੨੮੮
ਵਹ ਪ੍ਰਤੀਤਿ, ਉਸਕੀ ਪ੍ਰਤੀਤਿ ਐਸੀ ਹੋਤੀ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਜੈਸੀ. ਭਲੇ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਪ੍ਰਗਟ ਨਹੀਂ ਹੁਆ ਹੈ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਵਹ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਜੈਸੀ ਪ੍ਰਤੀਤਿ, ਐਸਾ ਦ੍ਰੁਢ ਨਿਰ੍ਣਯ ਕਰਕੇ ਚੈਤਨ੍ਯਤਤ੍ਤ੍ਵਕਾ ਆਸ਼੍ਰਯਸੇ ਉਸਕੇ ਬਲਸੇ ਆਗੇ ਜਾਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯਹੀ ਹੈ, ਅਨ੍ਯ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਯਹੀ ਮਾਰ੍ਗ ਹੈ ਔਰ ਇਸੀ ਮਾਰ੍ਗ ਪਰ ਜਾਨਾ ਹੈ. ਐਸੇ ਜ੍ਞਾਨਸ੍ਵਭਾਵਕੋ, ਜ੍ਞਾਯਕਤਤ੍ਤ੍ਵਕੋ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਕੇ ਉਸਕੀ ਓਰ ਮਤਿ- ਸ਼੍ਰੁਤਕਾ ਉਪਯੋਗ ਮੋਡਤਾ ਹੈ ਔਰ ਬਾਰਂਬਾਰ ਉਸਕੀ ਦ੍ਰੁਢਤਾ ਕਰਤਾ ਹੈ. ਤੋ ਉਸਕੀ ਪ੍ਰਗਟ ਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧਿ ਹੁਏ ਬਿਨਾ ਨਹੀਂ ਰਹਤੀ.
ਸਮਾਧਾਨਃ- ... ਸ੍ਵਤਂਤ੍ਰ ਹੈ. ਦੇਵ-ਗੁਰੁ-ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰ ਉਸਮੇਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਹੋਤੇ ਹੈਂ. ਪਰਨ੍ਤੁ ਅਪਨਾ ਪਦਾਰ੍ਥ .... ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਤੋ ਪ੍ਰਬਲ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਗੁਰੁਕਾ ਔਰ ਦੇਵਕਾ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਅਨ੍ਦਰ-ਸੇ... ਸ੍ਵਯਂ ਅਪਨੇ ਅਪਰਾਧਸੇ ਅਨਾਦਿ ਕਾਲ-ਸੇ ਪਰਿਭ੍ਰਮਣ ਕਿਯਾ, ਵਿਭਾਵ ਪਰਿਣਤਿਮੇਂ ਰੁਕਾ, ਉਸਕੇ ਕਾਰਣ ਜਨ੍ਮ-ਮਰਣ ਹੁਏ. ਵਹ ਸ੍ਵਯਂ ਅਪਨੇ-ਸੇ ਹੀ ਅਟਕਾ ਹੈ. ਉਸਮੇਂ ਕਰ੍ਮ ਤੋ ਮਾਤ੍ਰ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਹੈ. ਕਰ੍ਮ ਕੋਈ ਜਬਰਜਸ੍ਤੀ ਜਬਰਨ ਕਰਵਾਤਾ ਨਹੀਂ, ਸ੍ਵਯਂ ਸ੍ਵਤਂਤ੍ਰ ਹੈ. ਵੈਸੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਕਰਨੇਮੇਂ ਭੀ ਸ੍ਵਯਂ ਸ੍ਵਤਂਤ੍ਰ ਹੈ. ਸ੍ਵਯਂ ਅਪਨੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ-ਸੇ ਪਲਟੇ, ਉਸੇ ਗੁਰੁਨ ਜੋ ਬਤਾਯਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਕੇ ਯਦਿ ਸ੍ਵਯਂ ਪਲਟੇ ਤੋ ਹੋ ਸਕੇ ਐਸਾ ਹੈ.
ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮੇਂ ਆਤਾ ਹੈ ਨ ਕਿ ਪਾਨੀ ਮਲਿਨ ਹੋ, ਉਸੇ ਕਤਕਫਲ, ਕੋਈ ਔਸ਼ਧਿ-ਸੇ ਨਿਰ੍ਮਲ ਕਰਨੇਮੇਂ ਆਤਾ ਹੈ, ਵਹ ਅਪਨੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ-ਸੇ (ਕਰਤਾ ਹੈ). ਵੈਸੇ ਆਤ੍ਮਾ ਭੀ ਸ੍ਵਯਂ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਕਰਕੇ ਅਂਤਰਮੇਂ, ਔਸ਼ਧਿ ਅਰ੍ਥਾਤ ਸ੍ਵਯਂ ਅਪਨੇ ਜ੍ਞਾਨ-ਸੇ, ਜ੍ਞਾਨਰੂਪ ਔਸ਼ਧਿਕੋ ਅਪਨੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ- ਸੇ ਜੋ ਨਿਰ੍ਮਲ, ਆਤ੍ਮਾ ਸ੍ਵਭਾਵ-ਸੇ ਤੋ ਨਿਰ੍ਮਲ ਹੀ ਹੈ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਜ੍ਞਾਨਸੇ ਉਸਕੀ ਬਰਾਬਰ ਪਹਿਚਾਨ ਕਰਕੇ ਯੇ ਜ੍ਞਾਨ ਭਿਨ੍ਨ ਹੈ ਔਰ ਵਿਭਾਵ ਭਿਨ੍ਨ ਹੈ, ਉਸੇ ਅਪਨੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ-ਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਕਰੇ ਤੋ ਭਿਨ੍ਨ ਹੋ ਸਕੇ ਐਸਾ ਹੈ. ਸ੍ਵਭਾਵ-ਸੇ ਤੋ ਨਿਰ੍ਮਲ ਹੈ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਪ੍ਰਗਟ ਪਰ੍ਯਾਯਮੇਂ ਨਿਰ੍ਮਲ ਅਪਨੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ-ਸੇ ਹੋਤਾ ਹੈ.
ਵਹ ਸ੍ਵਯਂ ਹੀ ਉਸਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਪਡਤਾ ਹੈ, ਭੇਦਜ੍ਞਾਨ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਸ੍ਵਾਨੁਭੂਤਿ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਵਹ ਸਬ ਵਹੀ ਕਰਤਾ ਹੈ. ਅਪਨੇਕੋ ਜਰੂਰਤ ਲਗੇ ਤੋ ਪਲਟਤਾ ਹੈ. ਮੁਝੇ ਆਤ੍ਮਾ ਹੀ ਚਾਹਿਯੇ, ਆਤ੍ਮਾਕੀ ਸ੍ਵਾਨੁਭੂਤਿ ਔਰ ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਜੋ ਜ੍ਞਾਨ, ਆਨਨ੍ਦਾਦਿ ਅਨਨ੍ਤ ਗੁਣੋਂ-ਸੇ ਭਰਪੂਰ ਹੈ, ਵਹੀ ਮੁਝੇ ਚਾਹਿਯੇ. ਐਸੀ ਯਦਿ ਅਪਨੇਕੋ ਜਰੂਰਤ ਲਗੇ ਤੋ ਵਹ ਸ੍ਵਯਂ ਹੀ ਪਲਟ ਜਾਤਾ ਹੈ. ਤੋ ਵਹ ਬਾਹਰਮੇਂ ਅਟਕ ਨਹੀਂ ਸਕਤਾ. ਉਸਕੋ ਖੁਦਕੋ ਜਰੂਰਤ ਲਗੇ ਤੋ ਸ੍ਵਯਂ ਹੀ ਪਲਟਤਾ ਹੈ ਔਰ ਵਹ ਅਪਨੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ-ਸੇ ਹੀ ਹੋ ਸਕੇ ਐਸਾ ਹੈ. ਕੋਈ ਉਸੇ ਜਬਰਨ ਕਰਵਾਤਾ ਨਹੀਂ. ਸ੍ਵਯਂ ਕਰੇ ਤੋ ਹੋ ਸਕੇ ਐਸਾ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਵਹ ਕੈਸਾ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਚਾਹਿਯੇ? ਐਸੀ ਜਾਗ੍ਰੁਤਿ ਉਸੇ ਕੈਸੇ ਆਯੇ?
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਅਨ੍ਦਰਮੇਂ ਐਸੀ ਜਾਗ੍ਰੁਤਿ ਹੋ ਕਿ ਮੈਂ ਯਹ ਚੈਤਨ੍ਯ ਹੂਁ ਔਰ ਯਹ ਨਹੀਂ ਹੂਁ. ਅਪਨਾ ਚੈਤਨ੍ਯਤਤ੍ਤ੍ਵ ਹੈ ਉਸੇ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰੇ, ਯੇ ਸ਼ਰੀਰਾਦਿ ਪਰ ਊਪਰ ਅਪਨੀ ਬੁਦ੍ਧਿ ਹੈ, ਬਾਹਰਮੇਂ ਮੈਂ-ਮੈਂ ਹੋ ਰਹਾ ਹੈ, ਉਸਮੇਂ-ਸੇ ਅਹਂਪਨਾ ਛੋਡਕਰ ਚੈਤਨ੍ਯ ਸੋ ਮੈਂ ਹੂਁ, ਯਹ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਹੂਁ, ਐਸੇ