Chha Dhala-Gujarati (English transliteration). Antar-pradarshan; Panchami Dhalani Prashnavali; Chhathi Dhal; Gatha: 1-7 (Dhal 6).

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 10 of 12

 

Page 159 of 205
PDF/HTML Page 181 of 227
single page version

background image
pAnchamI DhAL ][ 159
puNyadayA, dAn, pUjA, bhakti, vratAdinA shubhabhAv-mand
kaShAy te jIvanA chAritraguNanI ashuddha avasthA chhe;
puNya-pAp bey Asrav chhe. bandhananA kAraNo chhe.
bodhsamyagdarshan-gnAn-chAritranI ekatA.
muni (sAdhu parameShThI)samasta vyApArathI vimukta, chAr
prakAranI ArAdhanAmAn sadA lIn, nirgranth ane nirmoh
evA sarva sAdhu hoy chhe, badhA bhAvalingI munine nagna
digambar dashA tathA sAdhunA 28 mULaguN hoy chhe.
yogman, vachan, kAyAnA nimittathI AtmAnA pradeshonun kampan
thavun tene dravyayog kahevAy chhe; karma ane nokarmane grahaN
karavAmAn nimittarUp jIvanI shaktine bhAvayog kahevAy
chhe.
shubh upayogdevapUjA, svAdhyAy, dayA, dAn vagere
shubhabhAvarUp AcharaN.
sakalavrat5-mahAvrat, 5-samiti, 6-Avashyak, 5-indriyajay,
7-keshaloch, asnAn, bhUmishayan, adantadhovan,
UbhAUbhA bhojan, dinamAn ek vakhat AhArapANI
tathA nagnatA vagerenun pAlan te vyavahArathI sakalavrat
chhe; ane ratnatrayanI ekatArUp AtmasvabhAvamAn sthir
thavun te nishchayathI sakalavrat chhe.
sakalavratI(sakalavratanA dhArak) ratnatrayanI ekatArUp

Page 160 of 205
PDF/HTML Page 182 of 227
single page version

background image
160 ][ chha DhALA
svabhAvamAn sthir rahenAr mahAvratanA dhArak digambar
muni te nishchayathI sakalavratI chhe.
antar-pradarshan
1. anuprekShA ane bhAvanA te paryAyavAchak shabdo chhe, temAn kAI
taphAvat nathI.
2. dharmabhAvanAmAn to vAramvAr vichAranI mukhyatA chhe ane
dharmamAn nijaguNomAn sthir thavAnI pradhAnatA chhe.
3. vyavahAr-sakalavratamAn to pApono sarvadesh tyAg karavAmAn
Ave chhe ane vyavahAr aNuvratamAn teno ekadesh tyAg
karavAmAn Ave chhe; eTalo e bannemAn taphAvat chhe.
pAnchamI DhALanI prashnAvalI
1. anitya bhAvanA, anyatva bhAvanA, avipAk nirjarA,
akAm nirjarA, asharaN bhAvanA, ashuchi bhAvanA, Asrav
bhAvanA, ekatva bhAvanA, dharma bhAvanA, nishchay dharma,
bodhidurlabhabhAvanA, lok, lokabhAvanA, samvar bhAvanA,
sakAm nirjarA, savipAk nirjarA vagerenAn lakShaN samajAvo.
2. sakalavratamAn ane vikalavratamAn, anuprekShAmAn ane bhAvanAmAn,
dharmamAn ane dharmadravyamAn, dharmamAn ane dharma bhAvanAmAn tathA
ekatvabhAvanA ane anyatvabhAvanAmAn taphAvat batAvo.
3. anuprekShA, anityatA, anyatva ane asharaNapaNAnun svarUp
draShTAnt sahit batAvo.

Page 161 of 205
PDF/HTML Page 183 of 227
single page version

background image
pAnchamI DhAL ][ 161
4. akAm nirjarAnun niShprayojan, achal sukhanI prApti, karmanA
AvavAno nirodh, puNyanA tyAgano upadesh ane sAnsArik
sukhonI asAratA vagerenAn kAraNo batAvo.
5. amuk bhAvanAno vichAr ane lAbh, AtmagnAnanI
prAptino samay ane lAbh, indradhanuShya, auShadhisevananun
sArthakapaNun, nirarthakapaNun, bAr bhAvanAonA chintavanathI
lAbh, mantrAdinun sArthakapaNun ane nirarthakapaNun, vairAgyanI
vRuddhino upAy, indradhanuShya tathA vIjaLInun draShTAnt shun
samajAve chhe? lokanA kartA-hartA-dhartA mAnavAthI nukashAn,
samatA na rAkhavAthI nukashAn, sAnsArik sukhanun pariNAm
ane mokShasukh prAptino vakhat vagerenun spaShTa varNan karo.
6. amuk shabda, charaN ane chhandano artha athavA bhAvArtha kaho.
lokano nakasho banAvo. A pAnchamI DhALano sArAnsh batAvo.

Page 162 of 205
PDF/HTML Page 184 of 227
single page version

background image
chhaÕI DhAL
muni ane arhant-siddhanun svarup tathA
shIghAr Atmahit karavAno upadesh
(harigIt chhand)
ahinsA, satya, achaurya, braÙcharya mahAvratanAn lakShaNo
ShaTkAy jIv na hananatain, sabavidh daravahinsA TarI,
rAgAdi bhAv nivAratain, hinsA na bhAvit avatarI;
jinake na lesh mRuShA na jal, mRuN hU vinA dIyo gahain,
aThadashasahasavidh shIladhar, chidbrahmamen nit rami rahain. 1.
anvayArtha[pAnchamI DhALamAn kahyA te munirAjone]
(ShaTkAy jIv) chha kAyanA jIvone (na hananatain) ghAt nahi
karavAnA bhAvathI (sab vidh) sarva prakAranI (daravahinsA) dravyahinsA
(TarI) dUr thaI jAy chhe, ane (rAgAdi bhAv) rAg-dveSh, kAm,
krodh, mAn, mAyA, lobh vagerenA bhAvone (nivAratain) dUr
karavAthI (bhAvit hinsA) bhAvahinsA paN (na avatarI) thatI
nathI. (jinake) te munione (lesh) jarA paN (mRuShA) jUThun (na)
hotun nathI, (jal) pANI ane (mRuN) mATI (hU) paN (vinA
dIyo) dIdhA vagar (na gahain) grahaN karatA nathI, tathA
(aThadashasahas) aDhAr hajAr (vidh) prakAranA (shIl) shiyaLane-
brahmacharyane (dhar) dhAraN karI (nit) hammeshAn (chidbrahmamen)
chaitanyasvarUp AtmAmAn (rami rahain) lIn rahe chhe.
bhAvArthanishchayasamyagdarshanapUrvak sva-svarUpamAn nirantar

Page 163 of 205
PDF/HTML Page 185 of 227
single page version

background image
chhaThThI DhAL ][ 163
ekAgratArUp ramI rahe chhe e ja munipaNun chhe. evI bhUmikAmAn
nirvikalpa dhyAnadashArUp sAtamun guNasthAn vAramvAr Ave ja chhe.
chhaThThA guNasthAnanA kALe temane pAnch mahAvrat, nagnatA, samiti
vagere 28 mUlaguNanA shubhabhAv hoy chhe paN tene teo dharma
mAnatA nathI. tathA te kALe paN temane traN kaShAy-chokaDInA
abhAvarUp shuddha pariNati nirantar varte ja chhe.
chha kAy (pRithvIkAy vagere pAnch sthAvar kAy tathA ek tras

Page 164 of 205
PDF/HTML Page 186 of 227
single page version

background image
164 ][ chha DhALA
kAy)nA jIvono ghAt karavo te dravyahinsA chhe ane rAg-dveSh, kAm,
krodh, mAn ityAdi bhAvonI utpatti thavI te bhAvahinsA chhe.
vItarAgI muni (sAdhu) A be prakAranI hinsA karatA nathI, tethI
temane (1)
*ahinsA-mahAvrat hoy chhe. sthUL ke sUkShma e banne
prakAranun jUThun bolatA nathI tethI tene (2) satya-mahAvrat hoy chhe,
ane bIjI koI vastunI to vAt ja shun, parantu mATI ane pANI
paN dIdhA vagar grahaN karatA nathI tethI temane (3)
achauryamahAvrat hoy chhe. shiyaLanA aDhAr hajAr bhedonun sadA
pAlan kare chhe ane chaitanyarUp AtmasvarUpamAn lIn rahe chhe tethI
tene (4) brahmacharya (AtmasthiratArUp) mahAvrat hoy chhe. 1.
parigrahatyAg mahAvrat, £ryAsamiti+ ane bhAShAsamiti
antar chaturdas bhed bAhir, sang dasadhAtain Talain,
paramAd taji chaukar mahI lakhi, samiti iryAtain chalain;
jag-suhitakar sab ahitahar, shruti sukhad sab sanshay harain,
bhramarog-har jinake vachan, mukhachandratain amRut jharain. 2.
anvayArtha[te vItarAgI digambar jain muni] (chaturdas
* nondhahIn vAkyo badalavAthI anukrame mahAvratonun lakShaN bane chhe.
jemake, banne prakAranI hinsA na karavI te ahinsA-mahAvrat chhe e vagere.
+ adatta vastuonun pramAdathI grahaN karavun te ja chorI kahevAy chhe, tethI pramAd
na hovA chhatAn munirAj nadI ane jharaNA vagerenun prAsuk thaI gayel pANI,
bhasma (rAkh) tathA potAnI meLe paDI gayelAn prAsuk semaranA phaL ane
tumbIphaL vagerenun grahaN karI shake chhe em shlokavartikAlankArano abhimat
chhe. pRu. 463.

Page 165 of 205
PDF/HTML Page 187 of 227
single page version

background image
chhaThThI DhAL ][ 165
bhed) chaud prakAranA (antar) antarang tathA (dasadhA) das prakAranA
(bAhir) bahirang (sang) parigrahathI (Talain) rahit hoy chhe.
(paramAd) pramAd-asAvadhAnI (taji) chhoDI daIne (chaukar) chAr
hAth (mahI) jamIn (lakhi) joIne (iryA) iryA (samiti tain)
samitithI (chalai) chAle chhe, ane (jinake) je munirAjonA
(mukhachandratain) mukharUpI chandrathI (jag suhitakar) jagatanun sAchun hit
karavAvALAn ane (sab ahitahar) badhA ahitano nAsh karavAvALAn
(shruti sukhad) sAmbhaLatAn priy lAge evAn, (sab sanshay) badhAn
sandehono (harain) nAsh kare evAn ane (bhramarog-har) mithyAtvarUpI
rogane haranAr (vachan amRut) vachanorUpI amRut (jharain) jhare chhe.
bhAvArthavItarAgI muni chaud prakAranA antarang ane dash
prakAranA bahirang parigrahothI rahit hoy chhe tethI tene pAnchamun
parigrahatyAg mahAvrat hoy chhe. divasanA bhAgamAn sAvadhAnI pUrvak
AgaLanI chAr hAth jamIn joIne chAlavAno vikalpa UThe te pahelI
iryA samiti chhe. tathA jem chandramAnthI amRut jhare chhe tem te muninA
mukhachandrathI jagatanun hit karavAvALA, badhAn ahitano nAsh

Page 166 of 205
PDF/HTML Page 188 of 227
single page version

background image
166 ][ chha DhALA
karavAvALA, sAmbhaLatAn sukh ApanArA, sarva prakAranI shankAone
dUr karanArA ane mithyAtva (viparItatA ke sandeh) rUpI rogano
nAsh karanAr evA amRut vachano nIkaLe chhe. e pramANe samitirUp
bolavAno vikalpa munine UThe chhe te bIjI bhAShA samiti chhe.
nondh
upar bhAvArthamAn vAkya badalAvAthI krame karIne parigrahatyAg
mahAvrat tathA iryAsamiti ane bhAShAsamitinun lakShaN thaI shake.
prashnasAchI samiti kone kahe chhe?
uttarpar jIvonI rakShA arthe yatnAchAr pravRuttine
agnAnI jIv samiti mAne chhe, paN hinsAnA pariNAmothI to
pApabandh thAy chhe. jo rakShAnA pariNAmothI samvar kahesho to
puNyabandhanun kAraN shun Tharashe?
vaLI muni eShaNA samitimAn doSh TALe chhe tyAn rakShAnun
prayojan nathI, mATe rakShAne arthe ja samiti nathI. to samiti kevI
rIte hoy? munine kinchit
rAg thatAn gamanAdi kriyA thAy chhe,
tyAn te kriyAomAn ati AsaktinA abhAvathI pramAdarUp pravRutti
thatI nathI, tathA bIjA jIvone dukhI karI potAnun gamanAdi
prayojan sAdhatA nathI; tethI temanAthI svayam dayA paLAy chhe.
e
pramANe sAchI samiti chhe.* (mokShamArga pra0 pRu.-232)
eShaNA, AdAn-nikShepaN ane pratiÌApan samiti
chhyAlIs doSh vinA sukul, shrAvakatanen ghar ashanako,
lain tap baDhAvan hetu, nahin tan poShate taji rasanako;
*iryA bhAShA eShaNA, puni kShepaN AdAn;
pratiShThApanA jut kriyA; pAnchon samiti vidhAn.

Page 167 of 205
PDF/HTML Page 189 of 227
single page version

background image
chhaThThI DhAL ][ 167
shuchi gnAn-sanyam upakaraN, lakhikain gahain, lakhikain dharain,
nirjantu thAn viloki tan-mal mUtra shleSham pariharain. 3.
anvayArtha[vItarAgI muni) (sukul) uttam kuLavALA
(shrAvakatanen) shrAvakanA (ghar) ghare ane (rasanako) chhae ras
athavA ek-be rasane (tajI) chhoDIne, (tan) sharIrane (nahi

Page 168 of 205
PDF/HTML Page 190 of 227
single page version

background image
168 ][ chha DhALA
poShate) puShTa nahi karatAn mAtra (tap) tapanI (baDhAvan hetu) vRuddhi
karavAnA hetuthI [AhAranA] (chhyAlIsh) chhentAlIs (doSh vinA)
doShane TALIne (ashanako) bhojanane (lain) grahaN kare chhe.
*
(shuchi) pavitratAnA (upakaraN) sAdhan [kamanDalane] (gnAn)
gnAnanA (upakaraN) sAdhan [shAstrane] ane (sanyam) sanyamanA
(upakaraN) sAdhan [pInchhIne] (lakhikain) joIne (gahain) grahaN kare
chhe [ane] (lakhikain) joIne (dharain) rAkhe chhe; [ane] (mUtra)
peshAb (shleSham) lInT vagere (tan-mal) sharIranA melane
(nirjantu) jIv rahit (thAn) sthAn (viloki) joIne (pariharain)
tyAge chhe.
bhAvArthavItarAgI jain muni-sAdhu uttam kuLavALA
shrAvakanA ghare, AhAranA chhentAlIs doShone TALI ane amuk
raso chhoDIne (athavA svAdano rAg nahi karatAn), sharIrane puShTa
karavAno abhiprAy nahi rAkhatAn, mAtra tapanI vRuddhi karavA mATe
AhAr le chhe, tethI teone trIjI eShaNA samiti hoy chhe.
pavitratAnun sAdhan kamanDaLane, gnAnanun sAdhan shAstrane ane sanyamanun
sAdhan pInchhIne
jIvonI virAdhanA bachAvavA arthe, joI-
nondhte AhAranA doShonun visheSh varNan ‘anagAr dharmAmRut’ ane
‘mUlAchAr’ vagere shAstrothI jANavun. te doShone TALavAnA hetuthI
digambar sAdhuone koI koI vakhat mahinAo sudhI bhojan na
maLe chhatAn paN muni jarAy khed karatA nathI; anAsakti ane
nirmoh haTh vagaranA sahaj hoy chhe. [kAyar janone-agnAnIone
Avun munivrat dukhamay lAge chhe-gnAnIne sukhamay lAge chhe.]

Page 169 of 205
PDF/HTML Page 191 of 227
single page version

background image
chhaThThI DhAL ][ 169
sambhALIne rAkhe chhe ane upADe chhe; tethI teone chothI AdAn-
nikShepaN samiti hoy chhe. maL-mUtra, kaph vagere sharIranA melane
jIvarahit sthAn joIne chhoDe chhe tethI temane pAnchamI vyutsarga
arthAt
pratiShThApan samiti hoy chhe. 3.
munione traN gupti ane pAnch £ndriy par vijay
samyak prakAr nirodh man-vach-kAy, Atam dhyAvate,
tin suthir mudrA dekhi mRugagaN upal khAj khujAvate;
ras rUp gandh tathA pharas aru shabda shubh asuhAvane,
tinamen na rAg-virodh panchendriy-jayan pad pAvane. 4.
anvayArtha[vItarAgI muni] (man vach kAy) man-
vachan-kAyAne (samyak prakAr) bhalI rIte-barAbar (nirodh)
nirodh karIne, jyAre (Atam) potAnA AtmAnun (dhyAvate)
dhyAn kare chhe, tyAre (tin) te munionI (suthir) shAnt (mudrA)
mudrA (dekhi) joIne (upal) paththar jANIne (mRugagaN) haraN

Page 170 of 205
PDF/HTML Page 192 of 227
single page version

background image
170 ][ chha DhALA
athavA chaupagA prANIonun ToLun (khAj) potAnI khanjavAL-
khujalIne (khujAvate) khanjavALe chhe. [je] (shubh) priy ane
(asuhAvane) apriy [pAnch indriy sambandhI] (ras) pAnch ras,
(rUp) pAnch varNa, (gandh) be gandh, (pharas) ATh prakAranA sparsha
(aru) ane (shabda) shabda (tinamen) te badhAmAn (rAg-virodh)
rAg ke dveSh (na) munine thatAn nathI, [tethI te muni] (panchendriy
jayan) pAnch indriyone jItavAvALAn eTale ke jitendriy (pad
pAvane) padane pAme chhe.
bhAvArthaA gAthAmAn nishchayaguptinun tathA bhAvalingI
muninA 28 mULaguNomAn pAnch indriyanA jayanA svarUpanun varNan
kare chhe.
bhAvalingI muni jyAre ugra puruShArtha vaDe shuddhopayogarUpe
pariNamI nirvikalpapaNe svarUpamAn gupta thAy chhe te nishchayagupti
chhe; ane te vakhate man-vachan-kAyAnI kriyA svayam rokAI jAy
chhe; temanI shAnt ane achaL mudrA joIne temanA sharIrane paththar
samajI mRuganA ToLA
* (pashuo) khujalI khanjavALe chhe, chhatAn te
munio potAnA dhyAnamAn nishchal rahe chhe. te bhAvalingI munine
traN gupti chhe.
*A sambandhamAn sukumAl muninun draShTAnt chhe---jyAre teo dhyAnamAn
hatA tyAre ek shiyALI ane tenAn be bachchAno temano ardho pag
khAI gayA paN teo potAnA dhyAnathI jarApaN chalAyamAn thayA
nahi. (sanyogathI dukh thatun ja nathI, sharIrAdimAn mamatA kare to
te mamatvabhAvathI ja dukhano anubhav thAy chhe---em samajavun.)

Page 171 of 205
PDF/HTML Page 193 of 227
single page version

background image
chhaThThI DhAL ][ 171
prashnagupti kone kahe chhe?
uttarman-vachan-kAyAnI bAhya cheShTA maTADavA mAge,
pAp chintavan na kare, maun dhAre, tathA gamanAdi na kare, tene
agnAnI jIv gupti mAne chhe. have manamAn to bhakti AdirUp
anek prakAranA shubh rAgAdi vikalpo thAy chhe, eTale pravRuttimAn
to guptipaNun bane nahi. (samyagdarshan-gnAn ane AtmAmAn
lInatA vaDe) vItarAgabhAv thatAn jyAn man-vachan-kAyAnI cheShTA
thAy nahi e ja sAchI gupti chhe.
(mokShamArga pra0 pRu. 231-32)
munio priy (anukUL) pAnch indriyonA pAnch ras, pAnch
rUp, be gandh, ATh sparsha ane shabdarUp pAnch viShayomAn rAg karatA
nathI ane apriy (pratikUL) upar kahelAn pAnch viShayomAn dveSh
karatA nathI. e rIte pAnch indriyone jItavAnA kAraNe teo
jitendriy kahevAy chhe. 4.
munionA chha Avashyak ane bAkInA
sAt mULaguN
samatA samhArain, thuti uchArain, vandanA jinadevako,
nit karain shrutirati karain pratikram, tajain tan ahamevako;
jinake na nhaun, na dantadhovan, lesh ambar-Avaran,
bhUmAhin pichhalI rayanimen kachhu shayan ekAsan karan. 5.

Page 172 of 205
PDF/HTML Page 194 of 227
single page version

background image
172 ][ chha DhALA
anvayArtha[vItarAgI muni] (nit) hammeshAn (samatA)
sAmAyik (samhArain) sambhArIne kare chhe, (thuti) stuti (uchchArain)
bole chhe, (jinadevako) jinendra bhagavAnane (vandanA) vandan kare chhe,
(shrutarati) svAdhyAyamAn prem (karain) kare chhe, (pratikram) pratikramaN
(karain) kare chhe, (tan) sharIranI (ahamev ko) mamatAne (tajain) chhoDe
chhe, (jinake) jinamunione (nhaun) snAn ane (dantadhovan) dAnt
sAph karavApaNun (na) hotA nathI; (ambar Avaran) sharIrane
DhAnkavA mATe kapaDun (lesh) jarA paN teone (na) hotun nathI; ane
(pichhalI rayanimen) rAtrinA pAchhaLanA bhAgamAn (bhUmAhin) pRithvI
upar (ekAsan) ek paDakhe (kachhu) thoDo vakhat (shayan) shayan
(karan) kare chhe.
bhAvArthavItarAgI muni hammeshAn (1) sAmAyik, (2)
sAchA dev-shAstra-gurunI stuti, (3) jinendrabhagavAnane vandan,

Page 173 of 205
PDF/HTML Page 195 of 227
single page version

background image
chhaThThI DhAL ][ 173
(4) svAdhyAy, (5) pratikramaN, tathA (6) kAyotsarga (sharIr
uparanI mamatAno tyAg) kare chhe, tethI teone chha Avashyak hoy
chhe; ane te munio kyAre paN (1) snAn karatA nathI, (2)
dAnt sAph karatA nathI, (3) sharIrane DhAnkavA mATe jarApaN kapaDun
rAkhatA nathI tathA (4) rAtrinA pAchhalA bhAgamAn ek paDakhe
jamIn upar thoDo vakhat shayan kare chhe. 5.
munionAn bAkInA guNo tathA rAg-dveShano abhAv
ik bAr dinamen lain ahAr, khaDe alap nij-pAnamen,
kachalonch karat, na Darat pariShahason, lage nij dhyAnamen;
ari mitra, mahal masAn, kanchan kAnch, nindan thutikaran,
arghAvatAran asi-prahAranamen sadA samatAdharan. 6.
anvayArtha[te vItarAgI muni] (dinamen) divasamAn (ik
vAr) ekavAr (khaDe) UbhA rahIne ane (nij-pAnamain) potAnA

Page 174 of 205
PDF/HTML Page 196 of 227
single page version

background image
174 ][ chha DhALA
hAthamAn rAkhIne (alap) thoDo (ahAr) AhAr (lain) le chhe,
(kachalonch) keshalonch (karat) kare chhe. (nij dhyAnamen) potAnA
AtmAnA dhyAnamAn (lage) tatpar thaIne (pariShah son) bAvIs
prakAranA pariShahothI (na Darat) DaratA nathI, ane (ari mitra)
shatru ke mitra, (mahal masAn) mahel ke smashAn, (kanchan kAnch)
sonun ke kAnch (nindan thuti karan) nindA karanAr ke stuti karanAr,
(arghAvatAran) pUjA karanArA ane (asi-prahAran men) taravArathI
prahAr karavAvALA e sarvamAn (sadA) hameshAn (samatA) samatAbhAv
(dharan) dhAraN kare chhe.
bhAvArtha[te vItarAgI muni] (5) divase ekavAr (6)
UbhA UbhA potAnA hAthamAn rAkhIne thoDo AhAr le chhe, (7)
keshano loch kare chhe; AtmadhyAnamAn magna rahI pariShahothI DaratA
nathI, arthAt
bAvIs prakAranA pariShaho upar jay meLave chhe, tathA
shatru-mitra, sundar mahel athavA smashAn, sonun-kAch, nindak ane
stuti karanAr, pUjA-bhakti karanAr athavA taravAr AdithI

Page 175 of 205
PDF/HTML Page 197 of 227
single page version

background image
chhaThThI DhAL ][ 175
prahAr karanAr e badhAmAn samabhAv (rAg-dveShano abhAv) rAkhe
chhe arthAt
koInA upar rAg-dveSh karatA nathI.
prashnasAcho pariShahajay kone kahe chhe?
uttarkShudhA, tRuShA, shIt, uShNa, DAns-machchhar, charyA,
shayyA, vadh, rog, tRuNasparsha, mal, nagnatA, arati, strI, niShadyA,
Akrosh, yAchanA, satkAr-puraskAr, alAbh, adarshan, pragnA ane
agnAn
e bAvIs prakAranA pariShaho chhe. bhAvalingI munine
darek samaye traN kaShAyano (anantAnubandhI vagereno) abhAv
hovAthI svarUpamAn sAvadhAnInA kAraNe jeTalA anshe rAg-dveShanI
utpatti thatI nathI, teTalA anshe temane nirantar pariShahajay hoy
chhe. vaLI kShudhAdik lAgatAn tenA nAshano upAy na karavo tene te
(agnAnI jIv) pariShahasahanatA kahe chhe. have upAy to na karyo
ane antarangamAn kShudhAdi aniShTa sAmagrI maLatAn dukhI thayo tathA
rati Adinun kAraN maLatAn sukhI thayo, paN e to dukh-sukharUp
pariNAm chhe, ane e ja Artta-raudradhyAn chhe, evA bhAvothI samvar
kevI rIte thAy?
prashnatyAre kevI rIte pariShahajay thAy?
uttartattvagnAnanA abhyAsathI koI padArtha iShTa-aniShTa
na bhAse, dukhanA kAraNo maLatAn dukhI na thAy tathA sukhanA
kAraNo maLatAn sukhI na thAy paN gneyarUpathI teno jANavAvALo
ja rahe; e ja sAcho pariShahajay chhe. 6.
(mokShamArga pra0 pRu. 232)

Page 176 of 205
PDF/HTML Page 198 of 227
single page version

background image
176 ][ chha DhALA
munionAn tap, dhArma, vihAr tathA svarupAcharaNachAritra
tap tapain dvAdash, dharain vRuSh dash, ratanatray sevain sadA,
muni sAthamen vA ek vicharain, chahain nahin bhavasukh kadA;
yon hai sakalasanyam-charit, suniye svarUpAcharan ab,
jis hot pragaTai ApanI nidhi, miTai parakI pravRuti sab. 7.
anvayArtha[te vItarAgI muni hameshAn] (dvAdash) bAr
prakAranA (tap tapain) tap kare chhe. (dash) dash prakAranA (vRuSh)
dharmane (dharain) dhAraN kare chhe, ane (ratanatray) samyagdarshan-
samyaggnAn ane samyakchAritranun (sadA) hameshAn (sevain) sevan
kare chhe, (muni sAthamen) munionA sanghamAn (vA) athavA (ek)
ekalA (vicharain) vichare chhe, ane (kadA) koI paN vakhat
(bhavasukh) sansAranA sukhone (nahin chahain) chAhatA nathI. (yon)
A prakAre (sakalasanyam-charit) sakal sanyam chAritra (hai) chhe;
(ab) have (svarUpAcharan) svarUpAcharaN chAritra (suniye)
sAmbhaLo. (jis) je svarUpAcharaN chAritra [svarUpamAn ramaNatArUp
chAritra] (hot) pragaT thatAn (ApanI) potAnA AtmAnI
(nidhi) gnAnAdik sampatti (pragaTai) pragaT thAy chhe, tathA (parakI)
par vastuo taraphanI (sab) badhAn prakAranI (pravRuti) pravRutti
(miTai) maTI jAy chhe.
bhAvArtha(1) bhAvalingI munine shuddhAtmasvarUpamAn lIn
rahIne pratapavunpratApavant vartavun te tap chhe ane haTh vinA bAr

Page 177 of 205
PDF/HTML Page 199 of 227
single page version

background image
chhaThThI DhAL ][ 177
prakAranA tapanA shubh vikalpa hoy chhe te vyavahAr tap chhe.
vItarAgabhAvarUp uttamakShamAdi pariNAm te dharma chhe. bhAvalingI
munine upar kahyAn tevAn tap ane dharmanun AcharaN hoy chhe.
teo munionA sangh sAthe athavA ekalA vihAr kare chhe. koI
paN samaye sansAranA sukhane ichchhatA nathI. A rIte sakal
chAritranun svarUp kahyun.
(2) agnAnI jIv anashan Adi tapathI nirjarA mAne
chhe, paN kevaL bAhya tap ja karavAthI to nirjarA thAy nahi.
shuddhopayog nirjarAnun kAraN chhe tethI upachArathI tapane paN
nirjarAnun kAraN kahyun chhe. jo bAhya dukh sahan karavun e ja
nirjarAnun kAraN hoy to pashu vagere paN bhUkh-tRuShAdi sahan
kare chhe.
prashnae to parAdhInapaNe sahe chhe, paN svAdhInapaNe
dharmabuddhithI upavAs Adi tap kare tene to nirjarA thAy chhe?
uttardharmabuddhithI bAhya upavAsAdik kare tyAn upayog
to ashubh, shubh vA shuddharUpjIv jem pariName tem
pariNamo, upavAsanA pramANamAn jo nirjarA thAy to nirjarAnun
mukhya kAraN upavAsAdik ja Thare, paN em to bane nahi,
kAraN ke
pariNAm duShTa thatAn upavAs Adi karatAn paN
nirjarA thavI kem sambhave? ahIn jo em kahesho ke ashubh-
shubh-shuddharUp upayog pariName te anusAr bandh-nirjarA chhe, to
upavAs Adi tap nirjarAnun mukhya kAraN kyAn rahyun? tyAn to

Page 178 of 205
PDF/HTML Page 200 of 227
single page version

background image
178 ][ chha DhALA
ashubh-shubh pariNAm bandhanA kAraN TharyA, tathA shuddha pariNAm
nirjarAnun kAraN TharyA.
prashnajo em chhe to anashan Adine tap sangnA kevI
rIte kahI?
uttartene bAhya tap kahyA chhe, bAhyano artha e chhe ke
bahAr bIjAone dekhAy ke A tapasvI chhe, paN pote to jevo
antarang pariNAm thashe tevun phaL pAmashe.
(3) vaLI antarang tapomAn paN prAyashchitta, vinay,
vaiyAvRutya, svAdhyAy, tyAg ane dhyAnarUp kriyAmAn bAhya pravartan
chhe te to bAhya tap jevun ja jANavun
jevI anashanAdi bAhya kriyA
chhe tevI e paN bAhya kriyA chhe, tethI prAyashchitta Adi bAhya
sAdhan paN antarang tap nathI.
parantu evun bAhya pravartan thatAn je antarang pariNAmonI
shuddhatA thAy tenun nAm antarang tap jANavun,ane tyAn to nirjarA
ja chhe, bandh thato nathI. vaLI e shuddhatAno alpa ansh paN rahe
to jeTalI shuddhatA thaI tenAthI to nirjarA chhe tathA jeTalo
shubhabhAv chhe tenAthI to bandh chhe. e pramANe anashan Adi
kriyAne tapasangnA upachArathI chhe em jANavun, ane tethI ja tene
vyavahAr-tap kahyo chhe. vyavahAr ane upachArano ek artha chhe.
ghaNun shun kahIe? eTalun ja samajI levun kenishchayadharma to
vItarAgabhAv chhe tathA anya anek prakAranA bhedo nimittanI