પદાર્થકા સ્પર્શ કિયા) શાસ્ત્ર જાના, મુઝે યહ જાનના;
વિષયોંકી ઇચ્છા પાયી જાતી હૈ.
પરન્તુ શક્તિ ઇતની હી હૈ કિ ઇન્દ્રિયોંકે સન્મુખ આનેવાલે વર્તમાન સ્પર્શ, રસ, ગન્ધ, વર્ણ,
શબ્દ; ઉનમેંસે કિસીકો કિંચિત્ માત્ર ગ્રહણ કરે તથા સ્મરણાદિકસે મન દ્વારા કિંચિત્ જાને,
સો ભી બાહ્ય અનેક કારણ મિલને પર સિદ્ધ હો. ઇસલિએ ઇચ્છા કભી પૂર્ણ નહીં હોતી.
ઐસી ઇચ્છા તો કેવલજ્ઞાન હોને પર સમ્પૂર્ણ હો.
હો રહા હૈ. ઐસા દુઃખી હો રહા હૈ કિ કિસી એક વિષયકે ગ્રહણકે અર્થ અપને મરણકો
ભી નહીં ગિનતા હૈ. જૈસે હાથીકો કપટકી હથિનીકા શરીર સ્પર્શ કરનેકી, મચ્છકો બંસીમેં
લગા હુઆ માંસકા સ્વાદ લેનેકી, ભ્રમરકો કમલ-સુગન્ધ સૂંઘનેકી, પતંગેકો દીપકકા વર્ણ દેખનેકી
ઔર હરિણકો રાગ સુનનેકી ઇચ્છા ઐસી હોતી હૈ કિ તત્કાલ મરના ભાસિત હો તથાપિ મરણકો
નહીં ગિનતે. વિષયોંકા ગ્રહણ કરને પર ઉસકે મરણ હોતા થા, વિષયસેવન નહીં કરને પર
ઇન્દ્રિયોં કી પીડા અધિક ભાસિત હોતી હૈ. ઇન ઇન્દ્રિયોંકી પીડાસે પીડિતરૂપ સર્વ જીવ
નિર્વિચાર હોકર જૈસે કોઈ દુઃખી પર્વતસે ગિર પડે વૈસે હી વિષયોંમેં છલાઁગ લગાતે હૈં. નાના
કષ્ટસે ધન ઉત્પન્ન કરતે હૈં, ઉસે વિષયકે અર્થ ખોતે હૈં. તથા વિષયોંકે અર્થ જહાઁ મરણ
હોના જાનતે હૈં વહાઁ ભી જાતે હૈં. નરકાદિકે કારણ જો હિંસાદિક કાર્ય ઉન્હેં કરતે હૈં તથા
ક્રોધાદિ કષાયોંકો ઉત્પન્ન કરતે હૈં.
જૈસે ખાજ-રોગસે પીડિત હુઆ પુરુષ આસક્ત હોકર ખુજાતા હૈ, પીડા ન હો તો કિસલિયે
ખુજાયે; ઉસી પ્રકાર ઇન્દ્રિયરોગસે પીડિત હુએ ઇન્દ્રાદિક આસક્ત હોકર વિષય સેવન કરતે હૈં.
પીડા ન હો તો કિસલિયે વિષય સેવન કરેં?