ਜਾ ਸਕਤੇ ਔਰ ਅਂਤਮੇਂ ਇਤਨੇ ਬੁਰੇ ਪਰਿਣਾਮੋਂ (ਆਰ੍ਤਧ੍ਯਾਨ)ਸੇ ਮਰਾ ਕਿ
ਜਿਸੇ ਬੜੀ ਕਠਿਨਤਾਸੇ ਪਾਰ ਕਿਯਾ ਜਾ ਸਕੇ, ਐਸੇ ਸਮੁਦ੍ਰਸਮਾਨ ਘੋਰ
ਨਰਕਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁਁਚਾ ..੯..
ਨਰਕੋਂਕੀ ਭੂਮਿ ਔਰ ਨਦਿਯੋਂਕਾ ਵਰ੍ਣਨ
ਤਹਾਁ ਭੂਮਿ ਪਰਸਤ ਦੁਖ ਇਸੋ, ਬਿਚ੍ਛੂ ਸਹਸ ਡਸੇ ਨਹਿਂ ਤਿਸੋ .
ਤਹਾਁ ਰਾਧ-ਸ਼੍ਰੋਣਿਤਵਾਹਿਨੀ, ਕ੍ਰੁਮਿਕੁਲਕਲਿਤ, ਦੇਹਦਾਹਿਨੀ ..੯..
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : – (ਤਹਾਁ) ਉਸ ਨਰਕਮੇਂ (ਭੂਮਿ) ਧਰਤੀ
(ਪਰਸਤ) ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ ਕਰਨੇਸੇ (ਇਸੋ) ਐਸਾ (ਦੁਖ) ਦੁਃਖ ਹੋਤਾ ਹੈ [ਕਿ ]
(ਸਹਸ) ਹਜਾਰੋਂ (ਬਿਚ੍ਛੂ) ਬਿਚ੍ਛੂ (ਡਸੇ) ਡਂਕ ਮਾਰੇਂ; ਤਥਾਪਿ (ਨਹਿਂ
ਤਿਸੋ) ਉਸਕੇ ਸਮਾਨ ਦੁਃਖ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ [ਤਥਾ ] (ਤਹਾਁ) ਵਹਾਁ
[ਨਰਕਮੇਂ ] (ਰਾਧ-ਸ਼੍ਰੋਣਿਤਵਾਹਿਨੀ) ਰਕ੍ਤ ਔਰ ਮਵਾਦ ਬਹਾਨੇਵਾਲੀ ਨਦੀ
[ਵੈਤਰਣੀ ਨਾਮਕੀ ਨਦੀ ] ਹੈ ਜੋ (ਕ੍ਰੁਮਿ-ਕੁਲ-ਕਲਿਤ) ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਕ੍ਸ਼ੁਦ੍ਰ
ਕੀੜੋਂਸੇ ਭਰੀ ਹੈ ਤਥਾ (ਦੇਹ-ਦਾਹਿਨੀ) ਸ਼ਰੀਰਮੇਂ ਦਾਹ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਕਰਨੇਵਾਲੀ
ਹੈ .
ਭਾਵਾਰ੍ਥ : – ਉਨ ਨਰਕੋਂਕੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਮਾਤ੍ਰ ਕਰਨੇਸੇ
ਨਾਰਕਿਯੋਂਕੋ ਇਤਨੀ ਵੇਦਨਾ ਹੋਤੀ ਹੈ ਕਿ ਹਜਾਰੋਂ ਬਿਚ੍ਛੂ ਏਕਸਾਥ ਡਂਕ
ਮਾਰੇਂ, ਤਬ ਭੀ ਉਤਨੀ ਵੇਦਨਾ ਨ ਹੋ ਤਥਾ ਉਸ ਨਰਕਮੇਂ ਰਕ੍ਤ, ਮਵਾਦ
ਪਹਲੀ ਢਾਲ ][ ੧੧