tak dhāraṇ kiye rahatā hai, phi ra usako choṛakar anya śarīr dhāraṇ karatā hai. isaliye
śarīr-sambandhakī apekṣā janmādik haiṁ. jīv janmādi rahit nitya hī hai tathāpi mohī jīvako
atīt-anāgatakā vicār nahīṁ hai; isalie prāpta paryāyamātra hī apanī sthiti mānakar paryāy
sambandhī kāryoṁmeṁ hī tatpar ho rahā hai.
dhāraṇ karatā hai. is jātikarmake udayako aur matijñānāvaraṇake kṣayopaśamako nimitta-
naimittikapanā jānanā. jaisā kṣayopaśam ho vaisī jāti prāpta karatā hai.
śarīrameṁ aṁgopāṁgādikake yogya sthān pramāṇasahit hote haiṁ. isīse sparśan, rasanā ādi dravya-
indriyān̐ utpanna hotī haiṁ tathā hr̥dayasthānameṁ āṭh paṁkhuriyoṁke phū le hue kamalake ākār dravyaman
hotā hai. tathā us śarīrameṁ hī ākārādikakā viśeṣ honā, varṇādikakā viśeṣ honā aur
sthūl-sūkṣmatvādikā honā ityādi kārya utpanna hote haiṁ; so ve śarīrarūp pariṇamit paramāṇu is
prakār pariṇamit hote haiṁ.
jaise āhārakā grahaṇ kare aur nihārako nikāle tabhī jīnā hotā hai; usī prakār bāhya pavanako
grahaṇ kare aur abhyaṁtar pavanako nikāle tabhī jīvitavya rahatā hai. isaliye śvāsocchvās
jīvitavyakā kāraṇ hai. is śarīrameṁ jis prakār hāṛ-māṁsādik haiṁ usī prakār pavan jānanā.
tathā jaise hastādikase kārya karate haiṁ vaise hī pavanase hī kārya karate haiṁ. mun̐hameṁ jo grās
rakhā use pavanase nigalate haiṁ, malādik pavanase bāhar nikālate haiṁ, vaise hī anya jānanā.
tathā nāṛī, vāyurog, vāyagolā ityādiko pavanarūp śarīrake aṁg jānanā.