Page 214 of 388
PDF/HTML Page 241 of 415
single page version
jo nij svabhāvameṁ līn sahaj
rahakar dekhatā hai; vahī ālocanākā svarūp hai aisā, he śiṣya ! tū param jinanāthake upadeś
dvārā jān
pariṇāmaṁ samatāvalaṁbanaṁ kr̥tvā paramasaṁyamībhūtvā tiṣṭhati; tadevālocanāsvarūpamiti he śiṣya
tvaṁ jānīhi paramajinanāthasyopadeśāt
yo mukti śrīvilāsānatanusukhamayān stokakālen yāti
taṁ vaṁde sarvavaṁdyaṁ sakalaguṇanidhiṁ tadguṇāpekṣayāham
jñānajyotiḥprahataduritadhvāntapuṁjaḥ purāṇaḥ
Page 215 of 388
PDF/HTML Page 242 of 415
single page version
śivamay hai, utkr̥ṣṭa hai aur jo ajñāniyoṁko param dūr hai, aisā yah
nnārātīye paramapuruṣe ko vidhiḥ ko niṣedhaḥ
vimukta sakalendriyaprakarajātakolāhalam
sadā śivamayaṁ paraṁ paramadūramajñāninām
buddhvā bhavyaḥ paramagurutaḥ śāśvataṁ śaṁ prayāti
bhedābhāve kimapi sahajaṁ siddhibhūsaukhyaśuddham
Page 216 of 388
PDF/HTML Page 243 of 415
single page version
abhāvakī dr̥ṣṭise jo siddhise utpanna honevāle saukhya dvārā śuddha hai aise kisī
(adbhut) sahaj tattvako maiṁ bhī sadā ati
nitya saṁbhātā hūn̐ (
nirmoharūpamanaghaṁ parabhāvamukta m
nirvāṇayoṣidatanūdbhavasaṁmadāy
cinmātramekamamalaṁ paribhāvayāmi
nirmukti mārgamapi naumyavibhedamukta m
Page 217 of 388
PDF/HTML Page 244 of 415
single page version
[svakīyapariṇāmaḥ ] nij pariṇām [āluṁchanam iti samuddiṣṭam ] use āluñchan kahā hai
hī hai (kāraṇ ki mithyādr̥ṣṭiko us paramabhāvake vidyamānapanekī śraddhā nahīṁ hai )
(parantu śuddharūpase hī hai )
(arthāt jisaprakār meruke nīce sthit suvarṇarāśikā suvarṇapanā suvarṇarāśimeṁ vidyamān hai kintu
vah kāmameṁ
dayabalen ku
Page 218 of 388
PDF/HTML Page 245 of 415
single page version
jisase, is param paṁcamabhāv dvārā ati
karmarūpī viṣam
(arthāt sadā ekarūp hai ), jo nij rasake phai lāvase bharapūr honeke kāraṇ pavitra hai aur
jo purāṇ (sanātan) hai, vah śuddha
na vyavahārayogyam
karmārātisphu ṭitasahajāvasthayā saṁsthito yaḥ
ekākāraḥ svarasavisarāpūrṇapuṇyaḥ purāṇaḥ
mattā nityaṁ smaravaśagatā svātmakāryapramugdhā
mohābhāvātsphu ṭitasahajāvasthameṣā prayāti
Page 219 of 388
PDF/HTML Page 246 of 415
single page version
Page 220 of 388
PDF/HTML Page 247 of 415
single page version
hai )
jisane indriyasamūhake kolāhalako naṣṭa kar diyā hai, vah śuddha ātmā jñānajyoti dvārā
aṁdhakāradaśākā nāś karake atyanta prakāśamān hotā hai
rantaḥśuddhaḥ śamadamaguṇāmbhojinīrājahaṁsaḥ
nityānaṁdādyanupamaguṇaściccamatkāramūrtiḥ
rāśau nityaṁ viśadaviśade kṣālitāṁhaḥkalaṁkaḥ
jñānajyotiḥpratihatatamovr̥ttiruccaiścakāsti
rduḥkhādibhiḥ pratidinaṁ paritapyamāne
yāyādayaṁ munipatiḥ samatāprasādāt
Page 221 of 388
PDF/HTML Page 248 of 415
single page version
par cale haiṁ usī ek mārga par calatā hūn̐ ]
taddhetubhūtasukr̥tāsukr̥tapraṇāśāt
muktvā mumukṣupathamekamih vrajāmi
śubhamaśubhasukarma prasphu ṭaṁ tadviditvā
tamahamabhinamāmi pratyahaṁ bhāvayāmi
Page 222 of 388
PDF/HTML Page 249 of 415
single page version
janmamaraṇ rahit hai aur pān̐c prakārakī mukti denevālā hai use (
prāpta karake jo śuddha dr̥ṣṭivālā hotā hai, vah paramaśrīrūpī kāminīkā vallabh hotā hai (arthāt
muktisundarīkā pati hotā hai )
yah (śuddha ātmā) jayavanta hai
na viṣayamidamātmajyotirādyantaśūnyam
manasi munivarāṇāṁ gocaraḥ śuddhaśuddhaḥ
paramasukhasamudraḥ śuddhabodho‘stanidraḥ
Page 223 of 388
PDF/HTML Page 250 of 415
single page version
bhavyoṁko [lokālokapradarśibhiḥ ] lokālokake draṣṭāoṁne [parikathitaḥ ] kahā hai
vr̥ddhike vilāsase, (5) buddhi, tap, vikriyā, auṣadh, ras, bal aur akṣīṇ
śarīralāvaṇyarasake vistārase honevālā jo ātma
pradhānabrahmacaryavratopārjitanirupamabalen ca, dānādiśubhakarmopārjitasaṁpadvr̥ddhivilāsen, athavā
buddhitapovaikurvaṇauṣadharasabalākṣīṇarddhibhiḥ saptabhirvā, kamanīyakāminīlocanānanden vapurlāvaṇya-
rasavisareṇ vā ātmāhaṁkāro mānaḥ
Page 224 of 388
PDF/HTML Page 251 of 415
single page version
paramātmatattvake parigrahase anya paramāṇumātra dravyakā svīkār vah lobh hai
parabhāvako choṛatā hai, vah paramaśrīrūpī kāminīkā vallabh hotā hai (arthāt muktisundarīkā
pati hotā hai )
parihr̥taparabhāvo bhavyalokaḥ samantāt
sa bhavati paramaśrīkāminīkāmarūpaḥ
nirmukti mārgaphaladā yamināmajasram
syātsaṁyatasya mam sā kil kāmadhenuḥ
Page 225 of 388
PDF/HTML Page 252 of 415
single page version
siddhirūpī strīkā svāmī hotā hai
(
buddhvā buddhvā nirvikalpaṁ mumukṣuḥ
siddhiṁ yāyāt
nirvyābādhaṁ viśuddhaṁ smaraśaragahanānīkadāvāgnirūpam
tadvande sādhuvandyaṁ jananajalanidhau laṁghane yānapātram
vidadhati paraṁ brūmaḥ kiṁ te tapasvin ev hi
padamidamaho jñātvā bhūyo‘pi yānti sarāgatām
Page 226 of 388
PDF/HTML Page 253 of 415
single page version
kalā sahit vikasit nij guṇoṁse praphu llit (khilā huā) hai, jisakī sahaj avasthā
sphu ṭit (
karate haiṁ
satatasulabhaṁ bhāsvatsamyag
sphu ṭitasahajāvasthaṁ līnaṁ mahimni nije‘niśam
sakalavimalajñānāvāsaṁ nirāvaraṇaṁ śivam
kimapi manasāṁ vācāṁ dūraṁ munerapi tannumaḥ
pratidinodayacāruhimadyutiḥ
prahatamohatamassamitirjinaḥ
Page 227 of 388
PDF/HTML Page 254 of 415
single page version
mohatimirake samūhakā nāś kiyā hai, vah jin jayavanta hai
hai tathā jo paramātmapadameṁ sthit hai, vah jayavanta hai
tātparyavr̥tti nāmak ṭīkāmeṁ (arthāt śrīmadbhagavatkundakundācāryadevapraṇīt śrī niyamasār
paramāgamakī nirgrantha munirāj śrī padmaprabhamaladhāridevaviracit tātparyavr̥tti nāmakī ṭīkāmeṁ)
prahatadāruṇarāgakadambakaḥ
jayati yaḥ paramātmapadasthitaḥ
Page 228 of 388
PDF/HTML Page 255 of 415
single page version
vah [prāyaścittam ] prāyaścitta [bhavati ] hai [ca ev ] aur vah [anavarataṁ ] niraṁtar
[kartavyaḥ ] kartavya hai
Page 229 of 388
PDF/HTML Page 256 of 415
single page version
pān̐c indriyoṁke phai lāv rahit dehamātra parigrahake dhārī, sahajavairāgyarūpī mahalake śikharake
śikhāmaṇi samān aur paramāgamarūpī puṣparas
haiṁ
paramasamādhiyukten paramajinayogīśvareṇ pāpāṭavīpāvaken paṁcendriyaprasaravarjitagātramātraparigraheṇ
sahajavairāgyaprāsādaśikharaśikhāmaṇinā paramāgamamakaraṁdaniṣyandimukhapadmaprabheṇ kartavya iti
muktiṁ yāṁti svasukharatayasten nirdhūtapāpāḥ
pāpāḥ pāpaṁ vidadhati muhuḥ kiṁ punaścitrametat
Page 230 of 388
PDF/HTML Page 257 of 415
single page version
[prāyaścittaṁ bhaṇitam ] prāyaścitta kahā hai
jo śuddha
sahajajñānādisahajaguṇaciṁtā prāyaścittaṁ bhavatīti
kāmakrodhādyanyabhāvakṣaye ca
santo jānantyetadātmapravāde
Page 231 of 388
PDF/HTML Page 258 of 415
single page version
[lobhaṁ saṁtoṣeṇ ] lobhako saṁtoṣase
vartatā hai, vah mere puṇyase dūr huā;’
Page 232 of 388
PDF/HTML Page 259 of 415
single page version
jalā diyā
lobhakaṣāyaṁ ceti
krodhodayādbhavati kasya na kāryahāniḥ
yatprāvrajannanu tadaiv sa ten mucyet
māno manāgapi hatiṁ mahatīṁ karoti
Page 233 of 388
PDF/HTML Page 260 of 415
single page version
parantu ve (mānake kāraṇ mukti prāpta na karake) vāstavameṁ dīrgha kāl tak prasiddha (mānakr̥t)
kleśako prāpta hue
rahanā yogya hai
(apane sundar bāloṁko na ṭūṭane deneke lobhameṁ) vahān̐ avicalarūpase khaṛī rah gaī, aur
arere ! us gāyako vanacar dvārā prāṇase bhī vimukta kar diyā gayā ! (arthāt us gāyane
bāloṁke lobhameṁ prāṇ bhī gam̐vā diye !) jinheṁ tr̥ṣṇā pariṇamit huī hai unheṁ prāyaḥ aisī hī
vipattiyān̐ ātī haiṁ
kil jaḍatayā lolo vālavraje‘vicalaṁ sthitaḥ
pariṇatatr̥ṣāṁ prāyeṇaivaṁvidhā hi vipattayaḥ