Page 19 of 205
PDF/HTML Page 41 of 227
single page version
rahyo [ane] (marat) maratI vakhate (vilAp karat) raDI raDI
(dukh) dukho (sahyo) sahan karyAn.
bhavanavAsI, vyantar ane jyotiShI devomAnthI koI ekanun
sharIr dhAraN karyun. tyAn paN anya devonA vaibhavo dekhI pAnche
indrionA viShayonI ichchhArUp agnimAn baLI rahyo. tathA
mandAramAlA karamAI jatI dekhIne ane sharIr tathA
AbhUShaNonI kAnti kShIN thatI dekhIne potAnun maraN najIk
chhe em avadhignAn dvArA jANatAn ‘‘hAy! have A bhog
mane bhogavavAne nahi maLe!’’ evA vichArathI ro-ro karIne
ghaNAn dukho sahan karyAn. 15.
Page 20 of 205
PDF/HTML Page 42 of 227
single page version
jIv svayam puruShArtha karI shake chhe.
vinA (dukh) dukh (pAy) pAmyo [ane] (tanhaten) tyAnthI (chay)
marIne (thAvar tan) sthAvaranun sharIr (dharai) dhAraN kare chhe, (yon)
AvI rIte [A jIv] (parivartan) pAnche parAvartan (pUre kare)
pUrAn karyA kare chhe.
Page 21 of 205
PDF/HTML Page 43 of 227
single page version
sansAramAn anAdi kALathI rakhaDyA kare chhe, ane pAnch parAvartan
karI rahyo chhe.
kAraNathI
ekatAbuddhi-kartAbuddhi, shubharAgathI dharma thAy evI mAnyatA) te
ja dukhanun kAraN chhe. samyagdarshan sukhanun kAraN chhe.
thAy. chAr gatinA sanyog te dukhanun kAraN nathI chhatAn paramAn
ekatvabuddhi vaDe iShTa-aniShTapaNun mAnI mAnIne jIv ekalo
dukhI thAy chhe ane tyAn kevA sanyoganA lakShe vikAr kare chhe te
TUnkamAn kahel chhe.
Page 22 of 205
PDF/HTML Page 44 of 227
single page version
karIne, jenun kathan na thaI shake evun dukh uThAve chhe. tyAnthI
nIkaLIne bIjA sthAvar paryAyo prApta kare chhe. tras paryAy to
chintAmaNiratna samAn ghaNI ja mushkelIthI prApta thAy chhe. tyAn paN
vikalatrayanA sharIro dhAraN karI ghaNun dukh pAme chhe. kadAchit
topaN tyAn kamajor prANI baLavAn prANI dvArA satAvAy chhe.
baLavAn bIjAne dukh ApI ghaNAn pApano bandh kare chhe; tathA
chhedan, bhedan, bhUkh, taras, shIt, garamI vagere akathya dukh
pAme chhe.
paN ahIn AvI jAy to ahInnA anek gAu sudhInA sangnI
panchendriy jIvo paN enI durgandhathI marI jAy. tyAnnI jamInane
aDavAthI ja asahya dukh thavA lAge chhe. tyAn vaitaraNI nadI,
semarajhAD, sharadI, garamI ane anna-pANInA abhAvathI svata
mahAn dukh thAy chhe. jyAre bilomAn Undhe mAthe laTake chhe tyAre
ghor dukhono anubhav kare chhe. pachhI bIjA nArakI jIv tene
dekhatAn ja kUtarAnnI mAphak mArapIT vagere karavA lAgI jAy chhe.
trIjI narak sudhI amba ane ambarISh vagere nAmanA sankliShTa
pariNAmI asurakumAr dev jaIne avadhignAn dvArA pUrvanA
virodhanun smaraN karAvI andaroandar laDAvI mAre chhe; tyAre
Page 23 of 205
PDF/HTML Page 45 of 227
single page version
chIrAvun, kaDAImAn UkaLavun, TukaDeTukaDA karI nAnkhavA vagerethI anant
dukho uThAve chhe. topaN paL mAtra sAtA (shAnti) maLatI nathI,
kAraN ke sharIranA TukaDeTukaDA thavA chhatAn paN pArAnnI mAphak
pharIthI jevun ne tevun maLI jAy chhe. Ayu pUrNa thayA vinA maraN
thatun nathI. narakamAn AvAn dukho ochhAmAn ochhA dash hajAr varSha
sudhI to sahan karavAn ja paDe chhe paN jo utkRuShTa AyuShyano bandh
paDyo hoy to tetrIs sAgaropam varSha sudhI sharIr chhUTatun nathI.
peTamAn ja ked rahe chhe, tyAn sharIr sankochAIne rahevAthI ghaNI
takalIph pAme chhe. bALapaNamAn gnAn vagar, juvAnImAn viShay-
bhogomAn Asaktivash ane ghaDapaNamAn indriyonI shithilatA
athavA maraNaparyant kShayarog (TI.bI.) vagerenA kAraNe Atma-
darshanathI vimukh rahe chhe, ane AtmoddhArano mArga pAmato nathI.
dukhI thato rahe chhe. kadAchit
ant samaye mandAramALA karamAI jatAn AbhUShaNo ane sharIranI
kAnti kShIN thatAn mRutyu najIk Avyun jANIne ghaNo dukhI thAy
chhe ane valakhAn mArI mArIne mare chhe. ane pachhI ekendriy jIv
suddhAn thAy chhe eTale ke pharIne tiryanchagatimAn jaI paDe chhe. AvI
Page 24 of 205
PDF/HTML Page 46 of 227
single page version
nathI. A rIte potAnA mithyAbhAvonA kAraNe nirantar sansAr-
chakramAn paribhramaN karyA ja kare chhe.
jIv, vAyukAyik jIv ane vanaspatikAyik jIv.
trIndriy, chaturindriy, panchendriy.
Page 25 of 205
PDF/HTML Page 47 of 227
single page version
jIv puruShArtha vaDe mand kaShAyarUp pariName te.
asangnI kahevAy chhe.
ane dev jevA banAve.
ek khAs ratna.
levo. (pedA thavun).
jIv, asahya ane aparimit vedanA pAmavA lAge
chhe, bIjA nArakIo mAraphat satAvun vagerethI
dukhano anubhav kare chhe tathA jyAn dveShathI bharelun
jIvan vIte chhe te sthAn.
Page 26 of 205
PDF/HTML Page 48 of 227
single page version
anantAnant jIvo samAnarUpe jemAn rahe chhe, mare chhe ane
pedA thAy chhe, te avasthAvALA jIvone nigod
kahevAy chhe.
trasano paryAy prApta karyo nathI evo jIvarAshi.
paN bhaviShyamAn te jIv trasano paryAy pAmI shake
chhe.
paribhramaN.
evAn vRukSha phaL vagere.
yogyatA rAkhavAvALo jIv bhavya kahevAy chhe.
kahe chhe; tathA hRudayasthAnamAn rahel ATh pAnkhaDIvALA
kamaLanA AkAre pudgalapinD, tene jaDaman arthAt
Page 27 of 205
PDF/HTML Page 49 of 227
single page version
levo athavA pedA thavun.
ek parvat visheSh.
aparimit chhe; tathA asthiratArUp rAgAdi te
chAritramoh; A moh parimit chhe.
lokAkAsh kahe chhe.
janma, jarA, tRuShA, kShudhA, vismay, Arat, khed;
8 9 10 11 12 13 14 15
rog, shok, mad, moh, bhay, nidrA, chintA, sved.
16 17 18
rAg, dveSh, aru maraN jut, ye aShTAdash doSh,
nahi hote jis jIvake, vItarAg so hoy.
vakhatathI thoDA ansh ochhI chAle chhe.
Page 28 of 205
PDF/HTML Page 50 of 227
single page version
goL khADAmAn, kAtarathI jenA be TukaDA na thaI shake
evA ane ek divasathI sAt divas sudhInA janmelA
uttam bhogabhUminA gheTAnnA vALathI te khADo pUro
bharavo. temAnthI ek vALane so so varase kADhavo.
jeTalA kALamAn te badhA vALane pUrA kADhI nAkhavAmAn
Ave teTalA kALane ‘‘vyavahAr palya’’ kahe chhe,
vyavahAr palyathI asankhyAtaguNA uddhAr palya ane
uddhAr palyathI asankhyAtaguNA kALane addhApalya kahe
chhe, das kroDAkroDI (10 karoD
manasahit prANI.
ane vanaspatikAyik jIv.
mAnavAthI gaman vinAnA ayogI kevalImAn sthAvaranun lakShaN
ane gaman sahit pavan vagere ekendriy jIvomAn trasanun
lakShaN maLavAthI ativyApti doSh Ave chhe.
Page 29 of 205
PDF/HTML Page 51 of 227
single page version
shailInun anukaraN karavun joIe; phakta lakShaN batAvavA
mAtrathI antar nIkaLatun nathI.
vItarAg, vaikriyak sharIr, sAdhAraN ane sthAvaranA lakShaN
batAvo.
vaimAnik, sabal, sangnI, sthAvar, narakagati, narakanI bhUkh,
pyAs, sharadI, garamI, bhUmisparsha ane asurakumAranA
dukho, akAmanirjarAnun phaL, asurakumAranun kAm ane
gaman, nArakInA sharIranI visheShatA ane akAL maraNano
abhAv, mandAramALA, vaitaraNI ane shItathI loDhAno goLo
gaLI javo, tenun spaShTa varNan karo.
Page 30 of 205
PDF/HTML Page 52 of 227
single page version
nigodiyAne indriyo, nigodiyAnun AyuShya, nigodamAn ek
shvAsamAn janma-maraN ane shvAsanun parimAN batAvo.
namaskRut vastu, narakanI nadI, narakamAn javAvALA
asurakumAr, nArakInun sharIr, nigodiyAnun sharIr,
nigodamAnthI nIkaLIne prApta thatA paryAyo, nav mAsathI
ochho vakhat garbhamAn rahevAvALA, mithyAtvI vaimAnikanA
bhaviShyaparyAy, mAtA-pitA vagaranAn jIv, sarvathI vadhAre
dukhanun sthAn, ane sanklesh pariNAmosahit maraN thavAthI
prApta thavA yogya gatinun nAm kaho.
ek lekh lakho athavA kahI batAvo.
Page 31 of 205
PDF/HTML Page 53 of 227
single page version
tAtain inako tajiye sujAn, sun tin sankShep kahUn bakhAn. 1.
A prakAre (janma-marNa) janma ane maraNanA (dukh) dukhone
Page 32 of 205
PDF/HTML Page 54 of 227
single page version
chhe. (tAtain) tethI (inako) e traNane (sujAn) sArI rIte jANIne
(tajiye) chhoDI devAn joIe. [mATe] (tin) e traNanun (sankShep)
sankShepathI (kahUn bakhAn) varNan kahun chhun te (sun) sAmbhaLo.
mithyA AcharaNathI ja jIv dukhI thAy chhe. kem ke koI sanyog
sukh-dukhanun kAraN thaI shakatun nathI, em jANIne sukhArthIe e
mithyAbhAvono tyAg karavo joIe. eTalA mATe ja hun ahIn
sankShepathI e traNanun varNan karun chhun. 1.
Page 33 of 205
PDF/HTML Page 55 of 227
single page version
(tinamAnhi) temAn (viparyayatva) UndhI (saradhai) shraddhA karavI [te
agRuhIt mithyAdarshan chhe.] (chetanako) AtmAnun (rUp) svarUp
(upayog) dekhavun-jANavun athavA darshan-gnAn (hai) chhe [ane te]
(binamUrat) amUrtik (chinamUrat) chaitanyamay [ane] (anUp)
upamArahit chhe.
karavAthI samyagdarshan thAy chhe. eTalA mATe A sAt tattvo jANavA
jarUranA chhe. sAte tattvonun viparIt shraddhAn karavun tene agRuhIt
mithyAdarshan kahe chhe. jIv gnAn-darshan upayogasvarUp arthAt
tAkon na jAn viparIt mAn, kari karai dehamen nij pichhAn. 3.
Page 34 of 205
PDF/HTML Page 56 of 227
single page version
jIvano svabhAv athavA pariNAm (nyArI) bhinna (hai) chhe [topaN
mithyAdraShTi jIv] (tAkon) te AtmasvabhAvane (na jAn) jANato
nathI ane (viparIt) UlaTun (mAn kari) mAnIne (dehamen) sharIramAn
(nij) AtmAnI (pichhAn) oLakhAN (karai) kare chhe.
dravyothI judo chhe; paN mithyAdraShTi jIv AtmAnA svabhAvanI
yathArtha shraddhA nahi karatAn agnAnavash UlaTun mAnIne, sharIr chhe te
ja hun chhun, sharIranA kArya hun karI shakun chhun, mArI ichchhAnusAr
sharIranI avasthA rAkhI shakun chhun em sharIrane ja AtmA mAne
chhe. [A jIvatattvanI viparIt shraddhA chhe.] 3.
Page 35 of 205
PDF/HTML Page 57 of 227
single page version
(rAv) rAjA chhun, (mere) mArAn (dhan) rUpiyA-paisA vagere (gRuh)
ghar (godhan) gAy, bhens Adi (prabhAv) moTAI [chhe; vaLI] (mere
sut) mArAn santAn tathA (tiy) mArI strI chhe; (main) hun (sabal)
baLavAn, (dIn) nirbaL, (berUp) kurUp, (subhag) sundar, (mUrakh)
mUrkha ane (pravIn) chatur chhun.
chhe te hun ja chhun, sharIranA kArya hun karI shakun chhun, sharIr svastha hoy
to mane lAbh thAy, bAhya anukUL sanyogathI hun sukhI ane
pratikUL sanyogathI hun dukhI, hun nirdhan, hun dhanavAn, hun baLavAn,
hun nirbaL, hun manuShya, hun kurUp, hun sundar
e vagere
mAne chhe te jIvatattvanI bhUl chhe.
rAgAdi pragaT ye dukh dain, tinahIko sevat ginat chain. 5.
te padArthonA ThIk rahevAthI ke bagaDavAthI AtmAnun to kAI ThIk thatun
nathI tem ja bagaDatun nathI. parantu mithyAdraShTi enAthI ulaTun mAne chhe.
Page 36 of 205
PDF/HTML Page 58 of 227
single page version
(jAn) em mAne chhe ane (tan) sharIranAn (nashat) nAsh thavAthI
(Apako) AtmAno (nAsh) nAsh athavA maraN thayun em (mAn)
mAne chhe (rAgAdi) rAg, dveSh, moh vagere (pragaT) spaShTarUpe
(dukhadain) dukh ApavAvALA chhe (tinahI ko) teonI (sevat)
sevA karato thako (chain) sukh (ginat) mAne chhe.
sharIrano nAsh (viyog) thavAthI hun marI jaIsh. (AtmAnun maraN
mAne chhe.) dhan, sharIrAdi jaD padArthomAn parivartan thatAn potAnAmAn
iShTa-aniShTa parivartan mAnavun, sharIranI uShNa avasthA thatAn mane
tAv Avyo, sharIramAn kShudhA, tRuShArUp avasthA thatAn mane kShudhA-
tRuShAdi thAy chhe, sharIr kapAtAn hun chhedAI gayo ityAdi je
ajIvanI avasthAo chhe, tene potAnI mAne chhe e ajIv
tattvanI bhUl chhe.
ke navo utpanna thato nathI. maraN (viyog) to mAtra sharIranun ja thAy chhe.
Page 37 of 205
PDF/HTML Page 59 of 227
single page version
shakatA nathI, chhatAn agnAnI tem mAnato nathI. paramAn kartRutva,
mamatvarUp mithyAtva ane rAg-dveShAdi shubhAshubh Asrav bhAv te
pratyakSha dukh denArA chhe, bandhanA ja kAraN chhe, chhatAn tene agnAnI
jIv sukhakar jANIne seve chhe. vaLI shubhabhAv paN bandhananun kAraN
chhe, Asrav chhe, tene hitakar mAne chhe. par dravya jIvane lAbh-
nukasAn karI shake nahi, chhatAn tene iShTa-aniShTa mAnI temAn prIti-
aprIti kare chhe; mithyAtva, rAg-dveShanun svarUp oLakhato nathI, par
padArtha mane sukh-dukh Ape chhe athavA rAg-dveSh-moh karAve chhe,
em mAne chhe, A Asrav tattvanI bhUl chhe.
Atamahitahetu virAg-gnAn, te lakhain ApakUn kaShTadAn. 6.
(phalamanjhAr) phaLamAn (rati) prem (karai) kare chhe, [ane karmabandhanA]
Page 38 of 205
PDF/HTML Page 60 of 227
single page version
rAgadveShano abhAv [eTale ke potAnA asalI svabhAvamAn
samyagdarshan] te (Atamahit) AtmAnA hitanA (hetu) kAraN chhe
(te) tene (ApakUn) AtmAne (kaShTadAn) dukhanA ApanAr (lakhain)
mAne chhe.
mithyAdraShTi jIv tene anukUL-pratikUL mAnIne tenAthI hun sukhI-
dukhI chhun evI kalpanA vaDe rAg-dveSh, AkuLatA kare chhe. dhan,
yogya strI, putrAdinA sanyog thatAn rati kare chhe; rog, nidrA,
nirdhanatA, putraviyog vagere thatAn arati kare chhe; puNya-pAp banne
bandhanakartA chhe, paN tem nahi mAnIne puNyane hitakar mAne chhe;
tattvadraShTithI to puNya-pAp banne ahitakar ja chhe, parantu agnAnI
evun nirdhArarUp mAnato nathI te bandhatattvanI UndhI shraddhA chhe.
jeTalo abhAv te vairAgya chhe, ane te sukhanA kAraNarUp chhe, chhatAn
agnAnI jIv tene kaShTadAtA mAne chhe. A samvaratattvanI viparIt
shraddhA chhe.
svarUp chhe.