-
ਤੀਸਰਾ ਅਧਿਕਾਰ ][ ੫੧
ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਤਾ ਹੈ — ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਹੋਤੇ ਹੈਂ. ਯਹ ਜੀਵ ਉਸੇ ਅਪਨੇ ਆਧੀਨ ਮਾਨਤਾ ਹੈ, ਉਸਕੀ
ਪਰਾਧੀਨ ਕ੍ਰਿਯਾ ਹੋਤੀ ਹੈ, ਉਸਸੇ ਮਹਾ ਖੇਦਖਿਨ੍ਨ ਹੋਤਾ ਹੈ.
ਤਥਾ ਜੈਸੇ — ਜਹਾਁ ਵਹ ਪਾਗਲ ਠਹਰਾ ਥਾ ਵਹਾਁ ਮਨੁਸ਼੍ਯ, ਘੋੜਾ, ਧਨਾਦਿਕ ਕਹੀਂਸੇ ਆਕਰ
ਉਤਰੇ, ਵਹ ਪਾਗਲ ਉਨ੍ਹੇਂ ਅਪਨਾ ਜਾਨਤਾ ਹੈ. ਵੇ ਤੋ ਉਨ੍ਹੀਂਕੇ ਆਧੀਨ ਕੋਈ ਆਤੇ ਹੈਂ, ਕੋਈ ਜਾਤੇ
ਹੈ; ਕੋਈ ਅਨੇਕ ਅਵਸ੍ਥਾਰੂਪ ਪਰਿਣਮਨ ਕਰਤੇ ਹੈਂ; ਵਹ ਪਾਗਲ ਉਨ੍ਹੇਂ ਅਪਨੇ ਆਧੀਨ ਮਾਨਤਾ ਹੈ,
ਉਨਕੀ ਪਰਾਧੀਨ ਕ੍ਰਿਯਾ ਹੋ ਤਬ ਖੇਦਖਿਨ੍ਨ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਯਹ ਜੀਵ ਜਹਾਁ ਪਰ੍ਯਾਯ ਧਾਰਣ
ਕਰਤਾ ਹੈ ਵਹਾਁ ਸ੍ਵਯਮੇਵ ਪੁਤ੍ਰ, ਘੋੜਾ, ਧਨਾਦਿਕ ਕਹੀਂਸੇ ਆਕਰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੁਏ, ਯਹ ਜੀਵ ਉਨ੍ਹੇਂ ਅਪਨਾ
ਜਾਨਤਾ ਹੈ. ਵੇ ਤੋ ਉਨ੍ਹੀਂਕੇ ਆਧੀਨ ਕੋਈ ਆਤੇ ਹੈਂ, ਕੋਈ ਜਾਤੇ ਹੈਂ, ਕੋਈ ਅਨੇਕ ਅਵਸ੍ਥਾਰੂਪ
ਪਰਿਣਮਨ ਕਰਤੇ ਹੈਂ; ਯਹ ਜੀਵ ਉਨ੍ਹੇਂ ਅਪਨੇ ਆਧੀਨ ਮਾਨਤਾ ਹੈ, ਔਰ ਉਨਕੀ ਪਰਾਧੀਨ ਕ੍ਰਿਯਾ ਹੋ
ਤਬ ਖੇਦਖਿਨ੍ਨ ਹੋਤਾ ਹੈ.
ਯਹਾਁ ਕੋਈ ਕਹੇ ਕਿ — ਕਿਸੀ ਕਾਲਮੇਂ ਸ਼ਰੀਰਕੀ ਤਥਾ ਪੁਤ੍ਰਾਦਿਕਕੀ ਕ੍ਰਿਯਾ ਇਸ ਜੀਵਕੇ ਆਧੀਨ
ਭੀ ਤੋ ਹੋਤੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਤੀ ਹੈ, ਤਬ ਤੋ ਯਹ ਸੁਖੀ ਹੋਤਾ ਹੈ?
ਸਮਾਧਾਨਃ — ਸ਼ਰੀਰਾਦਿਕਕੇ ਭਵਿਤਵ੍ਯਕੀ ਔਰ ਜੀਵਕੀ ਇਚ੍ਛਾਕੀ ਵਿਧਿ ਮਿਲਨੇ ਪਰ ਕਿਸੀ
ਏਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜੈਸੇ ਵਹ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਵੈਸੇ ਕੋਈ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਕਿਸੀ ਕਾਲਮੇਂ ਉਸੀਕਾ
ਵਿਚਾਰ ਹੋਨੇ ਪਰ ਸੁਖਕਾਸਾ ਆਭਾਸ ਹੋਤਾ ਹੈ; ਪਰਨ੍ਤੁ ਸਰ੍ਵ ਹੀ ਤੋ ਸਰ੍ਵ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਜੈਸੇ ਯਹ ਚਾਹਤਾ
ਹੈ ਵੈਸੇ ਪਰਿਣਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤੇ, ਇਸਲਿਯੇ ਅਭਿਪ੍ਰਾਯਮੇਂ ਤੋ ਅਨੇਕ ਆਕੁਲਤਾ ਸਦਾਕਾਲ ਰਹਾ ਹੀ ਕਰਤੀ
ਹੈ.
ਤਥਾ ਕਿਸੀ ਕਾਲਮੇਂ ਕਿਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਇਚ੍ਛਾਨੁਸਾਰ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਤੇ ਦੇਖਕਰ ਕਹੀਂ ਯਹ ਜੀਵ
ਸ਼ਰੀਰ, ਪੁਤ੍ਰਾਦਿਕਮੇਂ ਅਹਂਕਾਰ-ਮਮਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੈ; ਸੋ ਇਸ ਬੁਦ੍ਧਿਸੇ ਉਨਕੋ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਕਰਨੇਕੀ, ਬਢਾਨੇਕੀ,
ਤਥਾ ਰਕ੍ਸ਼ਾ ਕਰਨੇਕੀ ਚਿਂਤਾਸੇ ਨਿਰਨ੍ਤਰ ਵ੍ਯਾਕੁਲ ਰਹਤਾ ਹੈ. ਨਾਨਾ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕਸ਼੍ਟ ਸਹਕਰ ਭੀ ਉਨਕਾ
ਭਲਾ ਚਾਹਤਾ ਹੈ.
ਤਥਾ ਜੋ ਵਿਸ਼ਯੋਂਕੀ ਇਚ੍ਛਾ ਹੋਤੀ ਹੈ, ਕਸ਼ਾਯ ਹੋਤੀ ਹੈ, ਬਾਹ੍ਯ-ਸਾਮਗ੍ਰੀਮੇਂ ਇਸ਼੍ਟ-ਅਨਿਸ਼੍ਟਪਨਾ ਮਾਨਤਾ
ਹੈ, ਅਨ੍ਯਥਾ ਉਪਾਯ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਸਚ੍ਚੇ ਉਪਾਯਕੀ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ, ਅਨ੍ਯਥਾ ਕਲ੍ਪਨਾ ਕਰਤਾ ਹੈ;
ਸੋ ਇਨ ਸਬਕਾ ਮੂਲਕਾਰਣ ਏਕ ਮਿਥ੍ਯਾਦਰ੍ਸ਼ਨ ਹੈ. ਉਸਕਾ ਨਾਸ਼ ਹੋਨੇ ਪਰ ਸਬਕਾ ਨਾਸ਼ ਹੋ ਜਾਤਾ
ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਸਬ ਦੁਃਖੋਂਕਾ ਮੂਲ ਯਹ ਮਿਥ੍ਯਾਦਰ੍ਸ਼ਨ ਹੈ.
ਤਥਾ ਉਸ ਮਿਥ੍ਯਾਦਰ੍ਸ਼ਨਕੇ ਨਾਸ਼ਕਾ ਉਪਾਯ ਭੀ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ. ਅਨ੍ਯਥਾ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਕੋ ਸਤ੍ਯਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ
ਮਾਨੇ ਤਬ ਉਪਾਯ ਕਿਸਲਿਯੇ ਕਰੇ?
ਤਥਾ ਸਂਜ੍ਞੀ ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਕਦਾਚਿਤ੍ ਤਤ੍ਤ੍ਵਨਿਸ਼੍ਚਯ ਕਰਨੇਕਾ ਉਪਾਯ ਵਿਚਾਰੇ, ਵਹਾਁ ਅਭਾਗ੍ਯਸੇ ਕੁਦੇਵ-