-
ਚੌਥਾ ਅਧਿਕਾਰ ][ ੯੩
ਜਾਨਨਾ — ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਹਿਂਸਾ, ਅਨ੍ਰੁਤ, ਅਸ੍ਤੇਯ, ਅਬ੍ਰਹ੍ਮ, ਪਰਿਗ੍ਰਹ — ਇਨ ਪਾਪਕਾਰ੍ਯੋਂਮੇਂ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਕਾ ਨਾਮ ਅਵ੍ਰਤ
ਹੈ. ਇਨਕਾ ਮੂਲਕਾਰਣ ਪ੍ਰਮਤ੍ਤਯੋਗ ਕਹਾ ਹੈ. ਪ੍ਰਮਤ੍ਤਯੋਗ ਹੈ ਵਹ ਕਸ਼ਾਯਮਯ ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ
ਮਿਥ੍ਯਾਚਾਰਿਤ੍ਰਕਾ ਨਾਮ ਅਵ੍ਰਤ ਭੀ ਕਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ.
ਐਸੇ ਮਿਥ੍ਯਾਚਾਰਿਤ੍ਰਕਾ ਸ੍ਵਰੂਪ ਕਹਾ.
❉
ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਇਸ ਸਂਸਾਰੀ ਜੀਵਕੇ ਮਿਥ੍ਯਾਦਰ੍ਸ਼ਨ, ਮਿਥ੍ਯਾਜ੍ਞਾਨ, ਮਿਥ੍ਯਾਚਾਰਿਤ੍ਰਰੂਪ ਪਰਿਣਮਨ ਅਨਾਦਿਸੇ
ਪਾਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ. ਐਸਾ ਪਰਿਣਮਨ ਏਕੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦਿ ਅਸਂਜ੍ਞੀ ਪਰ੍ਯਨ੍ਤ ਤੋ ਸਰ੍ਵ ਜੀਵੋਂਕੇ ਪਾਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ. ਤਥਾ
ਸਂਜ੍ਞੀ ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਂਮੇਂ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਕੋ ਛੋੜਕਰ ਅਨ੍ਯ ਸਰ੍ਵ ਜੀਵੋਂਕੇ ਐਸਾ ਹੀ ਪਰਿਣਮਨ ਪਾਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ.
ਪਰਿਣਮਨਮੇਂ ਜੈਸਾ ਜਹਾਁ ਸਂਭਵ ਹੋ ਵੈਸਾ ਵਹਾਁ ਜਾਨਨਾ. ਜੈਸੇ — ਏਕੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦਿਕੋਂਕੋ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦਿਕਕੀ ਹੀਨਤਾ-
ਅਧਿਕਤਾ ਪਾਈ ਜਾਤੀ ਹੈ ਔਰ ਧਨ-ਪੁਤ੍ਰਾਦਿਕਕਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਮਨੁਸ਼੍ਯਾਦਿਕਕੋ ਹੀ ਪਾਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ. ਇਨ੍ਹੀਂਕੇ
ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਮਿਥ੍ਯਾਦਰ੍ਸ਼ਨਾਦਿਕਕਾ ਵਰ੍ਣਨ ਕਿਯਾ ਹੈ. ਉਸਮੇਂ ਜੈਸਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਂਭਵ ਹੋ ਵੈਸਾ ਜਾਨਨਾ.
ਤਥਾ ਏਕਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦਿਕ ਜੀਵ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ, ਸ਼ਰੀਰਾਦਿਕਕਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੇ; ਪਰਨ੍ਤੁ ਉਸ ਨਾਮਕੇ
ਅਰ੍ਥਰੂਪ ਜੋ ਭਾਵ ਹੈ ਉਸਮੇਂ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਪਰਿਣਮਨ ਪਾਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ. ਜੈਸੇ — ਮੈਂ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਨਸੇ
ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ ਕਰਤਾ ਹੂਁ. ਸ਼ਰੀਰ ਮੇਰਾ ਹੈ ਐਸਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ, ਤਥਾਪਿ ਉਸਕੇ ਅਰ੍ਥਰੂਪ ਜੋ ਭਾਵ
ਹੈ ਉਸਰੂਪ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਤਥਾ ਮਨੁਸ਼੍ਯਾਦਿਕ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ਨਾਮ ਭੀ ਜਾਨਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਉਨਕੇ
ਭਾਵਰੂਪ ਪਰਿਣਮਨ ਕਰਤੇ ਹੈਂ — ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਮ੍ਭਵ ਹੈਂ ਉਨ੍ਹੇਂ ਜਾਨ ਲੇਨਾ.
ਮੋਹਕੀ ਮਹਿਮਾ
ਐਸੇ ਯੇ ਮਿਥ੍ਯਾਦਰ੍ਸ਼ਨਾਦਿਕ ਭਾਵ ਜੀਵਕੇ ਅਨਾਦਿਸੇ ਪਾਯੇ ਜਾਤੇ ਹੈਂ, ਨਵੀਨ ਗ੍ਰਹਣ ਨਹੀਂ ਕਿਯੇ
ਹੈਂ. ਦੇਖੋ ਇਸਕੀ ਮਹਿਮਾ, ਕਿ ਜੋ ਪਰ੍ਯਾਯ ਧਾਰਣ ਕਰਤਾ ਹੈ ਵਹਾਁ ਬਿਨਾ ਹੀ ਸਿਖਾਯੇ ਮੋਹਕੇ ਉਦਯਸੇ
ਸ੍ਵਯਮੇਵ ਐਸਾ ਹੀ ਪਰਿਣਮਨ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਤਥਾ ਮਨੁਸ਼੍ਯਾਦਿਕਕੋ ਸਤ੍ਯਵਿਚਾਰ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਮਿਲਨੇ
ਪਰ ਭੀ ਸਮ੍ਯਕ੍ਪਰਿਣਮਨ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ; ਔਰ ਸ਼੍ਰੀਗੁਰੁਕੇ ਉਪਦੇਸ਼ਕਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਬਨੇ, ਵੇ ਬਾਰਮ੍ਬਾਰ ਸਮਝਾਯੇਂ,
ਪਰਨ੍ਤੁ ਯਹ ਕੁਛ ਵਿਚਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ. ਤਥਾ ਸ੍ਵਯਂਕੋ ਭੀ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਭਾਸਿਤ ਹੋ ਵਹ ਤੋ ਨਹੀਂ ਮਾਨਤਾ
ਔਰ ਅਨ੍ਯਥਾ ਹੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ. ਕਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ? ਸੋ ਕਹਤੇ ਹੈਂਃ —
ਮਰਣ ਹੋਨੇ ਪਰ ਸ਼ਰੀਰ-ਆਤ੍ਮਾ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਭਿਨ੍ਨ ਹੋਤੇ ਹੈਂ. ਏਕ ਸ਼ਰੀਰਕੋ ਛੋੜਕਰ ਆਤ੍ਮਾ ਅਨ੍ਯ
ਸ਼ਰੀਰ ਧਾਰਣ ਕਰਤਾ ਹੈ; ਵਹਾਁ ਵ੍ਯਨ੍ਤਰਾਦਿਕ ਅਪਨੇ ਪੂਰ੍ਵਭਵਕਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਤੇ ਦੇਖੇ ਜਾਤੇ ਹੈਂ;
ਪਰਨ੍ਤੁ ਇਸਕੋ ਸ਼ਰੀਰਸੇ ਭਿਨ੍ਨਬੁਦ੍ਧਿ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤੀ. ਸ੍ਤ੍ਰੀ-ਪੁਤ੍ਰਾਦਿਕ ਅਪਨੇ ਸ੍ਵਾਰ੍ਥਕੇ ਸਗੇ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼
ਦੇਖੇ ਜਾਤੇ ਹੈਂ; ਉਨਕਾ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਸਿਦ੍ਧ ਨ ਹੋ ਤਭੀ ਵਿਪਰੀਤ ਹੋਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਤੇ ਹੈਂ; ਯਹ ਉਨਮੇਂ
ਮਮਤ੍ਵ ਕਰਤਾ ਹੈ ਔਰ ਉਨਕੇ ਅਰ੍ਥ ਨਰਕਾਦਿਕਮੇਂ ਗਮਨਕੇ ਕਾਰਣਭੂਤ ਨਾਨਾਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਪਾਪ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਕਰਤਾ