Niyamsar-Gujarati (English transliteration). Gatha: 13.

< Previous Page   Next Page >


Page 31 of 380
PDF/HTML Page 60 of 409

 

kahAnajainashAstramALA ]
jIv adhikAr
[ 31

तह दंसणउवओगो ससहावेदरवियप्पदो दुविहो

केवलमिंदियरहियं असहायं तं सहावमिदि भणिदं ।।१३।।
तथा दर्शनोपयोगः स्वस्वभावेतरविकल्पतो द्विविधः
केवलमिन्द्रियरहितं असहायं तत् स्वभाव इति भणितः ।।१३।।

दर्शनोपयोगस्वरूपाख्यानमेतत

यथा ज्ञानोपयोगो बहुविधविकल्पसनाथः दर्शनोपयोगश्च तथा स्वभावदर्शनोपयोगो विभावदर्शनोपयोगश्च स्वभावोऽपि द्विविधः, कारणस्वभावः कार्यस्वभावश्चेति तत्र कारणद्रष्टिः सदा पावनरूपस्य औदयिकादिचतुर्णां विभावस्वभावपरभावानामगोचरस्य

upayog darshanano svabhAv-vibhAvarUp dvividh chhe;
asahAy, indrivihIn, kevaL, te svabhAv kahel chhe. 13.

anvayArtha[तथा] tevI rIte [दर्शनोपयोगः] darshanopayog [स्वस्वभावेतरविकल्पतः] svabhAv ane vibhAvanA bhedathI [द्विविधः] be prakArano chhe. [केवलम्] je kevaL, [इन्द्रियरहितम्] indriyarahit ane [असहायं] asahAy chhe, [तत्] te [स्वभावः इति भणितः] svabhAv- darshanopayog kahyo chhe.

TIkAA, darshanopayoganA svarUpanun kathan chhe.

jem gnAnopayog bahuvidh bhedovALo chhe, tem darshanopayog paN tevo chhe. (tyAn pratham, tenA be bhed chhe ) svabhAvadarshanopayog ane vibhAvadarshanopayog. svabhAvadarshanopayog paN be prakArano chhe kAraNasvabhAvadarshanopayog ane kAryasvabhAvadarshanopayog.

tyAn 1kAraNadraShTi to, sadA pAvanarUp ane audayikAdi chAr 2vibhAvasvabhAv

1. draShTi = darshan. [darshan athavA draShTinA be artha chhe (1) sAmAnya pratibhAs, ane (2) shraddhA. jyAn je artha ghaTato hoy tyAn te artha samajavo. banne artho garbhit hoy tyAn banne samajavA.]

2. vibhAv = visheSh bhAv; apekShit bhAv. [audayik, aupashamik, kShAyopashamik ane kShAyik e chAr bhAvo apekShit bhAvo hovAthI temane vibhAvasvabhAv parabhAvo kahyA chhe. ek
sahajaparamapAriNAmik bhAvane ja sadA-pAvanarUp nij svabhAv kahyo chhe. chAr vibhAvabhAvono Ashray
karavAthI paramapAriNAmikabhAvano Ashray thato nathI. paramapAriNAmikabhAvano Ashray karavAthI ja
samyaktvathI mAnDIne mokShadashA sudhInI dashAo prApta thAy chhe.]