पल्योपमायुषः । रत्नशर्करावालुकापंकधूमतमोमहातमःप्रभाभिधानसप्तपृथ्वीनां भेदान्नारकजीवाः
सप्तधा भवन्ति । प्रथमनरकस्य नारका ह्येकसागरोपमायुषः । द्वितीयनरकस्य नारकाः
त्रिसागरोपमायुषः । तृतीयस्य सप्त । चतुर्थस्य दश । पंचमस्य सप्तदश । षष्ठस्य द्वाविंशतिः ।
सप्तमस्य त्रयस्त्रिंशत् । अथ विस्तरभयात् संक्षेपेणोच्यते । तिर्यञ्चः सूक्ष्मैकेन्द्रियपर्याप्तका-
पर्याप्तकबादरैकेन्द्रियपर्याप्तकापर्याप्तकद्वींद्रियपर्याप्तकापर्याप्तकत्रीन्द्रियपर्याप्तकापर्याप्तक- चतुरिन्द्रियपर्याप्तकापर्याप्तकासंज्ञिपंचेन्द्रियपर्याप्तकापर्याप्तकसंज्ञिपंचेन्द्रियपर्याप्तकापर्याप्तकभेदा- च्चतुर्दशभेदा भवन्ति । भावनव्यंतरज्योतिःकल्पवासिकभेदाद्देवाश्चतुर्णिकायाः । एतेषां चतुर्गति- जीवभेदानां भेदो लोकविभागाभिधानपरमागमे द्रष्टव्यः । इहात्मस्वरूपप्ररूपणान्तरायहेतुरिति
पूर्वसूरिभिः सूत्रकृद्भिरनुक्त इति ।
ane ek palyopam, be palyopam athavA traN palyopamanA AyuShavALA chhe.
ratnaprabhA, sharkarAprabhA, vAlukAprabhA, pankaprabhA, dhUmaprabhA, tamaprabhA ane mahAtamaprabhA nAmanI sAt pRithvInA bhedane lIdhe nArak jIvo sAt prakAre chhe. pahelI narakanA nArako ek sAgaropamanA AyuShavALA chhe, bIjI narakanA nArako traN sAgaropamanA AyuShavALA chhe, trIjI narakanA nArako sAt sAgaropamanA AyuShavALA chhe, chothI narakanA nArako das sAgaropam, pAnchamI narakanA sattar sAgaropam, chhaThThI narakanA bAvIsh sAgaropam ane sAtamI narakanA nArako tetrIsh sAgaropamanA AyuShavALA chhe.
have vistAranA bhayane lIdhe sankShepathI kahevAmAn Ave chhe —
tiryanchonA chaud bhed chhe (1-2) sUkShma ekendriy paryApta ane aparyApta, (3-4) bAdar ekendriy paryApta ane aparyApta, (5-6) dvIndriy paryApta ane aparyApta, (7-8) trIndriy paryApta ane aparyApta, (9-10) chaturindriy paryApta ane aparyApta, (11-12) asangnI panchendriy paryApta ane aparyApta, (13-14) sangnI panchendriy paryApta ane aparyApta.
devonA chAr nikAy (samUh) chhe (1) bhavanavAsI, (2) vyantar, (3) jyotiShka ane (4) kalpavAsI.
A chAr gatinA jIvonA bhedonA bhed lokavibhAg nAmanA paramAgamamAn joI levA. ahIn (A paramAgamamAn) AtmasvarUpanA nirUpaNamAn antarAyano hetu thAy tethI sUtrakartA pUrvAchAryamahArAje (te visheSh bhedo) kahyA nathI.
[have A be gAthAonI TIkA pUrNa karatAn TIkAkAr munirAj be shloko kahe chhe]
40 ]