૨૯૮ મૈં જ્ઞાયક હૂઁ, મૈં ચૈતન્ય હૂઁ, જ્ઞાતા હૂઁ ઐસી ભેદજ્ઞાનકી પરિણતિકા અભ્યાસ કરના. મૂલ વસ્તુ યહ હૈ. એકત્વબુદ્ધિકો તોડના. એકત્વ તોડકર સ્વરૂપકા એકત્વ કરે. ચૈતન્યમેં એકત્વ, પરસે વિભક્ત હૂઁ, ઉસકા અભ્યાસ કરના. સૂક્ષ્મ રૂપસે બહુત સમઝાયા હૈ, કરનેકા સ્વયંકો હો. ... આત્મા હૈ. બાહરમેં કુછ અનુપમતા હૈ હી નહીં, અનુપમસ્વરૂપ આત્મા હૈ. ઉસીમેં- સે પ્રગટ હો ઐસા હૈ.
સમાધાનઃ- .. અનુયાયી ઔર શિષ્યોમેં કુછ ફર્ક નહીં હૈ. ગુરુદેવકે હર ગાઁવમેં શિષ્ય હૈં. યહાઁ ભી હૈ, સબ ગુરુદેવકે શિષ્ય હી હૈં. (ગુરુદેવ) અલૌકિક પુરુષ થે, મહાપુરુષ. ગુરુદેવ જૈસા તો કોઈ હૈ હી નહીં. ગુરુદેવ તો કોઈ અદભુત વ્યક્તિ ઇસ પંચમકાલમેં હુએ. ગુરુદેવકી વાણી બહુત લોગોંને ગ્રહણ કી હૈ.
... તીર્થંકરદેવકો જો સમવસરણકી રચના હોતી હૈ, ભગવાનકી દિવ્યધ્વનિ છૂટે, ઉસકા અતિશય, ઉનકી વાણી, સમવસરણમેં કિતને હી જીવ (હોતે હૈં), ચતુર્વિધ સંઘ વાણી સુનતે હૈં. તીર્થંકર ભગવાનકા અતિશય અલગ હી હોતા હૈ. ઉનકે પ્રતાપ-સે અનેક મુનિવૃંદ હોતે હૈં. તો ભી કોઈ મુનિ, તીર્થંકરકી તુલનામેં ઉનકે જૈસા અતિશય કિસીકા નહીં હોતા. ઉસમેં ઐસા કહે કિ તીર્થંકરકે બાદ કૌન? તીર્થંકર તીર્થંકર હી હોતે હૈં, ઉનકે જૈસા કોઈ નહીં હોતા. તીર્થંકરકે બાદ કિસકી સ્થાપના કરની, ઐસા હોતા હી નહીં. તીર્થંકરકે બાદ કોઈ હોતા હી નહીં. મુનિઓંકા સમૂહ હોતા હૈ, પરન્તુ તીર્થંકર જૈસી વાણી કિસીકી નહીં હોતી.
.. ઉનકી કોઈ સ્થાપના નહીં હોતી. ઉનકી ધ્વનિ છૂટે, પરન્તુ તીર્થંકરકા અતિશય તો તીર્થંકરકો હી હોતા હૈ. ઉનકે બાદ કૌન? ઐસી કોઈ સ્થાપના નહીં હોતી કિ તીર્થંકરકે બાદ કિસકો સ્થાપના. મુનિ આદિ હોતે હૈં, ઉનકી સ્થાપના નહીં હોતી. ક્યોંકિ તીર્થંકર જૈસા કોઈ હોતા હી નહીં.
મુમુક્ષુઃ- ગણધર તો હોતે હૈં ન.
સમાધાનઃ- તીર્થંકર જૈસા કોઈ હોતા હી નહીં. વહ સબ તો છદ્મસ્થ હોતે હૈં. તીર્થંકર જૈસા કોઈ હોતા હી નહીં. ઉનકે બાદ કૌન? ઐસા કુછ હોતા હી નહીં. વહ તો જિન્હોંને વાણી ગ્રહણ કી, તો ઐસે હી માર્ગ ચલતા હૈ. વાણી ગ્રહણ કી ઔર આત્માકી સાધના કરનેવાલે બહુત જીવ હોતે હૈં. આત્માકી સાધના કરે ઉસીમેં માર્ગ ચલતા હૈ. ઐસે સાધક જીવ બહુત હોતે હૈં.
મુમુક્ષુઃ- સિદ્ધ હોકર ઉનકે જૈસા બન સકતે હૈં, પરન્તુ બાહર અતિશયમેં કોઈ સમાનતા નહીં હોતી.
સમાધાનઃ- અતિશયમેં સમાન હો હી નહીં સકતા. ઉનકે બાદ ઉનકે જૈસા કોઈ હોતા હી નહીં. સાધના કરનેવાલે બહુત મિલેંગે, પરન્તુ ઉનકે જૈસા કોઈ નહીં મિલતા.