Moksha-Marg Prakashak-Hindi (Gujarati transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 28 of 378

 

background image
-
૧૦ ] [ મોક્ષમાર્ગપ્રકાશક
લિખના તો અપની ઇચ્છાકે અનુસાર અનેક પ્રકાર હૈ, પરન્તુ જો અક્ષર બોલનેમેં આતે હૈં વે
તો સર્વત્ર સર્વદા ઐસે પ્રવર્તતે હૈં. ઇસીલિયે કહા હૈ કિ
‘સિદ્ધો વર્ણસમામ્નાયઃ.’ ઇસકા
અર્થ યહ કિજો અક્ષરોંકા સમ્પ્રદાય હૈ, સો સ્વયંસિદ્ધ હૈ, તથા ઉન અક્ષરોંસે ઉત્પન્ન સત્યાર્થકે
પ્રકાશક પદ ઉનકે સમૂહકા નામ શ્રુત હૈ, સો ભી અનાદિ-નિધન હૈ. જૈસે ‘જીવ’ ઐસા અનાદિ-
નિધન પદ હૈ સો જીવકો બતલાનેવાલા હૈ. ઇસ પ્રકાર અપને-અપને સત્ય અર્થકે પ્રકાશક
અનેક પદ ઉનકા જો સમુદાય સો શ્રુત જાનના. પુનશ્ચ, જિસ પ્રકાર મોતી તો સ્વયંસિદ્ધ
હૈં, ઉનમેંસે કોઈ થોડે મોતિયોંકો, કોઈ બહુત મોતિયોંકો, કોઈ કિસી પ્રકાર, કોઈ કિસી પ્રકાર
ગૂઁથકર ગહના બનાતે હૈં; ઉસી પ્રકાર પદ તો સ્વયંસિદ્ધ હૈં, ઉનમેંસે કોઈ થોડે પદોંકો, કોઈ
બહુત પદોંકો, કોઈ કિસી પ્રકાર, કોઈ કિસી પ્રકાર ગૂઁથકર ગ્રંથ બનાતે હૈં. યહાઁ મૈં ભી
ઉન સત્યાર્થપદોંકો મેરી બુદ્ધિ અનુસાર ગૂઁથકર ગ્રંથ બનાતા હૂઁ; મેરી મતિસે કલ્પિત ઝૂઠે અર્થકે
સૂચક પદ ઇસમેં નહીં ગૂઁથતા હૂઁ. ઇસલિયે યહ ગ્રંથ પ્રમાણ જાનના.
પ્રશ્ન :ઉન પદોંકી પરમ્પરા ઇસ ગ્રન્થપર્યન્ત કિસ પ્રકાર પ્રવર્તમાન હૈ ?
સમાધાન :અનાદિસે તીર્થંકર કેવલી હોતે આયે હૈં, ઉનકો સર્વકા જ્ઞાન હોતા હૈ;
ઇસલિયે ઉન પદોંકા તથા ઉનકે અર્થોંકા ભી જ્ઞાન હોતા હૈ. પુનશ્ચ, ઉન તીર્થંકર કેવલિયોંકા
દિવ્યધ્વનિ દ્વારા ઐસા ઉપદેશ હોતા હૈ જિસસે અન્ય જીવોંકો પદોંકા એવં અર્થોંકા જ્ઞાન હોતા
હૈ; ઉસકે અનુસાર ગણધરદેવ અંગપ્રકીર્ણરૂપ ગ્રન્થ ગૂઁથતે હૈં તથા ઉનકે અનુસાર અન્ય-અન્ય
આચાર્યાદિક નાનાપ્રકાર ગ્રંથાદિકકી રચના કરતે હૈં. ઉનકા કોઈ અભ્યાસ કરતે હૈં, કોઈ
ઉનકો કહતે હૈં, કોઈ સુનતે હૈં.
ઇસપ્રકાર પરમ્પરામાર્ગ ચલા આતા હૈ.
અબ, ઇસ ભરતક્ષેત્રમેં વર્તમાન અવસર્પિણી કાલ હૈ. ઉસમેં ચૌબીસ તીર્થંકર હુએ, જિનમેં
શ્રી વર્દ્ધમાન નામક અન્તિમ તીર્થંકરદેવ હુએ. ઉન્હોંને કેવલજ્ઞાન વિરાજમાન હોકર જીવોંકો
દિવ્યધ્વનિ દ્વારા ઉપદેશ દિયા. ઉસકો સુનનેકા નિમિત્ત પાકર ગૌતમ નામક ગણધરને અગમ્ય
અર્થોંકો ભી જાનકર ધર્માનુરાગવશ અંગપ્રકીર્ણકોંકી રચના કી. ફિ ર વર્દ્ધમાનસ્વામી તો મુક્ત
હુએ. વહાઁ પીછે ઇસ પંચમકાલમેં તીન કેવલી હુએ.
(૧) ગૌતમ, (૨) સુધર્માચાર્ય ઔર
(૩) જમ્બૂસ્વામી. તત્પશ્ચાત્ કાલદોષસે કેવલજ્ઞાની હોનેકા તો અભાવ હુઆ, પરન્તુ કુછ કાલ
તક દ્વાદશાંગકે પાઠી શ્રુતકેવલી રહે ઔર ફિ ર ઉનકા ભી અભાવ હુઆ. ફિ ર કુછ કાલ
તક થોડે અંગોંકે પાઠી રહે, પીછે ઉનકા ભી અભાવ હુઆ. તબ આચાર્યાદિકોં દ્વારા ઉનકે
અનુસાર બનાએ ગએ ગ્રન્થ તથા અનુસારી ગ્રન્થોંકે અનુસાર બનાએ ગયે ગ્રન્થ ઉનકી હી પ્રવૃત્તિ
રહી. ઉનમેં ભી કાલદોષસે દુષ્ટોં દ્વારા કિતને હી ગ્રન્થોંકી વ્યુચ્છત્તિ હુઈ તથા મહાન ગ્રન્થોંકા
અભ્યાસાદિ ન હોનેસે વ્યુચ્છત્તિ હુઈ. તથા કિતને હી મહાન ગ્રન્થ પાયે જાતે હૈં, ઉનકા બુદ્ધિકી