भव्यस्य पारिणामिकभावस्वभावेन परमस्वभावः । औदयिकादिचतुर्णां विभाव- स्वभावानामगोचरः स पंचमभावः । अत एवोदयोदीरणक्षयक्षयोपशमविविधविकारविवर्जितः । अतः कारणादस्यैकस्य परमत्वम्, इतरेषां चतुर्णां विभावानामपरमत्वम् । निखिल- कर्मविषवृक्षमूलनिर्मूलनसमर्थः त्रिकालनिरावरणनिजकारणपरमात्मस्वरूपश्रद्धानप्रतिपक्ष- तीव्रमिथ्यात्वकर्मोदयबलेन कुद्रष्टेरयं परमभावः सदा निश्चयतो विद्यमानोऽप्यविद्यमान एव । नित्यनिगोदक्षेत्रज्ञानामपि शुद्धनिश्चयनयेन स परमभावः अभव्यत्वपारिणामिक इत्यनेनाभिधानेन न संभवति । यथा मेरोरधोभागस्थितसुवर्णराशेरपि सुवर्णत्वं, अभव्यानामपि तथा परमस्वभावत्वं; वस्तुनिष्ठं, न व्यवहारयोग्यम् । सुद्रशामत्यासन्नभव्यजीवानां सफलीभूतोऽयं परमभावः सदा निरंजनत्वात्; यतः सकलकर्मविषमविषद्रुमपृथुमूल- निर्मूलनसमर्थत्वात् निश्चयपरमालोचनाविकल्पसंभवालुंछनाभिधानम् अनेन परमपंचमभावेन अत्यासन्नभव्यजीवस्य सिध्यतीति ।

bhavyane pāriṇāmikabhāvarūp svabhāv hovāne līdhe param svabhāv chhe. te pañcham bhāv audayikādi chār vibhāvasvabhāvone agochar chhe. tethī ja te pañcham bhāv uday, udīraṇā, kṣhay, kṣhayopasham evā vividh vikāro vināno chhe. ā kāraṇathī ā ekane paramapaṇun chhe, bākīnā chār vibhāvone aparamapaṇun chhe. samasta karmarūpī viṣhavr̥ukṣhanā mūḷane ukheḍī nākhavāmān samartha evo ā paramabhāv, trikāḷ-nirāvaraṇ nij kāraṇaparamātmānā svarūpanī shraddhāthī pratipakṣha tīvra mithyātvakarmanā udayane līdhe kudraṣhṭine, sadā nishchayathī vidyamān hovā chhatān, avidyamān ja chhe (kāraṇ ke mithyādraṣhṭine te paramabhāvanā vidyamānapaṇānī shraddhā nathī). nityanigodanā jīvone paṇ shuddhanishchayanayathī te paramabhāv ‘abhavyatvapāriṇāmik’ evā nām sahit nathī (parantu shuddhapaṇe ja chhe). jem merunā adhobhāgamān rahelā suvarṇarāshine paṇ suvarṇapaṇun chhe, tem abhavyone paṇ paramasvabhāvapaṇun chhe; te vastuniṣhṭha chhe, vyavahārayogya nathī (arthāt jem merunī nīchenā suvarṇarāshinun suvarṇapaṇun suvarṇarāshimān rahelun chhe paṇ te vaparāshamān – upayogamān āvatun nathī, tem abhavyonun paramasvabhāvapaṇun ātmavastumān rahelun chhe paṇ te kāmamān āvatun nathī kāraṇ ke abhavya jīvo paramasvabhāvano āshray karavāne ayogya chhe). sudraṣhṭione — ati āsannabhavya jīvone — ā paramabhāv sadā nirañjanapaṇāne līdhe (arthāt sadā nirañjanapaṇe pratibhāsyo hovāne līdhe) saphaḷ thayo chhe; jethī, ā param pañchamabhāv vaḍe ati-āsannabhavya jīvane nishchay-param-ālochanānā bhedarūpe utpanna thatun ‘āluñchhan’ nām siddha thāy chhe, kāraṇ ke te paramabhāv samasta karmarūpī viṣham-viṣhavr̥ukṣhanā vishāḷ mūḷane ukheḍī nākhavāmān samartha chhe.

214 ]