રીતે ચારે ગતિઓમાં પ્રાણીને ક્યાંય પણ સુખ અને શાંતિ મળતાં
નથી. આ રીતે પોતાના મિથ્યાભાવોના કારણે નિરંતર સંસાર-
ચક્રમાં પરિભ્રમણ કર્યા જ કરે છે.
પહેલી ઢાળનો ભેદ-સંગ્રહ
એકેન્દ્રિય — પૃથ્વીકાયિક જીવ, અપકાયિક જીવ, અગ્નિકાયિક
જીવ, વાયુકાયિક જીવ અને વનસ્પતિકાયિક જીવ.
ગતિ — મનુષ્યગતિ, તિર્યંચગતિ, દેવગતિ અને નરકગતિ.
જીવ — સંસારી અને મુક્ત
ત્રસ — દ્વીન્દ્રિય, ત્રીન્દ્રિય, ચતુરિન્દ્રિય અને પંચેન્દ્રિય.
દેવ — ભવનવાસી, વ્યન્તર, જ્યોતિષી અને વૈમાનિક.
પંચેન્દ્રિય — સંજ્ઞી અને અસંજ્ઞી.
યોગ — મન, વચન અને કાયા; અથવા દ્રવ્ય અને ભાવ.
લોક — ઊર્ધ્વ, મધ્ય અને પાતાળ.
વનસ્પતિ — સાધારણ અને પ્રત્યેક.
વૈમાનિક — કલ્પોત્પન્ન, કલ્પાતીત એ બે ભેદ છે.
સંસારી — ત્રસ અને સ્થાવર અથવા એકેન્દ્રિય, દ્વીન્દ્રિય,
ત્રીન્દ્રિય, ચતુરિન્દ્રિય, પંચેન્દ્રિય.
પહેલી ઢાળનો લક્ષણ-સંગ્રહ
અકામનિર્જરા — સહન કરવાની અનિચ્છા છતાં રોગ, ક્ષુધાદિ
૨૪ ][ છ ઢાળા