-
ਦੂਸਰਾ ਅਧਿਕਾਰ ][ ੩੧
ਨੋਕਰ੍ਮਕਾ ਸ੍ਵਰੂਪ ਔਰ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ
ਤਥਾ ਨਾਮਕਰ੍ਮਕੇ ਉਦਯਸੇ ਸ਼ਰੀਰ ਹੋਤਾ ਹੈ ਵਹ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕਰ੍ਮਵਤ੍ ਕਿਂਚਿਤ੍ ਸੁਖ - ਦੁਃਖਕਾ ਕਾਰਣ
ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਸ਼ਰੀਰਕੋ ਨੋਕਰ੍ਮ ਕਹਤੇ ਹੈਂ. ਯਹਾਁ ਨੋ ਸ਼ਬ੍ਦ ਈਸ਼ਤ੍ (ਅਲ੍ਪ) ਵਾਚਕ ਜਾਨਨਾ. ਸੋ
ਸ਼ਰੀਰ ਪੁਦ੍ਗਲਪਰਮਾਣੁਓਂਕਾ ਪਿਣ੍ਡ ਹੈ ਔਰ ਦ੍ਰਵ੍ਯਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ, ਦ੍ਰਵ੍ਯਮਨ, ਸ਼੍ਵਾਸੋਚ੍ਛ੍ਵਾਸ ਤਥਾ ਵਚਨ —
ਯੇ ਭੀ ਸ਼ਰੀਰ ਹੀ ਕੇ ਅਂਗ ਹੈਂ; ਇਸਲਿਯੇ ਉਨ੍ਹੇਂ ਭੀ ਪੁਦ੍ਗਲਪਰਮਾਣੁਓਂਕੇ ਪਿਣ੍ਡ ਜਾਨਨਾ.
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸ਼ਰੀਰਕੇ ਔਰ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕਰ੍ਮਕੇ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਸਹਿਤ ਜੀਵਕੇ ਏਕਕ੍ਸ਼ੇਤ੍ਰਾਵਗਾਹਰੂਪ ਬਂਧਾਨ
ਹੋਤਾ ਹੈ. ਸੋ ਸ਼ਰੀਰਕੇ ਜਨ੍ਮ-ਸਮਯਸੇ ਲੇਕਰ ਜਿਤਨੀ ਆਯੁਕੀ ਸ੍ਥਿਤਿ ਹੋ ਉਤਨੇ ਕਾਲ ਤਕ ਸ਼ਰੀਰਕਾ
ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਰਹਤਾ ਹੈ. ਤਥਾ ਆਯੁ ਪੂਰ੍ਣ ਹੋਨੇ ਪਰ ਮਰਣ ਹੋਤਾ ਹੈ ਤਬ ਉਸ ਸ਼ਰੀਰਕਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਛੂਟਤਾ
ਹੈ, ਸ਼ਰੀਰ-ਆਤ੍ਮਾ ਅਲਗ-ਅਲਗ ਹੋ ਜਾਤੇ ਹੈਂ. ਤਥਾ ਉਸਕੇ ਅਨਨ੍ਤਰ ਸਮਯਮੇਂ ਅਥਵਾ ਦੂਸਰੇ, ਤੀਸਰੇ,
ਚੌਥੇ ਸਮਯ ਜੀਵ ਕਰ੍ਮੋਦਯਕੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਨਵੀਨ ਸ਼ਰੀਰ ਧਾਰਣ ਕਰਤਾ ਹੈ; ਵਹਾਁ ਭੀ ਅਪਨੀ ਆਯੁਪਰ੍ਯਂਤ
ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਰਹਤਾ ਹੈ, ਫਿ ਰ ਮਰਣ ਹੋਤਾ ਹੈ ਤਬ ਉਸਸੇ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਛੂਟਤਾ ਹੈ. ਇਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ
ਪੂਰ੍ਵ ਸ਼ਰੀਰਕਾ ਛੋੜਨਾ ਔਰ ਨਵੀਨ ਸ਼ਰੀਰਕਾ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਨਾ ਅਨੁਕ੍ਰਮਸੇ ਹੁਆ ਕਰਤਾ ਹੈ.
ਤਥਾ ਯਹ ਆਤ੍ਮਾ ਯਦ੍ਯਪਿ ਅਸਂਖ੍ਯਾਤਪ੍ਰਦੇਸ਼ੀ ਹੈ ਤਥਾਪਿ ਸਂਕੋਚ-ਵਿਸ੍ਤਾਰ ਸ਼ਕ੍ਤਿਸੇ ਸ਼ਰੀਰਪ੍ਰਮਾਣ
ਹੀ ਰਹਤਾ ਹੈ; ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਤਨਾ ਕਿ ਸਮੁਦ੍ਘਾਤ ਹੋਨੇ ਪਰ ਸ਼ਰੀਰਸੇ ਬਾਹਰ ਭੀ ਆਤ੍ਮਾਕੇ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਫੈ ਲਤੇ
ਹੈਂ ਔਰ ਅਨ੍ਤਰਾਲ ਸਮਯਮੇਂ ਪੂਰ੍ਵ ਸ਼ਰੀਰ ਛੋੜਾ ਥਾ, ਉਸ ਪ੍ਰਮਾਣ ਰਹਤੇ ਹੈਂ.
ਤਥਾ ਇਸ ਸ਼ਰੀਰਕੇ ਅਂਗਭੂਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਔਰ ਮਨ ਉਨਕੀ ਸਹਾਯਤਾਸੇ ਜੀਵਕੇ ਜਾਨਪਨੇਕੀ
ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀ ਹੈ. ਤਥਾ ਸ਼ਰੀਰਕੀ ਅਵਸ੍ਥਾਕੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮੋਹਕੇ ਉਦਯਸੇ ਜੀਵ ਸੁਖੀ-ਦੁਃਖੀ ਹੋਤਾ
ਹੈ. ਤਥਾ ਕਭੀ ਤੋ ਜੀਵਕੀ ਇਚ੍ਛਾਕੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਰੀਰ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ, ਕਭੀ ਸ਼ਰੀਰਕੀ ਅਵਸ੍ਥਾਕੇ
ਅਨੁਸਾਰ ਜੀਵ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ; ਕਭੀ ਜੀਵ ਅਨ੍ਯਥਾ ਇਚ੍ਛਾਰੂਪ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ, ਪੁਦ੍ਗਲ ਅਨ੍ਯਥਾ ਅਵਸ੍ਥਾਰੂਪ
ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ.
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਇਸ ਨੋਕਰ੍ਮਕੀ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ ਜਾਨਨਾ.
ਨਿਤ੍ਯਨਿਗੋਦ ਔਰ ਇਤਰਨਿਗੋਦ
ਵਹਾਁ ਅਨਾਦਿਸੇ ਲੇਕਰ ਪ੍ਰਥਮ ਤੋ ਇਸ ਜੀਵਕੇ ਨਿਤ੍ਯਨਿਗੋਦਰੂਪ ਸ਼ਰੀਰਕਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਪਾਯਾ
ਜਾਤਾ ਹੈ, ਵਹਾਁ ਨਿਤ੍ਯਨਿਗੋਦ ਸ਼ਰੀਰਕੋ ਧਾਰਣ ਕਰਕੇ ਆਯੁ ਪੂਰ੍ਣ ਹੋਨੇ ਪਰ ਮਰਕਰ ਫਿ ਰ ਨਿਤ੍ਯਨਿਗੋਦ
ਸ਼ਰੀਰਕੋ ਧਾਰਣ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਫਿ ਰ ਆਯੁ ਪੂਰ੍ਣ ਕਰ ਮਰਕਰ ਨਿਤ੍ਯਨਿਗੋਦ ਸ਼ਰੀਰ ਹੀ ਕੋ ਧਾਰਣ
ਕਰਤਾ ਹੈ. ਇਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਅਨਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤ ਪ੍ਰਮਾਣ ਸਹਿਤ ਜੀਵਰਾਸ਼ਿ ਹੈ ਸੋ ਅਨਾਦਿਸੇ ਵਹਾਁ ਹੀ ਜਨ੍ਮ-
ਮਰਣ ਕਿਯਾ ਕਰਤੀ ਹੈ.