सुद्धणया’’ इति वचनाच्छुद्धनिश्चयेन नास्ति त्रयं, मुक्तजीवे पुनः सर्वथैव नास्ति, इति
हेतोरशुद्धत्वं भण्यते । तत्र शुद्धाशुद्धपारिणामिकमध्ये शुद्धपारिणामिकभावो ध्यानकाले ध्येयरूपो
भवति ध्यानरूपो न भवति, कस्मात् ध्यानपर्यायस्य विनश्वरत्वात्, शुद्धपारिणामिकस्तु
द्रव्यरूपत्वादविनश्वरः, इति भावार्थः । औपशमिकक्षायोपशमिकक्षायिकसम्यक्त्वभेदेन त्रिधा
सम्यक्त्वमार्गणा मिथ्यादृष्टिसासादनमिश्रसंज्ञविपक्षत्रयभेदेन सह षड्विधा ज्ञातव्या ।१२।
संज्ञित्वासंज्ञित्वविसदृशपरमात्मस्वरूपाद्भिन्ना संज्ञ्यसंज्ञिभेदेन द्विधा संज्ञिमार्गणा ।१३।
आहारकानाहारकजीवभेदेनाहारकमार्गणापि द्विधा ।१४। इति चतुर्दशमार्गणास्वरूपं ज्ञातव्यम् ।
एवं ‘पुढविजलतेयवाऊ’’ इत्यादिगाथाद्वयेन, तृतीयगाथापादत्रयेण च ‘‘गुणजीवापज्जत्ती पाणा
सण्णा य मग्गणाओय । उवओगोवि य कमसो वीसं तु परूवणा भणिया ।१।’’ इति
गाथाप्रभृतिकथितस्वरूपं धवलजयधवलमहाधवलप्रबन्धाभिधानसिद्धान्तत्रयबीजपदं सूचितम् ।
vachanathI shuddha nishchayanayanI apekShAe (sansArI jIvomAn) e traNe bhAv nathI ane mukta
jIvamAn to sarvathA nathI, e hetuthI ashuddhapaNun kahevAy chhe. tyAn shuddha ane ashuddha
pAriNAmikabhAvamAnthI 1shuddhapAriNAmikabhAv dhyAnanA kALe dhyeyarUp hoy chhe, dhyAnarUp hoto
nathI, kAraN ke dhyAnaparyAy vinashvar chhe ane shuddha pAriNAmikabhAv to dravyarUp hovAthI
avinashvar chhe. Am bhAvArtha chhe.
aupashamik, kShAyopashamik ane kShAyik samyaktvanA bhedathI traN prakAranI samyaktva-
mArgaNA — mithyAdarshan, sAsAdan ane mishra e traN viparIt bhedasahit — chha prakAranI
jANavI. 12. sangnI ane asangnIpaNAthI visadrash evA paramAtmasvarUpathI bhinna
sangnImArgaNA sangnI ane asangnInA bhedathI be prakAranI chhe. 13. AhArak ane anAhArak
jIvonA bhedathI AhAramArgaNA paN be prakAranI chhe. 14.
e rIte chaud mArgaNAnun svarUp jANavun.
A rIte
‘‘पुढविजलतेयवाऊ’’ ityAdi be gAthAthI ane trIjI gAthAnA traN pAdathI
granthakAre dhaval - jayadhaval - mahAdhavalaprabandh nAmanA traN siddhAntagranthonA bIjapadane sUchit karyun
chhe – ke jenun svarUp (je bIjapadanun svarUp) ‘‘गुणजीवापज्जत्ती पाणा सण्णा य मग्गणाओय ।
उवओगोवि य कमसो वीसं तु परूवणा भणिया ।’’ guNasthAn, jIvasamAs, paryApti, prAN, sangnA,
chaud mArgaNA ane upayogathI – em kramapUrvak vIsh prarUpaNA2 kahI chhe.)’’ e
1. traNe kALe shuddhatA pragaT karavA mATe A dravyarUp shuddha pAriNAmikabhAv Ashray karavA yogya chhe.
2. gommaTasAr jIvakAnD gAthA – 2.
46 ]
bRuhad – dravyasangrah