vibhAgonun vyAkhyAn samApta thayun.
have, meru parvatanI pashchim dishAmAn pUrva – pashchim bAvIs hajAr yojan lAmbA
pashchim bhadrashAl van pachhI pashchim videhakShetra chhe, tyAn niShadh parvatanI uttare ane shItodA
nadInI dakShiNe je kShetro chhe, tenA vibhAg kahe chhe — meruparvatanI pashchim dishAmAn je pashchim
bhadrashAl vananI vedikA chhe tenI pashchime kShetra chhe, tyAr pachhI dakShiNathI uttare lambAyelo
vakShAr parvat chhe, tyAr pachhI kShetra chhe, pachhI vibhangA nadI chhe, tyAr pachhI kShetra chhe, pachhI
vakShAr parvat chhe, pachhI kShetra chhe, pachhI vibhangA nadI chhe, pachhI kShetra chhe, pachhI vakShAr parvat
chhe, pachhI kShetra chhe, pachhI vibhangA nadI chhe, pachhI kShetra chhe, pachhI vakShAr parvat chhe, pachhI
kShetra chhe, tyAr pachhI pashchim samudranI pAse je bhUtAraNya nAmanun van chhe tenI vedikA chhe.
AvI rIte nav bhIntonI vachche ATh kShetra chhe. temanAn nAm kahe chhe — padmA, supadmA,
mahApadmA, padmakAvatI, shankhA, nalinA, kumudA, salilA. tenI vachche AvelI nagarIonAn
nAm kahe chhe — ashvapurI, sinhapurI, mahApurI, vijayApurI, arajApurI, virajApurI,
ashokApurI ane vishokApurI.
have shItodAnI uttare ane nIlakulAchalanI dakShiNe je kShetro chhe, temanA vibhAgabhedanun
व्याख्यानं समाप्तम् ।
अथ मेरोः पश्चिमदिग्भागे पूर्वापरद्वाविंशतिसहस्रयोजनविष्कम्भो पश्चिमभद्रशाल-
वनानन्तरं पश्चिमविदेहस्तिष्ठति । तत्र निषधपर्वतादुत्तरविभागे शीतोदानद्यादक्षिणभागे यानि
क्षेत्राणि तेषां विभाग उच्यते । तथाहि — मेरुदिग्भागे या पश्चिमभद्रशालवनवेदिका तिष्ठति
तस्याः पश्चिमभागे क्षेत्रं भवति, ततो दक्षिणोत्तरायतो वक्षारपर्वतस्तिष्ठति, तदनन्तरं क्षेत्रं,
ततो विभङ्गा नदी, ततः क्षेत्रं, ततो वक्षारपर्वतस्ततः क्षेत्रं, ततः विभङ्गा नदी, ततः क्षेत्रं,
ततो वक्षारपर्वतस्ततः क्षेत्रं, ततः विभङ्गा नदी, ततः क्षेत्रं, ततः वक्षारपर्वतस्ततः क्षेत्रं,
तदनन्तरं पश्चिमसमुद्रे समीपे यद्भूतारण्यवनं तिष्ठति तस्य वेदिका चेति नवभित्तिषु मध्येऽष्टौ
क्षेत्राणि भवन्ति । तेषां नामानि कथ्यन्ते — पद्मा १, सुपद्मा २, महापद्मा ३, पद्मकावती
४, शंखा ५, नलिना ६, कुमुदा ७, सलिला ८ चेति । तन्मध्यस्थितनगरीणां नामानि
कथयन्ति — अश्वपुरी १, सिंहपुरी २, महापुरी ३, विजयापुरी ४, अरजापुरी ५, विरजापुरी
६, अशोकापुरी ७, विशोकापुरी ८ चेति ।
अत ऊर्ध्वं शीतोदाया उत्तरभागे नीलकुलपर्वताद्दक्षिणे भागे यानि क्षेत्राणि तिष्ठन्ति
saptatattva-navapadArtha adhikAr [ 145