मङ्गलार्थमिष्टदेवतानमस्कारं करोमीत्यभिप्रायं मनसि धृत्वा भगवान् सूत्रमिदं प्रतिपादयति —
जीवमजीवं दव्वं जिणवरवसहेण जेण णिद्दिट्ठं ।
देविंदविंदवंदं वंदे तं सव्वदा सिरसा ।।१।।
जीवमजीवं द्रव्यं जिनवरवृषभेण येन निर्दिष्टम् ।
देवेन्द्रवृन्दवंद्यं वन्दे तं सर्वदा शिरसा ।।१।।
व्याख्या — ‘वंदे’ इत्यादिक्रियाकारक सम्बन्धेन पदखण्डनारूपेण व्याख्यानं क्रियते ।
‘वंदे’ एकदेशशुद्धनिश्चयनयेन स्वशुद्धात्माराधनालक्षणभावस्तवनेन तथा च असद्भूतव्यवहार-
नयेन तत्प्रतिपादकवचनरूपद्रव्यस्तवनेन च वन्दे नमस्करोमि । परमशुद्धनिश्चयनयेन
पुनर्वन्द्यवन्दकभावो नास्ति । स कः कर्ता ? अहं नेमिचन्द्रसिद्धान्तिदेवः कथं
द्वारा मंगलने माटे इष्टदेवने नमस्कार करुं छुं एवो अभिप्राय मनमां राखीने भगवान
(श्री नेमिचन्द्र सिद्धान्तिदेव) आ गाथासूत्र कहे छेः —
गाथा – १
गाथार्थः — हुं (नेमिचन्द्र सिद्धान्तिदेव), जे जिनवरवृषभे जीव अने अजीव द्रव्यनुं
वर्णन कर्युं, ते देवेन्द्रोना समूहथी वंद्य तीर्थंकर-परमदेवने सदा मस्तक वडे नमस्कार करुं
छुं.
टीकाः — ‘वंदे’ इत्यादि पदोनुं क्रियाकारकसंबंधथी पदखंडनारूपे व्याख्यान करवामां
आवे छे. ‘वंदे’ एकदेश शुद्धनिश्चयनयथी स्वशुद्धात्माराधनालक्षण ( निज शुद्ध आत्मानी
आराधना जेनुं लक्षण अर्थात् स्वरूप छे एवा) भावस्तवन वडे तथा असद्भूत
व्यवहारनयथी तेना प्रतिपादक वचनरूप द्रव्यस्तवन वडे नमस्कार करुं छुं. परम-
शुद्धनिश्चयनयथी तो वंद्यवंदकभाव नथी. ते नमस्कार करनार कोण छे? हुं नेमिचन्द्र-
(चौपाई छंद)
जीव अजीव द्रव्य षटभेद, जिनवर वृषभ कहे निरखेद;
शत इन्द्रनिकरि वंदित मुदा, मैं वंदौं मस्तकतैं सदा. १.
४ ]
बृहद् – द्रव्यसंग्रह