૨૦૪ સબ મેરા સ્વરૂપ નહીં હૈ. તો ભી ઉસ ભૂમિકામેં શ્રુતકા અભ્યાસ, ગુરુ-વાણીકા શ્રવણ, ગુરુ-સેવા, ગુરુ-ભક્તિ, જિનેન્દ્ર ભક્તિ ઇત્યાદિ (સબ હોતા હૈ). જિન્હોંને વહ સ્વરૂપ પ્રગટ કિયા, ઐસે પંચ પરમેષ્ઠી ભગવંતોંકી ભક્તિ ઉસે આયે બિના નહીં રહતી. ઉસકી શ્રદ્ધામેં ઐસા હોના ચાહિયે કિ યે રાગ મેરા સ્વરૂપ નહીં હૈ, મૈં રાગ-સે અત્યંત ભિન્ન હૂઁ.
પરન્તુ જિસ સ્વરૂપકી સ્વયંકો પ્રીતિ હો, વહ જિસને પ્રગટ કિયા, ઉસ પર ઉસે ભક્તિ આયે બિના નહીં રહતી. ઔર પ્રથમ ભૂમિકામેં ઉસકા અભ્યાસ, ચિંતવન, મનન કરે, આત્માકા સ્વરૂપ પ્રગટ કરનેકે લિયે. મેરી આનન્દ દશા કૈસે પ્રગટ હો, ઇસલિયે વહ બીચમેં આયે બિના નહીં રહતા. શ્રદ્ધામેં ઐસા હોના ચાહિયે કિ મૈં ઇસસે અત્યંત ભિન્ન હૂઁ. મેરે સ્વભાવકી પહિચાન કૈસે હો, ઐસે શ્રદ્ધામેં હોના ચાહિયે. પરન્તુ વહ આચરણમેં આયે બિના નહીં રહતા. રાગદશા હૈ તબતક.
ઇસ ક્ષણ વીતરાગ હુઆ જાતા હો, યે છૂટ જાતા હો, તો વીતરાગ દશા હી આદરણીય હૈ. વિકલ્પકી જાલ છૂટ જાતી હો તો નિર્વિકલ્પ દશા-આનન્દ ઔર સ્વાનુભૂતિકી દશા હી આદરણીય હૈ.
મુમુક્ષુઃ- આચરણમેં આવે, પરન્તુ ઉસકા નિષેધ કરનેકી... જો શ્રદ્ધામેં પડા હૈ, ઇસલિયે ઉસકા નિષેધ હોતા રહતા હૈ. તો જૈસા ઉસે બાહરકા નિષેધ શ્રદ્ધામેં હૈ, વૈસા ઉસે વિકલ્પમેં ભી નિષેધ આતા હૈ?
સમાધાનઃ- શ્રદ્ધામેં ઉસે ક્ષણ-ક્ષણમેં (ઐસા હોતા હૈ કિ) મૈં ઇસસે ભિન્ન હૂઁ. ઐસા વિકલ્પમેં નિષેધ નહીં, શ્રદ્ધામેં નિષેધ હુઆ ઇસલિયે સબ નિષેધ આ ગયા. ઉસે શ્રદ્ધામેં અત્યંત નિષેધ હૈ. કોઈ અપેક્ષા-સે આદરણીય નહીં હૈ. ઉસકી શ્રદ્ધામેં સર્વ પ્રકાર-સે વહ નિષિધ્ય હી હૈ.
વિકલ્પમેં તો ઐસા હોતા હૈ કિ મૈં વીતરાગ હો જાઊઁ તો મુઝે યે કુછ નહીં ચાહિયે. ઐસા ભાવનામેં હૈ. યે વિકલ્પ જાલ મુઝે ચાહિયે હી નહીં, ઐસા ઉસકી ભાવનામેં રહતા હૈ. બાકી શ્રદ્ધામેં (ઐસા હોતા હૈ કિ) યે મેરા સ્વરૂપ હી નહીં હૈ. વિકલ્પમેં અર્થાત ઉસે બુદ્ધિમેં તો ઐસા રહતા હૈ કિ યે કુછ આચરને યોગ્ય નહીં હૈ, પરન્તુ શ્રદ્ધામેં તો પરિણતિરૂપ રહતા હૈ. વહ તો એક જ્ઞાનમેં રહતા હૈ. પરિણતિરૂપ ઐસા હી રહતા હૈ કિ મૈં ઇસસે અત્યંત ભિન્ન હૂઁ, ઐસી ભેદજ્ઞાનકી પરિણતિ ક્ષણ-ક્ષણ નિરંતર વર્તતી હૈ કિ ચાહે સો રાગ આયે, મૈં ઉસસે અત્યંત ભિન્ન હૂઁ. ઉસકી પરિણતિ ઉસે ક્ષણ-ક્ષણમેં સહજ રહતી હૈ. પરન્તુ અશુભ પરિણામ-સે બચનેકો શુભભાવ (બીચમેં આતે હૈં).
જો સ્વભાવ સ્વયંને પ્રગટ કિયા, વહ જિસને પ્રગટ કિયા ઐસે દેવ-ગુરુ-શાસ્ત્ર પર ઉસે ભક્તિ આયે બિના નહીં રહતી. જ્ઞાનમેં ભી ઉસે ખ્યાલ હૈ કિ યે કુછ આદરને યોગ્ય નહીં હૈ. વિકલ્પમેં ઔર જ્ઞાનમેં ઐસા હૈ કિ દોનોં આદરને યોગ્ય નહીં હૈ. માત્ર આચરણમેં