Moksha-Marg Prakashak-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 222 of 350
PDF/HTML Page 250 of 378

 

background image
-
232 ] [ mokShamArgaprakAshak
to ham kyA karenge? yadi tU mAnAdikase upavAsAdi karatA hai to kar yA mat kar; kuchh
siddhi nahIn hai aur yadi dharmabuddhise AhArAdikakA anurAg chhoDatA hai to jitanA rAg chhUTA
utanA hI chhUTA; parantu isIko tap jAnakar isase nirjarA mAnakar santuShTa mat ho.
tathA antarang tapommen prAyashchitta, vinay, vaiyAvRutya, svAdhyAy, tyAg aur dhyAnarUp jo
kriyAenunamen bAhya pravartan use to bAhyatapavat hI jAnanA. jaise anashanAdi bAhya kriyA
hain usI prakAr yah bhI bAhya kriyA hain; isaliye prAyashchittAdi bAhyasAdhan antarang tap nahIn
hain. aisA bAhya pravartan hone par jo antarang pariNAmonkI shuddhatA ho usakA nAm antarang
tap jAnanA.
vahAn bhI itanA visheSh hai ki bahut shuddhatA hone par shuddhopayogarUp pariNati hotI
hai vahAn to nirjarA hI hai; bandha nahIn hotA aur alpa shuddhatA hone par shubhopayogakA bhI
ansh rahatA hai; isaliye jitanI shuddhatA huI usase to nirjarA hai aur jitanA shubhabhAv hai
usase bandha hai. aisA mishrabhAv yugapat hotA hai; vahAn bandha aur nirjarA donon hote hain.
yahAn koI kahe ki shubhabhAvonse pApakI nirjarA hotI hai, puNyakA bandha hotA hai; parantu
shuddhabhAvonse dononkI nirjarA hotI haiaisA kyon nahIn kahate?
uttar :mokShamArgamen sthitikA to ghaTanA sabhI prakRitiyonkA hotA hai; vahAn puNya-pApakA
visheSh hai hI nahIn aur anubhAgakA ghaTanA puNyaprakRitiyommen shuddhopayog se bhI nahIn hotA.
Upar-Upar puNyaprakRitiyonke anubhAgakA tIvra bandha-uday hotA hai aur pApaprakRitiyonke paramANu
palaTakar shubhaprakRitirUp hote hain
aisA sankramaN shubh tathA shuddha donon bhAv hone par hotA
hai; isaliye pUrvokta niyam sambhav nahIn hai, vishuddhatAhIke anusAr niyam sambhav hai.
dekho, chaturtha guNasthAnavAlA shAstrAbhyAs, Atmachintavan Adi kArya karevahAn bhI
nirjarA nahIn, bandha bhI bahut hotA hai. aur pancham guNasthAnavAlA upavAsAdi yA prAyashchittAdi
tap kare us kAlamen bhI usake nirjarA thoDI hotI hai. aur chhaThaven guNasthAnavAlA AhAr-
vihArAdi kriyA kare us kAlamen bhI usake nirjarA bahut hotI hai, tathA bandha usase bhI thoDA
hotA hai.
isaliye bAhya pravRuttike anusAr nirjarA nahIn hai, antarang kaShAyashakti ghaTanese vishuddhatA
hone par nirjarA hotI hai. so isake pragaT svarUpakA Age nirUpaN karenge vahAnse jAnanA.
is prakAr anashanAdi kriyAko tapasangnA upachArase jAnanA. isIse ise vyavahAr-tap