Page 39 of 205
PDF/HTML Page 61 of 227
single page version
yAhI pratItijut kachhuk gnAn, so dukhadAyak agnAn jAn. 7.
nathI, ane (nirAkulatA) AkulatAnA abhAvane (shivarUp) mokShanun
svarUp (na joy) mAnato nathI. (yAhI) A (pratItijut) khoTI
mAnyatA sahit (kachhuk gnAn) je kAI gnAn chhe (so) te
(dukhadAyak) kaShTane ApanArun (agnAn) agRuhIt mithyAgnAn chhe;
em (jAn) samajavun.
nirjarA kahevAmAn Ave chhe. te nishchay samyagdarshanapUrvak ja hoI
shake chhe. gnAnAnand svarUpamAn sthir thavAthI shubh-ashubh ichchhAno
nirodh thAy te tap chhe. tap be prakAranA chhe (1) bALatap,
(2) samyaktap. agnAnadashAmAn je tap karavAmAn Ave chhe te
Page 40 of 205
PDF/HTML Page 62 of 227
single page version
AtmasvarUpamAn samyak prakAre sthiratA anusAr jeTalo shubh-
ashubh ichchhAno abhAv thAy chhe te sAchI nirjarA chhe
gnAnAdi shaktine bhUle chhe, parAshrayamAn sukh mAne chhe, shubhAshubh
ichchhA ane pAnch indriyonA viShayonI chAhane rokato nathI. A
nirjarAtattvanI viparIt shraddhA chhe.
pharI avatAr levo paDe vagere. em mokShadashAmAn nirAkuLapaNun
mAnato nathI te mokShatattvanI viparIt shraddhA chhe.
te upadeshAdi bAhya nimittonA Alamban vaDe navun grahyun nathI
anAdinun chhe, tethI tene agRuhIt (svAbhAvik-nisargaj)
mithyAgnAn kahe chhe. 7.
Page 41 of 205
PDF/HTML Page 63 of 227
single page version
mithyAgnAn sahit (pravRutta) pravRutti kare chhe (tAko) tene
(mithyAcharitta) agRuhIt mithyAchAritra (jAno) samajo. (yon) A
pramANe (nisarga) agRuhIt (mithyAtvAdi) mithyAdarshan, mithyAgnAn
ane mithyAchAritranun [varNan karavAmAn Avyun.] (ab) have (je)
je (gRuhIt) gRuhIt [mithyAdarshan-gnAn-chAritra] chhe (teh) tene
(suniye) sAmbhaLo.
agRuhIt mithyAchAritra kahevAmAn Ave chhe. A traNeyane dukhanA
kAraN jANI tattvagnAn vaDe teno tyAg karavo joIe. 8.
antar rAgAdik dharain jeh, bAhar dhan-ambaratain saneh. 9.
ghaNAn lAmbA samay sudhI (darshanamoh) mithyAdarshan (ev) ja (poShai)
poShe chhe. (jeh) je (antar) antaramAn (rAgAdik) mithyAtva-rAg-
dveSh Adi (dharain) dhAraN kare chhe ane (bAhar) bahArathI (dhan
Page 42 of 205
PDF/HTML Page 64 of 227
single page version
(mahatabhAv) mahAtmApaNAno bhAv (lahi) grahaN karIne (kuling)
khoTA veShone (dhArain) dhAraN kare chhe te (kuguru) kuguru [kahevAy
chhe ane te kuguru] (janmajal) sansArarUpI samudramAn (upalanAv)
paththaranI naukA samAn chhe.
ane kudharmanun sevan ja gRuhIt mithyAdarshan kahevAy chhe.
dhan, makAn vagere bahirang parigrah chhe. vastrAdi sahit hovA
chhatAn potAne jinalingadhArak mAne chhe te kuguru chhe. ‘‘jinamArgamAn
traN ling to shraddhApUrvak chhe. ek to jinasvarUp-nirgranth digambar
muniling, bIjun utkRuShTa shrAvakarUp 10 mI
traN ling vinA anya lingane je mAne chhe tene jinamatanI shraddhA
nathI paN mithyAdraShTi chhe.’’ (darshanapAhuD gAthA 18) mATe je
kulinganA dhArak chhe, mithyAtvAdi antarang tathA vastrAdi bahirang
parigrah sahit chhe, potAne muni mAne chhe, manAve chhe te kuguru
chhe. jevI rIte pattharanI nAv pote DUbe chhe tathA temAn besanArA
paN DUbe chhe; e rIte kuguru paN pote sansArasamudramAn DUbe chhe ane
tene vandan, sevA, bhakti karanArAo paN anant sansAramAn DUbe
Page 43 of 205
PDF/HTML Page 65 of 227
single page version
karavAthI gRuhIt mithyAtvanun sevan thAy chhe ane tethI jIv
anantakAL bhavabhramaN kare chhe. 9.
(gadAdijut) gadA vagere (chihna) chihnothI (chIn) oLakhAy chhe
(te) te (kudev) khoTA dev chhe; (tinakI) te kudevanI (ju) je (shaTh)
mUrkha (sev) sevA (karat) kare chhe, (tin) tenun (bhavabhramaN)
sansAramAn bhaTakavun (na chhev) maTatun nathI.
te ‘kudev’
yogya nathI.
Page 44 of 205
PDF/HTML Page 66 of 227
single page version
nathI eTale ke tene anantakAL sudhI bhavabhramaN maTatun nathI.
je kriyA tinhain jAnahu kudharma, tin saradhai jIv lahai asharma;
yAkUn gRuhIt mithyAtva jAn, ab sun gRuhIt jo hai agnAn. 12.
sthAvaranA (maraN) ghAtanun (khet) sthAn (darvit) dravyahinsA
(samet) sahit (je) je (kriyA) kriyAo [chhe] (tinhen) tene
(kudharma) mithyAdharma (jAnahu) jANavo joIe. (tin) tene (saradhai)
shraddhavAthI (jIv) prANI (asharma) dukh (lahai) pAme chhe. (yAkUn)
A kuguru, kudev ane kudharmane shraddhavA tene (gRuhIt mithyAtva)
gRuhItamithyAdarshan jANavun. (ab) have (gRuhIt) gRuhIt (agnAn)
Page 45 of 205
PDF/HTML Page 67 of 227
single page version
sAmbhaLo.
mAnavAmAn Ave chhe tene kudharma kahevAmAn Ave chhe. je prANI A
kudharmanI shraddhA kare chhe te dukh pAme chhe. A khoTA guru, dev ane
dharmanI shraddhA karavI tene ‘‘gRuhIt mithyAdarshan’’ kahe chhe. A
paropadesh vagere bAhya kAraNanA AshrayathI grahaN karavAmAn Ave
chhe tethI ‘‘gRuhIt’’ kahevAy chhe. have gRuhIt mithyAgnAnanun varNan
karavAmAn Ave chhe.
(poShak) puShTi karavAvALAn (kapilAdi-rachit) kapilAdi dvArA
rachit (aprashasta) khoTAn (samasta) badhAn (shrutako) shAstrone
Page 46 of 205
PDF/HTML Page 68 of 227
single page version
te (kubodh) mithyAgnAn [chhe; te] (bahu) ghaNAn (trAs) dukhane
(den) ApavAvALun chhe.
tathA viShay-kaShAy Adine puShTa karavAvALAn kuguruonAn banAvelAn
sarva prakAranAn khoTAn shAstrone dharmabuddhithI lakhavAn-lakhAvavAn,
bhaNavAn-bhaNAvavAn, sAmbhaLavAn ane sambhaLAvavAn tene gRuhIt
mithyAgnAn kahe chhe.
kare chhe te shAstra ekAntavAdathI dUShit hovAthI kushAstra chhe.
athavA (5) jagatano koI kartA, hartA ane niyantA chhe em varNan
kare, athavA (6) dayA, dAn, mahAvratAdinA shubhabhAv je
puNyAsrav chhe parAshrayarUp chhe tenAthI tathA munine AhAr devAnA
shubhabhAvathI sansAr parit (TUnko, maryAdit) thavo; tathA upadesh
devAnA shubh bhAvathI paramArthe dharma thAy vagere anya dharmiyonA
granthomAn je viparIt kathan chhe, te ekAnta ane aprashasta hovAthI
kushAstra chhe. kemake temAn prayojanabhUt sAt tattvanun yathArthapaNun nathI.
jyAn ek tattvanI bhUl hoy tyAn sAte tattvonI bhUl hoy ja,
em samajavun.
Page 47 of 205
PDF/HTML Page 69 of 227
single page version
Atam-anAtmake gnAnahIn, je je karanI tan karan chhIn. 14.
karIne (dehadAh karan) sharIrane pIDA karavAvALAn (Atam anAtma
ke) AtmA ane paravastuonA (gnAnahIn) bhedagnAnathI rahit
(tan) sharIrane (chhIn) kShIN (karan) karavAvALI (vividh vidhi)
anek prakAranI (je je karanI) je je kriyAo chhe te badhI
(mithyAchAritra) mithyAchAritra kahevAy chhe.
kaShAyane vashIbhUt thaIne sharIrane kShIN karavAvALI anek prakAranI
kriyA kare chhe tene ‘gRuhIt mithyAchAritra’ kahe chhe.
jagajAl-bhramaNako dehu tyAg, ab daulat
(hit) kalyANanA (panth) mArge (lAg) lAgI jAo, (jagajAl)
sansAranI jALamAn (bhramaNako) bhaTakavAno (tyAg dehu) tyAg karo.
Page 48 of 205
PDF/HTML Page 70 of 227
single page version
agRuhIt mithyAdarshan-mithyAgnAn-mithyAchAritrano tyAg karIne,
AtmakalyANanA mArgamAn lAgavun joIe. panDit shrI daulatarAmajI
potAnA AtmAne sambodhI kahe chhe ke, he Atman
Page 49 of 205
PDF/HTML Page 71 of 227
single page version
anant dukho bhogavI rahyo chhe. jyAn sudhI dehAdithI bhinna
potAnA AtmAnI sAchI samajaN ane rAgAdino abhAv na kare
tyAn sudhI sukh, shAnti ane AtmAno uddhAr thaI shakato nathI.
yathArtha pratIti, (3) sva-paranA svarUpanI shraddhA, (4) nij
shuddhAtmAnA pratibhAsarUp AtmAnI shraddhA,
sudhI jIv pragaT na kare tyAn sudhI jIv (AtmA)no uddhAr thaI
shake nahi arthAt
gnAnAvaraNIy Adi dravyakarma, sharIrAdi nokarma tathA puNyapAp-
rAgAdi malinabhAvamAn ekatAbuddhi
(kriyA) hun karI shakun chhun, par mane lAbh-nukasAn karI shake chhe,
ane hun paranun kAI karI shakun chhun, Am mAnato hovAthI tene sat
Page 50 of 205
PDF/HTML Page 72 of 227
single page version
tene khabar hotI nathI.
mithyAtvAdinA mahAn doShonI poShaN karanArI hovAthI dukhadAyak
chhe, anant sansArabhramaNanun kAraN chhe. je jIv tenun sevan kare chhe,
kartavya samaje chhe te durlabh manuShyajIvanane naShTa kare chhe.
karI, athavA kuguruno upadesh svIkArI, gRuhIt mithyAgnAn-
mithyAshraddhA dhAraN kare chhe. tathA te kumatane anusarI mithyAkriyA
kare chhe te gRuhIt mithyAchAritra chhe. mATe jIve sArI rIte sAvadhAn
thaIne gRuhIt ane agRuhIt banne prakAranA mithyAbhAvo chhoDavA
yogya chhe ane eno yathArtha nirNay karI, nishchayasamyagdarshan pragaT
karavun joIe. mithyAbhAvonun sevan karI karIne, sansAramAn bhaTakI,
anant janma dhAraN karI anantakAL gumAvyo, have to sAvadhAn
thaIne AtmoddhAr karavo joIe.
Page 51 of 205
PDF/HTML Page 73 of 227
single page version
karavAvALI astitva, nAstitva Adi paraspar
viruddha be shaktionun ekasAthe prakAshit thavun te
(AtmA sadAy svarUpe chhe-pararUpe nathI evI je
draShTi te anekAntadraShTi chhe.)
vastune AtmA kahevAmAn Ave chhe; je sadAy jANe
ane jANavArUpe pariName tene jIv athavA AtmA
kahe chhe.
shaktino vyApAr.
vastune ek ja rUpathI nirUpaN karavI.
Page 52 of 205
PDF/HTML Page 74 of 227
single page version
utpatti.
mokShamArganA prasangamAn muktimArganA pradarshak suguruthI
tAtparya chhe.
Page 53 of 205
PDF/HTML Page 75 of 227
single page version
mithyAgnAn, gRuhIt mithyAchAritra, chha dravyo ane mithyA-
draShTinI apekShAe jIvAdi e badhAnnun lakShaN batAvo.
jIvamAn; suguru, kuguru ane vidyAgurumAn sho taphAvat chhe te
darshAvo.
bIjI DhALamAn kahevAyelI hakIkat, maraN vakhate jIvane
nIkaLatA nahIn dekhavAnun kAraN, mithyAdraShTinI ruchi,
mithyAdraShTinI aruchi, mithyAdarshan-gnAn-chAritranI sattAno
kAL, mithyAdraShTine dukh ApanArI vastu, mithyA-dhArmik
kAryo karavAthI hAni, ane sAt tattvonI viparIt shraddhAnA
prakAr vagerenun spaShTa varNan karo.
prayojan, dukh, mokShasukhanI aprApti ane
sansAraparibhramaNanA kAraNo darshAvo.
Page 54 of 205
PDF/HTML Page 76 of 227
single page version
shun chhe
Page 55 of 205
PDF/HTML Page 77 of 227
single page version
AkulatA shivamAnhi na tAtain, shivamag lAgyo chahiye;
samyagdarshan-gnAn-charan shiv,-mag so dvividh vichAro,
jo satyAratharUp so nishchay, kAraN so vyavahAro. 1.
Page 56 of 205
PDF/HTML Page 78 of 227
single page version
AkuLatA vagaranun (kahiye) kahevAy chhe. (AkulatA) AkuLatA
(shivamAn) mokShamAn (na) nathI (tAtain) tethI (shivamag) mokShamArgamAn
(lAgyo) lAgavun (chahiye) joIe. (samyagdarshan-gnAn-charan)
samyagdarshan-gnAn-chAritra e traNenI ekatA te (shivamag) mokShano
mArga chhe, (so) te mokShamArgano (dvividh) be prakArathI (vichAro)
vichAr karavo ke, (jo) je (satyAratharUp) vAstavik svarUp chhe
(so) te (nishchay) nishchay mokShamArga chhe ane (kAraN) je nishchay
mokShamArganun nimitta kAraN chhe (so) tene (vyavahAro) vyavahAr
mokShamArga kahe chhe.
bhAvashrutagnAn thAy chhe. ane nishchayanay tathA vyavahAranay e
banne samyak shrutagnAnanA avayavo (ansho) chhe, tethI mithyAdraShTine
nishchay ke vyavahAranay hoI shake ja nahIn, mATe ‘vyavahAranay
pratham hoy ane nishchayanay pachhI pragaTe’ em mAnanArane nayonA
svarUpanun yathArtha gnAn nathI.
vinAno nirapekShanay thayo; vaLI pratham ekalo vyavahAranay hoy
to agnAnadashAmAn samyagnay mAnavo paDe, paN
Page 57 of 205
PDF/HTML Page 79 of 227
single page version
hoI shake nahi, paN vyavahArAbhAs ke nishchayAbhAsarUp mithyAnay
hoI shake.
guru-shAstranI shraddhA sambandhI rAgamishrit vichAro ane mand kaShAyarUp
shubh bhAv te jIvane je pUrve hato tene bhUtanaigamanayathI
vyavahArakAraN kahevAmAn Ave chhe, (paramAtmaprakAsh a. 2, gAthA
14nI TIkA). vaLI te ja jIvane nishchay samyagdarshananI bhUmikAmAn
shubharAg ane nimitto kevA prakAranA hoy, tenun sahacharapaNun
batAvavA vartamAn shubh rAgane vyavahAramokShamArga kahyo; tem
kahevAnun kAraN e chhe ke tethI judA prakAranA (viruddha) nimitto
te dashAmAn koIne hoI shake nahi; e prakAre nimitta-vyavahAr hoy
chhe to paN te kharun kAraN nathI.
Ashraye sukh pragaT thaI shake nahi.
mokShamArga prakAshak pRuShTha 315).
nirUpaN karyo chhe te nishchayamokShamArga chhe; tathA jyAn je
Page 58 of 205
PDF/HTML Page 80 of 227
single page version
chhe tyAn tene upachArathI mokShamArga kahIe te vyavahAr mokShamArga
chhe; kAraN ke nishchay-vyavahAranun sarvatra evun ja lakShaN chhe
arthAt sAchun nirUpaN te nishchay tathA upachAr nirUpaN te
vyavahAr. mATe nirUpaNanI apekShAe be prakAre mokShamArga
jANavo. paN ek nishchayamokShamArga chhe tathA ek vyavahAr-
mokShamArga chhe
AparUpako jAnapanon so, samyaggnAn kalA hai;
ab vyavahAr mokhamag suniye, hetu niyatako hoI.
nishchay (samyaktva) samyagdarshan chhe; (AparUp ko) AtmAnA
svarUpane (paradravyanatain bhinna) parathI judun (jAnapanon) jANavun