౩౮
సమాధానః- స్వభావకీ పరిణతి... సమ్యగ్దృష్టి అపనే అస్తిత్వకీ జో ప్రతీత హుయీ, ఉసే జ్ఞాయకకీ ధారా హై. వహ పరిణతి జ్ఞాయక జ్ఞాయకరూప పరిణమతీ హై. ఔర మైం ఇస స్వరూప హూఁ ఔర ఇస స్వరూప నహీం హూఁ, ఐసీ పరిణతి తో ఉసే సహజ చలతీ హై. మైం చైతన్య జ్ఞాయక స్వరూప హూఁ ఔర ఇస స్వరూప నహీం హూఁ. యహ హూఁ ఔర యహ నహీం హూఁ. ఐసీ దో జాతకీ ఉసకీ పరిణతి, ఐసా సహజ జ్ఞాన ఉసే వర్తతా హీ రహతా హై. ఉపయోగరూప నహీం హై. వహ లబ్ధ హై ఉసకా మతలబ ఏక ఓర పడా హై, ఐసా నహీం. ఉసే వేదనమేం ఐసా ఆతా హై కి మైం యహ హూఁ ఔర యహ నహీం హూఁ. యహ మైం హూఁ-జ్ఞాయక హూఁ ఔర యహ నహీం హూఁ. ఐసా సహజ జ్ఞాన నిరంతర ఉసే జ్ఞాయకకీ ధారా రహతీ హీ హై. సవికల్ప దశామేం ఐసీ జ్ఞాయకధారా వర్తతీ రహతీ హై.
ముముక్షుః- అహంపనా రూప వృత్తి అథవా వ్యాపార నిరంతర చలతా హీ రహతా హై.
సమాధానః- వహ నిరంతర చలతీ హై. మైం యహ హూఁ, ఇసలియే ఉసమేం మైం నహీం హూఁ, ఐసా ఆ జాతా హై. మైం యహ హూఁ, ఇసలియే పరసే భిన్న యహ మైం హూఁ.
ముముక్షుః- యహ మైం హూఁ, ఐసీ పరిణతి (వర్తతీ హై తో) వహాఁ ఉసే స్వప్రకాశక కహనా హై?
సమాధానః- స్వప్రకాశక ఔర పర, దోనోం సాథమేం ఆ గయా. స్వపరప్రకాశక హై. ఉసకీ పరిణతి స్వపరప్రకాశక హై. ప్రతీతి-యహ మైం హూఁ-ఐసా దృఢ హై. ప్రతీతి నిర్వికల్ప హై, పరన్తు జ్ఞానకీ ధారా హై కి యహ మైం హూఁ ఔర యహ నహీం హూఁ, వహ స్వపరప్రకాశక హై. అస్తి ఔర నాస్తి దోనోం జ్ఞానమేం ఆ గయా హై. ప్రతీతిమేం మైం యహ హూఁ, దృష్టిమేం యహ మైం హూఁ, ఐసా (హై). బాకీ జ్ఞానకీ-జ్ఞాయకకీ ధారా చలతీ హై. యహ మైం హూఁ ఔర యహ నహీం హూఁ. ఉస జాతకీ సహజ పరిణతి హై.
ముముక్షుః- దిశా స్వ తరఫ కరనీ హై, వహ ఏక అలగ బాత హై. బాకీ స్వభావ తో ఐసా హీ హై.
సమాధానః- స్వభావ తో ఐసా హీ హై. దిశా స్వ తరఫ పలటనీ హై. సమాధానః- ద్రవ్య-గుణ-పర్యాయ తో వస్తుకా స్వభావ హై. పర్యాయ ఏక అంశ (హై). అంశ జితనా అంశీ నహీం హై. (అంశీ) అఖణ్డ హై, వహ తో అంశ హై. దృష్టికీ అపేక్షా-సే పర్యాయ మేరేమేం నహీం హై. పర్యాయ హై హీ నహీం, ఐసా తో నహీం హై. ద్రవ్య-గుణ-పర్యాయ వస్తుకా స్వభావ హై.
జ్ఞాన సబకా హోతా హై. ద్రవ్య-గుణ-పర్యాయ సబకా. పర్యాయ జితనా, ఏక అంశ జితనా క్షణిక, ఐసా క్షణిక స్వభావ ఆత్మాకా నహీం హై. ఆత్మా శాశ్వత హై. పర్యాయ క్షణ-క్షణ పలటతీ రహతీ హై. ఐసే జ్ఞాన కరనా. పర్యాయ నహీం హోవే తో పర్యాయ ఊపర-ఊపర నహీం హోతీ హై, పర్యాయ ద్రవ్యకే ఆశ్రయసే హోతీ హై.
ముముక్షుః- శిఖరజీమేం చర్చా హుయీ థీ గురుదేవకీ వర్ణీజీకే సాథ, ఉసమేం ఉన్హోంనే కహా థా కి ... హోతా హై. తో గురుదేవనే కహా థా, రాగకీ పర్యాయ .. హోతీ హై.