प्रदक्षिणेन हृदये निहितं विरुद्धं वस्तु भस्मसात्कृत्य तेनैव संयमिना सह स च भस्म व्रजति
द्वीपायनवत्, असावशुभस्तेजस्समुद्घातः । लोकं व्याधिदुर्भिक्षादिपीडितमवलोक्य
समुत्पन्नकृपस्य परमसंयमनिधानस्य महर्षेर्मूलशरीरमपरित्यज्य शुभ्राकृतिः प्रागुक्तदेहप्रमाणः
पुरुषो दक्षिणप्रदक्षिणेन व्याधिदुर्भिक्षादिकं स्फोटयित्वा पुनरपि स्वस्थाने प्रविशति, असौ
शुभरूपस्तेजस्समुद्घातः ।५। समुत्पन्नपदपदार्थभ्रान्तेः परमर्द्धिसंपन्नस्य महर्षेर्मूलशरीरमपरित्यज्य
शुद्धस्फ टिकाकृतिरेकहस्तप्रमाणः पुरुषो मस्तकमध्यान्निर्गत्य यत्र कुत्रचिदन्तर्मुहूर्तमध्ये
केवलज्ञानिनं पश्यति तद्दर्शनाच्च स्वाश्रयस्य मुनेः पदपदार्थनिश्चयं समुत्पाद्य पुनः स्वस्थाने
प्रविशति, असावाहारसमुद्घातः ।६। सप्तमः केवलिनां दण्डकपाटप्रतरपूरणः सोऽयं
केवलिसमुद्घातः ।७।
नयविभागः कथ्यते — ‘‘ववहारा’ अनुपचरितासद्भूतव्यवहारनयात् । ‘‘णिच्छयणयदो
असंखदेसो वा’’ निश्चयनयतो लोकाकाशप्रमितासंख्येयप्रदेशप्रमाणः । ‘वा’ शब्देन तु
स्वसंवित्तिसमुत्पन्नकेवलज्ञानोत्पत्तिप्रस्तावे ज्ञानपेक्षया व्यवहारनयेन लोकालोकव्यापकः; न च
ja sanyamI (muni) sAthe pote paN bhasmIbhUt thaI jAy chhe, dvIpAyanamuninI peThe; e
ashubhatejas – samudghAt chhe. lokane vyAdhi, duShkAL vagerethI pIDit joIne jene dayA utpanna
thaI chhe evA param sanyamanA nidhAn maharShinA mUL sharIrane chhoDyA vinA pUrve kahelA
dehapramANavALun, shubh AkRutivALun pUtaLun, jamaNI taraph pradakShiNA karIne, vyAdhi, duShkAL vagere
maTADIne pharIthI potAnA mUL sthAnamAn pravesh kare chhe e shubhatejasasamudghAt chhe. 5. pad
ane padArthamAn jemane k ksanshay utpanna thayo chhe evA param RIddhivALA maharShinA mUL
sharIrane chhoDyA vinA, shuddha sphaTik jevI AkRutivALun, ek hAthanun puruShAkAr pUtaLun mastakanA
madhyamAnthI nIkaLIne antarmuhUrtamAn jyAn kyAy kevaLagnAnIne jue chhe tyAn temanA darshanathI,
potAnA AshrayabhUt munine pad ane padArthano nishchay utpanna karIne pharIthI potAnA sthAnamAn
pravesh kare chhe tene AhArak – samudghAt kahe chhe. 6. kevaLIone danD
- kapAT - pratar - lokapUraNarUp
thAy chhe te sAtamo kevaLIsamudghAt chhe. 7.
nayavibhAg kahe chhe — ‘‘ववहारा’’ anupacharit asadbhUt vyavahAranayathI upar kahyA
pramAN (jIv potAnA sharIrapramAN) chhe. ‘‘णिच्छयणयदो असंखदेसो वा’’ nishchayanayathI
lokAkAsh pramAN asankhyapradeshI chhe. ‘वा’ ahIn je ‘वा’ shabda Apyo chhe tenAthI em sUchit
thAy chhe ke – svasamvittithI1 utpanna kevaLagnAnanI utpatti thatAn gnAn – apekShAe vyavahAranayathI
1. shuddha AtmAnI svasamvedan – kriyAne ‘svasamvitti’ kahe chhe.
ShaDdravya-panchAstikAy adhikAr [ 31