Chha Dhala-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 8-14 (Dhal 6); Chhelli Bhalaman; Granth-rachanano Kal Ane Tema Aadhar; Chhathi Dhalano Saransh; Chhathi Dhalano Bhed-sangrah.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 11 of 12

 

Page 179 of 205
PDF/HTML Page 201 of 227
single page version

background image
chhaṭhṭhī ḍhāḷ ][ 179
apekṣhāe upachārathī kahyān chhe. tene vyavahāramātra dharmasañgnā
jāṇavī. ā rahasyane (agnānī) jāṇato nathī tethī tene
nirjarānun
tapanun paṇ sāchun shraddhān nathī.
(mokṣhamārga prakāshak pr̥u. 233 thī 236)
prashnakrodhādino tyāg ane uttam kṣhamādi kyāre
thāy?
uttarbandhādinā bhayathī vā svarga-mokṣhanī ichchhāthī
(agnānī jīv) krodhādik karato nathī, paṇ tyān krodh-mānādi
karavāno abhiprāy to gayo nathī. jem koī rājādikanā
bhayathī vā moṭāī-ābarū-pratiṣhṭhānā lobhathī parastrī sevato
nathī to tene tyāgī kahī shakāy nahi; te ja pramāṇe ā paṇ
krodhādino tyāgī nathī. to kevī rīte tyāgī hoy?
ke je
padārtha iṣhṭa-aniṣhṭa bhāsatān krodhādi thāy chhe, paṇ jyāre
tattvagnānanā abhyāsathī koī iṣhṭa-aniṣhṭa na bhāse tyāre svayam
krodhādik ūpajatān nathī ane tyāre ja sāchā kṣhamādi thāy chhe.
(mokṣhamārga pra
0 232)
(4) have svarūpācharaṇ chāritranun varṇan gāthā 8 mān kaheshe
te sāmbhaḷo, je pragaṭ thavāthī potānā ātmānī anantagnān-
anantadarshan-anantasukh ane anantavīrya vagere shaktiono pūrṇa
vikās pragaṭ thāy chhe ane parapadārtha taraphanī badhān prakāranī
pravr̥utti dūr thāy chhe-te svarūpācharaṇachāritra chhe. 7.

Page 180 of 205
PDF/HTML Page 202 of 227
single page version

background image
180 ][ chha ḍhāḷā
svarupācharaṇachāritra(shuddhopayog)nun varṇan
jin param painī subudhi chhainī, ḍāri antar bhediyā,
varaṇādi aru rāgāditain, nij bhāvako nyārā kiyā;
nijamānhin nijake hetu nijakar, āpako āpai gahyo,
guṇ-guṇī gnātā-gnān-gney, man̐jhār kachhu bhed na rahyo. 8.
*jevī rīte chhīṇī loḍhāne kāpe chhe ane be kaṭakā karī nākhe chhe, tevī
rīte shuddhopayog karmone kāpe chhe ane ātmāthī te karmone judā karī
nākhe chhe.
anvayārtha(jin) je vītarāgī munirāj (param)
atyant (painī) tīkṣhṇa (subudhi) samyaggnān arthāt bhed-
vignānarūpī (chhainī) chhīṇī* (ḍāri) nākhīne (antar) antaraṅgamān
(bhediyā) bhed karīne (nij bhāvako) ātmānā vāstavik
svarūpane (varaṇādi) varṇa, ras, gandh tathā sparsharūpī dravyakarmathī
(aru) ane (rāgāditain) rāg
dveṣhādirūp bhāvakarmathī (nyārā

Page 181 of 205
PDF/HTML Page 203 of 227
single page version

background image
chhaṭhṭhī ḍhāḷ ][ 181
kiyā) bhinna karīne (nijamānhin) potānā ātmāmān (nijake
hetu) potā māṭe (nijakar) ātmā vaḍe (āpako) ātmāne
(āpai) svayam potāthī (gahyo) grahaṇ kare chhe tyāre (guṇ) guṇ
(guṇī) guṇī (gnātā) gnātā (gney) gnānano viṣhay ane
(gnānaman̐jhār) gnānamen-ātmāmān (kachhu bhed na rahyo) jarāpaṇ bhed
[vikalpa] raheto nathī.
bhāvārthajyāre svarūpācharaṇachāritra ācharatī vakhate
vītarāg muni, jem koī puruṣh tīkṣhṇa chhīṇī vaḍe paththar
vagerenā be bhāg karī judā pāḍī nākhe chhe tem, potānā
antaraṅgamān bhedavignānarūpī chhīṇī vaḍe potānā ātmānā
svarūpane dravyakarmathī tathā sharīrādik nokarmathī ane rāg-
dveṣhādirūp bhāvakarmothī bhinna karīne potānā ātmāmān, ātmā
māṭe, ātmā vaḍe, ātmāne svayam jāṇe chhe tyāre tene
svānubhavamān guṇ, guṇī tathā gnātā, gnān ane gney evā
koīpaṇ bhedo rahetā nathī. 8.
svarupācharaṇ chāritra (shuddhopayog)nun varṇan
jahan̐ dhyān-dhyātā-dhyeyako na vikalpa, vach-bhed na jahān̐,
chidbhāv karma, chidesh karatā, chetanā kiriyā tahān̐;
tīnon abhinna akhinna shudh-upayogakī nishchal dashā,
pragaṭī jahān̐ drag-gnān-vrat ye, tīnadhā ekai lasā. 9.

Page 182 of 205
PDF/HTML Page 204 of 227
single page version

background image
182 ][ chha ḍhāḷā
anvayārtha(jahan̐) je svarūpācharaṇ chāritramān (dhyān)
dhyān (dhyātā) dhyātā ane (dhyeyako) dhyeye traṇanā (vikalpa)
bhed (na) hotān nathī ane (jahān) jyān (vach) vachanano (bhed
na) vikalpa hoto nathī, (tahān) tyān to (chidbhāv) ātmāno
svabhāv ja (karma) karma, (chidesh) ātmā ja (karatā) kartā,
(chetanā) chaitanyasvarūp ātmā ja (kiriyā) kriyā hoy chhe-
arthāt
kartā, karma ane kriyā e traṇe (abhinna) bhedarahit-
ek, (akhinna) akhaṇḍ [bādhārahit] thaī jāy chhe, em (shudh
upayogakī) shuddha upayogano (nishchal) nishchaḷ (dashā) paryāy
(pragaṭī) pragaṭ thāy chhe; (jahān) jemān (drag-gnān-vrat)
samyagdarshan, samyaggnān ane samyakchāritra (ye tīnadhā) e traṇe
(ekai) ekarūpathī-abhedarūpathī (lasā) shobhāyamān hoy chhe.
bhāvārthavītarāgī munirāj svarūpācharaṇ vakhate
jyāre ātmadhyānamān magna thaī jāy chhe tyāre dhyān, dhyātā
ane dhyey evā bhed rahetā nathī, vachanano vikalpa hoto

Page 183 of 205
PDF/HTML Page 205 of 227
single page version

background image
chhaṭhṭhī ḍhāḷ ][ 183
nathī, tyān (ātmadhyānamān) to ātmā ja karma*, ātmā ja
kartā* ane ātmāno bhāv te kriyā* hoy chhe arthāt kartā-
karma ane kriyā e traṇe taddan akhaṇḍabhinna thaī jāy
chhe. shuddhopayoganī aṭaḷ dashā pragaṭ thāy chhe ane samyagdarshan-
samyaggnān ane samyakchāritra paṇ ekasāthe ekarūp thaīne
prakāshamān thāy chhe. 9.
svarupācharaṇachāritranun lakṣhaṇ ane nirvikalpa dhayān
paramāṇ-nay-nikṣhepakau, na udyot anubhavamen dikhai,
drag-gnān-sukh-balamay sadā, nahin ān bhāv ju mo vikhain;
main sādhya sādhak main abādhak, karma aru tasu phalanitain,
chit
-piṇḍ chaṇḍ akhaṇḍ suguṇakaraṇḍ chyut puni kalanitain. 10.
*
nondhkarma=kartā dvārā thayelun kārya; kartā=svatantrapaṇe kare te
kartā; kriyā=kartā dvārā thatī pravr̥utti.

Page 184 of 205
PDF/HTML Page 206 of 227
single page version

background image
184 ][ chha ḍhāḷā
anvayārtha[te svarūpācharaṇ chāritra vakhate munionā]
(anubhavamen) ātma-anubhavamān (paramāṇ) pramāṇ, (nay) nay
ane (nikṣhepako) nikṣhepano vikalpa (udyot) pragaṭ (na dikhai)
dekhāto nathī. [parantu evo vichār hoy chhe ke] hun (sadā) sadāy
(drag-gnān-sukh-balamay) anantadarshan-anantagnān-anantasukh ane
anantavīryamay chhun. (mon vikhain) mārā svarūpamān (ān) anya
rāg-dveṣhādik (bhāv) bhāv (nahi) nathī, (main) hun (sādhya) sādhya
(sādhak) sādhak tathā (karma) karma (aru) ane (tasu) tenā
(phalanitain) phaḷonā (abādhak) vikalparahit (chitpiṇḍ) gnān-
darshan-chetanāsvarūp (chaṇḍ) nirmaḷ tem ja aishvaryavān (akhaṇḍ)
akhaṇḍ (suguṇ karaṇḍ) suguṇono bhaṇḍār (puni) ane (kalanitain)
ashuddhatāthī (chyut) rahit chhun.
bhāvārthaā svarūpācharaṇ chāritra vakhate munionā
ātmaanubhavamān pramāṇ-nay ane nikṣhepano vikalpa to ūṭhato
nathī paṇ guṇaguṇīno bhed paṇ hoto nathī
evun dhyān hoy
chhe. pratham evun dhyān hoy chhe ke hun anantadarshan-anantagnān-
anantasukh ane anantavīryarūp chhun, mārāmān koī rāgādik
bhāvo nathī. hun ja sādhya, hun ja sādhak chhun tathā karma ane
karmanā phaḷathī judo chhun. gnānadarshan-chetanāsvarūp nirmaḷ aishvarya-
vān, tem ja akhaṇḍ sahaj shuddha guṇono bhaṇḍār ane puṇya-
pāpathī rahit chhun.
āshay e chhe ke sarva prakāranā vikalpothī rahit

Page 185 of 205
PDF/HTML Page 207 of 227
single page version

background image
chhaṭhṭhī ḍhāḷ ][ 185
nirvikalpa ātmasthiratāne svarūpācharaṇ chāritra kahe chhe. 10.
svarupācharaṇachāritra ane arihant avasthā
yon chintya nijamen thir bhaye, tin akath jo ānand lahyo,
so indra nāg narendra vā ahamindrake nāhīn kahyo;
tab hī shukal dhyānāgni kari, chaughāti vidhi-kānan dahyo,
sab lakhyo kevalagnān kari, bhavilokako shivamag kahyo. 11.
anvayārtha[svarūpācharaṇ chāritramān] (yon) ā pramāṇe
(chintya) vichār karīne (nijamen) ātmasvarūpamān (thir bhaye)
līn thatān (tin) te munione (jo) je (akath) kahī na
shakāy evo
vachanathī pār (ānand) ānand (lahyo) thāy chhe
(so) te ānand (indra) indrane, (nāg) nāgendrane, (narendra)
chakravartīne (vā ahamindra kain) ke ahamindrane (nāhīn kahyo)
kahevāmān āvyo nathī-thato nathī. (tabahī) te svarūpācharaṇ
chāritra pragaṭ thayā pachhī jyāre (shukal dhyānāgni kari)
shukladhyānarūpī agni vaḍe (chaughāti vidhi-kānan) chār

Page 186 of 205
PDF/HTML Page 208 of 227
single page version

background image
186 ][ chha ḍhāḷā
ghātikarmorūpī jaṅgal (dahyo) baḷī jāy chhe ane (kevaḷagnān
kari) kevaḷagnānathī (sab) traṇalokamān hovāvāḷā badhān
padārthonā guṇ ane paryāyane (lakhyo) pratyakṣha jāṇī le chhe
ane tyāre (bhavilok ko) bhavya jīvone (shivamag) mokṣhamārga
(kahyo) batāve chhe.
bhāvārthaā svarūpācharaṇ chāritra vakhate munirāj
upar pramāṇe vichār karī jyāre ātmāmān līn thaī jāy chhe
tyāre temane je ānand hoy chhe te ānand indra, nāgendra, narendra
(chakravartī) ke ahamindra (kalpātīt dev)ne paṇ hoto nathī. ā
svarūpācharaṇ chāritra pragaṭ thayā pachhī svadravyamān ugra

Page 187 of 205
PDF/HTML Page 209 of 227
single page version

background image
chhaṭhṭhī ḍhāḷ ][ 187
ekāgratāthī-shukladhyānarūp agnivaḍe chār *ghātikarmano nāsh
thāy chhe ane arhant avasthānī prāpti thāy chhe tathā kevaḷ-
gnānanī prāpti thāy chhe
jemān traṇ lok ane traṇ kāḷanī sarve
vāto spaṣhṭa jāṇe chhe ane bhavya jīvone mokṣhamārgano upadesh
āpe chhe. 11.
siddha avasthā (siddha paramātmā)nun varṇan
puni ghāti sheṣh aghāti vidhi, chhinamāhin aṣhṭam bhū vasain,
vasu karma vinasain suguṇ vasu, samyaktva ādik sab lasain;
sansār khār apār pārāvār tari tirahin gaye,
avikār akal arūp shuchi, chidrūp avināshī bhaye. 12.
*ghātikarma be prakāranā chhedravyaghātikarma ane bhāvaghātikarma. temān
shukla dhyānavaḍe shuddha avasthā pragaṭ thatān bhāvaghātikarmarūp ashuddha
paryāy utpanna thatā nathī te bhāvaghātikarmano nāsh chhe ane te ja
samaye dravyaghātikarmano svayam abhāv thāy chhe te dravyaghātikarmano
nāsh chhe.

Page 188 of 205
PDF/HTML Page 210 of 227
single page version

background image
188 ][ chha ḍhāḷā
anvayārtha(puni) kevaḷagnān pāmyā pachhī (sheṣh)
bākīnā chār (aghāti vidhi) aghātiyā karmono (ghāti) nāsh
karīne (chhinamāhin) thoḍā samayamān (aṣhṭam bhū) āṭhamī pr̥ithvī
iṣhat prāgbhār-mokṣha kṣhetramān (vasain) nivās kare chhe, tyān temane
(vasu karma) āṭh karmonā (vinasai) nāsh thavāthī (samyaktva
ādik) samyaktva vagere (sab) badhā (vasu suguṇ) āṭh mukhya
guṇo (lasain) shobhāyamān thāy chhe; [āvā siddha thanār
muktātmā] (sansār khār apār pārāvār) sansārarūpī khārā
ane agādh samudrane (tari) tarīne (tīrahin) bījā kinārāne
(gaye) prāpta thāy chhe ane (avikār) vikārarahit, (akal)
sharīrarahit, (arūp) rūparahit (shuchi) shuddha-nirdoṣh (chidrūp)
darshan-gnān-chetanāsvarūp tathā (avināshī) nitya-kāyamī (bhaye)
thāy chhe.
bhāvārthaarihant avasthā athavā kevaḷagnān pāmyā
pachhī te jīvane paṇ je je guṇonā paryāyomān ashuddhatā hoy chhe
teno krame krame abhāv thaīne te jīv pūrṇa shuddha dashāne pragaṭ
kare chhe ane te samaye asiddhatva nāmanā potānā udayabhāvano
nāsh thāy chhe ane chār aghāti karmono paṇ svayam sarvathā
abhāv thāy chhe. siddhadashāmān samyaktva ādi āṭh guṇo
(guṇonā nirmaḷ paryāyo) pragaṭ thāy chhe. āṭh vyavahārathī kahyā
chhe, nishchayathī anant guṇo (sarva guṇonā paryāyo) shuddha thāy chhe,
ane svābhāvik ūrdhvagamananā kāraṇe ek samay mātramān lokāgre

Page 189 of 205
PDF/HTML Page 211 of 227
single page version

background image
chhaṭhṭhī ḍhāḷ ][ 189
pahoñchī jaī tyān ja sthir rahe chhe. evā jīvo sansārarūpī
duḥkhadāyī ane agādh samudrathī pār thayel chhe; tathā te ja jīv
nirvikārī, asharīrī, amūrtik shuddha chaitanyarūp ane avināshī
thaīne siddhadashāne pāmyā chhe. 12.
mokṣha avasthānun varṇan
nijamāhin lok-alok guṇ-parajāy pratibimbit thaye,
rahi hain anantānant kāl, yathā tathā shiv pariṇaye;
dhani dhanya hain je jīv, narabhav pāy yah kāraj kiyā,
tinahī anādi bhramaṇ pañchaprakār taji, var sukh liyā. 13.
anvayārtha(nijamānhi) te siddha bhagavānanā ātmāmān
(lok alok) lok ane alokanā (guṇ parajāy) guṇ ane
paryāy (pratibimbit thaye) jhaḷakavā lāge chhe arthāt
jaṇāy chhe,
te (yathā) jem (shiv) mokṣharūpe (pariṇaye) pariṇamyā chhe (tathā)
tem (anantānant) anantakāḷ sudhī (rahihain) raheshe.

Page 190 of 205
PDF/HTML Page 212 of 227
single page version

background image
190 ][ chha ḍhāḷā
je (jīv) jīvoe (narabhav pāy) puruṣh paryāy pāmīne
(yah) ā munipad vagerenī prāptirūp (kāraj) kārya (kiyā)
karyun, te jīv (dhani dhanya hain) ghaṇā dhanyavādane pātra chhe; ane
(tinahī) tevā ja jīvoe (anādi) anādikāḷathī chālyun
āvatun (pañch prakār) pāñch prakāranā parivartanarūp (bhramaṇ)
sansāramān rakhaḍavānun (tajī) chhoḍī daīne (var) uttam (sukh) sukh
(liyā) prāpta karyun chhe.
bhāvārthasiddha bhagavānanā ātmāmān kevaḷagnān dvārā
lok ane alok (samasta padārtho) potapotānā guṇ ane
traṇe kāḷanā paryāyo sahit ek sāthe, svachchha arīsānā
draṣhṭānte
sarva prakāre spaṣhṭajaṇāy chhe; (paṇ gnānamān arīsānī
jem chhāyā ane ākr̥uti paḍatī nathī.) teo pūrṇa pavitratārūp
mokṣhadashāne pāmyā chhe tathā te dashā tyān rahelān anya siddha-
mukta jīvonī māphak anant anantakāḷ
* sudhī raheshe; arthāt
aparimit kāḷ chālyā jāy chhatān paṇ tenī akhaṇḍ shānti
vageremān jarāpaṇ bādhā āvatī nathī. ā puruṣhaparyāy pāmīne
je jīvoe ā shuddha chaitanyanī prāptirūp kārya karyun chhe te jīvo
*jem bījane bāḷī nākhavāmān āve to te ūge ja nahi, tem jeṇe
sansāranā kāraṇono sarvathā nāsh karyo te pharī avatār-janma dhāraṇ
kare nahi. athavā jem mākhaṇamānthī ghī thayā pachhī pharīne ghīnun
mākhaṇ thāy nahi tem ātmānī sampūrṇa pavitratārūp asharīr
mokṣhadashā (paramātmapad) pragaṭ karyā pachhī temān kadī ashuddhatā
āvatī nathī-sansāramān pharī āvavun paḍatun nathī.

Page 191 of 205
PDF/HTML Page 213 of 227
single page version

background image
chhaṭhṭhī ḍhāḷ ][ 191
atyant dhanyavādane (prashansāne) pātra chhe; ane teoe
anādikāḷathī chālyā āvatā pāñch parāvartanarūp sansāranā
paribhramaṇano tyāg karī uttam sukh
mokṣhasukhprāpta karyun
chhe. 13.
ratnatrayanun phaḷ ane ātmahitamān pravr̥uttino upadesh
mukhyopachār du bhed yon baḍabhāgi ratnatray dharain,
aru dhareṅge te shiv lahain, tin suyash-jal jag-mal harain;
imi jāni, ālas hāni, sāhas ṭhāni, yah sikh ādarau,
jabalaun na rog jarā gahai, tabalaun jhaṭiti nij hit karau. 14.
anvayārtha(baḍabhāgi) je mahāpuruṣhārthī jīv (yon) ā
pramāṇe (mukhyopachār) nishchay ane vyavahār (du bhed) e be
prakāranā (ratnatray) ratnatrayane (dharain aru dhareṅge) dhāraṇ kare chhe
ane karashe (te) te (shiv) mokṣha (lahain) pāme chhe tathā pāmashe; ane
(tin) te jīvanā (suyash-jal) sukīrtirūpī jal (jag-mal)
sansārarūpī melano (harain) nāsh kare chhe ane karashe. (imi) em
(jāni) jāṇīne (ālas) pramād [svarūpamān asāvadhānī]
(hāni) chhoḍīne (sāhas) himmat-puruṣhārtha (ṭhāni) karīne (yah)
ā (sikh) shikhāmaṇ-upadesh (ādarau) grahaṇ karo ke (jabalaun)
jyān sudhī (rog jarā) rog ke ghaḍapaṇ (na gahai) na āve
(tabalaun) tyān sudhīmān (jhaṭiti) shīghra (nijahit) ātmānun hit
(karau) karī levun joīe.

Page 192 of 205
PDF/HTML Page 214 of 227
single page version

background image
192 ][ chha ḍhāḷā
bhāvārthaje satpuruṣhārthī jīv sarvagna-vītarāg kathit
nishchay ane vyavahār ratnatrayanun svarūp jāṇīne, upādey ane
hey tattvonun svarūp samajīne potānā shuddha upādān-āshrit
nishchayaratnatray (shuddhātma āshrit vītarāgabhāvarūp mokṣhamārga)ne
dhāraṇ kare chhe, tathā karashe te jīv pūrṇa pavitratārūp mokṣhadashāne
pāme chhe tathā pāmashe. (guṇasthānanā pramāṇamān shubh rāg āve
chhe te vyavahār ratnatrayanun svarūp jāṇavun ane tene upādey na
mānavun tenun nām vyavahāraratnatrayanun dhāraṇ karavun kahevāy chhe;)
je jīvo mokṣha pāmyā ane pāmashe tenun sukīrtirūpī jaḷ kevun
chhe?
siddha paramātmāonun yathārtha svarūp samajīne svasanmukh
thanār je bhavya jīvo chhe tenā sansār (malinabhāv)rūpī maḷane
haravānun nimitta chhe. ām jāṇīne pramādane chhoḍī, sāhas
eṭale pāchho na phare evo akhaṇḍit puruṣhārtha rākhī ā upadesh
aṅgīkār karo. jyān sudhī rog ane ghaḍapaṇe sharīrane gheryun
nathī te pahelān (vartamānamān ja) shīghra ātmānun hit karī levun
joīe. 14.
chhellī bhalāmaṇ
yah rāg-āg dahai sadā, tātain samāmr̥ut seīe,
chir bhaje viṣhay-kaṣhāy ab to tyāg nijapad beīe;
kahā rachyo par padamen, na tero pad yahai, kyon dukh sahai,
ab ‘daul’! hou sukhī svapad rachi, dāv mat chūkau yahai. 15.

Page 193 of 205
PDF/HTML Page 215 of 227
single page version

background image
chhaṭhṭhī ḍhāḷ ][ 193
anvayārtha(yah) ā (rāg āg) rāgarūpī agni
(sadā) anādikāḷathī hameshān (dahai) jīvane bāḷī rahyo chhe
(tātain) tethī (samāmr̥ut) samatārūp amr̥utanun (seīye) sevan
karavun joīe. (viṣhay-kaṣhāy) viṣhay-kaṣhāyanun (chir bhaje)
anādi kāḷathī sevan karyun chhe, (ab to) have to (tyāg)
teno tyāg karīne (nijapad) ātmasvarūpane (beīye) oḷakhavun
joīe
prāpta karavun joīe; (par padamen) par padārthomān-
parabhāvomān (kahā) kem (rachyo) rāchī rahyo chhe? (yahai) te
(pad) pad (tero) tārun (na) nathī, tun (dukh) duḥkh (kyon)
kem (sahai) sahan kare chhe? (‘daul’) daulatarām! (ab) have
(svapad) tārun ātmapad-siddhapad temān (rachi) lāgīne (sukhī)
sukhī (hou) thāo! (yahai) ā (dāv) avasar (mat chūkau)
gumāvo nahi.
bhāvārthaā rāg (moh, agnān) rūp agni

Page 194 of 205
PDF/HTML Page 216 of 227
single page version

background image
194 ][ chha ḍhāḷā
anādikāḷathī hameshān sansārī jīvane bāḷī rahyoduḥkhī karī
rahyo chhe, tethī jīvoe nishchayaratnatrayamay samatārūp amr̥utanun
pān karavun joīe, jethī rāg-dveṣh-moh-(agnān)no nāsh
thāy. viṣhay-kaṣhāyonun sevan tun ghaṇā kāḷathī karī rahyo chhe,
have teno tyāg karī ātmapad (mokṣha) prāpta karavun joīe.
tun duḥkh shā māṭe sahan kare chhe? tārun vāstavik svarūp
anantadarshan-gnān-sukh ane anantavīrya chhe, temān līn thavun
joīe. tem karavāthī ja sāchun sukh-mokṣha maḷī shake chhe, tethī
he daulatarām!
he jīv! have ātmasvarūpanī prāpti kar!
oḷakhāṇ kar! ā uttam avasar vāramvār maḷato nathī,
tethī ā avasar gumāv nahi. sansāranā mohano tyāg karīne
mokṣhaprāptino upāy kar!
ahīn visheṣh em samajavun kejīv anādikāḷathī
mithyātvarūp agni ane rāg-dveṣharūp potānā aparādhathī ja
duḥkhī thaī rahyo chhe, māṭe potānā sulaṭā puruṣhārthathī ja sukhī
thaī shake chhe. āvo niyam hovāthī jaḍakarmanā udayathī ke koī
paranā kāraṇe duḥkhī thaī rahyo chhe athavā paravaḍe jīvane
lābh-nukashān thāy chhe em mānavun te barābar nathī. 15.
granth-rachanāno kāḷ ane temān ādhāār
ik nav vasu ik varṣhakī, tīj shukla vaishākh;
karyo tattva-upadesh yah, lakhi budhajanakī bhākh.

Page 195 of 205
PDF/HTML Page 217 of 227
single page version

background image
chhaṭhṭhī ḍhāḷ ][ 195
laghu-dhī tathā pramādatain, shabda-arthakī bhūl;
sudhī sudhār paḍho sadā, jo pāvo bhav-kūl.
bhāvārthamen daulatarāme paṇḍit budhajanakr̥ut *chha ḍhāḷānī
kathanīno ādhār laīne vikram samvat 1891nā vaishākh sud
3 (akṣhayatrīj)nā divase ā chha ḍhāḷā granthanī rachanā karī chhe.
mārī alpabuddhi tathā pramādathī temān kyāy shabdanī ke arthanī
bhūl thaī gaī hoy to buddhimān tene sudhārīne vāñche, jethī
karīne jīv ā sansār-samudra taravāmān shaktimān thāy.
chhaÕī ḍhāḷano sārānsh
je chāritranā hovāthī samasta par padārthothī pravr̥utti haṭhī
jāy chhe, varṇādi ane rāgādithī chaitanyabhāvane judo karī
levāmān āve chhe, potānā ātmāmān ātmā māṭe, ātmā vaḍe
potānā ātmāno anubhav thavā māṇḍe chhe, tyān nay, pramāṇ,
nikṣhep, guṇ-guṇī, gnān-gnātā-gney, dhyān-dhyātā-dhyey, kartā-karma
ane kriyā ādi bhedano jarāpaṇ vikalpa raheto nathī, shuddha
upayogarūp abhed ratnatrayavaḍe shuddha chaitanyano ja anubhav thavā
māṇḍe chhe tene svarūpācharaṇ chāritra kahe chhe; ā svarūpācharaṇ
*ā granthamān chha prakāranā chhand ane chha prakaraṇ chhe tethī, tathā jem
tīkṣhṇa shastronā prahārane rokanār ḍhāl hoy chhe tem jīvane
ahitakārī shatru
mithyātva rāgādi āsravone tathā agnān
andhakārane rokavā māṭe ḍhāl samān ā chha prakaraṇ chhe tethī, ā
granthanun nām ‘chha ḍhāḷā’ rākhavāmān āvel chhe.

Page 196 of 205
PDF/HTML Page 218 of 227
single page version

background image
196 ][ chha ḍhāḷā
chāritra chothā guṇasthānathī sharū thāy chhe, ane munidashāmān vadhāre
uchcha thāy chhe. tyārapachhī shukladhyānavaḍe chār ghāti karmano nāsh
thatān te jīv kevaḷagnān pāmīne arihantapad pāme chhe; pachhī
bākīnā chār aghāti karmano paṇ nāsh karīne kṣhaṇamātramān mokṣha
pāmīne sansārathī kāyamane māṭe vidāy thaī jāy chhe tyāre te
ātmāmān anantakāḷ sudhī anant chatuṣhṭayano (anant-gnān-
darshan-sukh-vīryano) ek sarakho anubhav thayā kare chhe, pachhī
tene pañch parāvartanarūp sansāramān bhaṭakavun paḍatun nathī. kadī
avatār dhāraṇ karavā paḍatā nathī. sadāy akṣhay-anant sukhane
anubhave chhe. akhaṇḍit gnān-ānandarūp anantaguṇamān nishchal rahe
chhe tene mokṣhasvarūp kahe chhe.
je jīv mokṣhanī prāpti māṭe ā ratnatrayane dhāraṇ kare chhe
ane karashe te mokṣha pāme chhe ane pāmashe. darek jīv mithyātva,
kaṣhāy ane viṣhayonun sevan to anādi kāḷathī karato āvyo
chhe paṇ tenāthī tene jarāpaṇ shānti maḷī nathī, shāntinun ekamātra
kāraṇ mokṣhamārga, temān ja te jīve tatparatāpūrvak pravr̥utti kadī karī
nathī, tethī have paṇ jo shāntinī (ātmahitanī) ichchhā hoy
to āḷas chhoḍī (ātmānun) kartavya samajī rog ane ghaḍapaṇ
vagere āvyā pahelān ja mokṣhamārgamān pravr̥utta thavun joīe, kem ke
ā puruṣhaparyāy, satsamāgam vagere suyog vāramvār prāpta thatā
nathī, māṭe tene pāmīne vyartha gumāvavo na joīe-ātmahit
sādhī levun joīe.

Page 197 of 205
PDF/HTML Page 219 of 227
single page version

background image
chhaṭhṭhī ḍhāḷ ][ 197
chhaÕī ḍhāḷano bhed-saṅgrah
antaraṅgatapanā nāmprāyashchit, vinay, vaiyāvr̥utya, svādhyāy,
vyutsarga ane dhyān.
upayogshuddhaupayog, shubhaupayog ane ashubhaupayog
e traṇ chhe. e chāritra guṇanī avasthā chhe (tathā
jāṇavun-dekhavun te gnān-darshan guṇano upayog chhe, te
vāt ahīn nathī).
chhentālīsh doṣhdātāne āshraye soḷ udgam doṣh, pātrane
āshraye soḷ utpādan doṣh tathā āhār sambandhī dash
doṣh ane bhojanakriyā sambandhī 4 doṣh
em kul
chhentālīsh doṣh chhe.
traṇ ratnasamyagdarshan, samyaggnān ane samyakchāritra.
ter prakāranun chāritrapāñch mahāvrat, pāñch samiti ane traṇ
gupti.
dharmauttam kṣhamā, mārdav, ārjav, satya, shauch, sanyam, tap,
tyāg, ākiñchanya ane brahmacharyae das prakār chhe.
[dashe dharmane uttam sañgnā chhe tethī nishchayasamyagdarshanapūrvak
vītarāgabhāvanā ja e dash prakār chhe.]
muninī kriyā (muninā guṇ)mūḷaguṇ 28 chhe.
ratnatraynishchay ane vyavahār athavā mukhya ane
upachāre be prakār chhe.

Page 198 of 205
PDF/HTML Page 220 of 227
single page version

background image
198 ][ chha ḍhāḷā
siddha paramātmānā guṇsarve guṇomān sampūrṇa shuddhatā pragaṭ
thatān sarva prakāre ashuddha paryāyono nāsh thatān,
gnānāvaraṇādi āṭhe karmano svayam sarvathā nāsh thāy chhe
ane guṇ pragaṭatā nathī, paṇ guṇanā nirmaḷ paryāyo
pragaṭ thāy chhe; jemake anantadarshan-gnān-samyaktva-sukh
ane anantavīrya, aṭal avagāhanā, amūrtik
(sūkṣhmatva) ane agurulaghutva
e āṭh guṇ
vyavahārathī kahyā chhe, nishchayathī to darek siddha
bhagavantone anant guṇ samajavā.
shīlachetan strī traṇ (kaṭhor sparsha, komal sparsha, chitrapaṭ)
prakāranī te sāthe traṇ karaṇ (karaṇ, karāvaṇ ane
anumodan)thī, be (man, vachan) yog dvārā, pāñch
indriy (karṇa, chakṣhu, nāsikā, jībh, sparsha)thī, chār
sañgnā (āhār, bhay, maithun, parigrah) sahit dravyathī
ane bhāvathī sevan
3×3×2×5×4×2=720 bhed
thayā.
chetan strī(devī, manuṣhya, tiryañch) traṇ prakāranī te sāthe traṇ
karaṇ (karaṇ, karāvaṇ ane anumodan)thī, traṇ (man,
vachan, kāyārūp) yog dvārā, pāñch (karṇa, chakṣhu, nāsikā,
jībh, sparsharūp) indriyathī, chār (āhār, bhay, maithun,
parigrah) sañgnā sahit dravyathī ane bhāvathī, soḷ
(anantānubandhī, apratyākhyānāvaraṇīy, pratyākhyānā-