ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਮਨ੍ਦਤਾ ਹੈ ਯਾ ਵਿਪਰੀਤਤਾ ਗਿਨਨੀ?
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਮਨ੍ਦਤਾ ਕਹਨੇਮੇਂ ਆਤੀ ਹੈ. ਗੁਰੁਦੇਵਨੇ ਬਹੁਤ ਸਮਝਾਯਾ ਹੈ, ਸ੍ਵਯਂਨੇ ਵਿਚਾਰ ਕਿਯਾ ਹੈ. ਮਨ੍ਦਤਾ ਹੈ. ਆਚਾਰ੍ਯ, ਗੁਰੁਦੇਵ ਉਪਦੇਸ਼ਮੇਂ ਕਹੇ ਕਿ ਇਤਨਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦੇਨੇਕੇ ਬਾਦ ਭੀ ਤੂ ਜਾਗ੍ਰੁਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹਾ ਹੈ, ਤੇਰੀ ਕਿਤਨੀ ਵਿਪਰੀਤਤਾ ਹੈ. ਐਸਾ ਉਪਦੇਸ਼ਮੇਂ ਕਹੇ. ਉਪਦੇਸ਼ਮੇਂ ਐਸਾ ਆਯੇ. ਉਪਦੇਸ਼ਮੇਂ ਐਸਾ ਕਹੇ, ਉਪਦੇਸ਼ਮੇਂ ਐਸਾ ਆਯੇ. ਅਪਨੀ ਮਨ੍ਦਤਾਕੇ ਕਾਰਣ ਸ੍ਵਯਂ ਅਟਕਾ ਹੈ.
ਇਤਨਾ ਗੁਰੁਦੇਵਕਾ ਉਪਦੇਸ਼, ਆਚਾਰ੍ਯ ਇਤਨਾ ਕਹੇ ਫਿਰ ਭੀ ਤੂ ਉਸੀਮੇਂ ਪਡਾ ਹੈ, ਯਹ ਤੇਰੀ ਕਿਤਨੀ ਵਿਪਰੀਤਤਾ ਹੈ. ਵਿਪਰੀਤਤਾਕਾ ਅਰ੍ਥ ਯਹ ਕਿ ਤੇਰੀ ਕਿਤਨੀ ਮਨ੍ਦਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੂ ਜਾਗ੍ਰੁਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹਾ ਹੈ. ਉਸਕੀ ਪ੍ਰਤੀਤਿ-ਰੁਚਿ-ਜੂਠੀ ਹੈ, ਐਸਾ ਉਸਕਾ ਅਰ੍ਥ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਮਨ੍ਦਤਾ ਹੈ.
ਸਮ੍ਯਗ੍ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਕੋ ਆਸਕ੍ਤਿ ਕਹਨੇਮੇਂ ਆਤੀ ਹੈ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਉਸੇ ਅਨਨ੍ਤ ਟੂਟ ਗਯਾ ਹੈ. ਅਨਨ੍ਤ ਸਂਸਾਰਕੀ ਜੋ ਏਕਤ੍ਵਬੁਦ੍ਧਿ, ਅਨਨ੍ਤਤਾ ਟੂਟ ਗਯੀ ਹੈ. ਅਬ ਅਲ੍ਪ ਰਹਾ ਹੈ ਉਸੇ ਆਸਕ੍ਤਿ ਮਾਤ੍ਰ ਕਹਨੇਮੇਂ ਆਤਾ ਹੈ. ਉਸੇ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਕੁਛ ਆਦਰਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਉਸੇ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਮੇਂ-ਸੇ ਤੋ ਸਬ ਨਿਕਲ ਗਯਾ ਹੈ. ਕਰਨਾ, ਕਰਵਾਨਾ, ਅਨੁਮੋਦਨ ਸਬ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਮੇਂ-ਸੇ ਛੂਟ ਗਯਾ ਹੈ. ਉਸੇ ਕਿਸੀ ਭੀ ਪ੍ਰਕਾਰਕੀ ਆਸਕ੍ਤਿ ਉਸਕੀ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਮੇਂ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਵਿਭਾਵਕਾ ਉਸਨੇ ਨੌ-ਨੌ ਕੋਟਿ-ਸੇ ਤ੍ਯਾਗ ਕਿਯਾ ਹੈ ਕਿ ਯੇ ਆਦਰਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਅਨੁਮੋਦਨ ਕਰਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਸਮੇਂ ਜੁਡਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਉਤਨੀ ਉਸਕੀ ਜੋਰਦਾਰ ਪ੍ਰਤੀਤਿ ਜ੍ਞਾਯਕਧਾਰਾਕੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸੇ ਸਬ ਕੁਛ ਛੂਟ ਗਯਾ ਹੈ. ਅਨਨ੍ਤ-ਅਨਨ੍ਤ ਰਸ ਉਸਕਾ ਟੂਟ ਗਯਾ ਹੈ. ਉਸਕੀ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਮੇਂ ਉਤਨਾ ਬਲ ਹੈ ਕਿ ਉਸਕਾ ਤ੍ਯਾਗ ਕਿਯਾ ਹੈ. ਉਸਕੀ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ, ਪੂਰੀ ਦਿਸ਼ਾ ਸ੍ਵਰੂਪ ਤਰਫ ਚਲੀ ਗਯੀ ਹੈ. ਸ੍ਵਯਂਕੋ ਹੋ ਨਿਹਾਰਤਾ ਹੈ. ਅਲ੍ਪ ਪਰ ਓਰ ਜਾਤਾ ਹੈ ਤੋ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਅਪਨੀ ਓਰ ਚਲੀ ਗਯੀ ਹੈ. ਲੇਕਿਨ ਅਭੀ ਉਸਮੇਂ ਖਡਾ ਹੈ ਇਸਲਿਯੇ ਉਸੇ ਉਤਨੀ ਅਸ੍ਥਿਰਤਾਕੀ ਆਸਕ੍ਤਿ ਹੈ. ਏਕਤ੍ਵਬੁਦ੍ਧਿਕੀ ਆਸਕ੍ਤਿ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਵਹ ਟੂਟ ਗਯੀ ਹੈ.
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਮੇਂ-ਸੇ ਉਸਕਾ ਪੂਰਾ ਪਰਿਣਮਨ ਚਕ੍ਰ ਚੈਤਨ੍ਯ ਸ੍ਵਭਾਵ ਤਰਫ ਚਲਾ ਗਯਾ ਹੈ. ਵਿਭਾਵ ਤਰਫ ਉਸਕੀ ਪਰਿਣਤਿਕਾ ਚਕ੍ਰ ਥਾ ਵਹ ਸ੍ਵਭਾਵ ਓਰ ਚਲਾ ਗਯਾ ਹੈ. ਅਭੀ ਅਲ੍ਪ ਅਸ੍ਥਿਰਤਾ ਹੈ. ਉਸਕੇ ਅਮੁਕ ਜੋ ਭਵ ਹੋਤੇ ਹੈਂ, ਉਸਕੀ ਅਸ੍ਥਿਰਤਾਕੀ ਪਰਿਣਤਿ (ਹੈ). ਅਨਨ੍ਤ ਰਸ ਟੂਟ ਗਯਾ. ਅਨਨ੍ਤ ਭਵਕਾ ਜੋ ਥਾ ਵਹ ਅਨਨ੍ਤਤਾ ਟੂਟ ਗਯੀ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਤੀਵ੍ਰਤਾ ਕਰਨੇਕੇ ਲਿਯੇ ਕ੍ਯਾ ਕਰਨਾ?
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਤੀਵ੍ਰਤਾ ਕਰਨੇਕੇ ਲਿਯੇ ਸ੍ਵਯਂਕੋ ਹੀ ਕਰਨਾ ਹੈ. ਅਪਨੀ ਜਰੂਰਤ ਅਪਨੇਕੋ ਲਗੇ ਕਿ ਮੁਝੇ ਮੇਰੇ ਸ੍ਵਭਾਵਕੀ ਜਰੂਰਤ ਹੈ. ਯੇ ਕੋਈ ਜਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਯੇ ਸਬ ਜਰੂਰਤ ਬਿਨਾਕਾ ਹੈ. ਅਪਨੀ ਜਰੂਰਤ ਲਗੇ ਕਿ ਮੁਝੇ ਮੇਰੇ ਸ੍ਵਭਾਵਕੀ ਜਰੂਰਤ ਹੈ. ਔਰ ਮੁਝੇ ਸ੍ਵਭਾਵ ਚਾਹਿਯੇ. ਉਸਕੀ ਜਰੂਰਤ ਹੈ. ਉਸਮੇਂ ਹੀ ਸਬ ਭਰਾ ਹੈ. ਉਸਕੀ ਯਦਿ ਜਰੂਰਤ ਲਗੇ ਤੋ ਉਸਕੀ ਤੀਵ੍ਰਤ ਹੋ.
ਐਸੇ ਮਨੁਸ਼੍ਯ ਭਵਮੇਂ ਐਸੇ ਗੁਰੁਦੇਵ ਮਿਲੇ, ਇਸਲਿਯੇ ਤੁਝੇ ਪਲਟਾ ਕਰਕੇ ਹੀ ਛੂਟਕਾਰਾ ਹੈ. ਇਸ ਤਰਹ ਅਪਨੀ ਜਰੂਰਤ ਲਗੇ ਤੋ ਉਸਕੀ ਰੁਚਿਕੀ ਤੀਵ੍ਰਤਾ ਹੋ. ਏਕਤ੍ਵਬੁਦ੍ਧਿ ਨਹੀਂ ਟੂਟਤੀ