Page 159 of 205
PDF/HTML Page 181 of 227
single page version
puṇya-pāp bey āsrav chhe. bandhananā kāraṇo chhe.
evā sarva sādhu hoy chhe, badhā bhāvaliṅgī munine nagna
digambar dashā tathā sādhunā 28 mūḷaguṇ hoy chhe.
karavāmān nimittarūp jīvanī shaktine bhāvayog kahevāy
chhe.
ūbhāūbhā bhojan, dinamān ek vakhat āhārapāṇī
tathā nagnatā vagerenun pālan te vyavahārathī sakalavrat
chhe; ane ratnatrayanī ekatārūp ātmasvabhāvamān sthir
thavun te nishchayathī sakalavrat chhe.
Page 160 of 205
PDF/HTML Page 182 of 227
single page version
muni te nishchayathī sakalavratī chhe.
karavāmān āve chhe; eṭalo e bannemān taphāvat chhe.
bhāvanā, ekatva bhāvanā, dharma bhāvanā, nishchay dharma,
bodhidurlabhabhāvanā, lok, lokabhāvanā, samvar bhāvanā,
sakām nirjarā, savipāk nirjarā vagerenān lakṣhaṇ samajāvo.
ekatvabhāvanā ane anyatvabhāvanāmān taphāvat batāvo.
Page 161 of 205
PDF/HTML Page 183 of 227
single page version
sukhonī asāratā vagerenān kāraṇo batāvo.
sārthakapaṇun, nirarthakapaṇun, bār bhāvanāonā chintavanathī
lābh, mantrādinun sārthakapaṇun ane nirarthakapaṇun, vairāgyanī
vr̥uddhino upāy, indradhanuṣhya tathā vījaḷīnun draṣhṭānt shun
samajāve chhe? lokanā kartā-hartā-dhartā mānavāthī nukashān,
samatā na rākhavāthī nukashān, sānsārik sukhanun pariṇām
ane mokṣhasukh prāptino vakhat vagerenun spaṣhṭa varṇan karo.
Page 162 of 205
PDF/HTML Page 184 of 227
single page version
rāgādi bhāv nivāratain, hinsā na bhāvit avatarī;
jinake na lesh mr̥uṣhā na jal, mr̥uṇ hū vinā dīyo gahain,
aṭhadashasahasavidh shīladhar, chidbrahmamen nit rami rahain. 1.
karavānā bhāvathī (sab vidh) sarva prakāranī (daravahinsā) dravyahinsā
(ṭarī) dūr thaī jāy chhe, ane (rāgādi bhāv) rāg-dveṣh, kām,
krodh, mān, māyā, lobh vagerenā bhāvone (nivāratain) dūr
karavāthī (bhāvit hinsā) bhāvahinsā paṇ (na avatarī) thatī
nathī. (jinake) te munione (lesh) jarā paṇ (mr̥uṣhā) jūṭhun (na)
hotun nathī, (jal) pāṇī ane (mr̥uṇ) māṭī (hū) paṇ (vinā
dīyo) dīdhā vagar (na gahain) grahaṇ karatā nathī, tathā
(aṭhadashasahas) aḍhār hajār (vidh) prakāranā (shīl) shiyaḷane-
brahmacharyane (dhar) dhāraṇ karī (nit) hammeshān (chidbrahmamen)
chaitanyasvarūp ātmāmān (rami rahain) līn rahe chhe.
Page 163 of 205
PDF/HTML Page 185 of 227
single page version
nirvikalpa dhyānadashārūp sātamun guṇasthān vāramvār āve ja chhe.
chhaṭhṭhā guṇasthānanā kāḷe temane pāñch mahāvrat, nagnatā, samiti
vagere 28 mūlaguṇanā shubhabhāv hoy chhe paṇ tene teo dharma
mānatā nathī. tathā te kāḷe paṇ temane traṇ kaṣhāy-chokaḍīnā
abhāvarūp shuddha pariṇati nirantar varte ja chhe.
Page 164 of 205
PDF/HTML Page 186 of 227
single page version
krodh, mān ityādi bhāvonī utpatti thavī te bhāvahinsā chhe.
vītarāgī muni (sādhu) ā be prakāranī hinsā karatā nathī, tethī
temane (1)
ane bījī koī vastunī to vāt ja shun, parantu māṭī ane pāṇī
paṇ dīdhā vagar grahaṇ karatā nathī tethī temane (3)
achauryamahāvrat hoy chhe. shiyaḷanā aḍhār hajār bhedonun sadā
pālan kare chhe ane chaitanyarūp ātmasvarūpamān līn rahe chhe tethī
tene (4) brahmacharya (ātmasthiratārūp) mahāvrat hoy chhe. 1.
paramād taji chaukar mahī lakhi, samiti iryātain chalain;
jag-suhitakar sab ahitahar, shruti sukhad sab sanshay harain,
bhramarog-har jinake vachan, mukhachandratain amr̥ut jharain. 2.
bhasma (rākh) tathā potānī meḷe paḍī gayelān prāsuk semaranā phaḷ ane
tumbīphaḷ vagerenun grahaṇ karī shake chhe em shlokavartikālaṅkārano abhimat
chhe. pr̥u. 463.
Page 165 of 205
PDF/HTML Page 187 of 227
single page version
(bāhir) bahiraṅg (saṅg) parigrahathī (ṭalain) rahit hoy chhe.
(paramād) pramād-asāvadhānī (taji) chhoḍī daīne (chaukar) chār
hāth (mahī) jamīn (lakhi) joīne (iryā) iryā (samiti tain)
samitithī (chalai) chāle chhe, ane (jinake) je munirājonā
(mukhachandratain) mukharūpī chandrathī (jag suhitakar) jagatanun sāchun hit
karavāvāḷān ane (sab ahitahar) badhā ahitano nāsh karavāvāḷān
(shruti sukhad) sāmbhaḷatān priy lāge evān, (sab sanshay) badhān
sandehono (harain) nāsh kare evān ane (bhramarog-har) mithyātvarūpī
rogane haranār (vachan amr̥ut) vachanorūpī amr̥ut (jharain) jhare chhe.
parigrahatyāg mahāvrat hoy chhe. divasanā bhāgamān sāvadhānī pūrvak
āgaḷanī chār hāth jamīn joīne chālavāno vikalpa ūṭhe te pahelī
iryā samiti chhe. tathā jem chandramānthī amr̥ut jhare chhe tem te muninā
mukhachandrathī jagatanun hit karavāvāḷā, badhān ahitano nāsh
Page 166 of 205
PDF/HTML Page 188 of 227
single page version
dūr karanārā ane mithyātva (viparītatā ke sandeh) rūpī rogano
nāsh karanār evā amr̥ut vachano nīkaḷe chhe. e pramāṇe samitirūp
bolavāno vikalpa munine ūṭhe chhe te bījī bhāṣhā samiti chhe.
nondh
pāpabandh thāy chhe. jo rakṣhānā pariṇāmothī samvar kahesho to
puṇyabandhanun kāraṇ shun ṭharashe?
rīte hoy? munine kiñchit
thatī nathī, tathā bījā jīvone duḥkhī karī potānun gamanādi
prayojan sādhatā nathī; tethī temanāthī svayam dayā paḷāy chhe.
lain tap baḍhāvan hetu, nahin tan poṣhate taji rasanako;
pratiṣhṭhāpanā jut kriyā; pāñchon samiti vidhān.
Page 167 of 205
PDF/HTML Page 189 of 227
single page version
nirjantu thān viloki tan-mal mūtra shleṣham pariharain. 3.
athavā ek-be rasane (tajī) chhoḍīne, (tan) sharīrane (nahi
Page 168 of 205
PDF/HTML Page 190 of 227
single page version
karavānā hetuthī [āhāranā] (chhyālīsh) chhentālīs (doṣh vinā)
doṣhane ṭāḷīne (ashanako) bhojanane (lain) grahaṇ kare chhe.
gnānanā (upakaraṇ) sādhan [shāstrane] ane (sanyam) sanyamanā
(upakaraṇ) sādhan [pīñchhīne] (lakhikain) joīne (gahain) grahaṇ kare
chhe [ane] (lakhikain) joīne (dharain) rākhe chhe; [ane] (mūtra)
peshāb (shleṣham) līṇṭ vagere (tan-mal) sharīranā melane
(nirjantu) jīv rahit (thān) sthān (viloki) joīne (pariharain)
tyāge chhe.
raso chhoḍīne (athavā svādano rāg nahi karatān), sharīrane puṣhṭa
karavāno abhiprāy nahi rākhatān, mātra tapanī vr̥uddhi karavā māṭe
āhār le chhe, tethī teone trījī eṣhaṇā samiti hoy chhe.
pavitratānun sādhan kamaṇḍaḷane, gnānanun sādhan shāstrane ane sanyamanun
sādhan pīñchhīne
digambar sādhuone koī koī vakhat mahināo sudhī bhojan na
maḷe chhatān paṇ muni jarāy khed karatā nathī; anāsakti ane
nirmoh haṭh vagaranā sahaj hoy chhe. [kāyar janone-agnānīone
āvun munivrat duḥkhamay lāge chhe-gnānīne sukhamay lāge chhe.]
Page 169 of 205
PDF/HTML Page 191 of 227
single page version
nikṣhepaṇ samiti hoy chhe. maḷ-mūtra, kaph vagere sharīranā melane
jīvarahit sthān joīne chhoḍe chhe tethī temane pāñchamī vyutsarga
arthāt
tin suthir mudrā dekhi mr̥ugagaṇ upal khāj khujāvate;
ras rūp gandh tathā pharas aru shabda shubh asuhāvane,
tinamen na rāg-virodh pañchendriy-jayan pad pāvane. 4.
nirodh karīne, jyāre (ātam) potānā ātmānun (dhyāvate)
dhyān kare chhe, tyāre (tin) te munionī (suthir) shānt (mudrā)
mudrā (dekhi) joīne (upal) paththar jāṇīne (mr̥ugagaṇ) haraṇ
Page 170 of 205
PDF/HTML Page 192 of 227
single page version
khujalīne (khujāvate) khañjavāḷe chhe. [je] (shubh) priy ane
(asuhāvane) apriy [pāñch indriy sambandhī] (ras) pāñch ras,
(rūp) pāñch varṇa, (gandh) be gandh, (pharas) āṭh prakāranā sparsha
(aru) ane (shabda) shabda (tinamen) te badhāmān (rāg-virodh)
rāg ke dveṣh (na) munine thatān nathī, [tethī te muni] (pañchendriy
jayan) pāñch indriyone jītavāvāḷān eṭale ke jitendriy (pad
pāvane) padane pāme chhe.
kare chhe.
chhe; ane te vakhate man-vachan-kāyānī kriyā svayam rokāī jāy
chhe; temanī shānt ane achaḷ mudrā joīne temanā sharīrane paththar
samajī mr̥uganā ṭoḷā
traṇ gupti chhe.
khāī gayā paṇ teo potānā dhyānathī jarāpaṇ chalāyamān thayā
nahi. (sanyogathī duḥkh thatun ja nathī, sharīrādimān mamatā kare to
te mamatvabhāvathī ja duḥkhano anubhav thāy chhe---em samajavun.)
Page 171 of 205
PDF/HTML Page 193 of 227
single page version
agnānī jīv gupti māne chhe. have manamān to bhakti ādirūp
anek prakāranā shubh rāgādi vikalpo thāy chhe, eṭale pravr̥uttimān
to guptipaṇun bane nahi. (samyagdarshan-gnān ane ātmāmān
līnatā vaḍe) vītarāgabhāv thatān jyān man-vachan-kāyānī cheṣhṭā
thāy nahi e ja sāchī gupti chhe.
nathī ane apriy (pratikūḷ) upar kahelān pāñch viṣhayomān dveṣh
karatā nathī. e rīte pāñch indriyone jītavānā kāraṇe teo
jitendriy kahevāy chhe. 4.
nit karain shrutirati karain pratikram, tajain tan ahamevako;
jinake na nhaun, na dantadhovan, lesh ambar-āvaran,
bhūmāhin pichhalī rayanimen kachhu shayan ekāsan karan. 5.
Page 172 of 205
PDF/HTML Page 194 of 227
single page version
bole chhe, (jinadevako) jinendra bhagavānane (vandanā) vandan kare chhe,
(shrutarati) svādhyāyamān prem (karain) kare chhe, (pratikram) pratikramaṇ
(karain) kare chhe, (tan) sharīranī (ahamev ko) mamatāne (tajain) chhoḍe
chhe, (jinake) jinamunione (nhaun) snān ane (dantadhovan) dānt
sāph karavāpaṇun (na) hotā nathī; (ambar āvaran) sharīrane
ḍhāṅkavā māṭe kapaḍun (lesh) jarā paṇ teone (na) hotun nathī; ane
(pichhalī rayanimen) rātrinā pāchhaḷanā bhāgamān (bhūmāhin) pr̥ithvī
upar (ekāsan) ek paḍakhe (kachhu) thoḍo vakhat (shayan) shayan
(karan) kare chhe.
Page 173 of 205
PDF/HTML Page 195 of 227
single page version
uparanī mamatāno tyāg) kare chhe, tethī teone chha āvashyak hoy
chhe; ane te munio kyāre paṇ (1) snān karatā nathī, (2)
dānt sāph karatā nathī, (3) sharīrane ḍhāṅkavā māṭe jarāpaṇ kapaḍun
rākhatā nathī tathā (4) rātrinā pāchhalā bhāgamān ek paḍakhe
jamīn upar thoḍo vakhat shayan kare chhe. 5.
kachaloñch karat, na ḍarat pariṣhahason, lage nij dhyānamen;
ari mitra, mahal masān, kañchan kāñch, nindan thutikaran,
arghāvatāran asi-prahāranamen sadā samatādharan. 6.
Page 174 of 205
PDF/HTML Page 196 of 227
single page version
(kachaloñch) keshaloñch (karat) kare chhe. (nij dhyānamen) potānā
ātmānā dhyānamān (lage) tatpar thaīne (pariṣhah son) bāvīs
prakāranā pariṣhahothī (na ḍarat) ḍaratā nathī, ane (ari mitra)
shatru ke mitra, (mahal masān) mahel ke smashān, (kañchan kāñch)
sonun ke kāñch (nindan thuti karan) nindā karanār ke stuti karanār,
(arghāvatāran) pūjā karanārā ane (asi-prahāran men) taravārathī
prahār karavāvāḷā e sarvamān (sadā) hameshān (samatā) samatābhāv
(dharan) dhāraṇ kare chhe.
keshano loch kare chhe; ātmadhyānamān magna rahī pariṣhahothī ḍaratā
nathī, arthāt
stuti karanār, pūjā-bhakti karanār athavā taravār ādithī
Page 175 of 205
PDF/HTML Page 197 of 227
single page version
chhe arthāt
ākrosh, yāchanā, satkār-puraskār, alābh, adarshan, pragnā ane
agnān
hovāthī svarūpamān sāvadhānīnā kāraṇe jeṭalā anshe rāg-dveṣhanī
utpatti thatī nathī, teṭalā anshe temane nirantar pariṣhahajay hoy
chhe. vaḷī kṣhudhādik lāgatān tenā nāshano upāy na karavo tene te
(agnānī jīv) pariṣhahasahanatā kahe chhe. have upāy to na karyo
ane antaraṅgamān kṣhudhādi aniṣhṭa sāmagrī maḷatān duḥkhī thayo tathā
rati ādinun kāraṇ maḷatān sukhī thayo, paṇ e to duḥkh-sukharūp
pariṇām chhe, ane e ja ārtta-raudradhyān chhe, evā bhāvothī samvar
kevī rīte thāy?
kāraṇo maḷatān sukhī na thāy paṇ gneyarūpathī teno jāṇavāvāḷo
ja rahe; e ja sācho pariṣhahajay chhe. 6.
Page 176 of 205
PDF/HTML Page 198 of 227
single page version
muni sāthamen vā ek vicharain, chahain nahin bhavasukh kadā;
yon hai sakalasanyam-charit, suniye svarūpācharan ab,
jis hot pragaṭai āpanī nidhi, miṭai parakī pravr̥uti sab. 7.
dharmane (dharain) dhāraṇ kare chhe, ane (ratanatray) samyagdarshan-
samyaggnān ane samyakchāritranun (sadā) hameshān (sevain) sevan
kare chhe, (muni sāthamen) munionā saṅghamān (vā) athavā (ek)
ekalā (vicharain) vichare chhe, ane (kadā) koī paṇ vakhat
(bhavasukh) sansāranā sukhone (nahin chahain) chāhatā nathī. (yon)
ā prakāre (sakalasanyam-charit) sakal sanyam chāritra (hai) chhe;
(ab) have (svarūpācharan) svarūpācharaṇ chāritra (suniye)
sāmbhaḷo. (jis) je svarūpācharaṇ chāritra [svarūpamān ramaṇatārūp
chāritra] (hot) pragaṭ thatān (āpanī) potānā ātmānī
(nidhi) gnānādik sampatti (pragaṭai) pragaṭ thāy chhe, tathā (parakī)
par vastuo taraphanī (sab) badhān prakāranī (pravr̥uti) pravr̥utti
(miṭai) maṭī jāy chhe.
Page 177 of 205
PDF/HTML Page 199 of 227
single page version
vītarāgabhāvarūp uttamakṣhamādi pariṇām te dharma chhe. bhāvaliṅgī
munine upar kahyān tevān tap ane dharmanun ācharaṇ hoy chhe.
teo munionā saṅgh sāthe athavā ekalā vihār kare chhe. koī
paṇ samaye sansāranā sukhane ichchhatā nathī. ā rīte sakal
chāritranun svarūp kahyun.
shuddhopayog nirjarānun kāraṇ chhe tethī upachārathī tapane paṇ
nirjarānun kāraṇ kahyun chhe. jo bāhya duḥkh sahan karavun e ja
nirjarānun kāraṇ hoy to pashu vagere paṇ bhūkh-tr̥uṣhādi sahan
kare chhe.
mukhya kāraṇ upavāsādik ja ṭhare, paṇ em to bane nahi,
kāraṇ ke
shubh-shuddharūp upayog pariṇame te anusār bandh-nirjarā chhe, to
upavās ādi tap nirjarānun mukhya kāraṇ kyān rahyun? tyān to
Page 178 of 205
PDF/HTML Page 200 of 227
single page version
nirjarānun kāraṇ ṭharyā.
antaraṅg pariṇām thashe tevun phaḷ pāmashe.
chhe te to bāhya tap jevun ja jāṇavun
sādhan paṇ antaraṅg tap nathī.
to jeṭalī shuddhatā thaī tenāthī to nirjarā chhe tathā jeṭalo
shubhabhāv chhe tenāthī to bandh chhe. e pramāṇe anashan ādi
kriyāne tapasañgnā upachārathī chhe em jāṇavun, ane tethī ja tene
vyavahār-tap kahyo chhe. vyavahār ane upachārano ek artha chhe.