वाताहतार्कतूलवत्सर्वदैव भ्रमणमेव स्यान्न च तथा तस्मादगुरुलघुत्वगुणोऽभिधीयते । सहज-
शुद्धस्वरूपानुभवसमुत्पन्नरागादिविभावरहितसुखामृतस्य यदेकदेशसंवेदनं कृतं पूर्वं तस्यैव फल-
भूतमव्याबाधमनन्तसुखं भण्यते । इति मध्यमरुचिशिष्यापेक्षया सम्यक्त्वादिगुणाष्टकं भणितम् ।
विस्तररुचिशिष्यं प्रति पुनर्विशेषभेदनयेन निर्गतित्वं, निरिन्द्रियत्वं, निष्कायत्वं, निर्योगत्वं,
निर्वेदत्वं, निष्कषायत्वं, निर्नामत्वं, निर्गोत्रत्वं, निरायुषत्वमित्यादिविशेषगुणास्तथैवास्तित्व-
वस्तुत्वप्रमेयत्वादिसामान्यगुणाः स्वागमाविरोधेनानन्ता ज्ञातव्याः । संक्षेपरुचिशिष्यं प्रति
पुनर्विवक्षिताभेदनयेनानन्तज्ञानादिचतुष्टयम्, अनन्तज्ञानदर्शनसुखत्रयं, केवलज्ञानदर्शनद्वयं,
साक्षादभेदनयेन शुद्धचैतन्यमेवैको गुण इति । पुनरपि कथंभूताः सिद्धाः ? चरमशरीरात्
किञ्चिदूना भवन्ति । तत् किञ्चिदूनत्वं शरीरोपाङ्गजनितनासिकादिछिद्राणामपूर्णत्वे सति
यस्मिन्नेव क्षणे सयोगिचरमसमये त्रिंशत्प्रकृति – उदयविच्छेदमध्ये शरीरोपाङ्गनामकर्मविच्छेदो
जातस्तस्मिन्नेव क्षणे जातमिति ज्ञातव्यम् । कश्चिदाह — यथा प्रदीपस्य भाजनाद्यावरणे गते
7. sahajashuddhasvarUp – anubhavathI utpanna, rAgAdi vibhAvarahit sukhAmRutanun ekadesh samvedan
je pahelA karyun hatun tenA ja phaLIbhUt ‘avyAbAdh anantasukh’ kahevAmAn Ave chhe. 8. e
pramANe madhyamaruchivALA shiShya mATe samyaktvAdi ATh guNonun kathan karyun.
vistAraruchi shiShyane mATe visheSh bhedanaye nirgatitva (gatirahitapaNun) nirindriyatva
(indriyarahitapaNun), niShkAyatva (sharIrarahitapaNun), niryogatva (yogarahitapaNun), nirvedatva
(vedarahitapaNun), niShkaShAyatva (kaShAyarahitapaNun), nirnAmatva (nAmarahitapaNun), nirgotratva
(gotrarahitapaNun), nirAyuShatva (AyuShyarahitapaNun) — ityAdi visheSh guNo temaj astitva,
vastutva, prameyatvAdi sAmAnya guNo sva - AgamathI avirodhapaNe (jainAgam anusAr) anant
jANavA.
sankSheparuchi shiShya mATe vivakShit abhedanaye (siddhane) anantagnAn Adi chAr guN
athavA anantagnAn, anantadarshan ane anantasukh e traN guN athavA kevaLagnAn ane
kevaLadarshan e be guN chhe; sAkShAt abhedanayathI shuddhachaitanya ja ek guN chhe.
vaLI te siddho kevA chhe? charam (antim) sharIrathI k knyUn chhe. te kinchit nyUnapaNun
chhe te, sharIr - upAngajanit nAsikAdi chhidro apUrNa hovAthI je kShaNe sayogI guNasthAnanA
charam samaye trIs prakRitionA udayano nAsh thayo, temAn sharIropAng nAmakarmano paN nAsh
thayo te ja kShaNe thaI gayun em jANavun. koI shankA kare ke — jem dIvAne DhAnkanAr pAtra Adi
50 ]
bRuhad – dravyasangrah