Page 139 of 205
PDF/HTML Page 161 of 227
single page version
par padārthothī sambandh chhoḍīne paramānandamay sva-svarūpamān līn
thaīne samatārasanun pān kare chhe ane chhevaṭe mokṣhasukhane prāpta kare
chhe. 2.
indriy-bhog chhin thāī, suradhanu chapalā chapalāī. 3.
kuṭumbī, (āgnākārī) āgnā uṭhāvanār nokar-chākar ane
(indriy-bhog) pāñch indriyonā bhog e badhā (suradhan)
indradhanuṣhya tathā (chapalā) vījaḷīnī (chapalāī) chañchaḷatā-
kṣhaṇikatānī māphak (chhin thāī) kṣhaṇamātra rahenārān chhe.
Page 140 of 205
PDF/HTML Page 162 of 227
single page version
badhī chījo kṣhaṇik chhe-anitya chhe-nāshavant chhe. jem indradhanuṣhya
ane vījaḷī vagere jotajotāmān vilay thaī jāy chhe tem ā
juvānī vagere paṇ thoḍā vakhatamān nāsh pāme chhe. te koī padārtha
nitya ane sthāyī nathī paṇ nijashuddhātmā ja nitya ane sthāyī
chhe-em svasanmukhatāpūrvak chintavan karī, samyagdraṣhṭi jīv
vītarāgatānī vr̥uddhi kare chhe te anitya bhāvanā chhe. mithyādraṣhṭi
jīvane anityādi ek paṇ sāchī bhāvanā hotī nathī. 3.
maṇi mantra tantra bahu hoī, marate na bachāvai koī. 4.
Page 141 of 205
PDF/HTML Page 163 of 227
single page version
te badhāno (mr̥ug hari jyon
vagere maṇi-ratno (mantra) moṭā moṭā rakṣhāmantra (tantra) tantra (bahu
hoī) ghaṇān hovā chhatān (marate) maraṇ pāmanārane (koī) te
koī (na bachāvai) bachāvī shakatun nathī.
shakatun nathī.
karī shakavā samartha nathī; māṭe parathī rakṣhānī āshā nakāmī chhe.
sarvatra-sadāy ek nij ātmā ja potānun sharaṇ chhe. ātmā
nishchayathī marato ja nathī, kemake te anādi-anant chhe
vr̥uddhi kare chhe te asharaṇ bhāvanā chhe. 4.
sabavidhi sansār asārā, yāmen sukh nāhin lagārā. 5.
Page 142 of 205
PDF/HTML Page 164 of 227
single page version
parāvartan
(yāmen) temān (sukh) sukh (lagārā) leshamātra paṇ (nāhin) nathī.
kṣhetra, kāḷ, bhav ane bhāv) parāvartan karyā kare chhe, parantu
kyārey shānti pāmato nathī; tethī karīne kharekhar sansārabhāv
badhī rīte sār rahit chhe, temān jarāpaṇ sukh nathī, kāraṇ ke
je rīte sukhanī kalpanā karavāmān āve chhe tevun sukhanun svarūp
nathī ane jemān sukh māne chhe te kharī rīte sukh nathī
karanāro bhāv chhe. nij ātmā ja sukhamay chhe, tenā dhruv
svabhāvamān sansār chhe ja nahi
Page 143 of 205
PDF/HTML Page 165 of 227
single page version
sut-dārā hoy na sīrī, sab svārathake hain bhīrī. 6.
badhān (jiy) ā jīv (ek hi) ekalo ja (bhogai) bhogave chhe,
(sut) putra (dārā) strī (sīrī) sāthīdār (na hoy) thatān nathī,
(sab) ā badhān (svārathake) potānī matalabanā (bhīrī) sagān
(hain) chhe.
ahit karī shake chhe, paranun kāī karī shakato nathī. māṭe jīv je
kāī shubh ke ashubh bhāv kare chhe tenun phaḷ-(ākuḷatā) pote ja
ekalo bhogave chhe. temān koī anya-strī, putra, mitra vagere
Page 144 of 205
PDF/HTML Page 166 of 227
single page version
(bhelā) bhegān-ekarūp (nahin) nathī, (bhinna bhinna) judāñjudān chhe;
(to) to pachhī (pragaṭ) bahāramān pragaṭarūpathī (jude) judān dekhāy
te jīvādi sarva padārtha jīvane gneyamātra chhe tethī teo koīpaṇ
jīvanā kharekhar sagān-sambandhī chhe ja nahi, chhatān agnānī have
tene potānā mānī duḥkhī thāy chhe.
ekatva mānī potānī nishchayapariṇati dvārā shuddha ekatvanī vr̥uddhi
kare chhe te ekatva bhāvanā chhe. 6.
to pragaṭ jude dhan-dhāmā, kyon hvai ik mili sut-rāmā. 7.
Page 145 of 205
PDF/HTML Page 167 of 227
single page version
strī vagere (mili) maḷīne (ik) ek (kyon) kem (hvai) hoī shake?
judān chhe, tem ā jīv ane sharīr paṇ maḷelān dekhāy chhe
topaṇ te banne potapotānā svarūpādinī apekṣhāe (svadravya-
kṣhetra-kāḷ-bhāvathī) taddan judān judān chhe-kadī ek thatān nathī.
jīv ane sharīr paṇ jyān judān-judān chhe to pachhī pragaṭ judān
dekhātān evān dhan, makān, bāg-bagīchā, putra-putrī ane strī,
gāḍī, moṭar vagere potānī sāthe ek kevī rīte hoy? eṭale
ke putra, strī vagere koīpaṇ vastu potānī nathī. em sarva par
padārtho potānāthī bhinna jāṇī, svasanmukhatāpūrvak samyagdraṣhṭi
jīv vītarāgatānī vr̥uddhi kare chhe, te anyatva bhāvanā chhe. 7.
nav dvār bahain ghinakārī, as deh karai kim yārī? 8.
(vasāditain) charabī vagerethī (mailī) apavitra chhe ane jemān
(ghinakārī) ghr̥uṇā-glāni utpanna karavāvāḷān (nav dvār) nav
daravājā (bahain) vahe chhe (as) evā (deh) sharīramān (yārī) prem-
rāg (kim) kem (karai) karāy?
Page 146 of 205
PDF/HTML Page 168 of 227
single page version
apavitra chhe; tathā nav dvārothī melane bahār kāḍhe chhe, evā
sharīramān moh-rāg kem karāy? ā sharīr uparathī to mākhanī
pāṅkh jevī pātaḷī chāmaḍīthī maḍhelun chhe tethī te bahārathī sundar
lāge chhe, paṇ jo tenī andaranī hālatano vichār karavāmān āve
to temān apavitra vastuo bharī chhe. tethī temān mamatā-ahaṅkār
ke rāg karavo nakāmo chhe.
karāvavāno chhe, paṇ sharīr pratye dveṣh utpanna karāvavāno nathī.
sharīr tenā svabhāvathī ja ashuchimay chhe to ā bhagavān
ātmā nijasvabhāvathī ja shuddha ane sadā shuchimay-pavitra chaitanya
padārtha chhe. tethī samyagdraṣhṭi jīv potānā shuddha ātmānī
sanmukhatā vaḍe potānā paryāyamān shuchipaṇānī (pavitratānī) vr̥uddhi
kare chhe te ashuchi bhāvanā chhe. 8.
Page 147 of 205
PDF/HTML Page 169 of 227
single page version
āsrav dukhakār ghanere; budhivant tinhai niravere. 9.
(hvai) thāy chhe, ane (āsrav) te āsrav (ghanere) ghaṇun (dukhakār)
duḥkh karanār chhe; māṭe (budhivant) samajadār (tinhai) tene
(niravere) dūr kare!
karmayogya rajakaṇonun svayam-svataḥ āvavun (ātmānī sāthe
ekakṣhetramān āgaman thavun) te dravyāsrav chhe. [ane temān jīvanā
ashuddha paryāy nimittamātra chhe.]
Page 148 of 205
PDF/HTML Page 170 of 227
single page version
bhāvapuṇya chhe. ane te samaye navīn karmayogya rajakaṇonun svayam-
svataḥ āvavun (ātmānī sāthe ekakṣhetramān āgaman thavun) te
dravyapuṇya chhe. [temān jīvanā ashuddha paryāy nimittamātra chhe.]
thavun te dravyapāp chhe. [temān jīvanā ashuddha paryāy nimittamātra
chhe.]
avasthā chhe. dravyapuṇya-pāp to par vastu chhe te kāī ātmānun
hit-ahit karī shakatā nathī. ām barābar nirṇay darek gnānī
jīvane hoy chhe, ane ā pramāṇe vichār karī samyagdraṣhṭi jīv
svadravyanā ālambananā baḷathī jeṭalā anshe āsravabhāvane dūr
kare chhe teṭalā anshe tene vītarāgatānī vr̥uddhi thāy chhe, tene
āsrav bhāvanā kahevāmān āve chhe. 9.
tinahī vidhi āvat roke, samvar lahi sukh avaloke. 10.
Page 149 of 205
PDF/HTML Page 171 of 227
single page version
gnānane (dīnā) lagāvyun chhe (tinahī) teoe (āvat) āvatān
(vidhi) karmone (roke) rokyā chhe ane (samvar lahi) samvar prāpta
karīne (sukh) sukhano (avaloke) sākṣhātkār karyo chhe.
upayog banne bandhanā kāraṇ chhe em samyagdraṣhṭi jīv prathamathī
ja jāṇe chhe. joke sādhakane nīchalī bhūmikāmān shuddhatānī sāthe
alpa shubhāshubhabhāv hoy chhe topaṇ te bannene bandhanun kāraṇ māne
chhe, tethī samyagdraṣhṭi jīv svadravyanā ālambanavaḍe jeṭalā anshe
shuddhatā kare chhe teṭalā anshe tene samvar thāy chhe, ane krame krame te
shuddhatā vadhārīne pūrṇa shuddhatā prāpta kare chhe. samyagdraṣhṭi jīv pote
svasanmukhatāpūrvak je shuddhatā (samvar) prāpta kare chhe te samvar
bhāvanā chhe.
Page 150 of 205
PDF/HTML Page 172 of 227
single page version
tap kari jo karma khipāvai, soī shivasukh darasāvai. 11.
(nij kāj) jīvanun dharmarūpī kārya (na saranā) saratun nathī-thatun
nathī, paṇ (jo) je [nirjarā] (tap kari) ātmānā shuddha pratapan
dvārā (karma) karmono (khipāvai) nāsh kare chhe [te avipāk athavā
sakām nirjarā chhe] (soī) te (shivasukh) mokṣhanun sukh (darasāvai)
dekhāḍe chhe.
thatun nathī. parantu samyagdarshan-gnān-chāritra ane ātmānā shuddha
pratapan vaḍe je karmo kharī jāy chhe te avipāk athavā sakām
nirjarā kahevāy chhe. te pramāṇe shuddhinī vr̥uddhi thatān thatān sampūrṇa
Page 151 of 205
PDF/HTML Page 173 of 227
single page version
pāme chhe. em jāṇato samyagdraṣhṭi jīv svadravyanā ālamban vaḍe
je shuddhinī vr̥uddhi kare chhe te nirjarā bhāvanā chhe. 11.
so lokamānhi bin samatā, dukh sahai jīv nit bhramatā. 12.
koī (na harai) nāsh karī shakato nathī; [ane ā lok]
(ṣhaḍdravyamayī) chha dravyasvarūp chhe
(nit) hammeshān (bhramatā) bhaṭakato thako (jīv) jīv (dukh sahai)
duḥkh sahan kare chhe.
Page 152 of 205
PDF/HTML Page 174 of 227
single page version
ā chha dravyamay lok chhe te potāthī ja anādi-anant chhe. chha e
dravyo nitya sva-svarūpe ṭakīne nirantar potānā navā navā paryāyo
(avasthā)thī utpād-vyayarūpe pariṇaman karyā kare chhe. ek
dravyamān bījā dravyano adhikār nathī. ā chha dravyasvarūp lok te
mārun svarūp nathī, te mārāthī trikāḷ bhinna chhe, hun tenāthī
bhinna chhun, māro shāshvat chaitanyalok te ja mārun svarūp chhe. em
dharmī jīv vichāre chhe ane svasanmukhatā dvārā viṣhamatā maṭāḍī,
sāmyabhāv-vītarāgatā vadhāravāno abhyās kare chhe te lok
bhāvanā chhe. 12.
par samyaggnān na lādhau; durlabh nijamen muni sādhau. 13.
Page 153 of 205
PDF/HTML Page 175 of 227
single page version
nahi; (durlabh) āvān durlabh samyaggnānane (muni) munirājoe
(nijamen) potānā ātmāmān (sādhau) dhāraṇ karyun chhe.
parantu teṇe ek vakhat paṇ samyaggnān prāpta karyun nathī, kāraṇ
ke samyaggnān pāmavun te apūrva chhe, tethī tene to sva-
sanmukhatānā anant puruṣhārtha vaḍe ja prāpta karī shakāy
chhe. ane tem thatān viparīt abhiprāy ādi doṣhono abhāv
thāy chhe.
bahāranā sanyogo, chāre gati tathā laukik pado anantavār
pāmyo chhe paṇ nij ātmānun asalī svarūp svānubhavavaḍe
pratyakṣha karīne te kadī samajyo nathī, māṭe tenī prāpti apūrva
chhe. laukik koīpaṇ pad apūrva nathī.
svasanmukhatāpūrvak āvun chintavan kare chhe, ane potānī bodhinī
vr̥uddhino vāramvār abhyās kare chhe te bodhidurlabh bhāvanā
chhe. 13.
Page 154 of 205
PDF/HTML Page 176 of 227
single page version
so dharma jabai jiy dhārai, tab hī sukh achal nihārai. 14.
gnān-chāritrarūp ratnatray ādik (bhāv) bhāv chhe (so) te
(dharma) dharma kahevāy chhe. (jabai) jyāre (jiy) jīv (dhārai) tene
dhāraṇ kare chhe (tab hī) tyāre ja te (achal sukh) achaḷ
sukh-mokṣha (nihārai) dekhe chhe-pāme chhe.
te dharma nathī em batāvavā māṭe ahīn gāthāmān ‘sāre’ shabda
vāparyo chhe. jyāre jīv nishchayaratnatrayasvarūp dharmane sva-
Page 155 of 205
PDF/HTML Page 177 of 227
single page version
(mokṣhane) prāpta kare chhe, āvī rīte chintavan karī samyagdraṣhṭi
jīv svasanmukhatāno abhyās vāramvār kare chhe. te dharma bhāvanā
chhe. 14.
tākon suniye bhavi prānī, apanī anubhūti pichhānī. 15.
(tinakī) te munionī (karatūti) kriyāo (uchariye) kahevāmān
āve chhe. (bhavi prānī) he bhavya jīvo! (tāko) tene (suniye)
sāmbhaḷo, ane (apanī) potānā ātmānā (anubhūti)
anubhavane (pichhāno) oḷakho.
he bhavyo! te munivaronā chāritra sāmbhaḷo ane potānā
ātmāno anubhav karo. 15.
Page 156 of 205
PDF/HTML Page 178 of 227
single page version
bār bhāvanānun chintavan mukhyapaṇe vītarāg digambar jain
munirājane ja hoy chhe, ane gauṇapaṇe samyagdraṣhṭine hoy chhe. jem
pavan lāgavāthī agni bhabhūkī ūṭhe chhe tem antaraṅg pariṇāmonī
shuddhatā sahit, ā bhāvanāonun chintavan karavāthī samatābhāv
pragaṭ thāy chhe, ane tenāthī mokṣhasukh pragaṭ thāy chhe.
svasanmukhatāpūrvak ā bhāvanāothī sansār, sharīr ane bhogo
pratye visheṣh upekṣhā thāy chhe, ane ātmānā pariṇāmonī
nirmaḷatā vadhe chhe. [ā bār bhāvanāonun svarūp vistārathī
jāṇavun hoy to ‘svāmī kārtikeyānuprekṣhā’, ‘gnānārṇav’ vagere
granthonun avalokan karavun.]
e to jem pratham koīne mitra mānato hato tyāre tenāthī rāg
hato ane pāchhaḷathī teno avaguṇ joīne udāsīn thayo, tem
pahelān sharīrādithī rāg hato paṇ pāchhaḷathī tenā anityādi
avaguṇ dekhī ā udāsīn thayo, parantu evī udāsīnatā to
dveṣharūp chhe, paṇ jyān jevo potāno vā sharīrādikano svabhāv chhe
tevo oḷakhī, bhram chhoḍī, tene bhalān jāṇī rāg na karavo tathā
būrān jāṇī dveṣh na karavo, evī sāchī udāsīnatā arthe
anityatā vagerenun yathārtha chintavan karavun e ja sāchī anuprekṣhā
chhe.
Page 157 of 205
PDF/HTML Page 179 of 227
single page version
bodhidurlabh ane dharma
udāsabhāv karavo te.
Page 158 of 205
PDF/HTML Page 180 of 227
single page version
chhe.
vashitva
sundar sharīr hoy chhe.
eṭale samyagdarshan-gnān-chāritra).
[4] nishchayaratnatray.