Page 39 of 205
PDF/HTML Page 61 of 227
single page version
yāhī pratītijut kachhuk gnān, so duḥkhadāyak agnān jān. 7.
nathī, ane (nirākulatā) ākulatānā abhāvane (shivarūp) mokṣhanun
svarūp (na joy) mānato nathī. (yāhī) ā (pratītijut) khoṭī
mānyatā sahit (kachhuk gnān) je kāī gnān chhe (so) te
(dukhadāyak) kaṣhṭane āpanārun (agnān) agr̥uhīt mithyāgnān chhe;
em (jān) samajavun.
nirjarā kahevāmān āve chhe. te nishchay samyagdarshanapūrvak ja hoī
shake chhe. gnānānand svarūpamān sthir thavāthī shubh-ashubh ichchhāno
nirodh thāy te tap chhe. tap be prakāranā chheḥ (1) bāḷatap,
(2) samyaktap. agnānadashāmān je tap karavāmān āve chhe te
Page 40 of 205
PDF/HTML Page 62 of 227
single page version
ātmasvarūpamān samyak prakāre sthiratā anusār jeṭalo shubh-
ashubh ichchhāno abhāv thāy chhe te sāchī nirjarā chhe
gnānādi shaktine bhūle chhe, parāshrayamān sukh māne chhe, shubhāshubh
ichchhā ane pāñch indriyonā viṣhayonī chāhane rokato nathī. ā
nirjarātattvanī viparīt shraddhā chhe.
pharī avatār levo paḍe vagere. em mokṣhadashāmān nirākuḷapaṇun
mānato nathī te mokṣhatattvanī viparīt shraddhā chhe.
te upadeshādi bāhya nimittonā ālamban vaḍe navun grahyun nathī
anādinun chhe, tethī tene agr̥uhīt (svābhāvik-nisargaj)
mithyāgnān kahe chhe. 7.
Page 41 of 205
PDF/HTML Page 63 of 227
single page version
mithyāgnān sahit (pravr̥utta) pravr̥utti kare chhe (tāko) tene
(mithyācharitta) agr̥uhīt mithyāchāritra (jāno) samajo. (yon) ā
pramāṇe (nisarga) agr̥uhīt (mithyātvādi) mithyādarshan, mithyāgnān
ane mithyāchāritranun [varṇan karavāmān āvyun.] (ab) have (je)
je (gr̥uhīt) gr̥uhīt [mithyādarshan-gnān-chāritra] chhe (teh) tene
(suniye) sāmbhaḷo.
agr̥uhīt mithyāchāritra kahevāmān āve chhe. ā traṇeyane duḥkhanā
kāraṇ jāṇī tattvagnān vaḍe teno tyāg karavo joīe. 8.
antar rāgādik dharain jeh, bāhar dhan-ambaratain saneh. 9.
ghaṇān lāmbā samay sudhī (darshanamoh) mithyādarshan (ev) ja (poṣhai)
poṣhe chhe. (jeh) je (antar) antaramān (rāgādik) mithyātva-rāg-
dveṣh ādi (dharain) dhāraṇ kare chhe ane (bāhar) bahārathī (dhan
Page 42 of 205
PDF/HTML Page 64 of 227
single page version
(mahatabhāv) mahātmāpaṇāno bhāv (lahi) grahaṇ karīne (kuliṅg)
khoṭā veṣhone (dhārain) dhāraṇ kare chhe te (kuguru) kuguru [kahevāy
chhe ane te kuguru] (janmajal) sansārarūpī samudramān (upalanāv)
paththaranī naukā samān chhe.
ane kudharmanun sevan ja gr̥uhīt mithyādarshan kahevāy chhe.
dhan, makān vagere bahiraṅg parigrah chhe. vastrādi sahit hovā
chhatān potāne jinaliṅgadhārak māne chhe te kuguru chhe. ‘‘jinamārgamān
traṇ liṅg to shraddhāpūrvak chhe. ek to jinasvarūp-nirgranth digambar
muniliṅg, bījun utkr̥uṣhṭa shrāvakarūp 10 mī
traṇ liṅg vinā anya liṅgane je māne chhe tene jinamatanī shraddhā
nathī paṇ mithyādraṣhṭi chhe.’’ (darshanapāhuḍ gāthā 18) māṭe je
kuliṅganā dhārak chhe, mithyātvādi antaraṅg tathā vastrādi bahiraṅg
parigrah sahit chhe, potāne muni māne chhe, manāve chhe te kuguru
chhe. jevī rīte pattharanī nāv pote ḍūbe chhe tathā temān besanārā
paṇ ḍūbe chhe; e rīte kuguru paṇ pote sansārasamudramān ḍūbe chhe ane
tene vandan, sevā, bhakti karanārāo paṇ anant sansāramān ḍūbe
Page 43 of 205
PDF/HTML Page 65 of 227
single page version
karavāthī gr̥uhīt mithyātvanun sevan thāy chhe ane tethī jīv
anantakāḷ bhavabhramaṇ kare chhe. 9.
(gadādijut) gadā vagere (chihna) chihnothī (chīn) oḷakhāy chhe
(te) te (kudev) khoṭā dev chhe; (tinakī) te kudevanī (ju) je (shaṭh)
mūrkha (sev) sevā (karat) kare chhe, (tin) tenun (bhavabhramaṇ)
sansāramān bhaṭakavun (na chhev) maṭatun nathī.
te ‘kudev’
yogya nathī.
Page 44 of 205
PDF/HTML Page 66 of 227
single page version
nathī eṭale ke tene anantakāḷ sudhī bhavabhramaṇ maṭatun nathī.
je kriyā tinhain jānahu kudharma, tin saradhai jīv lahai asharma;
yākūn gr̥uhīt mithyātva jān, ab sun gr̥uhīt jo hai agnān. 12.
sthāvaranā (maraṇ) ghātanun (khet) sthān (darvit) dravyahinsā
(samet) sahit (je) je (kriyā) kriyāo [chhe] (tinhen) tene
(kudharma) mithyādharma (jānahu) jāṇavo joīe. (tin) tene (saradhai)
shraddhavāthī (jīv) prāṇī (asharma) duḥkh (lahai) pāme chhe. (yākūn)
ā kuguru, kudev ane kudharmane shraddhavā tene (gr̥uhīt mithyātva)
gr̥uhītamithyādarshan jāṇavun. (ab) have (gr̥uhīt) gr̥uhīt (agnān)
Page 45 of 205
PDF/HTML Page 67 of 227
single page version
sāmbhaḷo.
mānavāmān āve chhe tene kudharma kahevāmān āve chhe. je prāṇī ā
kudharmanī shraddhā kare chhe te duḥkh pāme chhe. ā khoṭā guru, dev ane
dharmanī shraddhā karavī tene ‘‘gr̥uhīt mithyādarshan’’ kahe chhe. ā
paropadesh vagere bāhya kāraṇanā āshrayathī grahaṇ karavāmān āve
chhe tethī ‘‘gr̥uhīt’’ kahevāy chhe. have gr̥uhīt mithyāgnānanun varṇan
karavāmān āve chhe.
(poṣhak) puṣhṭi karavāvāḷān (kapilādi-rachit) kapilādi dvārā
rachit (aprashasta) khoṭān (samasta) badhān (shrutako) shāstrone
Page 46 of 205
PDF/HTML Page 68 of 227
single page version
te (kubodh) mithyāgnān [chhe; te] (bahu) ghaṇān (trās) duḥkhane
(den) āpavāvāḷun chhe.
tathā viṣhay-kaṣhāy ādine puṣhṭa karavāvāḷān kuguruonān banāvelān
sarva prakāranān khoṭān shāstrone dharmabuddhithī lakhavān-lakhāvavān,
bhaṇavān-bhaṇāvavān, sāmbhaḷavān ane sambhaḷāvavān tene gr̥uhīt
mithyāgnān kahe chhe.
kare chhe te shāstra ekāntavādathī dūṣhit hovāthī kushāstra chhe.
athavā (5) jagatano koī kartā, hartā ane niyantā chhe em varṇan
kare, athavā (6) dayā, dān, mahāvratādinā shubhabhāv je
puṇyāsrav chhe parāshrayarūp chhe tenāthī tathā munine āhār devānā
shubhabhāvathī sansār parit (ṭūṅko, maryādit) thavo; tathā upadesh
devānā shubh bhāvathī paramārthe dharma thāy vagere anya dharmiyonā
granthomān je viparīt kathan chhe, te ekānta ane aprashasta hovāthī
kushāstra chhe. kemake temān prayojanabhūt sāt tattvanun yathārthapaṇun nathī.
jyān ek tattvanī bhūl hoy tyān sāte tattvonī bhūl hoy ja,
em samajavun.
Page 47 of 205
PDF/HTML Page 69 of 227
single page version
ātam-anātmake gnānahīn, je je karanī tan karan chhīn. 14.
karīne (dehadāh karan) sharīrane pīḍā karavāvāḷān (ātam anātma
ke) ātmā ane paravastuonā (gnānahīn) bhedagnānathī rahit
(tan) sharīrane (chhīn) kṣhīṇ (karan) karavāvāḷī (vividh vidhi)
anek prakāranī (je je karanī) je je kriyāo chhe te badhī
(mithyāchāritra) mithyāchāritra kahevāy chhe.
kaṣhāyane vashībhūt thaīne sharīrane kṣhīṇ karavāvāḷī anek prakāranī
kriyā kare chhe tene ‘gr̥uhīt mithyāchāritra’ kahe chhe.
jagajāl-bhramaṇako dehu tyāg, ab daulat
(hit) kalyāṇanā (panth) mārge (lāg) lāgī jāo, (jagajāl)
sansāranī jāḷamān (bhramaṇako) bhaṭakavāno (tyāg dehu) tyāg karo.
Page 48 of 205
PDF/HTML Page 70 of 227
single page version
agr̥uhīt mithyādarshan-mithyāgnān-mithyāchāritrano tyāg karīne,
ātmakalyāṇanā mārgamān lāgavun joīe. paṇḍit shrī daulatarāmajī
potānā ātmāne sambodhī kahe chhe ke, he ātman
Page 49 of 205
PDF/HTML Page 71 of 227
single page version
anant duḥkho bhogavī rahyo chhe. jyān sudhī dehādithī bhinna
potānā ātmānī sāchī samajaṇ ane rāgādino abhāv na kare
tyān sudhī sukh, shānti ane ātmāno uddhār thaī shakato nathī.
yathārtha pratīti, (3) sva-paranā svarūpanī shraddhā, (4) nij
shuddhātmānā pratibhāsarūp ātmānī shraddhā,
sudhī jīv pragaṭ na kare tyān sudhī jīv (ātmā)no uddhār thaī
shake nahi arthāt
gnānāvaraṇīy ādi dravyakarma, sharīrādi nokarma tathā puṇyapāp-
rāgādi malinabhāvamān ekatābuddhi
(kriyā) hun karī shakun chhun, par mane lābh-nukasān karī shake chhe,
ane hun paranun kāī karī shakun chhun, ām mānato hovāthī tene sat
Page 50 of 205
PDF/HTML Page 72 of 227
single page version
tene khabar hotī nathī.
mithyātvādinā mahān doṣhonī poṣhaṇ karanārī hovāthī duḥkhadāyak
chhe, anant sansārabhramaṇanun kāraṇ chhe. je jīv tenun sevan kare chhe,
kartavya samaje chhe te durlabh manuṣhyajīvanane naṣhṭa kare chhe.
karī, athavā kuguruno upadesh svīkārī, gr̥uhīt mithyāgnān-
mithyāshraddhā dhāraṇ kare chhe. tathā te kumatane anusarī mithyākriyā
kare chhe te gr̥uhīt mithyāchāritra chhe. māṭe jīve sārī rīte sāvadhān
thaīne gr̥uhīt ane agr̥uhīt banne prakāranā mithyābhāvo chhoḍavā
yogya chhe ane eno yathārtha nirṇay karī, nishchayasamyagdarshan pragaṭ
karavun joīe. mithyābhāvonun sevan karī karīne, sansāramān bhaṭakī,
anant janma dhāraṇ karī anantakāḷ gumāvyo, have to sāvadhān
thaīne ātmoddhār karavo joīe.
Page 51 of 205
PDF/HTML Page 73 of 227
single page version
karavāvāḷī astitva, nāstitva ādi paraspar
viruddha be shaktionun ekasāthe prakāshit thavun te
(ātmā sadāy svarūpe chhe-pararūpe nathī evī je
draṣhṭi te anekāntadraṣhṭi chhe.)
vastune ātmā kahevāmān āve chhe; je sadāy jāṇe
ane jāṇavārūpe pariṇame tene jīv athavā ātmā
kahe chhe.
shaktino vyāpār.
vastune ek ja rūpathī nirūpaṇ karavī.
Page 52 of 205
PDF/HTML Page 74 of 227
single page version
utpatti.
mokṣhamārganā prasaṅgamān muktimārganā pradarshak suguruthī
tātparya chhe.
Page 53 of 205
PDF/HTML Page 75 of 227
single page version
mithyāgnān, gr̥uhīt mithyāchāritra, chha dravyo ane mithyā-
draṣhṭinī apekṣhāe jīvādi e badhānnun lakṣhaṇ batāvo.
jīvamān; suguru, kuguru ane vidyāgurumān sho taphāvat chhe te
darshāvo.
bījī ḍhāḷamān kahevāyelī hakīkat, maraṇ vakhate jīvane
nīkaḷatā nahīn dekhavānun kāraṇ, mithyādraṣhṭinī ruchi,
mithyādraṣhṭinī aruchi, mithyādarshan-gnān-chāritranī sattāno
kāḷ, mithyādraṣhṭine duḥkh āpanārī vastu, mithyā-dhārmik
kāryo karavāthī hāni, ane sāt tattvonī viparīt shraddhānā
prakār vagerenun spaṣhṭa varṇan karo.
prayojan, duḥkh, mokṣhasukhanī aprāpti ane
sansāraparibhramaṇanā kāraṇo darshāvo.
Page 54 of 205
PDF/HTML Page 76 of 227
single page version
shun chhe
Page 55 of 205
PDF/HTML Page 77 of 227
single page version
ākulatā shivamānhi na tātain, shivamag lāgyo chahiye;
samyagdarshan-gnān-charan shiv,-mag so dvividh vichāro,
jo satyāratharūp so nishchay, kāraṇ so vyavahāro. 1.
Page 56 of 205
PDF/HTML Page 78 of 227
single page version
ākuḷatā vagaranun (kahiye) kahevāy chhe. (ākulatā) ākuḷatā
(shivamān) mokṣhamān (na) nathī (tātain) tethī (shivamag) mokṣhamārgamān
(lāgyo) lāgavun (chahiye) joīe. (samyagdarshan-gnān-charan)
samyagdarshan-gnān-chāritra e traṇenī ekatā te (shivamag) mokṣhano
mārga chhe, (so) te mokṣhamārgano (dvividh) be prakārathī (vichāro)
vichār karavo ke, (jo) je (satyāratharūp) vāstavik svarūp chhe
(so) te (nishchay) nishchay mokṣhamārga chhe ane (kāraṇ) je nishchay
mokṣhamārganun nimitta kāraṇ chhe (so) tene (vyavahāro) vyavahār
mokṣhamārga kahe chhe.
bhāvashrutagnān thāy chhe. ane nishchayanay tathā vyavahāranay e
banne samyak shrutagnānanā avayavo (ansho) chhe, tethī mithyādraṣhṭine
nishchay ke vyavahāranay hoī shake ja nahīn, māṭe ‘vyavahāranay
pratham hoy ane nishchayanay pachhī pragaṭe’ em mānanārane nayonā
svarūpanun yathārtha gnān nathī.
vināno nirapekṣhanay thayo; vaḷī pratham ekalo vyavahāranay hoy
to agnānadashāmān samyagnay mānavo paḍe, paṇ
Page 57 of 205
PDF/HTML Page 79 of 227
single page version
hoī shake nahi, paṇ vyavahārābhās ke nishchayābhāsarūp mithyānay
hoī shake.
guru-shāstranī shraddhā sambandhī rāgamishrit vichāro ane mand kaṣhāyarūp
shubh bhāv te jīvane je pūrve hato tene bhūtanaigamanayathī
vyavahārakāraṇ kahevāmān āve chhe, (paramātmaprakāsh a. 2, gāthā
14nī ṭīkā). vaḷī te ja jīvane nishchay samyagdarshananī bhūmikāmān
shubharāg ane nimitto kevā prakāranā hoy, tenun sahacharapaṇun
batāvavā vartamān shubh rāgane vyavahāramokṣhamārga kahyo; tem
kahevānun kāraṇ e chhe ke tethī judā prakāranā (viruddha) nimitto
te dashāmān koīne hoī shake nahi; e prakāre nimitta-vyavahār hoy
chhe to paṇ te kharun kāraṇ nathī.
āshraye sukh pragaṭ thaī shake nahi.
mokṣhamārga prakāshak pr̥uṣhṭha 315).
nirūpaṇ karyo chhe te nishchayamokṣhamārga chhe; tathā jyān je
Page 58 of 205
PDF/HTML Page 80 of 227
single page version
chhe tyān tene upachārathī mokṣhamārga kahīe te vyavahār mokṣhamārga
chhe; kāraṇ ke nishchay-vyavahāranun sarvatra evun ja lakṣhaṇ chhe
arthāt sāchun nirūpaṇ te nishchay tathā upachār nirūpaṇ te
vyavahār. māṭe nirūpaṇanī apekṣhāe be prakāre mokṣhamārga
jāṇavo. paṇ ek nishchayamokṣhamārga chhe tathā ek vyavahār-
mokṣhamārga chhe
āparūpako jānapanon so, samyaggnān kalā hai;
ab vyavahār mokhamag suniye, hetu niyatako hoī.
nishchay (samyaktva) samyagdarshan chhe; (āparūp ko) ātmānā
svarūpane (paradravyanatain bhinna) parathī judun (jānapanon) jāṇavun