तुच्छ चुदा णिव्वुदिं जंति ।।’ [shakra (pratham svarganā indra), pratham svarganī indrāṇī (shachī),
dakṣhiṇ dishānā indra, lokapāl ane laukāntik devo e badhā svargathī chyut thaīne mokṣha
pāme chhe.] e gāthāmān1 kahelān pado tathā āgamaniṣhiddha anya pado chhoḍīne, bhavanāshak
nijashuddhātmabhāvanāthī rahit vartato thako ane bhav – utpādak mithyātva – rāgādibhāvanā
sahit vartato thako ā jīv anantavār janmyo ane maryo chhe. — e rīte ‘bhavasansār’
jāṇavo.
have, bhāvasansāranun kathan karavāmān āve chhe. te ā pramāṇeḥ — sarvajaghanya
prakr̥itibandh ane pradeshabandhanān nimittabhūt, sarvajaghanya man - vachan - kāyānā parispandarūp,
shreṇīnā asaṅkhyātamā bhāgapramāṇ, chār sthānamān patit evān sarvajaghanya yogasthāno hoy
chhe. tevī ja rīte sarvotkr̥uṣhṭa prakr̥itibandh ane pradeshabandhanān nimittabhūt, sarvotkr̥uṣhṭa man - vachan
- kāyānā vyāpārarūp, tene yogya shreṇīnā asaṅkhyātamā bhāgapramāṇ, chār sthānomān patit
evān sarvotkr̥uṣhṭa yogasthāno hoy chhe. tevī ja rīte sarvajaghanya sthitibandhanān nimittabhūt,
sarvajaghanya kaṣhāy – adhyavasāyanān sthān tene yogya asaṅkhyāt lokapramāṇ ane
ṣhaṭsthānapatit hoy chhe. temaj sarvotkr̥uṣhṭa sthitibandhanān nimittabhūt, sarvotkr̥uṣhṭa kaṣhāy –
adhyavasāyanān sthāno paṇ asaṅkhyāt lokapramāṇ ane ṣhaṭsthānapatit hoy chhe. te ja pramāṇe
sarvajaghanya anubhāgabandhanān nimittabhūt, sarvajaghanya anubhāg – adhyavasāyanān sthāno
तच्छ चुदा णिव्वुदिं जंति ।१।’’ इति गाथाकथितपदानि तथागमनिषिद्धान्यन्यपदानि च त्यक्त्वा
भवविध्वंसकनिजशुद्धात्मभावनारहितो भवोत्पादकमिथ्यात्वरागादिभावनासहितश्च सन्नयं
जीवोऽनन्तवारान् जीवितो मृतश्चेति भवसंसारो ज्ञातव्यः ।
अथ भावसंसारः कथ्यते । तद्यथा — सर्वजघन्यप्रकृतिबन्धप्रदेशबन्धनिमित्तानि
सर्वजघन्यमनोवचनकायपरिस्पन्दरूपाणि श्रेण्यसंख्येयभागप्रमितानि चतुःस्थानपतितानि
सर्वजघन्ययोगस्थानानि भवन्ति तथैव सर्वोत्कृष्टप्रकृतिबन्धप्रदेशबन्धनिमित्तानि सर्वोत्कृष्ट-
मनोवचनकायव्यापाररूपाणि तद्योग्यश्रेण्यसंख्येयभागप्रमितानि चतुःस्थानपतितानि सर्वोत्कृष्ट-
योगस्थानानि च भवन्ति । तथैव सर्वजघन्यस्थितिबन्धनिमित्तानि सर्वजघन्यकषायाध्यवसाय-
स्थानानि तद्योग्यासंख्येयलोकप्रमितानि षट्स्थानपतितानि च भवन्ति । तथैव च
सर्वोत्कृष्टस्थितिबंधनिमित्तानि सर्वोत्कृष्टकषायाध्यवसायस्थानानि तान्यप्यसंख्येयलोकप्रमितानि
1. mūḷāchār a. – 12 gāthā 142.
120 ]
br̥uhad – dravyasaṅgrah