Page 179 of 205
PDF/HTML Page 201 of 227
single page version
jāṇavī. ā rahasyane (agnānī) jāṇato nathī tethī tene
nirjarānun
karavāno abhiprāy to gayo nathī. jem koī rājādikanā
bhayathī vā moṭāī-ābarū-pratiṣhṭhānā lobhathī parastrī sevato
nathī to tene tyāgī kahī shakāy nahi; te ja pramāṇe ā paṇ
krodhādino tyāgī nathī. to kevī rīte tyāgī hoy?
tattvagnānanā abhyāsathī koī iṣhṭa-aniṣhṭa na bhāse tyāre svayam
krodhādik ūpajatān nathī ane tyāre ja sāchā kṣhamādi thāy chhe.
(mokṣhamārga pra
anantadarshan-anantasukh ane anantavīrya vagere shaktiono pūrṇa
vikās pragaṭ thāy chhe ane parapadārtha taraphanī badhān prakāranī
pravr̥utti dūr thāy chhe-te svarūpācharaṇachāritra chhe. 7.
Page 180 of 205
PDF/HTML Page 202 of 227
single page version
varaṇādi aru rāgāditain, nij bhāvako nyārā kiyā;
nijamānhin nijake hetu nijakar, āpako āpai gahyo,
guṇ-guṇī gnātā-gnān-gney, man̐jhār kachhu bhed na rahyo. 8.
rīte shuddhopayog karmone kāpe chhe ane ātmāthī te karmone judā karī
nākhe chhe.
svarūpane (varaṇādi) varṇa, ras, gandh tathā sparsharūpī dravyakarmathī
(aru) ane (rāgāditain) rāg
Page 181 of 205
PDF/HTML Page 203 of 227
single page version
hetu) potā māṭe (nijakar) ātmā vaḍe (āpako) ātmāne
(āpai) svayam potāthī (gahyo) grahaṇ kare chhe tyāre (guṇ) guṇ
(guṇī) guṇī (gnātā) gnātā (gney) gnānano viṣhay ane
(gnānaman̐jhār) gnānamen-ātmāmān (kachhu bhed na rahyo) jarāpaṇ bhed
[vikalpa] raheto nathī.
vagerenā be bhāg karī judā pāḍī nākhe chhe tem, potānā
antaraṅgamān bhedavignānarūpī chhīṇī vaḍe potānā ātmānā
svarūpane dravyakarmathī tathā sharīrādik nokarmathī ane rāg-
dveṣhādirūp bhāvakarmothī bhinna karīne potānā ātmāmān, ātmā
māṭe, ātmā vaḍe, ātmāne svayam jāṇe chhe tyāre tene
svānubhavamān guṇ, guṇī tathā gnātā, gnān ane gney evā
koīpaṇ bhedo rahetā nathī. 8.
chidbhāv karma, chidesh karatā, chetanā kiriyā tahān̐;
tīnon abhinna akhinna shudh-upayogakī nishchal dashā,
pragaṭī jahān̐ drag-gnān-vrat ye, tīnadhā ekai lasā. 9.
Page 182 of 205
PDF/HTML Page 204 of 227
single page version
na) vikalpa hoto nathī, (tahān) tyān to (chidbhāv) ātmāno
svabhāv ja (karma) karma, (chidesh) ātmā ja (karatā) kartā,
(chetanā) chaitanyasvarūp ātmā ja (kiriyā) kriyā hoy chhe-
arthāt
upayogakī) shuddha upayogano (nishchal) nishchaḷ (dashā) paryāy
(pragaṭī) pragaṭ thāy chhe; (jahān) jemān (drag-gnān-vrat)
samyagdarshan, samyaggnān ane samyakchāritra (ye tīnadhā) e traṇe
(ekai) ekarūpathī-abhedarūpathī (lasā) shobhāyamān hoy chhe.
ane dhyey evā bhed rahetā nathī, vachanano vikalpa hoto
Page 183 of 205
PDF/HTML Page 205 of 227
single page version
samyaggnān ane samyakchāritra paṇ ekasāthe ekarūp thaīne
prakāshamān thāy chhe. 9.
drag-gnān-sukh-balamay sadā, nahin ān bhāv ju mo vikhain;
main sādhya sādhak main abādhak, karma aru tasu phalanitain,
chit
Page 184 of 205
PDF/HTML Page 206 of 227
single page version
ane (nikṣhepako) nikṣhepano vikalpa (udyot) pragaṭ (na dikhai)
dekhāto nathī. [parantu evo vichār hoy chhe ke] hun (sadā) sadāy
(drag-gnān-sukh-balamay) anantadarshan-anantagnān-anantasukh ane
anantavīryamay chhun. (mon vikhain) mārā svarūpamān (ān) anya
rāg-dveṣhādik (bhāv) bhāv (nahi) nathī, (main) hun (sādhya) sādhya
(sādhak) sādhak tathā (karma) karma (aru) ane (tasu) tenā
(phalanitain) phaḷonā (abādhak) vikalparahit (chitpiṇḍ) gnān-
darshan-chetanāsvarūp (chaṇḍ) nirmaḷ tem ja aishvaryavān (akhaṇḍ)
akhaṇḍ (suguṇ karaṇḍ) suguṇono bhaṇḍār (puni) ane (kalanitain)
ashuddhatāthī (chyut) rahit chhun.
nathī paṇ guṇaguṇīno bhed paṇ hoto nathī
anantasukh ane anantavīryarūp chhun, mārāmān koī rāgādik
bhāvo nathī. hun ja sādhya, hun ja sādhak chhun tathā karma ane
karmanā phaḷathī judo chhun. gnānadarshan-chetanāsvarūp nirmaḷ aishvarya-
vān, tem ja akhaṇḍ sahaj shuddha guṇono bhaṇḍār ane puṇya-
pāpathī rahit chhun.
Page 185 of 205
PDF/HTML Page 207 of 227
single page version
so indra nāg narendra vā ahamindrake nāhīn kahyo;
tab hī shukal dhyānāgni kari, chaughāti vidhi-kānan dahyo,
sab lakhyo kevalagnān kari, bhavilokako shivamag kahyo. 11.
līn thatān (tin) te munione (jo) je (akath) kahī na
shakāy evo
chakravartīne (vā ahamindra kain) ke ahamindrane (nāhīn kahyo)
kahevāmān āvyo nathī-thato nathī. (tabahī) te svarūpācharaṇ
chāritra pragaṭ thayā pachhī jyāre (shukal dhyānāgni kari)
shukladhyānarūpī agni vaḍe (chaughāti vidhi-kānan) chār
Page 186 of 205
PDF/HTML Page 208 of 227
single page version
kari) kevaḷagnānathī (sab) traṇalokamān hovāvāḷā badhān
padārthonā guṇ ane paryāyane (lakhyo) pratyakṣha jāṇī le chhe
ane tyāre (bhavilok ko) bhavya jīvone (shivamag) mokṣhamārga
(kahyo) batāve chhe.
tyāre temane je ānand hoy chhe te ānand indra, nāgendra, narendra
(chakravartī) ke ahamindra (kalpātīt dev)ne paṇ hoto nathī. ā
svarūpācharaṇ chāritra pragaṭ thayā pachhī svadravyamān ugra
Page 187 of 205
PDF/HTML Page 209 of 227
single page version
gnānanī prāpti thāy chhe
āpe chhe. 11.
vasu karma vinasain suguṇ vasu, samyaktva ādik sab lasain;
sansār khār apār pārāvār tari tirahin gaye,
avikār akal arūp shuchi, chidrūp avināshī bhaye. 12.
paryāy utpanna thatā nathī te bhāvaghātikarmano nāsh chhe ane te ja
samaye dravyaghātikarmano svayam abhāv thāy chhe te dravyaghātikarmano
nāsh chhe.
Page 188 of 205
PDF/HTML Page 210 of 227
single page version
karīne (chhinamāhin) thoḍā samayamān (aṣhṭam bhū) āṭhamī pr̥ithvī
ādik) samyaktva vagere (sab) badhā (vasu suguṇ) āṭh mukhya
guṇo (lasain) shobhāyamān thāy chhe; [āvā siddha thanār
muktātmā] (sansār khār apār pārāvār) sansārarūpī khārā
ane agādh samudrane (tari) tarīne (tīrahin) bījā kinārāne
(gaye) prāpta thāy chhe ane (avikār) vikārarahit, (akal)
sharīrarahit, (arūp) rūparahit (shuchi) shuddha-nirdoṣh (chidrūp)
darshan-gnān-chetanāsvarūp tathā (avināshī) nitya-kāyamī (bhaye)
thāy chhe.
teno krame krame abhāv thaīne te jīv pūrṇa shuddha dashāne pragaṭ
kare chhe ane te samaye asiddhatva nāmanā potānā udayabhāvano
nāsh thāy chhe ane chār aghāti karmono paṇ svayam sarvathā
abhāv thāy chhe. siddhadashāmān samyaktva ādi āṭh guṇo
(guṇonā nirmaḷ paryāyo) pragaṭ thāy chhe. āṭh vyavahārathī kahyā
chhe, nishchayathī anant guṇo (sarva guṇonā paryāyo) shuddha thāy chhe,
ane svābhāvik ūrdhvagamananā kāraṇe ek samay mātramān lokāgre
Page 189 of 205
PDF/HTML Page 211 of 227
single page version
duḥkhadāyī ane agādh samudrathī pār thayel chhe; tathā te ja jīv
nirvikārī, asharīrī, amūrtik shuddha chaitanyarūp ane avināshī
thaīne siddhadashāne pāmyā chhe. 12.
rahi hain anantānant kāl, yathā tathā shiv pariṇaye;
dhani dhanya hain je jīv, narabhav pāy yah kāraj kiyā,
tinahī anādi bhramaṇ pañchaprakār taji, var sukh liyā. 13.
paryāy (pratibimbit thaye) jhaḷakavā lāge chhe arthāt
tem (anantānant) anantakāḷ sudhī (rahihain) raheshe.
Page 190 of 205
PDF/HTML Page 212 of 227
single page version
karyun, te jīv (dhani dhanya hain) ghaṇā dhanyavādane pātra chhe; ane
(tinahī) tevā ja jīvoe (anādi) anādikāḷathī chālyun
āvatun (pañch prakār) pāñch prakāranā parivartanarūp (bhramaṇ)
sansāramān rakhaḍavānun (tajī) chhoḍī daīne (var) uttam (sukh) sukh
(liyā) prāpta karyun chhe.
traṇe kāḷanā paryāyo sahit ek sāthe, svachchha arīsānā
draṣhṭānte
mokṣhadashāne pāmyā chhe tathā te dashā tyān rahelān anya siddha-
mukta jīvonī māphak anant anantakāḷ
vageremān jarāpaṇ bādhā āvatī nathī. ā puruṣhaparyāy pāmīne
je jīvoe ā shuddha chaitanyanī prāptirūp kārya karyun chhe te jīvo
sansāranā kāraṇono sarvathā nāsh karyo te pharī avatār-janma dhāraṇ
kare nahi. athavā jem mākhaṇamānthī ghī thayā pachhī pharīne ghīnun
mākhaṇ thāy nahi tem ātmānī sampūrṇa pavitratārūp asharīr
mokṣhadashā (paramātmapad) pragaṭ karyā pachhī temān kadī ashuddhatā
āvatī nathī-sansāramān pharī āvavun paḍatun nathī.
Page 191 of 205
PDF/HTML Page 213 of 227
single page version
anādikāḷathī chālyā āvatā pāñch parāvartanarūp sansāranā
paribhramaṇano tyāg karī uttam sukh
aru dhareṅge te shiv lahain, tin suyash-jal jag-mal harain;
imi jāni, ālas hāni, sāhas ṭhāni, yah sikh ādarau,
jabalaun na rog jarā gahai, tabalaun jhaṭiti nij hit karau. 14.
prakāranā (ratnatray) ratnatrayane (dharain aru dhareṅge) dhāraṇ kare chhe
ane karashe (te) te (shiv) mokṣha (lahain) pāme chhe tathā pāmashe; ane
(tin) te jīvanā (suyash-jal) sukīrtirūpī jal (jag-mal)
sansārarūpī melano (harain) nāsh kare chhe ane karashe. (imi) em
(jāni) jāṇīne (ālas) pramād [svarūpamān asāvadhānī]
(hāni) chhoḍīne (sāhas) himmat-puruṣhārtha (ṭhāni) karīne (yah)
ā (sikh) shikhāmaṇ-upadesh (ādarau) grahaṇ karo ke (jabalaun)
jyān sudhī (rog jarā) rog ke ghaḍapaṇ (na gahai) na āve
(tabalaun) tyān sudhīmān (jhaṭiti) shīghra (nijahit) ātmānun hit
(karau) karī levun joīe.
Page 192 of 205
PDF/HTML Page 214 of 227
single page version
hey tattvonun svarūp samajīne potānā shuddha upādān-āshrit
nishchayaratnatray (shuddhātma āshrit vītarāgabhāvarūp mokṣhamārga)ne
dhāraṇ kare chhe, tathā karashe te jīv pūrṇa pavitratārūp mokṣhadashāne
pāme chhe tathā pāmashe. (guṇasthānanā pramāṇamān shubh rāg āve
chhe te vyavahār ratnatrayanun svarūp jāṇavun ane tene upādey na
mānavun tenun nām vyavahāraratnatrayanun dhāraṇ karavun kahevāy chhe;)
je jīvo mokṣha pāmyā ane pāmashe tenun sukīrtirūpī jaḷ kevun
chhe?
haravānun nimitta chhe. ām jāṇīne pramādane chhoḍī, sāhas
eṭale pāchho na phare evo akhaṇḍit puruṣhārtha rākhī ā upadesh
aṅgīkār karo. jyān sudhī rog ane ghaḍapaṇe sharīrane gheryun
nathī te pahelān (vartamānamān ja) shīghra ātmānun hit karī levun
joīe. 14.
chir bhaje viṣhay-kaṣhāy ab to tyāg nijapad beīe;
kahā rachyo par padamen, na tero pad yahai, kyon dukh sahai,
ab ‘daul’! hou sukhī svapad rachi, dāv mat chūkau yahai. 15.
Page 193 of 205
PDF/HTML Page 215 of 227
single page version
(tātain) tethī (samāmr̥ut) samatārūp amr̥utanun (seīye) sevan
karavun joīe. (viṣhay-kaṣhāy) viṣhay-kaṣhāyanun (chir bhaje)
anādi kāḷathī sevan karyun chhe, (ab to) have to (tyāg)
teno tyāg karīne (nijapad) ātmasvarūpane (beīye) oḷakhavun
joīe
(pad) pad (tero) tārun (na) nathī, tun (dukh) duḥkh (kyon)
kem (sahai) sahan kare chhe? (‘daul’) daulatarām! (ab) have
(svapad) tārun ātmapad-siddhapad temān (rachi) lāgīne (sukhī)
sukhī (hou) thāo! (yahai) ā (dāv) avasar (mat chūkau)
gumāvo nahi.
Page 194 of 205
PDF/HTML Page 216 of 227
single page version
pān karavun joīe, jethī rāg-dveṣh-moh-(agnān)no nāsh
thāy. viṣhay-kaṣhāyonun sevan tun ghaṇā kāḷathī karī rahyo chhe,
have teno tyāg karī ātmapad (mokṣha) prāpta karavun joīe.
tun duḥkh shā māṭe sahan kare chhe? tārun vāstavik svarūp
anantadarshan-gnān-sukh ane anantavīrya chhe, temān līn thavun
joīe. tem karavāthī ja sāchun sukh-mokṣha maḷī shake chhe, tethī
he daulatarām!
tethī ā avasar gumāv nahi. sansāranā mohano tyāg karīne
mokṣhaprāptino upāy kar!
duḥkhī thaī rahyo chhe, māṭe potānā sulaṭā puruṣhārthathī ja sukhī
thaī shake chhe. āvo niyam hovāthī jaḍakarmanā udayathī ke koī
paranā kāraṇe duḥkhī thaī rahyo chhe athavā paravaḍe jīvane
lābh-nukashān thāy chhe em mānavun te barābar nathī. 15.
karyo tattva-upadesh yah, lakhi budhajanakī bhākh.
Page 195 of 205
PDF/HTML Page 217 of 227
single page version
sudhī sudhār paḍho sadā, jo pāvo bhav-kūl.
mārī alpabuddhi tathā pramādathī temān kyāy shabdanī ke arthanī
bhūl thaī gaī hoy to buddhimān tene sudhārīne vāñche, jethī
karīne jīv ā sansār-samudra taravāmān shaktimān thāy.
levāmān āve chhe, potānā ātmāmān ātmā māṭe, ātmā vaḍe
potānā ātmāno anubhav thavā māṇḍe chhe, tyān nay, pramāṇ,
nikṣhep, guṇ-guṇī, gnān-gnātā-gney, dhyān-dhyātā-dhyey, kartā-karma
ane kriyā ādi bhedano jarāpaṇ vikalpa raheto nathī, shuddha
upayogarūp abhed ratnatrayavaḍe shuddha chaitanyano ja anubhav thavā
māṇḍe chhe tene svarūpācharaṇ chāritra kahe chhe; ā svarūpācharaṇ
tīkṣhṇa shastronā prahārane rokanār ḍhāl hoy chhe tem jīvane
ahitakārī shatru
granthanun nām ‘chha ḍhāḷā’ rākhavāmān āvel chhe.
Page 196 of 205
PDF/HTML Page 218 of 227
single page version
uchcha thāy chhe. tyārapachhī shukladhyānavaḍe chār ghāti karmano nāsh
thatān te jīv kevaḷagnān pāmīne arihantapad pāme chhe; pachhī
bākīnā chār aghāti karmano paṇ nāsh karīne kṣhaṇamātramān mokṣha
pāmīne sansārathī kāyamane māṭe vidāy thaī jāy chhe tyāre te
ātmāmān anantakāḷ sudhī anant chatuṣhṭayano (anant-gnān-
darshan-sukh-vīryano) ek sarakho anubhav thayā kare chhe, pachhī
tene pañch parāvartanarūp sansāramān bhaṭakavun paḍatun nathī. kadī
avatār dhāraṇ karavā paḍatā nathī. sadāy akṣhay-anant sukhane
anubhave chhe. akhaṇḍit gnān-ānandarūp anantaguṇamān nishchal rahe
chhe tene mokṣhasvarūp kahe chhe.
kaṣhāy ane viṣhayonun sevan to anādi kāḷathī karato āvyo
chhe paṇ tenāthī tene jarāpaṇ shānti maḷī nathī, shāntinun ekamātra
kāraṇ mokṣhamārga, temān ja te jīve tatparatāpūrvak pravr̥utti kadī karī
nathī, tethī have paṇ jo shāntinī (ātmahitanī) ichchhā hoy
to āḷas chhoḍī (ātmānun) kartavya samajī rog ane ghaḍapaṇ
vagere āvyā pahelān ja mokṣhamārgamān pravr̥utta thavun joīe, kem ke
ā puruṣhaparyāy, satsamāgam vagere suyog vāramvār prāpta thatā
nathī, māṭe tene pāmīne vyartha gumāvavo na joīe-ātmahit
sādhī levun joīe.
Page 197 of 205
PDF/HTML Page 219 of 227
single page version
jāṇavun-dekhavun te gnān-darshan guṇano upayog chhe, te
vāt ahīn nathī).
doṣh ane bhojanakriyā sambandhī 4 doṣh
vītarāgabhāvanā ja e dash prakār chhe.]
Page 198 of 205
PDF/HTML Page 220 of 227
single page version
gnānāvaraṇādi āṭhe karmano svayam sarvathā nāsh thāy chhe
ane guṇ pragaṭatā nathī, paṇ guṇanā nirmaḷ paryāyo
pragaṭ thāy chhe; jemake anantadarshan-gnān-samyaktva-sukh
ane anantavīrya, aṭal avagāhanā, amūrtik
(sūkṣhmatva) ane agurulaghutva
bhagavantone anant guṇ samajavā.
anumodan)thī, be (man, vachan) yog dvārā, pāñch
indriy (karṇa, chakṣhu, nāsikā, jībh, sparsha)thī, chār
sañgnā (āhār, bhay, maithun, parigrah) sahit dravyathī
ane bhāvathī sevan
vachan, kāyārūp) yog dvārā, pāñch (karṇa, chakṣhu, nāsikā,
jībh, sparsharūp) indriyathī, chār (āhār, bhay, maithun,
parigrah) sañgnā sahit dravyathī ane bhāvathī, soḷ
(anantānubandhī, apratyākhyānāvaraṇīy, pratyākhyānā-