Page 274 of 388
PDF/HTML Page 301 of 415
single page version
rAgAdikA tyAg karatA hai ), [sa ] vah [yogabhaktiyukta ] yogabhaktiyukta (yogakI
bhaktivAlA) hai; [itarasya cha ] dUsareko [yoga ] yog [katham ] kisaprakAr [bhavet ] ho
sakatA hai ?
prApnotyuchchairayan yan vigalitavipadan siddhisImantinIsha
Page 275 of 388
PDF/HTML Page 302 of 415
single page version
yunakti , sa paramatapodhan ev shuddhanishchayopayogabhakti yukta :
Page 276 of 388
PDF/HTML Page 303 of 415
single page version
joDakar sarva vikalponkA abhAv karatA hai ), [sa ] vah [yogabhaktiyukta ] yogabhaktivAlA
hai; [itarasya cha ] dUsareko [yoga ] yog [katham ] kisaprakAr [bhavet ] ho sakatA hai ?
sArasvarUpamatyAsannabhavyajIva sadA yunaktyev, tasya khalu nishchayayogabhakti rnAnyeShAm iti
Page 277 of 388
PDF/HTML Page 304 of 415
single page version
[yunakti ] lagAtA hai, [nijabhAva ] usakA nij bhAv [sa yoga bhavet ] vah yog hai
sakalajin hain
Page 278 of 388
PDF/HTML Page 305 of 415
single page version
nijabhAv hI param yog hai
lagAtA hai, usakA vah nij bhAv so yog hai
[nirvRutisukham ] nirvRutisukhako [ApannA ] prApta hue; [tasmAt ] isaliye [yogavarabhaktim ]
yogakI uttam bhaktiko [dhAray ] tU dhAraN kar
nijabhAv ev paramayog iti
vyakteShu bhavyajanatAbhavaghAtakeShu
sAkShAdyunakti nijabhAvamayan sa yoga
Page 279 of 388
PDF/HTML Page 306 of 415
single page version
karake, paramanirvANavadhUke ati puShTa stanake gADh Alinganase sarva Atmapradeshamen atyanta
karo
prakAshamAn mANikapanktise jo pUjit hain (arthAt jinake charaNAravindamen devendronke mukuT
evamukta prakArasvAtmasambandhinIn shuddhanishchayayogavarabhaktin kRutvA paramanirvANavadhUTikApIvarastan-
bharagADhopagUDhanirbharAnandaparamasudhArasapUraparitRuptasarvAtmapradeshA jAtA, tato yUyan mahAjanA
sphu TitabhavyatvaguNAstAn svAtmArthaparamavItarAgasukhapradAn yogabhaktin kuruteti
shrIdevendrakirITakoTivilasanmANikyamAlArchitAn
shakreNodbhavabhogahAsavimalAn shrIkIrtinAthAn stuve
Page 280 of 388
PDF/HTML Page 307 of 415
single page version
jAnevAle nRitya, gAn tathA Anandase jo shobhit hain, aur
karo
pariNat chittako chhoDakar, shuddha dhyAn dvArA samAhit (
shuddhadhyAnasamAhiten manasAnandAtmatattvasthita
gnAnApAstasamastamohamahimA lIye parabrahmaNi
Page 281 of 388
PDF/HTML Page 308 of 415
single page version
karatA hUn
tAtparyavRutti nAmak TIkAmen (arthAt shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt shrI niyamasAr
paramAgamakI nirgrantha munirAj shrI padmaprabhamaladhAridevavirachit tAtparyavRutti nAmakI TIkAmen)
sambhAvayAmi tadahan punarekamekam
mukti spRuhasya bhavasharmaNi nispRuhasya
Page 282 of 388
PDF/HTML Page 309 of 415
single page version
Avashyak karma kahate hain (arthAt us jIvako Avashyak karma hai aisA param yogIshvar kahate
hain )
Page 283 of 388
PDF/HTML Page 310 of 415
single page version
(arthAt jo shAshvat Anandake phai lAvase rasayukta hain ) aise gnAnatattvamen lIn hokar,
vadanti
nityAnandaprasarasarase gnAnatattve nilIy
sphU rjajjyotisahajavilasadratnadIpasya lakShmIm
Page 284 of 388
PDF/HTML Page 311 of 415
single page version
(
hai
dharma sAkShAt
tenaivAhan kimapi tarasA yAmi shan nirvikalpam
Page 285 of 388
PDF/HTML Page 312 of 415
single page version
yukti hai, [upAya iti cha ] vah (asharIr honekA) upAy hai, [niravayava bhavati ] usase
jIv niravayav (arthAt asharIr) hotA hai
nishchayadharmadhyAnasvarUp param
bhavatIti boddhavyam
anyeShAn yo na vash iti yA sansthiti sA nirukti :
sphU rjajjyotisphu TitasahajAvasthayAmUrtatA syAt
Page 286 of 388
PDF/HTML Page 313 of 415
single page version
[tasmAt ] isaliye [tasya tu ] use [AvashyakalakShaNan karma ] AvashyakasvarUp karma
[na bhavet ] nahIn hai
lakShaNaparamAvashyakakarma na bhavediti ashanArthan dravyalinggan gRuhItvA svAtmakAryavimukha san
Page 287 of 388
PDF/HTML Page 314 of 415
single page version
athavA usakA kShetra, makAn, dhan, dhAnyAdik sab hamArA hai aisI buddhi karatA hai
gharako bhI chhoDakar (phi ra ) ‘hamArA vah anupam ghar !’ aisA smaraN karate hain
kAl bhUtalamen tathA devalokamen devonse bhI bhalIbhAnti pujAtA hai
manashchakAreti
tribhuvanabhuvanAntardhvAntapunjAyamAnam
vasatimanupamAn tAmasmadIyAn smaranti
mithyAtvAdikalankapankarahita saddharmarakShAmaNi
muktAnekaparigrahavyatikara pApATavIpAvaka
Page 288 of 388
PDF/HTML Page 315 of 415
single page version
(
nyUn hai (arthAt usamen jineshvaradevakI apekShA thoDI-sI kamI hai )
muni shobhA nahIn detA )
namasyA sA yogyA shatamakhashatasyApi satatam
sukhan reme kashchidbat kalihatosau jaDamati
Page 289 of 388
PDF/HTML Page 316 of 415
single page version
karma ] AvashyakasvarUp karma [na bhavet ] nahIn hai
tInon kAl niyamaparAyaN rahatA hai (arthAt tInon samayake niyamommen tatpar rahatA hai ),
dharmasharIr romAnchase chhA jAtA hai; anashan, avamaudarya, rasaparityAg, vRuttiparisankhyAn, vivikta
shayyAsan aur kAyaklesh nAmake chhah bAhya tapamen jo satat utsAhaparAyaN rahatA hai;
svAdhyAyakriyAn karoti, dainan dainan bhuktvA bhuktvA chaturvidhAhArapratyAkhyAnan cha karoti, tisRuShu
sandhyAsu bhagavadarhatparameshvarastutishatasahasramukharamukhAravindo bhavati, trikAleShu cha niyamaparAyaNa
ityahorAtrepyekAdashakriyAtatpara, pAkShikamAsikachAturmAsikasAmvatsarikapratikramaNAkarNan-
Page 290 of 388
PDF/HTML Page 317 of 415
single page version
vaiyAvRuttya aur vyutsarga nAmak abhyantar taponke anuShThAnamen (AcharaNamen ) jo kushal-
buddhivAlA hai; parantu vah nirapekSha tapodhan sAkShAt mokShake kAraNabhUt svAtmAshrit Avashyak-
karmako
shubhopayogake phalasvarUp prashasta rAgarUpI angAronse sikatA huA, AsannabhavyatArUpI guNakA
uday hone par paramaguruke prasAdase prApta paramatattvake shraddhAn-gnAn-anuShThAnasvarUp shuddha-
nishchay-ratnatrayapariNati dvArA nirvANako prApta hotA hai (arthAt kabhI shuddha-nishchay-
ratnatrayapariNatiko prApta kar le to hI aur tabhI nirvANako prApta karatA hai )
vivikta shayanAsanakAyakleshAbhidhAneShu ShaTsu bAhyatapassu cha santatotsAhaparAyaNa, svAdhyAyadhyAn-
shubhAcharaNaprachyutapratyavasthApanAtmakaprAyashchittavinayavaiyAvRuttyavyutsarganAmadheyeShu chAbhyantarataponuShThAneShu
cha kushalabuddhi, kintu sa nirapekShatapodhana sAkShAnmokShakAraNan svAtmAshrayAvashyakakarma
nishchayata paramAtmatattvavishrAntirUpan nishchayadharmadhyAnan shukladhyAnan cha na jAnIte, ata
paradravyagatatvAdanyavash ityukta :
sati paramaguruprasAdAsAditaparamatattvashraddhAnaparignAnAnuShThAnAtmakashuddhanishchayaratnatrayapariNatyA
nirvANamupayAtIti
bhajatu paramAnandan nirvANakAraNakAraNam
Page 291 of 388
PDF/HTML Page 318 of 415
single page version
tathA kunayonke samUhase ) dUr hai
bhI [anyavasha ] anyavash hai; [mohAndhakAravyapagatashramaNA ] mohAndhakAr rahit shramaN
[I
aur phi ra kabhI unakI arthaparyAyon tathA vyanjanaparyAyommen buddhi lagAtA hai, parantu trikAl-
nirAvaraN, nityAnanda jisakA lakShaN hai aise nijakAraNasamayasArake svarUpamen lIn
sahajaparamAtmAnan dUran nayAnayasanhate
Page 292 of 388
PDF/HTML Page 319 of 415
single page version
tapodhanako bhI us kAraNase hI (arthAt par vikalponke vash honeke kAraNase hI ) anyavash
kahA gayA hai
shramaN vAstavamen mahAshramaN hain, param shrutakevalI hain; ve vAstavamen anyavashakA aisA
(
nityAnandalakShaNanijakAraNasamayasArasvarUpaniratasahajagnAnAdishuddhaguNaparyAyANAmAdhArabhUtanijAtma-
tattve chittan kadAchidapi na yojayati, at ev sa tapodhanopyanyavash ityukta :
Page 293 of 388
PDF/HTML Page 320 of 415
single page version
(vikalpa ) hai tab tak sansAr hai
hai, [sa khalu ] vah vAstavamen [Atmavasha bhavati ] Atmavash hai [tasya tu ] aur
use [Avashyam karma ] Avashyak karma [bhaNanti ] (jin ) kahate hain
nirmal svabhAvavAlA hai aur samasta
nijakAraNaparamAtmAnan dhyAyati sa evAtmavash ityukta :