-
੨੪ ] [ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ
ਅਮੂਰ੍ਤਿਕ ਆਤ੍ਮਾਸੇ ਮੂਰ੍ਤਿਕ ਕਰ੍ਮੋਂਕਾ ਬਂਧਾਨ ਕਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੋਤਾ ਹੈ?
ਯਹਾਁ ਪ੍ਰਸ਼੍ਨ ਹੈ ਕਿ — ਮੂਰ੍ਤਿਕ-ਮੂਰ੍ਤਿਕਕਾ ਤੋ ਬਂਧਾਨ ਹੋਨਾ ਬਨੇ, ਅਮੂਰ੍ਤਿਕ-ਮੂਰ੍ਤਿਕਕਾ ਬਂਧਾਨ
ਕੈਸੇ ਬਨੇ?
ਸਮਾਧਾਨਃ — ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵ੍ਯਕ੍ਤ – ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਗਮ੍ਯ ਨਹੀਂ ਹੈਂ, ਐਸੇ ਸੂਕ੍ਸ਼੍ਮ ਪੁਦ੍ਗਲ ਤਥਾ ਵ੍ਯਕ੍ਤ-
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਗਮ੍ਯ ਹੈਂ, ਐਸੇ ਸ੍ਥੂਲ ਪੁਦ੍ਗਲ — ਉਨਕਾ ਬਂਧਾਨ ਹੋਨਾ ਮਾਨਤੇ ਹੈਂ; ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜੋ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਗਮ੍ਯ
ਹੋਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਐਸਾ ਅਮੂਰ੍ਤਿਕ ਆਤ੍ਮਾ ਔਰ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਗਮ੍ਯ ਹੋਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਮੂਰ੍ਤਿਕ ਕਰ੍ਮ — ਇਨਕਾ
ਭੀ ਬਂਧਾਨ ਹੋਨਾ ਮਾਨਨਾ. ਤਥਾ ਇਸ ਬਂਧਾਨਮੇਂ ਕੋਈ ਕਿਸੀਕੋ ਕਰਤਾ ਤੋ ਹੈ ਨਹੀਂ. ਜਬ ਤਕ
ਬਂਧਾਨ ਰਹੇ ਤਬ ਤਕ ਸਾਥ ਰਹੇਂ — ਬਿਛੁੜੇਂ ਨਹੀਂ ਔਰ ਕਾਰਣ-ਕਾਰ੍ਯਪਨਾ ਉਨਕੇ ਬਨਾ ਰਹੇ; ਇਤਨਾ ਹੀ
ਯਹਾਁ ਬਂਧਾਨ ਜਾਨਨਾ. ਸੋ ਮੂਰ੍ਤਿਕ-ਅਮੂਰ੍ਤਿਕਕੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਬਂਧਾਨ ਹੋਨੇਮੇਂ ਕੁਛ ਵਿਰੋਧ ਹੈ ਨਹੀਂ.
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜੈਸੇ ਏਕ ਜੀਵਕੋ ਅਨਾਦਿ ਕਰ੍ਮਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਕਹਾ ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਭਿਨ੍ਨ-ਭਿਨ੍ਨ ਅਨਂਤ
ਜੀਵੋਂ ਕੇ ਜਾਨਨਾ.
ਘਾਤਿ-ਅਘਾਤਿ ਕਰ੍ਮ ਔਰ ਉਨਕਾ ਕਾਰ੍ਯ
ਤਥਾ ਵੇ ਕਰ੍ਮ ਜ੍ਞਾਨਾਵਰਣਾਦਿ ਭੇਦੋਂਸੇ ਆਠ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਹੈਂ. ਵਹਾਁ ਚਾਰ ਘਾਤਿਯਾ ਕਰ੍ਮੋਂਕੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ
ਤੋ ਜੀਵਕੇ ਸ੍ਵਭਾਵਕਾ ਘਾਤ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਜ੍ਞਾਨਾਵਰਣ-ਦਰ੍ਸ਼ਨਾਵਰਣਸੇ ਤੋ ਜੀਵਕੇ ਸ੍ਵਭਾਵ ਜੋ ਜ੍ਞਾਨ-
ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਉਨਕੀ ਵ੍ਯਕ੍ਤ੍ਤਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ; ਉਨ ਕਰ੍ਮੋਂਕੇ ਕ੍ਸ਼ਯੋਪਸ਼ਮਕੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿਂਚਿਤ੍ ਜ੍ਞਾਨ-ਦਰ੍ਸ਼ਨਕੀ
ਵ੍ਯਕ੍ਤ੍ਤਤਾ ਰਹਤੀ ਹੈ. ਤਥਾ ਮੋਹਨੀਯਸੇ ਜੋ ਜੀਵਕੇ ਸ੍ਵਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈਂ ਐਸੇ ਮਿਥ੍ਯਾਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ ਵ ਕ੍ਰੋਧ,
ਮਾਨ, ਮਾਯਾ, ਲੋਭਾਦਿਕ ਕਸ਼ਾਯ ਉਨਕੀ ਵ੍ਯਕ੍ਤ੍ਤਤਾ ਹੋਤੀ ਹੈ. ਤਥਾ ਅਨ੍ਤਰਾਯਸੇ ਜੀਵਕਾ ਸ੍ਵਭਾਵ,
ਦੀਕ੍ਸ਼ਾ ਲੇਨੇ ਕੀ ਸਾਮਰ੍ਥ੍ਯਰੂਪ ਵੀਰ੍ਯ ਉਸਕੀ ਵ੍ਯਕ੍ਤ੍ਤਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ; ਉਸਕੇ ਕ੍ਸ਼ਯੋਪਸ਼ਮਕੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿਂਚਿਤ੍
ਸ਼ਕ੍ਤਿ ਹੋਤੀ ਹੈ.
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਘਾਤਿਯਾ ਕਰ੍ਮੋਕੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਜੀਵਕੇ ਸ੍ਵਭਾਵਕਾ ਘਾਤ ਅਨਾਦਿ ਹੀ ਸੇ ਹੁਆ ਹੈ.
ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਪਹਲੇ ਤੋ ਸ੍ਵਭਾਵਰੂਪ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਆਤ੍ਮਾ ਥਾ, ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਕਰ੍ਮ-ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਸ੍ਵਭਾਵਘਾਤ ਹੋਨੇਸੇ
ਅਸ਼ੁਦ੍ਧ ਹੁਆ.
ਯਹਾਁ ਤਰ੍ਕ ਹੈ ਕਿ — ਘਾਤ ਨਾਮ ਤੋ ਅਭਾਵਕਾ ਹੈ; ਸੋ ਜਿਸਕਾ ਪਹਲੇ ਸਦ੍ਭਾਵ ਹੋ ਉਸਕਾ
ਅਭਾਵ ਕਹਨਾ ਬਨਤਾ ਹੈ. ਯਹਾਁ ਸ੍ਵਭਾਵਕਾ ਤੋ ਸਦ੍ਭਾਵ ਹੈ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਘਾਤ ਕਿਸਕਾ ਕਿਯਾ?
ਸਮਾਧਾਨ : — ਜੀਵਮੇਂ ਅਨਾਦਿ ਹੀ ਸੇ ਐਸੀ ਸ਼ਕ੍ਤਿ ਪਾਯੀ ਜਾਤੀ ਹੈ ਕਿ ਕਰ੍ਮਕਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਨ
ਹੋ ਤੋ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਾਦਿ ਅਪਨੇ ਸ੍ਵਭਾਵਰੂਪ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤੇਂ; ਪਰਨ੍ਤੁ ਅਨਾਦਿ ਹੀ ਸੇ ਕਰ੍ਮਕਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਪਾਯਾ ਜਾਤਾ
ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਉਸ ਸ਼ਕ੍ਤਿਕੀ ਵ੍ਯਕ੍ਤਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁਈ. ਅਤਃ ਸ਼ਕ੍ਤਿ-ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਹੈ, ਉਸਕਾ ਵ੍ਯਕ੍ਤ੍ਤ
ਨ ਹੋਨੇ ਦੇਨੇਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ ਘਾਤ ਕਿਯਾ ਕਹਤੇ ਹੈਂ.