Bruhad Dravya Sangrah-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 34 : Kshayopashamanu Lakshan.

< Previous Page   Next Page >


Page 111 of 272
PDF/HTML Page 123 of 284

 

background image
gnān) kṣhāyopashamik ja chhe. jo netrapaṭalanā ekadesh nirāvaraṇanī jem (arthāt netrapaṭal
thoḍun khullun hoy tenī māphak) kevaḷagnānanā ansharūp te gnān hoy to te ekadeshathī
paṇ lokālokanun pratyakṣhapaṇun thāt; paṇ em to jovāmān āvatun nathī. parantu khūb
vādaḷānothī āchchhādit sūryanā bimbanī jem athavā nibiḍ netrapaṭalanī jem te
nigodiyānun gnān thoḍun jāṇe chhe, em tātparya chhe.
have, kṣhayopashamanun lakṣhaṇ kahe chhe — sarva prakāre ātmānā guṇonun āchchhādan karanār
karmanī shaktione ‘sarvaghātī sparddhako’ kahe chhe ane vivakṣhit ekadeshathī ātmānā guṇonun
āchchhādan karanār karmanī shaktione ‘deshaghātī sparddhako’ kahe chhe. sarvaghātī sparddhakonā
udayanā abhāvane ja kṣhay ane temanī ja satrūp avasthāne upasham kahe chhe. sarvaghātī
sparddhakono udayābhāvī kṣhay sahit upasham ane temanā ekadeshaghātī sparddhakono uday —
e rīte e traṇenā samudāyathī kṣhayopasham kahevāmān āve chhe. kṣhayopashamamān hoy tene
kṣhāyopashamikabhāv kahe chhe athavā deshaghātī sparddhakono uday hotān jīv ekadesh gnānādi
guṇ prāpta kare chhe, te kṣhāyopashamik bhāv chhe. tenāthī shun siddha thayun? pūrvokta sūkṣhmanigodanā
jīvamān gnānāvaraṇakarmanā deshaghātī sparddhakono uday hotān ekadeshe gnānaguṇ prāpta hoy chhe
te kāraṇe te kṣhāyopashamikagnān chhe, kṣhāyikagnān nathī. shā māṭe? kāraṇ ke, tyān karmanā
ekadesh udayano sadbhāv chhe.
पुनर्लोचनपटलस्यैकदेशनिरावरणवत्केवलज्ञानांशरूपं भवति तर्हि तेनैकदेशेनापि
लोकालोकप्रत्यक्षतां प्राप्नोति, न च तथा दृश्यते । किन्तु प्रचुरमेघप्रच्छादितादित्यबिम्ब-
वन्निविडलोचनपटलवद्वा स्तोकं प्रकाशयतीत्यर्थः ।
अय क्षयोपशमलक्षणं कथ्यते — सर्वप्रकारेणात्मगुणप्रच्छादिकाः कर्मशक्तयः
सर्वघातिस्पर्द्धकानि भण्यन्ते, विवक्षितैकदेशेनात्मगुणप्रच्छादिकाः शक्तयो देशघातिस्पर्द्धकानि
भण्यन्ते, सर्वघातिस्पर्द्धकानामुदयाभाव एव क्षयस्तेषामेवास्तित्वमुपशम उच्यते
सर्वघात्युदयाभावलक्षणक्षयेण सहित उपशमः तेषामेकदेशघातिस्पर्द्धकानामुदयश्चेति समुदायेन
क्षयोपशमो भण्यते । क्षयोपशमे भवः क्षायोपशमिको भावः । अथवा देशघातिस्पर्द्धकोदये सति
जीव एकदेशेन ज्ञानादिगुणं लभते यत्र स क्षायोपशमिको भावः । तेन किं सिद्धं ?
पूर्वोक्तसूक्ष्मनिगोदजीवे ज्ञानावरणीयदेशघातिस्पर्द्धकोदये सत्येकदेशेन ज्ञानगुणं लभ्यते तेन
कारणेन तत् क्षायोपशमिकं ज्ञानं, न च क्षायिकं, कस्मादेकदेशोदयसद्भावादिति ।
saptatattva-navapadārtha adhikār [ 111