તો સ્વયં જાગૃત હુએ બિના રહતા હી નહીં; ઉસકા અભ્યાસ કરે તો.
બાલક હો વહ ચલના સીખે, ઐસા કરે, વૈસા કરે. બાલક ભી ઐસા કરતા હૈ. વૈસે બારંબાર વહ સમઝપૂર્વક અભ્યાસ કરે કિ મૈં જ્ઞાયક હૂઁ. વહ તો બાલક હૈ, સમઝતા નહીં હૈ. વૈસે અપની ઓર સ્વયં બાર-બાર અભ્યાસ કરે કિ યે કુછ નહીં ચાહિયે. ગુરુદેવને કહા કિ તૂ ચૈતન્ય હૈ, ઉસ ચૈતન્યકો પહિચાન, ઉસમેં તૂ લીન હો. વહી કરને જૈસા હૈ. બારંબાર ઉસકી જરૂરત લગે તો વહ કરતા હી રહે. ઉસમેં-સે ઉસકા ફલ આયે બિના રહતા હી નહીં, યદિ યથાર્થ અભ્યાસ કરે તો.
મુમુક્ષુઃ- ... ગુફા તક જાના હો તો સવારી કામ આયે, ફિર ઉસે છોડકર અન્દર જાના પડતા હૈ. વૈસે ધારણાજ્ઞાનકો છોડકર અન્દર કૈસે કૂદના?
સમાધાનઃ- વહ અભ્યાસ કરતા રહે. ઉસકી પરિણતિકા પલટા સ્વયં હી ખાતી હૈ. સ્વયં અભ્યાસ કરતા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- કભી લગતા હૈ, સામાન્ય મેંઢકકો સમ્યગ્દર્શન હો જાતા હૈ. તો વહ કૈસી બુદ્ધિ હૈ?
સમાધાનઃ- ઉસકી પરિણતિ ઉતની જોરદાર શુરૂ હોતી હૈ કિ અંતર્મુહૂર્તમેં પલટ જાતી હૈ. અંતર્મુહૂર્તમેં ઉતના ઉગ્ર પ્રયત્ન, ઉગ્ર પરિણતિ ઐસી હોતી હૈ કિ એક અંતર્મુહૂર્તમેં પલટ જાય. ઔર કિસીકો અભ્યાસ કરતે-કરતે પલટતી હૈ. ચૈતન્યકા ચક્ર, પૂરી દિશા જો પર ઓર થી, ઉસકી પૂરી દિશા અંતર્મુહૂર્તમેં પલટ જાતી હૈ. ઉપયોગ અભી થોડા બાહર જાતા હૈ, પરન્તુ ક્ષણભરકે લિયે તો ઉસે નિર્વિકલ્પ દશામેં પૂરા ચક્ર અપની તરફ પલટ જાતા હૈ. વહ ચૈતન્યકી ઐસી કોઈ અદભુત શક્તિ હૈ. અચિંત્ય ચૈતન્યદેવ હી ઐસા હૈ કિ પલટે તો અપને-સે અંતર્મુહૂર્તમેં પલટ જાતા હૈ. ઔર ન પલટે તો અનન્ત કાલ વ્યતીત હો જાતા હૈ. ઐસા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- શાસ્ત્રકા અભ્યાસ, સત્સંગ, વૈરાગ્ય ઇત્યાદિ સાધક કિસ પ્રકાર-સે? ઔર બાધક કિસ પ્રકાર-સે?
સમાધાનઃ- ગુરુદેવને બહુત સમઝાયા હૈ. ગુરુદેવને તો માર્ગ બતાયા હૈ. વસ્તુ સ્વરૂપ ક્યા હૈ? સાધક ક્યા? બાધક ક્યા? સબ બતાયા હૈ. પરન્તુ વહ સાધક તો જબતક અંતરમેં સ્વરૂપકો સમઝતા નહીં હૈ, અંતરમેં સ્થિર નહીં હોતા હૈ, ઇસલિયે વહ બીચમેં આતા હૈ. બાકી વહ ઐસા માને કિ યે સબ સર્વસ્વ હૈ ઔર ઇસીમેં ધર્મ હૈ, ઐસા માને તો, સર્વસ્વ માને તો વહ નુકસાનકર્તા હૈ.
બાકી ઐસા માને કિ યે તો રાગ હૈ. વહ રાગ કહીં આત્માકા સ્વરૂપ નહીં હૈ. આત્મા તો ઉસસે જુદા ઔર અત્યંત ભિન્ન હૈ. આત્મા તો વીતરાગસ્વરૂપ હૈ. શ્રદ્ધા તો