kachchhAvatI, AvarttA, lAngalAvarttA, puShkalA, puShkalAvatI.
have, kShetronI madhyamAn je nagarIo chhe temanAn nAm kahe chhe kShemA, kShemapurI, riShTA,
riShTapurI, khaDgA, manjUShA, auShadhi ane punDarIkiNI.
have pachhI, shItA nadInI dakShiN dishAmAn niShadh parvatanI uttare je ATh kShetro chhe,
tenun kathan kare chhe. te A pramANe — pUrvokta je devAraNyanI vedikA chhe tenI pashchime kShetra
chhe, tyAr pachhI vakShAr parvat chhe, tyAr pachhI kShetra chhe, tyAr pachhI vibhangA nadI chhe, pachhI
kShetra chhe, tyAr pachhI vakShAr parvat chhe, tyAr pachhI kShetra chhe, tyAr pachhI vibhangA nadI chhe,
tyAr pachhI kShetra chhe, tyAr pachhI vakShAr parvat chhe, tyAr pachhI kShetra chhe, pachhI vibhangA nadI
chhe, tyAr pachhI kShetra chhe, pachhI vakShAr parvat chhe, pachhI kShetra chhe, pachhI merunI pUrva dishAnA
pUrvabhadrashAl vananI vedI chhe. evI rIte nav bhInt vachche ATh kShetro jANavAn.
have, temanAn nAm kramapUrvak kahe chhe — vachchhA, suvachchhA, mahAvachchhA, vachchhAvatI,
ramyA, ramyakA, ramaNIyA ane mangalAvatI.
have, temanI madhyamAn AvelI nagarIonAn nAm kahe chhe susImA, kunDalA,
aparAjitA, prabhAkarI, ankA, padmA, shubhA ane ratnasanchayA. — e pramANe pUrvavidehakShetranA
आवर्त्ता ५, लाङ्गलावर्त्ता ६, पुष्कला ७, पुष्कलावती ८ चेति । इदानीं क्षेत्रमध्य-
स्थितनगरीणां नामानि कथ्यन्ते — क्षेमा १, क्षेमपुरी २, रिष्टा ३, रिष्टपुरी ४, खङ्गा ५,
मञ्जूषा ६, औषधी ७, पुण्डरीकिणी ८ चेति ।
अत ऊर्ध्वं शीताया दक्षिणविभागे निषधपर्वतादुत्तरविभागे यान्यष्टक्षेत्राणि तानि
कथ्यन्ते । तद्यथा — पूर्वोक्ता या देवारण्यवेदिका तस्याः पश्चिमभागे क्षेत्रमस्ति, तदनन्तरं
वक्षारपर्वतस्ततः परं क्षेत्रं, ततो विभङ्गा नदी, ततश्च क्षेत्रं, तस्माद्वक्षारपर्वतस्ततश्च क्षेत्रं, ततो
विभङ्गा नदी, ततः क्षेत्रं, ततो वक्षारपर्वतः, ततः क्षेत्रं, ततो विभङ्गा नदी, तदनन्तरं क्षेत्रं,
ततो वक्षारपर्वतस्ततः क्षेत्रं, ततो मेरुदिग्भागे पूर्वभद्रशालवनवेदिका भवतीति नवभित्ति-
मध्येऽष्टौ क्षेत्राणि ज्ञातव्यानि । इदानीं तेषां क्रमेण नामानि कथ्यन्ते — वच्छा १, सुवच्छा
२, महावच्छा ३, वच्छावती ४, रम्या ५, रम्यका ६, रमणीया ७, मङ्गलावती ८ चेति ।
इदानीं तन्मध्यस्थितनगरीणां नामानि कथ्यन्ते — सुसीमा १, कुण्डला २, अपराजिता ३,
प्रभाकरी ४, अङ्का ५, पद्मा ६, शुभा ७, रत्नसंचया ८ चेति, इति पूर्वविदेहक्षेत्रविभाग-
144 ]
bRuhad – dravyasangrah