ਹੈ, ਕਿਸੀਕੋ ਕਿਂਚਿਤ੍ ਜਾਨਤਾ ਹੈ
ਹੋਂ ਉਨ੍ਹੀਂਕੋ ਜਾਨਤਾ ਹੈ. ਉਨਮੇਂ ਭੀ ਅਲਗ-ਅਲਗ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਂ ਦ੍ਵਾਰਾ ਅਲਗ-ਅਲਗ ਕਾਲਮੇਂ ਕਿਸੀ ਸ੍ਕਨ੍ਧਕੇ
ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾਦਿਕਕਾ ਜਾਨਨਾ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਤਥਾ ਮਨ ਦ੍ਵਾਰਾ ਅਪਨੇ ਜਾਨਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਕਿਂਚਿਤ੍ਮਾਤ੍ਰ ਤ੍ਰਿਕਾਲ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀ
ਦੂਰ ਕ੍ਸ਼ੇਤ੍ਰਵਰ੍ਤੀ ਅਥਵਾ ਸਮੀਪ ਕ੍ਸ਼ੇਤ੍ਰਵਰ੍ਤੀ ਰੂਪੀ-ਅਰੂਪੀ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂ ਔਰ ਪਰ੍ਯਾਯੋਂਕੋ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਅਸ੍ਪਸ਼੍ਟਰੂਪਸੇ ਜਾਨਤਾ
ਹੈ. ਸੋ ਭੀ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਂ ਦ੍ਵਾਰਾ ਜਿਸਕਾ ਜ੍ਞਾਨ ਹੁਆ ਹੋ ਅਥਵਾ ਜਿਸਕਾ ਅਨੁਮਾਨਾਦਿਕ ਕਿਯਾ ਹੋ ਉਸ
ਹੀ ਕੋ ਜਾਨ ਸਕਤਾ ਹੈ. ਤਥਾ ਕਦਾਚਿਤ੍ ਅਪਨੀ ਕਲ੍ਪਨਾ ਹੀ ਸੇ ਅਸਤ੍ਕੋ ਜਾਨਤਾ ਹੈ. ਜੈਸੇ ਸ੍ਵਪ੍ਨਮੇਂ
ਅਥਵਾ ਜਾਗਤੇ ਹੁਏ ਭੀ ਜੋ ਕਦਾਚਿਤ੍ ਕਹੀਂ ਨਹੀਂ ਪਾਯੇ ਜਾਤੇ ਐਸੇ ਆਕਾਰਾਦਿਕਕਾ ਚਿਂਤਵਨ ਕਰਤਾ
ਹੈ ਔਰ ਜੈਸੇ ਨਹੀਂ ਹੈਂ ਵੈਸੇ ਮਾਨਤਾ ਹੈ. ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਮਨ ਦ੍ਵਾਰਾ ਜਾਨਨਾ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਸੋ ਯਹ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਂ
ਵ ਮਨ ਦ੍ਵਾਰਾ ਜੋ ਜ੍ਞਾਨ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਮਤਿਜ੍ਞਾਨ ਹੈ.
ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼, ਰਸ, ਗਂਧਕਾ ਜ੍ਞਾਨ ਹੈ; ਭ੍ਰਮਰ, ਮਕ੍ਸ਼ਿਕਾ, ਪਤਂਗਾਦਿਕ ਚੌਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਜੀਵੋਂਕੋ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼, ਰਸ, ਗਂਧ,
ਵਰ੍ਣਕਾ ਜ੍ਞਾਨ ਹੈ; ਮਚ੍ਛ, ਗਾਯ, ਕਬੂਤਰ ਇਤ੍ਯਾਦਿਕ ਤਿਰ੍ਯਂਚ ਔਰ ਮਨੁਸ਼੍ਯ, ਦੇਵ, ਨਾਰਕੀ ਯਹ ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ
ਹੈਂ
ਹੀ ਹੈਂ, ਉਨ ਸਬਕੇ ਮਨਜਨਿਤ ਜ੍ਞਾਨ ਪਾਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ.
ਜਾਨਨਾ ਹੁਆ ਸੋ ਸ਼੍ਰੁਤਜ੍ਞਾਨ ਹੈ. ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਅਨ੍ਯ ਭੀ ਜਾਨਨਾ. ਯਹ ਤੋ ਅਕ੍ਸ਼ਰਾਤ੍ਮਕ ਸ਼੍ਰੁਤਜ੍ਞਾਨ
ਹੈ. ਤਥਾ ਜੈਸੇ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸ਼ੀਤਕਾ ਜਾਨਨਾ ਹੁਆ ਵਹ ਤੋ ਮਤਿਜ੍ਞਾਨ ਹੈ; ਉਸਕੇ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਸੇ ‘ਯਹ
ਹਿਤਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਭਾਗ ਜਾਨਾ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿਰੂਪ ਜ੍ਞਾਨ ਹੁਆ ਸੋ ਸ਼੍ਰੁਤਜ੍ਞਾਨ ਹੈ. ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ
ਅਨ੍ਯ ਭੀ ਜਾਨਨਾ. ਯਹ ਅਨਕ੍ਸ਼ਰਾਤ੍ਮਕ ਸ਼੍ਰੁਤਜ੍ਞਾਨ ਹੈ.