૨૯૪
મુમુક્ષુઃ- અંતરકી ભાવના કૈસે ઉત્પન્ન હો?
સમાધાનઃ- ઉસે ઉત્પન્ન કરનેકે લિયે સ્વયંકો ઉતની લગન હો, જરૂરત લગે કિ બસ, કોઈ વસ્તુમેં ઉસે રસ નહીં હૈ, એક ચૈતન્ય તરફકા રસ લગે. ચૈતન્યમેં અન્દર અપૂર્વતા લગે. ઐસી અપૂર્વતા લગે. ઉસકે બિના સ્વયંકો ચલે હી નહીં. ચૈતન્યકી પરિણતિકે બિના કૈસે ચલે? ઐસા યદિ અંતરમેં-સે હો તો અંતરમેં-સે પરિણતિ પ્રગટ હુએ બિના રહે હી નહીં.
સમાધાનઃ- .. જો માર્ગ બતાયા, ઉસ માર્ગકે બિના અંતરમેં કહીં સંતોષ હો સકે ઐસા નહીં હૈ. ધ્યાન કરે તો સમઝ બિનાકા ધ્યાન (કરે તો) અન્દર-સે કુછ પ્રગટ નહીં હોતા. જ્ઞાનપૂર્વકકા ધ્યાન હો તો વહ સચ્ચા ધ્યાન હો, અપના સ્વભાવ પહિચાનકર. શ્રીમદ કહતે હૈં ન, તરંગરૂપ હો જાતા હૈ. જ્ઞાન બિનાકા ધ્યાન તો.
જો જાન રહા હૈ વહ સ્વયં હી હૈ. સ્વયં અપનેકો જાન નહીં સકતા હૈ. વિભાવમેં જો સબકો જાનનેવાલા હૈ, ઉસ જાનનેવાલેકા અસ્તિત્વ ગ્રહણ કરના. જાનનેવાલેકા અસાધારણ ગુણ જ્ઞાત હોતા હૈ. બાકી અનન્ત અનુપમ શક્તિયોં-સે ભરા (હૈ). પરન્તુ જ્ઞાનસ્વભાવ ઉસકા ઐસા અસાધારણ હૈ કિ વહ ગ્રહણ હો સકે ઐસા હૈ. પરન્તુ સ્વયંકી ઉતની તૈયારી હો તો વહ ગ્રહણ કર સકતા હૈ. પરન્તુ વહ જબતક ન હો તબતક ઉસકી અપૂર્વતા લગે ઔર ઉસ તરફ પરિણતિ જાય તો ભી અચ્છા હૈ. ઉસકી ભાવના હો તો ભી.
મુમુક્ષુઃ- ઐસા હોતા હૈ કિ ઐસા કૈસા અનુભવ? ઐસા કૈસા આનન્દ? ક્યા હોતા હૈ? ઉસ વક્ત અપનેકો ક્યા દિખાઈ દેતા હૈ? ઐસા હોતા હૈ કિ જાનનેવાલેકો જાનના હૈ, વહ સબ બાત બરાબર. તો ફિર ઉસમેં આનન્દ આતા હૈ તો કૈસા આનન્દ હૈ? ઉસકા ક્યા સ્વરૂપ હૈ?
સમાધાનઃ- જબતક વિકલ્પમેં ખડા હૈ, તબતક આનન્દ પ્રગટ નહીં હોતા. વિકલ્પ- સે ભિન્ન પડે તો પ્રગટ હોતા હૈ. પરન્તુ પહલે ભેદજ્ઞાન હો તો વિકલ્પ-સે ભિન્ન પડે. ઔર વહ ભેદજ્ઞાન ભી યથાર્થ પરિણતિયુક્ત હોના ચાહિયે. પહલે તો અભ્યાસરૂપ હોતા હૈ, ફિર ઉસકી પરિણતિ પ્રગટ હોતી હૈ. વિકલ્પમેં ખડા હૈ તબતક આનન્દ હોતા નહીં. ઉસકી શ્રદ્ધા કરે, અપૂર્વતા કરે તો હો. ઐસા પહલે હો, બાદમેં હો. પહલે તો યથાર્થ પ્રતીત કરે કિ આત્મામેં આનન્દ હૈ. શાસ્ત્રમેં આતા હૈ, તુઝ-સે ન હો સકે તો શ્રદ્ધા તો કરના.
સમાધાનઃ- .. શાશ્વત મન્દિર હૈ. શાશ્વત રત્નકે મન્દિર ઔર શાશ્વત પ્રતિમાએઁ પાઁચસૌ- પાઁચસૌ ધનુષકી. જૈસે સમવસરણમેં ભગવાન બૈઠે હોં, વૈસે રત્નકી પ્રતિમાએઁ. નાસાગ્ર દૃષ્ટિ હૈ. એક દિવ્યધ્વનિ નહીં હૈ, બાકી જૈસે ભગવાન હોં, વૈસા પદ્માસન ઔર ઐસે પાઁચસૌ ધનુષકી, ઐસી ૧૦૮ પ્રતિમાએઁ. ૫૨ જિનાલય હૈ. વહ પૂરા દ્વીપ માનોં ભગવાનકે મન્દરોંકા