मतिज्ञानावरणीयकर्मक्षयोपशमेन यथा मूर्तं वस्तु जानाति तथा चक्षुर्दर्शनावरणीय- कर्मक्षयोपशमेन मूर्तं वस्तु पश्यति च । यथा श्रुतज्ञानावरणीयकर्मक्षयोपशमेन श्रुतद्वारेण द्रव्यश्रुतनिगदितमूर्तामूर्तसमस्तं वस्तुजातं परोक्षवृत्त्या जानाति तथैवाचक्षुर्दर्शनावरणीय- कर्मक्षयोपशमेन स्पर्शनरसनघ्राणश्रोत्रद्वारेण तत्तद्योग्यविषयान् पश्यति च । यथा अवधिज्ञानावरणीयकर्मक्षयोपशमेन शुद्धपुद्गलपर्यंतं मूर्तद्रव्यं जानाति तथा अवधि- दर्शनावरणीयकर्मक्षयोपशमेन समस्तमूर्तपदार्थं पश्यति च ।
अत्रोपयोगव्याख्यानानन्तरं पर्यायस्वरूपमुच्यते । परि समन्तात् भेदमेति गच्छतीति पर्यायः । अत्र स्वभावपर्यायः षड्द्रव्यसाधारणः अर्थपर्यायः अवाङ्मनसगोचरः अतिसूक्ष्मः आगमप्रामाण्यादभ्युपगम्योऽपि च षड्ढानिवृद्धिविकल्पयुतः । अनंतभागवृद्धिः असंख्यात- भागवृद्धिः संख्यातभागवृद्धिः संख्यातगुणवृद्धिः असंख्यातगुणवृद्धिः अनंतगुणवृद्धिः, तथा
jem matignānāvaraṇīy karmanā kṣhayopashamathī (jīv) mūrta vastune jāṇe chhe, tem chakṣhudarshanāvaraṇīy karmanā kṣhayopashamathī (jīv) mūrta vastune *dekhe chhe. jem shrut- gnānāvaraṇīy karmanā kṣhayopashamathī (jīv) shrut dvārā dravyashrute kahelā mūrta-amūrta samasta vastusamūhane parokṣha rīte jāṇe chhe, tem achakṣhudarshanāvaraṇīy karmanā kṣhayopashamathī (jīv) sparshan, rasan, ghrāṇ ane shrotra dvārā tene tene yogya viṣhayone dekhe chhe. jem avadhignānāvaraṇīy karmanā kṣhayopashamathī (jīv) shuddhapudgalaparyant ( – paramāṇu sudhīnā) mūrtadravyane jāṇe chhe, tem avadhidarshanāvaraṇīy karmanā kṣhayopashamathī (jīv) samasta mūrta padārthane dekhe chhe.
(upar pramāṇe) upayoganun vyākhyān karyā pachhī ahīn paryāyanun svarūp kahevāmān āve chheḥ
परि समन्तात् भेदमेति गच्छतीति पर्यायः । arthāt je sarva taraphathī bhedane pāme te paryāy chhe.
temān, svabhāvaparyāy chha dravyane sādhāraṇ chhe, arthaparyāy chhe, vāṇī ane manane agochar chhe, ati sūkṣhma chhe, āgamapramāṇathī svīkāravāyogya tem ja chha hānivr̥uddhinā bhedo sahit chhe arthāt anantabhāg vr̥uddhi, asaṅkhyātabhāg vr̥uddhi, saṅkhyātabhāg vr̥uddhi, saṅkhyātaguṇ vr̥uddhi, asaṅkhyātaguṇ vr̥uddhi ane anantaguṇ vr̥uddhi sahit hoy chhe ane evī
34 ]
*dekhavun = sāmānyapaṇe avalokavun; sāmānya pratibhās thavo.