198 sāthameṁ ho jātā hai. siṁhake bhavameṁ sab sāthameṁ ā gayā. pariṇati ekadam narma ho gayī, andar pātratā pragaṭ ho gayī, are..! ye maiṁ kyā kar rahā hūn̐? aisā ho jātā hai. aṁtar svarūp or muḍ jātā hai. sab sāthameṁ ho jātā hai. are..! ye vibhāvadaśāmeṁ maiṁ kahān̐ ā gayā? svabhāv or pariṇati palaṭ jātī hai. sab sāthameṁ (ho jātā hai).
yathārtha palaṭanā kab kahā jāy? ki andar bhedajñān huā taba. aur us yathārtha palaṭaneke sāth sabakā avinābhāvī sambandha hai. usake pahale use pātratāke amuk bhāv āte haiṁ, are..! ye maiṁ kyā kar rahā hūn̐? aisā vikalpa āye. parantu yathārtha prakār- se jab chūṭatā hai tab ekasāth chūṭ jātā hai.
mumukṣuḥ- āpane kahā ki tīkhā aur ugra puruṣārtha karanā paḍegā. usameṁ jyādā vāṁcan karanā? jyādā satsaṁg karanā? jyādā dhyān karanā?
samādhānaḥ- aṁtar pariṇatikā jyādā puruṣārtha karanā. usameṁ jahān̐ usakī ruci lage, use vāṁcanameṁ pariṇatiko jyādā lābhadāyī dikhe to vāṁcanameṁ juḍe, vicārameṁ jyādā lābh lage to usameṁ juḍe, use satsaṁgameṁ lābh hotā ho to usameṁ juḍe. use jahān̐ lābh hotā ho vah kare. parantu andar puruṣārtha, andar jñāyakakī ugratā kaise ho, jñāyakadhārākī aur maiṁ kaise mere caitanyakī or merī pariṇati dr̥ḍh ho, merī pratīti dr̥ḍh ho, maiṁ caitanya hī hūn̐, yah maiṁ nahīṁ hūn̐, usake puruṣārthakā dhyey ek hī hai. us dhyeyake sāth jahān̐-jahān̐ usake pariṇāmako ṭhīk paḍe, jahān̐ usake pariṇām ṭik sake aur vr̥ddhi ho, aise kāyāmeṁ juḍe.
dhyānameṁ use ṭhīk lage to dhyānameṁ juḍe. parantu dhyānake sāth yathārtha jñānake vicār, yathārtha jñānapūrvak dhyān hotā hai. apane svabhāvako pahacāne vicār karake ki yah jñāyak hai vahī maiṁ hū̃n. phir usameṁ ekāgra honekā prayatna kare. vah ekāgratā usakā dhyān hai. usameṁ dhyān-se ugratā hotī ho to dhyān kare. parantu vah dhyān jñānapūrvakakā dhyān honā cāhiye. binā samajhe dhyān kare yā vikalpa choḍe, kahān̐ khaḍe rahanā? apanā astitva grahaṇ kiye binā, samajh binā hī dhyān kare to koī lābh nahīṁ hai. samajhakar dhyān kare ki maiṁ yah caitanya hūn̐ aur yah maiṁ nahīṁ hū̃n. phir usameṁ ekāgra honekā tīkhā puruṣārtha kare to lābh ho. lekin vah yathārtha samajhapūrvak honā cāhiye.
ekāgratākī ugratā karake vibhāv-se bhinna paḍanekā prayatna kare. parantu usako yathārtha jñān karaneke liye vicārake sāth vāṁcan, satsaṁg, yathārtha jñān karaneke liye vah hotā hai. phir ekāgratā karaneke liye vah dhyān kare, parantu samajhapūrvakakā dhyān honā cāhiye. jñānapūrvakakā dhyān honā cāhiye.
mumukṣuḥ- jo vāṁcan karane-se, jo vicār karane-se ātmā vibhāvase, vibhāvake