Niyamsar-Gujarati (Devanagari transliteration). Gatha: 15.

< Previous Page   Next Page >


Page 36 of 380
PDF/HTML Page 65 of 409

 

नियमसार
[ भगवानश्रीकुंदकुंद-
सनाथमपि जीवतत्त्वमनाथं समस्तैरिदं
नमामि परिभावयामि सकलार्थसिद्धयै सदा
।।२६।।
णरणारयतिरियसुरा पज्जाया ते विहावमिदि भणिदा
कम्मोपाधिविवज्जियपज्जाया ते सहावमिदि भणिदा ।।१५।।
नरनारकतिर्यक्सुराः पर्यायास्ते विभावा इति भणिताः
कर्मोपाधिविवर्जितपर्यायास्ते स्वभावा इति भणिताः ।।१५।।

स्वभावविभावपर्यायसंक्षेपोक्ति रियम्

तत्र स्वभावविभावपर्यायाणां मध्ये स्वभावपर्यायस्तावद् द्विप्रकारेणोच्यते कारण- शुद्धपर्यायः कार्यशुद्धपर्यायश्चेति इह हि सहजशुद्धनिश्चयेन अनाद्यनिधनामूर्तातीन्द्रिय- स्वभावशुद्धसहजज्ञानसहजदर्शनसहजचारित्रसहजपरमवीतरागसुखात्मकशुद्धान्तस्तत्त्वस्वरूपस्व-


क्वचित् अशुद्धरूप गुणो सहित विलसे छे, कवचित् सहज पर्यायो सहित विलसे छे अने क्वचित् अशुद्ध पर्यायो सहित विलसे छे. आ बधाथी सहित होवा छतां पण जे ए बधाथी रहित छे एवा आ जीवतत्त्वने हुं सकळ अर्थनी सिद्धिने माटे सदा नमुं छुं, भावुं छुं. २६.

तिर्यंच-नारक-देव-नर पर्याय वैभाविक कह्या;
पर्याय कर्मोपाधिवर्जित ते स्वभाविक भाखिया. १५.

अन्वयार्थः[नरनारकतिर्यक्सुराः पर्यायाः] मनुष्य, नारक, तिर्यंच ने देवरूप पर्यायो [ते] ते [विभावाः] विभावपर्यायो [इति भणिताः] कहेवामां आव्या छे; [कर्मोपाधि- विवर्जितपर्यायाः] कर्मोपाधि रहित पर्यायो [ते] ते [स्वभावाः] स्वभावपर्यायो [इति भणिताः] कहेवामां आव्या छे.

टीकाःआ, स्वभावपर्यायो अने विभावपर्यायोनुं संक्षेपकथन छे.

त्यां, स्वभावपर्यायो अने विभावपर्यायो मध्ये प्रथम स्वभावपर्याय बे प्रकारे कहेवामां आवे छेः कारणशुद्धपर्याय अने कार्यशुद्धपर्याय.

अहीं सहज शुद्ध निश्चयथी, अनादि-अनंत, अमूर्त, अतींद्रियस्वभाववाळां अने शुद्ध एवां सहजज्ञान-सहजदर्शन-सहजचारित्र-सहजपरमवीतरागसुखात्मक शुद्ध-अंतःतत्त्वस्वरूप

३६ ]