Moksha-Marg Prakashak-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 186 of 350
PDF/HTML Page 214 of 378

 

background image
-
196 ] [ mokShamArgaprakAshak
aisA hI samayasArake kalashame.n kahA hai :
rAgajanmani nimittatA.n paradravyamev kalayanti ye tu te.
uttaranti na hi mohavAhinI.n shuddhabodhavidhurAndhabuddhayaH..221..
isakA arthaHjo jIv rAgAdikakI utpattime.n paradravyakA hI nimittapanA mAnate hai.n,
ve jIv - shuddhaj~nAnase rahit andhabuddhi hai jinakIaise hote hue mohanadIke pAr nahI.n utarate
hai.n.
tathA samayasArake ‘sarvavishuddhaj~nAn adhikAr’ me.njo AtmAko akartA mAnatA hai aur
yah kahatA hai ki karma hI jagAte-sulAte hai.n, paraghAtakarmase hi.nsA hai, vedakarmase abrahma hai, isaliye
karma hI kartA hai
us jainIko sA.nkhyamatI kahA hai. jaise sA.nkhyamatI AtmAko shuddha mAnakar
svachChandI hotA hai, usI prakAr yah huA.
tathA is shraddhAnase yah doSh huA ki rAgAdikako apanA nahI.n jAnA, apaneko akartA
mAnA, tab rAgAdik honekA bhay nahI.n rahA tathA rAgAdikako miTAnekA upAy karanA nahI.n
rahA; tab svachChanda hokar khoTe karmo.nkA bandha karake ananta sa.nsArame.n rulatA hai.
yahA.N prashna hai ki samayasArame.n hI aisA kahA hai :
‘‘varNAdyA vA rAgamohAdayo vA bhinnA bhAvAH sarva evAsya pu.nsaH1.’’
isakA artha :varNAdik athavA rAgAdik bhAv hai.n ve sabhI is AtmAse bhinna hai.n.
tathA vahI.n rAgAdikako pudgalamay kahA hai, tathA anya shAstro.nme.n bhI AtmAko rAgAdikase
bhinna kahA hai; so vah kis prakAr hai?
uttar :rAgAdikabhAv paradravyake nimittase aupAdhikabhAv hote hai.n, aur yah jIv
unhe.n svabhAv jAnatA hai. jise svabhAv jAne use burA kaise mAnegA? usake nAshakA udyam
kisaliye karegA? isaliye yah shraddhAn bhI viparIt hai. use Chu.DAneke liye svabhAvakI apekShA
rAgAdikako bhinna kahA hai aur nimittakI mukhyatAse pudgalamay kahA hai. jaise
vaidya rog
miTAnA chAhatA hai; yadi shItakI adhikatA dekhatA hai tab uShNa auShadhi batalAtA hai, aur
yadi AtApakI adhikatA dekhatA hai tab shItal auShadhi batalAtA hai. usI prakAr shrIguru
rAgAdik Chu.DAnA chAhate hai.n; jo rAgAdikako parakA mAnakar svachChanda hokar nirudyamI hotA
1. varNAdyA vA rAgamohAdayo vA bhinnA bhAvAH sarva evAsya pu.nsaH.
tenaivAntastattvataH pashyato.abhI no dR^iShTAH syurdR^iShTameka.n para.n syAt..(samayasAr kalash 37)