मनुष्यादिप्रतिबिम्बरूपा च छाया विज्ञेया । उद्योतश्चंद्रविमाने खद्योतादितिर्यग्जीवेषु च भवति ।
आतप आदित्यविमाने अन्यत्रापि सूर्यकांतमणिविशेषादौ पृथ्वीकाये ज्ञातव्यः । अयमत्रार्थः
— यथा जीवस्य शुद्धनिश्चयेन स्वात्मोपलब्धिलक्षणे सिद्धस्वरूपे स्वभावव्यञ्जनपर्याये
विद्यमानेऽप्यनादिकर्मबंधवशात् स्निग्धरूक्षस्थानीयरागद्वेषपरिणामे सति स्वाभाविकपरमानंदैक-
लक्षणस्वास्थ्यभावभ्रष्ट नरनारकादिविभावव्यञ्जनपर्याया भवन्ति तथा पुद्गलस्यापि निश्चयनयेन
शुद्धपरमाण्ववस्थालक्षणे स्वभावव्यञ्जनपर्याये सत्यपि स्निग्धरूक्षत्वाद्बंधो भवतीति
वचनाद्रागद्वेषस्थानीयबंधयोग्यस्निग्धरूक्षत्वपरिणामे सत्युक्तलक्षणाच्छब्दादन्येऽपि आगमोक्त-
लक्षणाआकुञ्चनप्रसारणदधिदुग्धादयो विभावव्यञ्जनपर्याया ज्ञातव्याः । एवमजीवाधिकारमध्ये
पूर्वसूत्रोदितरूपादिगुणचतुष्टययुक्तस्य तथैवात्र सूत्रोदितशब्दादिपर्यायसहितस्य संक्षेपेणाणुस्कंध-
भेदभिन्नस्य पुद्गलद्रव्यस्य व्याख्यानमुख्यत्वेन प्रथमस्थले गाथाद्वयं गतम् ।।१६।।
vr̥ukṣhādinā āshrayathī thanār tathā manuṣhyādinā paḍachhāyārūp je chhe tene chhāyā jāṇavī.
chandranā vimānamān tathā āgiyā vagere tiryañch jīvomān udyot hoy chhe.
sūryanā vimānamān ane bīje paṇ sūryakānta maṇi vagere visheṣh prakāranā pr̥ithvīkāyamān
ātap jāṇavo.
sārānsh e chhe ke — jevī rīte jīvane shuddhanishchayanayathī svātmopalabdhi jenun lakṣhaṇ
chhe evā siddhasvarūp svabhāvavyañjanaparyāy vidyamān hovā chhatān, anādi karmabandhanā vishe
snigdharūkṣhasthānīy ( – jem pudgal ane pudgal vachchenā bandhamān snigdharūkṣhatva nimittabhūt
hoy chhe tem jīv - pudgalanā bandhamān je nimittabhūt hoy chhe evā – ) rāg - dveṣhapariṇām thatān
svābhāvik paramānand jenun ek lakṣhaṇ chhe evā svāsthyabhāvathī bhraṣhṭa nar - nārakādi
vibhāvavyañjanaparyāyo thāy chhe; tevī rīte pudgalane paṇ nishchayanayathī shuddhaparamāṇurūp avasthā
jenun lakṣhaṇ chhe evo svabhāvavyañjanaparyāy hovā chhatān, ‘snigdharūkṣhapaṇāthī bandh thāy chhe’ e
vachanathī rāg - dveṣhasthānīy bandhayogya snigdharūkṣhatvapariṇām thatān, upar kahelā shabdādikathī
anya paṇ, āgamokta lakṣhaṇavāḷā saṅkoch - vistār, dahīn - dūdh vagere vibhāvavyañjanaparyāyo
jāṇavā.
ā rīte ajīv adhikārane viṣhe pūrvasūtramān kahelā rūpādi chār guṇayukta ane ā
sūtramān kahel shabdādi paryāyasahit, aṇu ane skandharūp bhedavāḷā pudgaladravyanā
saṅkṣhepavyākhyānanī mukhyatāthī pratham sthaḷamān be gāthāo pūrī thaī. 16.
ṣhaḍdravya-pañchāstikāy adhikār [ 61