Niyamsar-Hindi (Kannada transliteration). Gatha: 92-100 ; Adhikar-6 : Nishchay Pratyahkhyan Adhikar.

Page 174 of 388
PDF/HTML Page 201 of 415
single page version

ಉತ್ತಮಅಟ್ಠಂ ಆದಾ ತಮ್ಹಿ ಠಿದಾ ಹಣದಿ ಮುಣಿವರಾ ಕಮ್ಮಂ .

ತಮ್ಹಾ ದು ಝಾಣಮೇವ ಹಿ ಉತ್ತಮಅಟ್ಠಸ್ಸ ಪಡಿಕಮಣಂ ..9೨..

ಉತ್ತಮಾರ್ಥ ಆತ್ಮಾ ತಸ್ಮಿನ್ ಸ್ಥಿತಾ ಘ್ನನ್ತಿ ಮುನಿವರಾಃ ಕರ್ಮ .

ತಸ್ಮಾತ್ತು ಧ್ಯಾನಮೇವ ಹಿ ಉತ್ತಮಾರ್ಥಸ್ಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮ್ ..9೨..

ಅತ್ರ ನಿಶ್ಚಯೋತ್ತಮಾರ್ಥಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಸ್ವರೂಪಮುಕ್ತ ಮ್ .

ಇಹ ಹಿ ಜಿನೇಶ್ವರಮಾರ್ಗೇ ಮುನೀನಾಂ ಸಲ್ಲೇಖನಾಸಮಯೇ ಹಿ ದ್ವಿಚತ್ವಾರಿಂಶದ್ಭಿರಾಚಾರ್ಯೈರ್ದತ್ತೋತ್ತಮಾರ್ಥ-

ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಾಭಿಧಾನೇನ ದೇಹತ್ಯಾಗೋ ಧರ್ಮೋ ವ್ಯವಹಾರೇಣ . ನಿಶ್ಚಯೇನ ನವಾರ್ಥೇಷೂತ್ತಮಾರ್ಥೋ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ತಸ್ಮಿನ್

ಸಚ್ಚಿದಾನಂದಮಯಕಾರಣಸಮಯಸಾರಸ್ವರೂಪೇ ತಿಷ್ಠನ್ತಿ ಯೇ ತಪೋಧನಾಸ್ತೇ ನಿತ್ಯಮರಣಭೀರವಃ, ಅತ ಏವ
ಕರ್ಮವಿನಾಶಂ ಕುರ್ವನ್ತಿ . ತಸ್ಮಾದಧ್ಯಾತ್ಮಭಾಷಯೋಕ್ತ ಭೇದಕರಣಧ್ಯಾನಧ್ಯೇಯವಿಕಲ್ಪವಿರಹಿತನಿರವಶೇಷೇಣಾನ್ತ-

ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮತತ್ತ್ವಮೇಂ ನಿಯತ ( – ಶುದ್ಧಾತ್ಮತತ್ತ್ವಪರಾಯಣ) ಐಸಾ ಜೋ ಏಕ ನಿಜಜ್ಞಾನ, ದೂಸರಾ ಶ್ರದ್ಧಾನ

ಔರ ಫಿ ರ ದೂಸರಾ ಚಾರಿತ್ರ ಉಸಕಾ ಆಶ್ರಯ ಕರತಾ ಹೈ . ೧೨೨ .

ಗಾಥಾ : ೯೨ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಉತ್ತಮಾರ್ಥಃ ]ಂಉತ್ತಮಾರ್ಥ ( – ಉತ್ತಮ ಪದಾರ್ಥ)

[ಆತ್ಮಾ ] ಆತ್ಮಾ ಹೈ; [ತಸ್ಮಿನ್ ಸ್ಥಿತಾಃ ] ಉಸಮೇಂ ಸ್ಥಿತ [ಮುನಿವರಾಃ ] ಮುನಿವರ [ಕರ್ಮ
ಘ್ನನ್ತಿ ] ಕರ್ಮಕಾ ಘಾತ ಕರತೇ ಹೈಂ . [ತಸ್ಮಾತ್ ತು ] ಇಸಲಿಯೇ [ಧ್ಯಾನಮ್ ಏವ ] ಧ್ಯಾನ ಹೀ

[ಹಿ ] ವಾಸ್ತವಮೇಂ [ಉತ್ತಮಾರ್ಥಸ್ಯ ] ಉತ್ತಮಾರ್ಥಕಾ [ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮ್ ] ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹಾಂ (ಇಸ ಗಾಥಾಮೇಂ), ನಿಶ್ಚಯ - ಉತ್ತಮಾರ್ಥಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಕಾ ಸ್ವರೂಪ ಕಹಾ

ಹೈ .

ಜಿನೇಶ್ವರಕೇ ಮಾರ್ಗಮೇಂ ಮುನಿಯೋಂಕೀ ಸಲ್ಲೇಖನಾಕೇ ಸಮಯ, ಬ್ಯಾಲೀಸ ಆಚಾರ್ಯೋಂ ದ್ವಾರಾ,

ಜಿಸಕಾ ನಾಮ ಉತ್ತಮಾರ್ಥಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಹೈ ವಹ ದಿಯಾ ಜಾನೇಕೇ ಕಾರಣ, ದೇಹತ್ಯಾಗ ವ್ಯವಹಾರಸೇ ಧರ್ಮ
ಹೈ . ನಿಶ್ಚಯಸೇ — ನವ ಅರ್ಥೋಂಮೇಂ ಉತ್ತಮ ಅರ್ಥ ಆತ್ಮಾ ಹೈ; ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಮಯ ಕಾರಣಸಮಯಸಾರಸ್ವರೂಪ

ಐಸೇ ಉಸ ಆತ್ಮಾಮೇಂ ಜೋ ತಪೋಧನ ಸ್ಥಿತ ರಹತೇ ಹೈಂ, ವೇ ತಪೋಧನ ನಿತ್ಯ ಮರಣಭೀರು ಹೈಂ; ಇಸೀಲಿಯೇ

ಹೈ ಜೀವ ಉತ್ತಮ ಅರ್ಥ, ಮುನಿ ತತ್ರಸ್ಥ ಹನ್ತಾ ಕರ್ಮಕಾ .

ಅತಏವ ಹೈ ಬಸ ಧ್ಯಾನ ಹೀ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಉತ್ತಮ ಅರ್ಥಕಾ ..೯೨..

Page 175 of 388
PDF/HTML Page 202 of 415
single page version

ರ್ಮುಖಾಕಾರಸಕಲೇನ್ದ್ರಿಯಾಗೋಚರನಿಶ್ಚಯಪರಮಶುಕ್ಲಧ್ಯಾನಮೇವ ನಿಶ್ಚಯೋತ್ತಮಾರ್ಥಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮಿತ್ಯವಬೋದ್ಧವ್ಯಮ್ .

ಕಿಂ ಚ, ನಿಶ್ಚಯೋತ್ತಮಾರ್ಥಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಂ ಸ್ವಾತ್ಮಾಶ್ರಯನಿಶ್ಚಯಧರ್ಮಶುಕ್ಲಧ್ಯಾನಮಯತ್ವಾದಮೃತಕುಂಭಸ್ವರೂಪಂ
ಭವತಿ, ವ್ಯವಹಾರೋತ್ತಮಾರ್ಥಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಂ ವ್ಯವಹಾರಧರ್ಮಧ್ಯಾನಮಯತ್ವಾದ್ವಿಷಕುಂಭಸ್ವರೂಪಂ ಭವತಿ .

ತಥಾ ಚೋಕ್ತಂ ಸಮಯಸಾರೇ —

‘‘ಪಡಿಕಮಣಂ ಪಡಿಸರಣಂ ಪರಿಹಾರೋ ಧಾರಣಾ ಣಿಯತ್ತೀ ಯ .

ಣಿಂದಾ ಗರಹಾ ಸೋಹೀ ಅಟ್ಠವಿಹೋ ಹೋಇ ವಿಸಕುಂಭೋ ..’’

ವೇ ಕರ್ಮಕಾ ವಿನಾಶ ಕರತೇ ಹೈಂ . ಇಸಲಿಯೇ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಭಾಷಾಸೇ, ಪೂರ್ವೋಕ್ತ ❃ಭೇದಕರಣ ರಹಿತ, ಧ್ಯಾನ

ಔರ ಧ್ಯೇಯಕೇ ವಿಕಲ್ಪ ರಹಿತ, ನಿರವಶೇಷರೂಪಸೇ ಅಂತರ್ಮುಖ ಜಿಸಕಾ ಆಕಾರ ಹೈ ಐಸಾ ಔರ
ಸಕಲ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಸೇ ಅಗೋಚರ ನಿಶ್ಚಯ - ಪರಮಶುಕಲಧ್ಯಾನ ಹೀ ನಿಶ್ಚಯ - ಉತ್ತಮಾರ್ಥಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಹೈ ಐಸಾ

ಜಾನನಾ .

ಔರ, ನಿಶ್ಚಯ - ಉತ್ತಮಾರ್ಥಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಸ್ವಾತ್ಮಾಶ್ರಿತ ಐಸೇ ನಿಶ್ಚಯಧರ್ಮಧ್ಯಾನ ತಥಾ

ನಿಶ್ಚಯಶುಕ್ಲಧ್ಯಾನಮಯ ಹೋನೇಸೇ ಅಮೃತಕುಮ್ಭಸ್ವರೂಪ ಹೈ; ವ್ಯವಹಾರ - ಉತ್ತಮಾರ್ಥಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ

ವ್ಯವಹಾರಧರ್ಮಧ್ಯಾನಮಯ ಹೋನೇಸೇ ವಿಷಕುಮ್ಭಸ್ವರೂಪ ಹೈ .

ಇಸೀಪ್ರಕಾರ (ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವಪ್ರಣೀತ) ಶ್ರೀ ಸಮಯಸಾರಮೇಂ (೩೦೬ವೀಂ ಗಾಥಾ

ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

‘‘[ಗಾಥಾರ್ಥ : — ] ೧ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ, ೨ಪ್ರತಿಸರಣ, ೩ಪರಿಹಾರ, ೪ಧಾರಣಾ, ೫ನಿವೃತ್ತಿ, ೬ನಿಂದಾ,

೭ಗರ್ಹಾ ಔರ ೮ಶುದ್ಧಿ — ಇನ ಆಠ ಪ್ರಕಾರಕಾ ವಿಷಕುಮ್ಭ ಹೈ .’’

❃ ಭೇದಕರಣ = ಭೇದ ಕರನಾ ವಹ; ಭೇದ ಡಾಲನಾ ವಹ .

೧ – ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ = ಕಿಯೇ ಹುಯೇ ದೋಷೋಂಕಾ ನಿರಾಕರಣ ಕರನಾ .

೨ – ಪ್ರತಿಸರಣ = ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವಾದಿ ಗುಣೋಂಮೇಂ ಪ್ರೇರಣಾ .

೩ – ಪರಿಹಾರ = ಮಿಥ್ಯಾತ್ವರಾಗಾದಿ ದೋಷೋಂಕಾ ನಿವಾರಣ .

೪ – ಧಾರಣಾ = ಪಂಚನಮಸ್ಕಾರಾದಿ ಮಂತ್ರ, ಪ್ರತಿಮಾ ಆದಿ ಬಾಹ್ಯ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೇ ಆಲಮ್ಬನ ದ್ವಾರಾ ಚಿತ್ತಕೋ ಸ್ಥಿರ ಕರನಾ .

೫ – ನಿವೃತ್ತಿ = ಬಾಹ್ಯ ವಿಷಯಕಷಾಯಾದಿ ಇಚ್ಛಾಮೇಂ ವರ್ತತೇ ಹುಏ ಚಿತ್ತಕೋ ಮೋಡನಾ .

೬ – ನಿಂದಾ = ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷೀಸೇ ದೋಷೋಂಕಾ ಪ್ರಗಟ ಕರನಾ .

೭ – ಗರ್ಹಾ = ಗುರುಸಾಕ್ಷೀಸೇ ದೋಷೋಂಕಾ ಪ್ರಗಟ ಕರನಾ .

೮ – ಶುದ್ಧಿ = ದೋಷ ಹೋ ಜಾನೇ ಪರ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ ಲೇಕರ ವಿಶುದ್ಧಿ ಕರನಾ .

Page 176 of 388
PDF/HTML Page 203 of 415
single page version

ತಥಾ ಚೋಕ್ತಂ ಸಮಯಸಾರವ್ಯಾಖ್ಯಾಯಾಮ್ —

(ವಸಂತತಿಲಕಾ)

‘‘ಯತ್ರ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮೇವ ವಿಷಂ ಪ್ರಣೀತಂ
ತತ್ರಾಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮೇವ ಸುಧಾ ಕುತಃ ಸ್ಯಾತ್ .

ತತ್ಕಿಂ ಪ್ರಮಾದ್ಯತಿ ಜನಃ ಪ್ರಪತನ್ನಧೋಽಧಃ
ಕಿಂ ನೋರ್ಧ್ವಮೂರ್ಧ್ವಮಧಿರೋಹತಿ ನಿಷ್ಪ್ರಮಾದಃ ..’’

ತಥಾ ಹಿ —

(ಮಂದಾಕ್ರಾಂತಾ)

ಆತ್ಮಧ್ಯಾನಾದಪರಮಖಿಲಂ ಘೋರಸಂಸಾರಮೂಲಂ
ಧ್ಯಾನಧ್ಯೇಯಪ್ರಮುಖಸುತಪಃಕಲ್ಪನಾಮಾತ್ರರಮ್ಯಮ್ .

ಬುದ್ಧವಾ ಧೀಮಾನ್ ಸಹಜಪರಮಾನನ್ದಪೀಯೂಷಪೂರೇ
ನಿರ್ಮಜ್ಜನ್ತಂ ಸಹಜಪರಮಾತ್ಮಾನಮೇಕಂ ಪ್ರಪೇದೇ ..೧೨೩..

ಔರ ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಶ್ರೀ ಸಮಯಸಾರಕೀ (ಅಮೃತಚನ್ದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇವಕೃತ ಆತ್ಮಖ್ಯಾತಿ ನಾಮಕ)

ಟೀಕಾಮೇಂ (೧೮೯ವೇಂ ಶ್ಲೋಕ ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

‘‘[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] (ಅರೇ ! ಭಾಈ,) ಜಹಾಂ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಕೋ ಹೀ ವಿಷ ಕಹಾ ಹೈ,

ವಹಾಂ ಅಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಅಮೃತ ಕಹಾಂಸೇ ಹೋಗಾ ? (ಅರ್ಥಾತ್ ನಹೀಂ ಹೋ ಸಕತಾ .) ತೋ ಫಿ ರ ಮನುಷ್ಯ

ನೀಚೇ ನೀಚೇ ಗಿರತೇ ಹುಏ ಪ್ರಮಾದೀ ಕ್ಯೋಂ ಹೋತೇ ಹೈಂ ? ನಿಷ್ಪ್ರಮಾದೀ ಹೋತೇ ಹುಏ ಊಂ ಚೇ-ಊಂ ಚೇ ಕ್ಯೋಂ ನಹೀಂ
ಚಢತೇ ?’’

ಔರ (ಇಸ ೯೨ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ಲೋಕ

ಕಹತೇ ಹೈಂ ) : —

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಆತ್ಮಧ್ಯಾನಕೇ ಅತಿರಿಕ್ತ ಅನ್ಯ ಸಬ ಘೋರ ಸಂಸಾರಕಾ ಮೂಲ ಹೈ,

(ಔರ) ಧ್ಯಾನ - ಧ್ಯೇಯಾದಿಕ ಸುತಪ (ಅರ್ಥಾತ್ ಧ್ಯಾನ, ಧ್ಯೇಯ ಆದಿಕೇ ವಿಕಲ್ಪವಾಲಾ ಶುಭ ತಪ ಭೀ)

ಕಲ್ಪನಾಮಾತ್ರ ರಮ್ಯ ಹೈ; — ಐಸಾ ಜಾನಕರ ಧೀಮಾನ ( – ಬುದ್ಧಿಮಾನ ಪುರುಷ) ಸಹಜ ಪರಮಾನನ್ದರೂಪೀ

ಪೀಯೂಷಕೇ ಪೂರಮೇಂ ಡೂಬತೇ ಹುಏ ( – ನಿಮಗ್ನ ಹೋತೇ ಹುಏ) ಐಸೇ ಸಹಜ ಪರಮಾತ್ಮಾಕಾ – ಏಕಕಾ ಆಶ್ರಯ

ಕರತೇ ಹೈಂ .೧೨೩.

Page 177 of 388
PDF/HTML Page 204 of 415
single page version

ಗಾಥಾ : ೯೩ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಧ್ಯಾನನಿಲೀನಃ ] ಧ್ಯಾನಮೇಂ ಲೀನ [ಸಾಧುಃ ] ಸಾಧು

[ಸರ್ವದೋಷಾಣಾಮ್ ] ಸರ್ವ ದೋಷೋಂಕಾ [ಪರಿತ್ಯಾಗಂ ] ಪರಿತ್ಯಾಗ [ಕರೋತಿ ] ಕರತೇ ಹೈಂ; [ತಸ್ಮಾತ್ ತು ]
ಇಸಲಿಯೇ [ಧ್ಯಾನಮ್ ಏವ ] ಧ್ಯಾನ ಹೀ [ಹಿ ] ವಾಸ್ತವಮೇಂ [ಸರ್ವಾತಿಚಾರಸ್ಯ ] ಸರ್ವ ಅತಿಚಾರಕಾ
[ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮ್ ] ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹಾಂ (ಇಸ ಗಾಥಾಮೇಂ), ಧ್ಯಾನ ಏಕ ಉಪಾದೇಯ ಹೈ ಐಸಾ ಕಹಾ ಹೈ .

ಜೋ ಕೋಈ ಪರಮಜಿನಯೋಗೀಶ್ವರ ಸಾಧು — ಅತಿ - ಆಸನ್ನಭವ್ಯ ಜೀವ, ಅಧ್ಯಾತ್ಮಭಾಷಾಸೇ ಪೂರ್ವೋಕ್ತ

ಸ್ವಾತ್ಮಾಶ್ರಿತ ನಿಶ್ಚಯಧರ್ಮಧ್ಯಾನಮೇಂ ಲೀನ ಹೋತಾ ಹುಆ ಅಭೇದರೂಪಮೇಂ ಸ್ಥಿತ ರಹತಾ ಹೈ, ಅಥವಾ ಸಕಲ
ಕ್ರಿಯಾಕಾಂಡಕೇ ಆಡಮ್ಬರ ರಹಿತ ಔರ ವ್ಯವಹಾರನಯಾತ್ಮಕ ೧ಭೇದಕರಣ ತಥಾ ಧ್ಯಾನ-ಧ್ಯೇಯಕೇ ವಿಕಲ್ಪ

ರಹಿತ, ಸಮಸ್ತ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಮೂಹಸೇ ಅಗೋಚರ ಐಸಾ ಜೋ ಪರಮ ತತ್ತ್ವ — ಶುದ್ಧ ಅನ್ತಃತತ್ತ್ವ, ತತ್ಸಮ್ಬನ್ಧೀ

ಭೇದಕಲ್ಪನಾಸೇ ೨ನಿರಪೇಕ್ಷ ನಿಶ್ಚಯಶುಕ್ಲಧ್ಯಾನಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಸ್ಥಿತ ರಹತಾ ಹೈ, ವಹ (ಸಾಧು)

ಝಾಣಣಿಲೀಣೋ ಸಾಹೂ ಪರಿಚಾಗಂ ಕುಣಇ ಸವ್ವದೋಸಾಣಂ .

ತಮ್ಹಾ ದು ಝಾಣಮೇವ ಹಿ ಸವ್ವದಿಚಾರಸ್ಸ ಪಡಿಕಮಣಂ ..9೩..

ಧ್ಯಾನನಿಲೀನಃ ಸಾಧುಃ ಪರಿತ್ಯಾಗಂ ಕರೋತಿ ಸರ್ವದೋಷಾಣಾಮ್ .

ತಸ್ಮಾತ್ತು ಧ್ಯಾನಮೇವ ಹಿ ಸರ್ವಾತಿಚಾರಸ್ಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮ್ ..9೩..

ಅತ್ರ ಧ್ಯಾನಮೇಕಮುಪಾದೇಯಮಿತ್ಯುಕ್ತ ಮ್ .

ಕಶ್ಚಿತ್ ಪರಮಜಿನಯೋಗೀಶ್ವರಃ ಸಾಧುಃ ಅತ್ಯಾಸನ್ನಭವ್ಯಜೀವಃ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಭಾಷಯೋಕ್ತ -

ಸ್ವಾತ್ಮಾಶ್ರಿತನಿಶ್ಚಯಧರ್ಮಧ್ಯಾನನಿಲೀನಃ ನಿರ್ಭೇದರೂಪೇಣ ಸ್ಥಿತಃ, ಅಥವಾ ಸಕಲಕ್ರಿಯಾಕಾಂಡಾಡಂಬರ-
ವ್ಯವಹಾರನಯಾತ್ಮಕಭೇದಕರಣಧ್ಯಾನಧ್ಯೇಯವಿಕಲ್ಪನಿರ್ಮುಕ್ತ ನಿಖಿಲಕರಣಗ್ರಾಮಾಗೋಚರಪರಮತತ್ತ್ವಶುದ್ಧಾನ್ತಸ್ತತ್ತ್ವ-
ವಿಷಯಭೇದಕಲ್ಪನಾನಿರಪೇಕ್ಷನಿಶ್ಚಯಶುಕ್ಲಧ್ಯಾನಸ್ವರೂಪೇ ತಿಷ್ಠತಿ ಚ, ಸ ಚ ನಿರವಶೇಷೇಣಾನ್ತರ್ಮುಖತಯಾ

೧ ಭೇದಕರಣ = ಭೇದ ಕರನಾ ವಹ; ಭೇದ ಡಾಲನಾ ವಹ . [ಸಮಸ್ತ ಭೇದಕರಣ — ಧ್ಯಾನ-ಧ್ಯೇಯಕೇ ವಿಕಲ್ಪ ಭೀ —

ವ್ಯವಹಾರನಯಸ್ವರೂಪ ಹೈ . ]

೨ ನಿರಪೇಕ್ಷ = ಉದಾಸೀನ; ನಿಃಸ್ಪೃಹ; ಅಪೇಕ್ಷಾರಹಿತ . [ನಿಶ್ಚಯಶುಕ್ಲಧ್ಯಾನ ಶುದ್ಧ ಅಂತಃತತ್ತ್ವ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಭೇದೋಂಕೀ ಕಲ್ಪನಾಸೇ

ಭೀ ನಿರಪೇಕ್ಷ ಹೈ . ]

ರೇ ಸಾಧು ಕರತಾ ಧ್ಯಾನಮೇಂ ಸಬ ದೋಷಕಾ ಪರಿಹಾರ ಹೈ .

ಅತಏವ ಹೀ ಸರ್ವಾತಿಚಾರ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಯಹ ಧ್ಯಾನ ಹೈ ..೯೩..

Page 178 of 388
PDF/HTML Page 205 of 415
single page version

ನಿರವಶೇಷರೂಪಸೇ ಅಂತರ್ಮುಖ ಹೋನೇಸೇ ಪ್ರಶಸ್ತ - ಅಪ್ರಶಸ್ತ ಸಮಸ್ತ ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷಕಾ ಪರಿತ್ಯಾಗ ಕರತಾ ಹೈ;

ಇಸಲಿಯೇ (ಐಸಾ ಸಿದ್ಧ ಹುಆ ಕಿ) ಸ್ವಾತ್ಮಾಶ್ರಿತ ಐಸೇ ಜೋ ನಿಶ್ಚಯಧರ್ಮಧ್ಯಾನ ಔರ ನಿಶ್ಚಯಶುಕ್ಲಧ್ಯಾನ,
ವೇ ದೋ ಧ್ಯಾನ ಹೀ ಸರ್ವ ಅತಿಚಾರೋಂಕಾ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಹೈ .

[ಅಬ ಇಸ ೯೩ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ಲೋಕ

ಕಹತೇ ಹೈಂ ] : —

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಯಹ ಶುಕ್ಲಧ್ಯಾನರೂಪೀ ದೀಪಕ ಜಿಸಕೇ ಮನೋಮನ್ದಿರಮೇಂ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಹುಆ,

ವಹ ಯೋಗೀ ಹೈ; ಉಸೇ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಯಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಹೋತಾ ಹೈ . ೧೨೪ .

ಗಾಥಾ : ೯೪ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣನಾಮಧೇಯೇ ] ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ನಾಮಕ [ಸೂತ್ರೇ ]

ಸೂತ್ರಮೇಂ [ಯಥಾ ] ಜಿಸಪ್ರಕಾರ [ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮ್ ] ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಕಾ [ವರ್ಣಿತಂ ] ವರ್ಣನ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ
[ತಥಾ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ] ತದನುಸಾರ ಜಾನಕರ [ಯಃ ] ಜೋ [ಭಾವಯತಿ ] ಭಾತಾ ಹೈ, [ತಸ್ಯ ] ಉಸೇ [ತದಾ ]
ತಬ [ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮ್ ಭವತಿ ] ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಹೈ .

ಪ್ರಶಸ್ತಾಪ್ರಶಸ್ತಸಮಸ್ತಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷಾಣಾಂ ಪರಿತ್ಯಾಗಂ ಕರೋತಿ, ತಸ್ಮಾತ್ ಸ್ವಾತ್ಮಾಶ್ರಿತನಿಶ್ಚಯಧರ್ಮ-

ಶುಕ್ಲಧ್ಯಾನದ್ವಿತಯಮೇವ ಸರ್ವಾತಿಚಾರಾಣಾಂ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮಿತಿ .

(ಅನುಷ್ಟುಭ್)

ಶುಕ್ಲಧ್ಯಾನಪ್ರದೀಪೋಽಯಂ ಯಸ್ಯ ಚಿತ್ತಾಲಯೇ ಬಭೌ .

ಸ ಯೋಗೀ ತಸ್ಯ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೋ ಭವತಿ ಸ್ವಯಮ್ ..೧೨೪..

ಪಡಿಕಮಣಣಾಮಧೇಯೇ ಸುತ್ತೇ ಜಹ ವಣ್ಣಿದಂ ಪಡಿಕ್ಕಮಣಂ .

ತಹ ಣಚ್ಚಾ ಜೋ ಭಾವಇ ತಸ್ಸ ತದಾ ಹೋದಿ ಪಡಿಕ್ಕಮಣಂ ..9೪..

ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣನಾಮಧೇಯೇ ಸೂತ್ರೇ ಯಥಾ ವರ್ಣಿತಂ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮ್ .

ತಥಾ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಯೋ ಭಾವಯತಿ ತಸ್ಯ ತದಾ ಭವತಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮ್ ..9೪..

ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣನಾಮಕ ಸೂತ್ರಮೇಂ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ವರ್ಣಿತ ಹೈ ಯಥಾ .

ಹೋತಾ ಉಸೇ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಜೋ ಜಾನೇ ತಥಾ ಭಾವೇ ತಥಾ ..೯೪..

Page 179 of 388
PDF/HTML Page 206 of 415
single page version

ಟೀಕಾ : — ಯಹಾಂ, ವ್ಯವಹಾರಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಕೀ ಸಫಲತಾ ಕಹೀ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ದ್ರವ್ಯಶ್ರುತಾತ್ಮಕ

ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಸೂತ್ರಮೇಂ ವರ್ಣಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಕೋ ಸುನಕರ — ಜಾನಕರ, ಸಕಲ ಸಂಯಮಕೀ ಭಾವನಾ ಕರನಾ

ವಹೀ ವ್ಯವಹಾರಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಕೀ ಸಫಲತಾ — ಸಾರ್ಥಕತಾ ಹೈ ಐಸಾ ಇಸ ಗಾಥಾಮೇಂ ಕಹಾ ಹೈ ) .

ಸಮಸ್ತ ಆಗಮಕೇ ಸಾರಾಸಾರಕಾ ವಿಚಾರ ಕರನೇಮೇಂ ಸುನ್ದರ ಚಾತುರ್ಯ ತಥಾ ಗುಣಸಮೂಹಕೇ ಧಾರಣ

ಕರನೇವಾಲೇ ನಿರ್ಯಾಪಕ ಆಚಾರ್ಯೋಂನೇ ಜಿಸಪ್ರಕಾರ ದ್ರವ್ಯಶ್ರುತರೂಪ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣನಾಮಕ ಸೂತ್ರಮೇಂ
ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಕಾ ಅತಿ ವಿಸ್ತಾರಸೇ ವರ್ಣನ ಕಿಯಾ ಹೈ, ತದನುಸಾರ ಜಾನಕರ ಜಿನನೀತಿಕೋ ಅನುಲ್ಲಂಘತಾ
ಹುಆ ಜೋ ಸುನ್ದರಚಾರಿತ್ರಮೂರ್ತಿ ಮಹಾಮುನಿ ಸಕಲ ಸಂಯಮಕೀ ಭಾವನಾ ಕರತಾ ಹೈ, ಉಸ ಮಹಾಮುನಿಕೋ —

ಕಿ ಜೋ (ಮಹಾಮುನಿ) ಬಾಹ್ಯ ಪ್ರಪಂಚಸೇ ವಿಮುಖ ಹೈ, ಪಂಚೇನ್ದ್ರಿಯಕೇ ಫೈ ಲಾವ ರಹಿತ ದೇಹಮಾತ್ರ ಜಿಸೇ
ಪರಿಗ್ರಹ ಹೈ ಔರ ಪರಮ ಗುರುಕೇ ಚರಣೋಂಕೇ ಸ್ಮರಣಮೇಂ ಆಸಕ್ತ ಜಿಸಕಾ ಚಿತ್ತ ಹೈ, ಉಸೇ — ತಬ (ಉಸ

ಕಾಲ) ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಹೈ .

[ಅಬ ಇಸ ಪರಮಾರ್ಥ-ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಅಧಿಕಾರಕೀ ಅನ್ತಿಮ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ

ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮಪ್ರಭಮಲಧಾರಿದೇವ ದೋ ಶ್ಲೋಕ ಕಹತೇ ಹೈಂ ]: —

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ನಿರ್ಯಾಪಕ ಆಚಾರ್ಯೋಂಕೀ ನಿರುಕ್ತಿ ( – ವ್ಯಾಖ್ಯಾ) ಸಹಿತ

(ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಾದಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ) ಕಥನ ಸದಾ ಸುನಕರ ಜಿಸಕಾ ಚಿತ್ತ ಸಮಸ್ತ ಚಾರಿತ್ರಕಾ ನಿಕೇತನ
( – ಧಾಮ) ಬನತಾ ಹೈ, ಐಸೇ ಉಸ ಸಂಯಮಧಾರೀಕೋ ನಮಸ್ಕಾರ ಹೋ .೧೨೫.

ಅತ್ರ ವ್ಯವಹಾರಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಸ್ಯ ಸಫಲತ್ವಮುಕ್ತ ಮ್ .

ಯಥಾ ಹಿ ನಿರ್ಯಾಪಕಾಚಾರ್ಯೈಃ ಸಮಸ್ತಾಗಮಸಾರಾಸಾರವಿಚಾರಚಾರುಚಾತುರ್ಯಗುಣಕದಮ್ಬಕೈಃ

ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಾಭಿಧಾನಸೂತ್ರೇ ದ್ರವ್ಯಶ್ರುತರೂಪೇ ವ್ಯಾವರ್ಣಿತಮತಿವಿಸ್ತರೇಣ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಂ, ತಥಾ ಜ್ಞಾತ್ವಾ
ಜಿನನೀತಿಮಲಂಘಯನ್ ಚಾರುಚರಿತ್ರಮೂರ್ತಿಃ ಸಕಲಸಂಯಮಭಾವನಾಂ ಕರೋತಿ, ತಸ್ಯ ಮಹಾಮುನೇರ್ಬಾಹ್ಯಪ್ರಪಂಚ-
ವಿಮುಖಸ್ಯ ಪಂಚೇನ್ದ್ರಿಯಪ್ರಸರವರ್ಜಿತಗಾತ್ರಮಾತ್ರಪರಿಗ್ರಹಸ್ಯ ಪರಮಗುರುಚರಣಸ್ಮರಣಾಸಕ್ತ ಚಿತ್ತಸ್ಯ ತದಾ
ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಂ ಭವತೀತಿ .

(ಇನ್ದ್ರವಜ್ರಾ)

ನಿರ್ಯಾಪಕಾಚಾರ್ಯನಿರುಕ್ತಿ ಯುಕ್ತಾ-
ಮುಕ್ತಿಂ ಸದಾಕರ್ಣ್ಯ ಚ ಯಸ್ಯ ಚಿತ್ತಮ್ .

ಸಮಸ್ತಚಾರಿತ್ರನಿಕೇತನಂ ಸ್ಯಾತ್

ತಸ್ಮೈ ನಮಃ ಸಂಯಮಧಾರಿಣೇಽಸ್ಮೈ ..೧೨೫..

Page 180 of 388
PDF/HTML Page 207 of 415
single page version

(ವಸಂತತಿಲಕಾ)

ಯಸ್ಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮೇವ ಸದಾ ಮುಮುಕ್ಷೋ-
ರ್ನಾಸ್ತ್ಯಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಮಪ್ಯಣುಮಾತ್ರಮುಚ್ಚೈಃ .

ತಸ್ಮೈ ನಮಃ ಸಕಲಸಂಯಮಭೂಷಣಾಯ
ಶ್ರೀವೀರನನ್ದಿಮುನಿನಾಮಧರಾಯ ನಿತ್ಯಮ್ ..೧೨೬..

ಇತಿ ಸುಕವಿಜನಪಯೋಜಮಿತ್ರಪಂಚೇನ್ದ್ರಿಯಪ್ರಸರವರ್ಜಿತಗಾತ್ರಮಾತ್ರಪರಿಗ್ರಹಶ್ರೀಪದ್ಮಪ್ರಭಮಲಧಾರಿದೇವವಿರಚಿತಾಯಾಂ

ನಿಯಮಸಾರವ್ಯಾಖ್ಯಾಯಾಂ ತಾತ್ಪರ್ಯವೃತ್ತೌ ನಿಶ್ಚಯಪ್ರತಿಕ್ರಮಣಾಧಿಕಾರಃ ಪಂಚಮಃ ಶ್ರುತಸ್ಕನ್ಧಃ ..

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಮುಮುಕ್ಷು ಐಸೇ ಜಿನ್ಹೇಂ ( – ಮೋಕ್ಷಾರ್ಥೀ ಐಸೇ ಜಿನ ವೀರನನ್ದಿ ಮುನಿಕೋ) ಸದಾ

ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಹೀ ಹೈ ಔರ ಅಣುಮಾತ್ರ ಭೀ ಅಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಬಿಲಕು ಲ ನಹೀಂ ಹೈ, ಉನ ಸಕಲಸಂಯಮರೂಪೀ
ಭೂಷಣಕೇ ಧಾರಣ ಕರನೇವಾಲೇ ಶ್ರೀ ವೀರನನ್ದೀ ನಾಮಕೇ ಮುನಿಕೋ ನಿತ್ಯ ನಮಸ್ಕಾರ ಹೋ .೧೨೬.

ಇಸಪ್ರಕಾರ, ಸುಕವಿಜನರೂಪೀ ಕಮಲೋಂಕೇ ಲಿಯೇ ಜೋ ಸೂರ್ಯ ಸಮಾನ ಹೈಂ ಔರ ಪಾಂಚ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ

ಫೈ ಲಾವ ರಹಿತ ದೇಹಮಾತ್ರ ಜಿನ್ಹೇಂ ಪರಿಗ್ರಹ ಥಾ ಐಸೇ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮಪ್ರಭಮಲಧಾರಿದೇವ ದ್ವಾರಾ ರಚಿತ ನಿಯಮಸಾರಕೀ
ತಾತ್ಪರ್ಯವೃತ್ತಿ ನಾಮಕ ಟೀಕಾಮೇಂ (ಅರ್ಥಾತ್ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವಪ್ರಣೀತ ಶ್ರೀ ನಿಯಮಸಾರ
ಪರಮಾಗಮಕೀ ನಿರ್ಗಂ್ರಥ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ರೀ ಪದ್ಮಪ್ರಭಮಲಧಾರಿದೇವವಿರಚಿತ ತಾತ್ಪರ್ಯವೃತ್ತಿ ನಾಮಕೀ ಟೀಕಾಮೇಂ)
ನಿಶ್ಚಯ-ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ ಅಧಿಕಾರ ನಾಮಕಾ ಪಾಂಚವಾಂ ಶ್ರುತಸ್ಕಂಧ ಸಮಾಪ್ತ ಹುಆ

Page 181 of 388
PDF/HTML Page 208 of 415
single page version

ಅಬ ನಿಮ್ನಾನುಸಾರ ನಿಶ್ಚಯ-ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಅಧಿಕಾರ ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈ — ಕಿ ಜೋ

ನಿಶ್ಚಯಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಸಕಲ ಪ್ರವ್ರಜ್ಯಾರೂಪ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಕೀ ವಿಜಯ-ಧ್ವಜಾಕೇ ವಿಶಾಲ ದಂಡಕೀ ಶೋಭಾ
ಸಮಾನ ಹೈ, ಸಮಸ್ತ ಕರ್ಮೋಂಕೀ ನಿರ್ಜರಾಕೇ ಹೇತುಭೂತ ಹೈ, ಮೋಕ್ಷಕೀ ಸೀಢೀ ಹೈ ಔರ ಮುಕ್ತಿರೂಪೀ ಸ್ತ್ರೀಕೇ ಪ್ರಥಮ
ದರ್ಶನಕೀ ಭೇಂಟ ಹೈ . ವಹ ಇಸಪ್ರಕಾರ ಹೈ :

ಯಹಾಂ ಗಾಥಾಸೂತ್ರಕಾ ಅವತರಣ ಕಿಯಾ ಜಾತಾ ಹೈ : —

ಗಾಥಾ : ೯೫ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಸಕಲಜಲ್ಪಮ್ ] ಸಮಸ್ತ ಜಲ್ಪಕೋ ( – ವಚನ-

ವಿಸ್ತಾರಕೋ) [ಮುಕ್ತ್ವಾ ] ಛೋಡಕರ ಔರ [ಅನಾಗತಶುಭಾಶುಭನಿವಾರಣಂ ] ಅನಾಗತ ಶುಭ-ಅಶುಭಕಾ

—

೬ —

ನಿಶ್ಚಯ-ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಅಧಿಕಾರ

ಅಥೇದಾನೀಂ ಸಕಲಪ್ರವ್ರಜ್ಯಾಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವಿಜಯವೈಜಯನ್ತೀಪೃಥುಲದಂಡಮಂಡನಾಯಮಾನಸಕಲಕರ್ಮನಿರ್ಜರಾಹೇತು-

ಭೂತನಿಃಶ್ರೇಯಸನಿಶ್ರೇಣೀಭೂತಮುಕ್ತಿ ಭಾಮಿನೀಪ್ರಥಮದರ್ಶನೋಪಾಯನೀಭೂತನಿಶ್ಚಯಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಾಧಿಕಾರಃ ಕಥ್ಯತೇ .

ತದ್ಯಥಾ —

ಅತ್ರ ಸೂತ್ರಾವತಾರಃ .

ಮೋತ್ತೂಣ ಸಯಲಜಪ್ಪಮಣಾಗಯಸುಹಮಸುಹವಾರಣಂ ಕಿಚ್ಚಾ .

ಅಪ್ಪಾಣಂ ಜೋ ಝಾಯದಿ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಣಂ ಹವೇ ತಸ್ಸ ..9೫..

ಮುಕ್ತ್ವಾ ಸಕಲಜಲ್ಪಮನಾಗತಶುಭಾಶುಭನಿವಾರಣಂ ಕೃತ್ವಾ .

ಆತ್ಮಾನಂ ಯೋ ಧ್ಯಾಯತಿ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ಭವೇತ್ತಸ್ಯ ..9೫..

ಭಾವೀ ಶುಭಾಶುಭ ಛೋಡಕರ, ತಜಕರ ವಚನ ವಿಸ್ತಾರ ರೇ .

ಜೋ ಜೀವ ಧ್ಯಾತಾ ಆತ್ಮ, ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಹೋತಾ ಹೈ ಉಸೇ ..೯೫..

Page 182 of 388
PDF/HTML Page 209 of 415
single page version

ನಿವಾರಣ [ಕೃತ್ವಾ ] ಕರಕೇ [ಯಃ ] ಜೋ [ಆತ್ಮಾನಂ ] ಆತ್ಮಾಕೋ [ಧ್ಯಾಯತಿ ] ಧ್ಯಾತಾ ಹೈ, [ತಸ್ಯ ]
ಉಸೇ [ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ] ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ [ಭವೇತ್ ] ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹ, ನಿಶ್ಚಯನಯಕೇ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ಕಥನ ಹೈ .

ಯಹಾಂ ಐಸಾ ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ — ವ್ಯವಹಾರನಯಕೇ ಕಥನಸೇ, ಮುನಿ ದಿನ-ದಿನಮೇಂ ( – ಪ್ರತಿದಿನ)

ಭೋಜನ ಕರಕೇ ಫಿ ರ ಯೋಗ್ಯ ಕಾಲ ಪರ್ಯಂತ ಅನ್ನ, ಪಾನ, ಖಾದ್ಯ ಔರ ಲೇಹ್ಯಕೀ ರುಚಿ ಛೋಡತೇ ಹೈಂ; ಯಹ
ವ್ಯವಹಾರ-ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾ ಸ್ವರೂಪ ಹೈ . ನಿಶ್ಚಯನಯಸೇ, ಪ್ರಶಸ್ತ – ಅಪ್ರಶಸ್ತ ಸಮಸ್ತ ವಚನರಚನಾಕೇ

❃

ಪ್ರಪಂಚಕೇ ಪರಿಹಾರ ದ್ವಾರಾ ಶುದ್ಧಜ್ಞಾನಭಾವನಾಕೀ ಸೇವಾಕೇ ಪ್ರಸಾದ ದ್ವಾರಾ ಜೋ ನವೀನ ಶುಭಾಶುಭ ದ್ರವ್ಯಕರ್ಮೋಂಕಾ

ತಥಾ ಭಾವಕರ್ಮೋಂಕಾ ಸಂವರ ಹೋನಾ ಸೋ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಹೈ . ಜೋ ಸದಾ ಅನ್ತರ್ಮುಖ ಪರಿಣಮನಸೇ ಪರಮ ಕಲಾಕೇ

ಆಧಾರರೂಪ ಅತಿ-ಅಪೂರ್ವ ಆತ್ಮಾಕೋ ಧ್ಯಾತಾ ಹೈ, ಉಸೇ ನಿತ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಹೈ .

ಇಸೀಪ್ರಕಾರ (ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವಪ್ರಣೀತ) ಶ್ರೀ ಸಮಯಸಾರಮೇಂ (೩೪ವೀಂ ಗಾಥಾ

ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

‘‘[ಗಾಥಾರ್ಥ : — ] ‘ಅಪನೇ ಅತಿರಿಕ್ತ ಸರ್ವ ಪದಾರ್ಥ ಪರ ಹೈಂ’ — ಐಸಾ ಜಾನಕರ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ

ಕರತಾ ಹೈ — ತ್ಯಾಗ ಕರತಾ ಹೈ, ಇಸೀಲಿಯೇ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಜ್ಞಾನ ಹೀ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಅಪನೇ ಜ್ಞಾನಮೇಂ ತ್ಯಾಗರೂಪ

ಅವಸ್ಥಾ ಹೀ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಹೈ ) ಐಸಾ ನಿಯಮಸೇ ಜಾನನಾ .’’

ನಿಶ್ಚಯನಯಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಸ್ವರೂಪಾಖ್ಯಾನಮೇತತ್ .

ಅತ್ರ ವ್ಯವಹಾರನಯಾದೇಶಾತ್ ಮುನಯೋ ಭುಕ್ತ್ವಾ ದೈನಂ ದೈನಂ ಪುನರ್ಯೋಗ್ಯಕಾಲಪರ್ಯನ್ತಂ

ಪ್ರತ್ಯಾದಿಷ್ಟಾನ್ನಪಾನಖಾದ್ಯಲೇಹ್ಯರುಚಯಃ, ಏತದ್ ವ್ಯವಹಾರಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಸ್ವರೂಪಮ್ . ನಿಶ್ಚಯನಯತಃ ಪ್ರಶಸ್ತಾ-

ಪ್ರಶಸ್ತಸಮಸ್ತವಚನರಚನಾಪ್ರಪಂಚಪರಿಹಾರೇಣ ಶುದ್ಧಜ್ಞಾನಭಾವನಾಸೇವಾಪ್ರಸಾದಾದಭಿನವಶುಭಾಶುಭದ್ರವ್ಯಭಾವ-
ಕರ್ಮಣಾಂ ಸಂವರಃ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಮ್ . ಯಃ ಸದಾನ್ತರ್ಮುಖಪರಿಣತ್ಯಾ ಪರಮಕಲಾಧಾರಮತ್ಯಪೂರ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ಧ್ಯಾಯತಿ

ತಸ್ಯ ನಿತ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ಭವತೀತಿ .

ತಥಾ ಚೋಕ್ತಂ ಸಮಯಸಾರೇ —

‘‘ಸವ್ವೇ ಭಾವೇ ಜಮ್ಹಾ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಈ ಪರೇ ತ್ತಿ ಣಾದೂಣಂ .

ತಮ್ಹಾ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಣಂ ಣಾಣಂ ಣಿಯಮಾ ಮುಣೇಯವ್ವಂ ..’’

❃ ಪ್ರಪಂಚ = ವಿಸ್ತಾರ . (ಅನೇಕ ಪ್ರಕಾರಕೀ ಸಮಸ್ತ ವಚನರಚನಾಕೋ ಛೋಡಕರ ಶುದ್ಧ ಜ್ಞಾನಕೋ ಭಾನೇಸೇ — ಉಸ ಭಾವನಾಕೇ

ಸೇವನಕೀ ಕೃಪಾಸೇ — ಭಾವಕರ್ಮೋಂಕಾ ತಥಾ ದ್ರವ್ಯಕರ್ಮೋಂಕಾ ಸಂವರ ಹೋತಾ ಹೈ .)

Page 183 of 388
PDF/HTML Page 210 of 415
single page version

ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಸಮಯಸಾರಕೀ (ಅಮೃತಚನ್ದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇವಕೃತ ಆತ್ಮಖ್ಯಾತಿ ನಾಮಕ) ಟೀಕಾಮೇಂ ಭೀ

(೨೨೮ವೇಂ ಶ್ಲೋಕ ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

‘‘[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] (ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಕರನೇವಾಲಾ ಜ್ಞಾನೀ ಕಹತಾ ಹೈ ಕಿ – ) ಭವಿಷ್ಯಕೇ

ಸಮಸ್ತ ಕರ್ಮೋಂಕಾ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಕರಕೇ ( – ತ್ಯಾಗಕರ), ಜಿಸಕಾ ಮೋಹ ನಷ್ಟ ಹುಆ ಹೈ ಐಸಾ ಮೈಂ ನಿಷ್ಕರ್ಮ

(ಅರ್ಥಾತ್ ಸರ್ವ ಕರ್ಮೋಂಸೇ ರಹಿತ) ಚೈತನ್ಯಸ್ವರೂಪ ಆತ್ಮಾಮೇಂ ಆತ್ಮಾಸೇ ಹೀ ( – ಸ್ವಯಂಸೇ ಹೀ) ನಿರಂತರ

ವರ್ತತಾ ಹೂಂ .’’

ಔರ (ಇಸ ೯೫ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ರೀ

ಪದ್ಮಪ್ರಭಮಲಧಾರಿದೇವ ಶ್ಲೋಕ ಕಹತೇ ಹೈಂ ) : —

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಜೋ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಸಮಸ್ತ ಕರ್ಮ-ನೋಕರ್ಮಕೇ ಸಮೂಹಕೋ ಛೋಡತಾ ಹೈ, ಉಸ

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಕೀ ಮೂರ್ತಿಕೋ ಸದಾ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಹೈ ಔರ ಉಸೇ ಪಾಪಸಮೂಹಕಾ ನಾಶ ಕರನೇವಾಲೇ ಐಸೇ ಸತ್-
ಚಾರಿತ್ರ ಅತಿಶಯರೂಪಸೇ ಹೈಂ . ಭವ-ಭವಕೇ ಕ್ಲೇಶಕಾ ನಾಶ ಕರನೇಕೇ ಲಿಯೇ ಉಸೇ ಮೈಂ ನಿತ್ಯ ವಂದನ ಕರತಾ

ಹೂಂ .೧೨೭.

ತಥಾ ಸಮಯಸಾರವ್ಯಾಖ್ಯಾಯಾಂ ಚ —

(ಆರ್ಯಾ)

‘‘ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾಯ ಭವಿಷ್ಯತ್ಕರ್ಮ ಸಮಸ್ತಂ ನಿರಸ್ತಸಂಮೋಹಃ .

ಆತ್ಮನಿ ಚೈತನ್ಯಾತ್ಮನಿ ನಿಷ್ಕರ್ಮಣಿ ನಿತ್ಯಮಾತ್ಮನಾ ವರ್ತೇ ..’’

ತಥಾ ಹಿ —

(ಮಂದಾಕ್ರಾಂತಾ)

ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿಸ್ತ್ಯಜತಿ ಸಕಲಂ ಕರ್ಮನೋಕರ್ಮಜಾತಂ

ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ಭವತಿ ನಿಯತಂ ತಸ್ಯ ಸಂಜ್ಞಾನಮೂರ್ತೇಃ .

ಸಚ್ಚಾರಿತ್ರಾಣ್ಯಘಕುಲಹರಾಣ್ಯಸ್ಯ ತಾನಿ ಸ್ಯುರುಚ್ಚೈಃ
ತಂ ವಂದೇಹಂ ಭವಪರಿಭವಕ್ಲೇಶನಾಶಾಯ ನಿತ್ಯಮ್ ..೧೨೭..

ಕೇವಲಣಾಣಸಹಾವೋ ಕೇವಲದಂಸಣಸಹಾವಸುಹಮಇಓ .

ಕೇವಲಸತ್ತಿಸಹಾವೋ ಸೋ ಹಂ ಇದಿ ಚಿಂತಏ ಣಾಣೀ ..9೬..

ಕೈವಲ್ಯ ದರ್ಶನ - ಜ್ಞಾನ - ಸುಖ; ಕೈವಲ್ಯ ಶಕ್ತಿ ಸ್ವಭಾವ ಜೋ .

ಮೈಂ ಹೂಂ ವಹೀ, ಯಹ ಚಿನ್ತವನ ಹೋತಾ ನಿರನ್ತರ ಜ್ಞಾನಿಕೋ ..೯೬..

Page 184 of 388
PDF/HTML Page 211 of 415
single page version

ಗಾಥಾ : ೯೬ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಕೇವಲಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಃ ] ಕೇವಲಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವೀ,

[ಕೇವಲದರ್ಶನಸ್ವಭಾವಃ ] ಕೇವಲದರ್ಶನಸ್ವಭಾವೀ, [ಸುಖಮಯಃ ] ಸುಖಮಯ ಔರ
[ಕೇವಲಶಕ್ತಿಸ್ವಭಾವಃ ] ಕೇವಲಶಕ್ತಿಸ್ವಭಾವೀ [ಸಃ ಅಹಮ್ ] ವಹ ಮೈಂ ಹೂಂ — [ಇತಿ ] ಐಸಾ

[ಜ್ಞಾನೀ ] ಜ್ಞಾನೀ [ಚಿಂತಯೇತ್ ] ಚಿಂತವನ ಕರತೇ ಹೈಂ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹ, ಅನಂತಚತುಷ್ಟಯಾತ್ಮಕ ನಿಜ ಆತ್ಮಾಕೇ ಧ್ಯಾನಕೇ ಉಪದೇಶಕಾ ಕಥನ ಹೈ .

ಸಮಸ್ತ ಬಾಹ್ಯ ಪ್ರಪಂಚಕೀ ವಾಸನಾಸೇ ವಿಮುಕ್ತ, ನಿರವಶೇಷರೂಪಸೇ ಅನ್ತರ್ಮುಖ ಪರಮತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನೀ

ಜೀವಕೋ ಶಿಕ್ಷಾ ದೀ ಗಈ ಹೈ . ಕಿಸಪ್ರಕಾರ ? ಇಸಪ್ರಕಾರ : — ಸಾದಿ-ಅನಂತ ಅಮೂರ್ತ

ಅತೀನ್ದ್ರಿಯಸ್ವಭಾವವಾಲೇ ಶುದ್ಧಸದ್ಭೂತವ್ಯವಹಾರಸೇ, ಶುದ್ಧ ಸ್ಪರ್ಶ - ರಸ - ಗಂಧ-ವರ್ಣಕೇ ಆಧಾರಭೂತ ಶುದ್ಧ

ಪುದ್ಗಲ-ಪರಮಾಣುಕೀ ಭಾಂತಿ, ಜೋ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ, ಕೇವಲದರ್ಶನ, ಕೇವಲಸುಖ ತಥಾ ಕೇವಲಶಕ್ತಿಯುಕ್ತ
ಪರಮಾತ್ಮಾ ಸೋ ಮೈಂ ಹೂಂ, ಇಸಪ್ರಕಾರ ಜ್ಞಾನೀಕೋ ಭಾವನಾ ಕರನೀ ಚಾಹಿಯೇ; ಔರ ನಿಶ್ಚಯಸೇ, ಮೈಂ
ಸಹಜಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪ ಹೂಂ, ಮೈಂ ಸಹಜದರ್ಶನಸ್ವರೂಪ ಹೂಂ, ಮೈಂ ಸಹಜಚಾರಿತ್ರಸ್ವರೂಪ ಹೂಂ ತಥಾ ಮೈಂ
ಸಹಜಚಿತ್ಶಕ್ತಿಸ್ವರೂಪ ಹೂಂ ಇಸಪ್ರಕಾರ ಭಾವನಾ ಕರನೀ ಚಾಹಿಯೇ

ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಏಕತ್ವಸಪ್ತತಿಮೇಂ ( – ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನನ್ದಿ-ಆಚಾರ್ಯವರಕೃತ, ಪದ್ಮನನ್ದಿಪಞ್ಚವಿಂಶತಿಕೇ

ಏಕತ್ವಸಪ್ತತಿನಾಮಕ ಅಧಿಕಾರಮೇಂ ೨೦ವೇಂ ಶ್ಲೋಕ ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

ಕೇವಲಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಃ ಕೇವಲದರ್ಶನಸ್ವಭಾವಃ ಸುಖಮಯಃ .

ಕೇವಲಶಕ್ತಿ ಸ್ವಭಾವಃ ಸೋಹಮಿತಿ ಚಿಂತಯೇತ್ ಜ್ಞಾನೀ ..9೬..

ಅನನ್ತಚತುಷ್ಟಯಾತ್ಮಕನಿಜಾತ್ಮಧ್ಯಾನೋಪದೇಶೋಪನ್ಯಾಸೋಯಮ್ .

ಸಮಸ್ತಬಾಹ್ಯಪ್ರಪಂಚವಾಸನಾವಿನಿರ್ಮುಕ್ತ ಸ್ಯ ನಿರವಶೇಷೇಣಾನ್ತರ್ಮುಖಸ್ಯ ಪರಮತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿನೋ ಜೀವಸ್ಯ

ಶಿಕ್ಷಾ ಪ್ರೋಕ್ತಾ . ಕಥಂಕಾರಮ್ ? ಸಾದ್ಯನಿಧನಾಮೂರ್ತಾತೀನ್ದ್ರಿಯಸ್ವಭಾವಶುದ್ಧಸದ್ಭೂತವ್ಯವಹಾರೇಣ, ಶುದ್ಧಸ್ಪರ್ಶರಸ-

ಗಂಧವರ್ಣಾನಾಮಾಧಾರಭೂತಶುದ್ಧಪುದ್ಗಲಪರಮಾಣುವತ್ಕೇವಲಜ್ಞಾನಕೇವಲದರ್ಶನಕೇವಲಸುಖಕೇವಲಶಕ್ತಿ ಯುಕ್ತ ಪರಮಾತ್ಮಾ
ಯಃ ಸೋಹಮಿತಿ ಭಾವನಾ ಕರ್ತವ್ಯಾ ಜ್ಞಾನಿನೇತಿ; ನಿಶ್ಚಯೇನ ಸಹಜಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪೋಹಮ್, ಸಹಜದರ್ಶನ-
ಸ್ವರೂಪೋಹಮ್, ಸಹಜಚಾರಿತ್ರಸ್ವರೂಪೋಹಮ್, ಸಹಜಚಿಚ್ಛಕ್ತಿ ಸ್ವರೂಪೋಹಮ್, ಇತಿ ಭಾವನಾ ಕರ್ತವ್ಯಾ ಚೇತಿ —

ತಥಾ ಚೋಕ್ತ ಮೇಕತ್ವಸಪ್ತತೌ —

Page 185 of 388
PDF/HTML Page 212 of 415
single page version

‘‘[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ವಹ ಪರಮ ತೇಜ ಕೇವಲಜ್ಞಾನ, ಕೇವಲದರ್ಶನ ಔರ

ಕೇವಲಸೌಖ್ಯಸ್ವಭಾವೀ ಹೈ . ಉಸೇ ಜಾನನೇ ಪರ ಕ್ಯಾ ನಹೀಂ ಜಾನಾ ? ಉಸೇ ದೇಖನೇ ಪರ ಕ್ಯಾ ನಹೀಂ ದೇಖಾ ?

ಉಸಕಾ ಶ್ರವಣ ಕರನೇ ಪರ ಕ್ಯಾ ನಹೀಂ ಸುನಾ ?’’

ಔರ (ಇಸ ೯೬ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ರೀ

ಪದ್ಮಪ್ರಭಮಲಧಾರಿದೇವ ಶ್ಲೋಕ ಕಹತೇ ಹೈಂ ) : —

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಸಮಸ್ತ ಮುನಿಜನೋಂಕೇ ಹೃದಯಕಮಲಕಾ ಹಂಸ ಐಸಾ ಜೋ ಯಹ ಶಾಶ್ವತ,

ಕೇವಲಜ್ಞಾನಕೀ ಮೂರ್ತಿರೂಪ, ಸಕಲವಿಮಲ ದೃಷ್ಟಿಮಯ ( – ಸರ್ವಥಾ ನಿರ್ಮಲ ದರ್ಶನಮಯ), ಶಾಶ್ವತ

ಆನನ್ದರೂಪ, ಸಹಜ ಪರಮ ಚೈತನ್ಯಶಕ್ತಿಮಯ ಪರಮಾತ್ಮಾ ವಹ ಜಯವನ್ತ ಹೈ . ೧೨೮ .

ನಿಜಭಾವಕೋ ಛೋಡೇ ನಹೀಂ, ಕಿಂಚಿತ್ ಗ್ರಹೇ ಪರಭಾವ ನಹಿಂ .

ದೇಖೇ ವ ಜಾನೇ ಮೈಂ ವಹೀ, ಜ್ಞಾನೀ ಕರೇ ಚಿನ್ತನ ಯಹೀ ..೯೭..

ಗಾಥಾ : ೯೭ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ನಿಜಭಾವಂ ] ಜೋ ನಿಜಭಾವಕೋ [ನ ಅಪಿ ಮುಂಚತಿ ]

ನಹೀಂ ಛೋಡತಾ, [ಕಮ್ ಅಪಿ ಪರಭಾವಂ ] ಕಿಂಚಿತ್ ಭೀ ಪರಭಾವಕೋ [ನ ಏವ ಗೃಹ್ಣಾತಿ ] ಗ್ರಹಣ ನಹೀಂ

(ಅನುಷ್ಟುಭ್)

‘‘ಕೇವಲಜ್ಞಾನದ್ರಕ್ಸೌಖ್ಯಸ್ವಭಾವಂ ತತ್ಪರಂ ಮಹಃ .

ತತ್ರ ಜ್ಞಾತೇ ನ ಕಿಂ ಜ್ಞಾತಂ ದ್ರಷ್ಟೇ ದ್ರಷ್ಟಂ ಶ್ರುತೇ ಶ್ರುತಮ್ ..’’

ತಥಾ ಹಿ —

(ಮಾಲಿನೀ)

ಜಯತಿ ಸ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಮೂರ್ತಿಃ
ಸಕಲವಿಮಲದ್ರಷ್ಟಿಃ ಶಾಶ್ವತಾನಂದರೂಪಃ .

ಸಹಜಪರಮಚಿಚ್ಛಕ್ತ್ಯಾತ್ಮಕಃ ಶಾಶ್ವತೋಯಂ
ನಿಖಿಲಮುನಿಜನಾನಾಂ ಚಿತ್ತಪಂಕೇಜಹಂಸಃ ..೧೨೮..

ಣಿಯಭಾವಂ ಣವಿ ಮುಚ್ಚಇ ಪರಭಾವಂ ಣೇವ ಗೇಣ್ಹಏ ಕೇಇಂ .

ಜಾಣದಿ ಪಸ್ಸದಿ ಸವ್ವಂ ಸೋ ಹಂ ಇದಿ ಚಿಂತಏ ಣಾಣೀ ..9೭..

ನಿಜಭಾವಂ ನಾಪಿ ಮುಂಚತಿ ಪರಭಾವಂ ನೈವ ಗೃಹ್ಣಾತಿ ಕಮಪಿ .

ಜಾನಾತಿ ಪಶ್ಯತಿ ಸರ್ವಂ ಸೋಹಮಿತಿ ಚಿಂತಯೇದ್ ಜ್ಞಾನೀ ..9೭..

Page 186 of 388
PDF/HTML Page 213 of 415
single page version

ಕರತಾ, [ಸರ್ವಂ ] ಸರ್ವಕೋ [ಜಾನಾತಿ ಪಶ್ಯತಿ ] ಜಾನತಾ - ದೇಖತಾ ಹೈ, [ಸಃ ಅಹಮ್ ] ವಹ ಮೈಂ ಹೂಂ —

[ಇತಿ ] ಐಸಾ [ಜ್ಞಾನೀ ] ಜ್ಞಾನೀ [ಚಿಂತಯೇತ್ ] ಚಿಂತವನ ಕರತಾ ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹಾಂ, ಪರಮ ಭಾವನಾಕೇ ಸಮ್ಮುಖ ಐಸೇ ಜ್ಞಾನೀಕೋ ಶಿಕ್ಷಾ ದೀ ಹೈ .

ಜೋ ಕಾರಣಪರಮಾತ್ಮಾ (೧) ಸಮಸ್ತ ಪಾಪರೂಪೀ ಬಹಾದುರ ಶತ್ರುಸೇನಾಕೀ ವಿಜಯ-ಧ್ವಜಾಕೋ

ಲೂಟನೇವಾಲೇ, ತ್ರಿಕಾಲ - ನಿರಾವರಣ, ನಿರಂಜನ, ನಿಜ ಪರಮಭಾವಕೋ ಕಭೀ ನಹೀಂ ಛೋಡತಾ; (೨) ಪಂಚವಿಧ

( – ಪಾಂಚ ಪರಾವರ್ತನರೂಪ) ಸಂಸಾರಕೀ ವೃದ್ಧಿಕೇ ಕಾರಣಭೂತ, ೧ವಿಭಾವಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯಕೇ ಸಂಯೋಗಸೇ ಜನಿತ

ರಾಗಾದಿಪರಭಾವಕೋ ಗ್ರಹಣ ನಹೀಂ ಕರತಾ; ಔರ (೩) ನಿರಂಜನ ಸಹಜಜ್ಞಾನ - ಸಹಜದೃಷ್ಟಿ - ಸಹಜಚಾರಿತ್ರಾದಿ

ಸ್ವಭಾವಧರ್ಮೋಂಕೇ ಆಧಾರ - ಆಧೇಯ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ವಿಕಲ್ಪೋಂ ರಹಿತ, ಸದಾ ಮುಕ್ತ ತಥಾ ಸಹಜ ಮುಕ್ತಿರೂಪೀ

ಸ್ತ್ರೀಕೇ ಸಂಭೋಗಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇವಾಲೇ ಸೌಖ್ಯಕೇ ಸ್ಥಾನಭೂತ — ಐಸೇ ೨ಕಾರಣಪರಮಾತ್ಮಾಕೋ ನಿಶ್ಚಯಸೇ ನಿಜ

ನಿರಾವರಣ ಪರಮಜ್ಞಾನ ದ್ವಾರಾ ಜಾನತಾ ಹೈ ಔರ ಉಸ ಪ್ರಕಾರಕೇ ಸಹಜ ಅವಲೋಕನ ದ್ವಾರಾ ( – ಸಹಜ ನಿಜ

ನಿರಾವರಣ ಪರಮದರ್ಶನ ದ್ವಾರಾ) ದೇಖತಾ ಹೈ; ವಹ ಕಾರಣಸಮಯಸಾರ ಮೈಂ ಹೂಂ — ಐಸೀ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಿಯೋಂಕೋ ಸದಾ

ಭಾವನಾ ಕರನಾ ಚಾಹಿಯೇ .

ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಶ್ರೀ ಪೂಜ್ಯಪಾದಸ್ವಾಮೀನೇ (ಸಮಾಧಿತಂತ್ರಮೇಂ ೨೦ವೇಂ ಶ್ಲೋಕ ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

ಅತ್ರ ಪರಮಭಾವನಾಭಿಮುಖಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಿನಃ ಶಿಕ್ಷಣಮುಕ್ತ ಮ್ .

ಯಸ್ತು ಕಾರಣಪರಮಾತ್ಮಾ ಸಕಲದುರಿತವೀರವೈರಿಸೇನಾವಿಜಯವೈಜಯನ್ತೀಲುಂಟಾಕಂ ತ್ರಿಕಾಲ-

ನಿರಾವರಣನಿರಂಜನನಿಜಪರಮಭಾವಂ ಕ್ವಚಿದಪಿ ನಾಪಿ ಮುಂಚತಿ, ಪಂಚವಿಧಸಂಸಾರಪ್ರವೃದ್ಧಿಕಾರಣಂ
ವಿಭಾವಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯಸಂಯೋಗಸಂಜಾತಂ ರಾಗಾದಿಪರಭಾವಂ ನೈವ ಗೃಹ್ಣಾತಿ, ನಿಶ್ಚಯೇನ ನಿಜನಿರಾವರಣಪರಮ-
ಬೋಧೇನ ನಿರಂಜನಸಹಜಜ್ಞಾನಸಹಜದ್ರಷ್ಟಿಸಹಜಶೀಲಾದಿಸ್ವಭಾವಧರ್ಮಾಣಾಮಾಧಾರಾಧೇಯವಿಕಲ್ಪನಿರ್ಮುಕ್ತ ಮಪಿ

ಸದಾಮುಕ್ತಂ ಸಹಜಮುಕ್ತಿ ಭಾಮಿನೀಸಂಭೋಗಸಂಭವಪರತಾನಿಲಯಂ ಕಾರಣಪರಮಾತ್ಮಾನಂ ಜಾನಾತಿ, ತಥಾವಿಧ-
ಸಹಜಾವಲೋಕೇನ ಪಶ್ಯತಿ ಚ, ಸ ಚ ಕಾರಣಸಮಯಸಾರೋಹಮಿತಿ ಭಾವನಾ ಸದಾ ಕರ್ತವ್ಯಾ
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಿಭಿರಿತಿ .

ತಥಾ ಚೋಕ್ತಂ ಶ್ರೀಪೂಜ್ಯಪಾದಸ್ವಾಮಿಭಿಃ —

೧ – ರಾಗಾದಿಪರಭಾವಕೀ ಉತ್ಪತ್ತಿಮೇಂ ಪುದ್ಗಲಕರ್ಮ ನಿಮಿತ್ತ ಬನತಾ ಹೈ .

೨ – ಕಾರಣಪರಮಾತ್ಮಾ ‘ಸ್ವಯಂ ಆಧಾರ ಹೈ ಔರ ಸ್ವಭಾವಧರ್ಮ ಆಧೇಯ ಹೈಂ ’ ಐಸೇ ವಿಕಲ್ಪೋಂಸೇ ರಹಿತ ಹೈ, ಸದಾ ಮುಕ್ತ
ಹೈ ಔರ ಮುಕ್ತಿಸುಖಕಾ ಆವಾಸ ಹೈ .

Page 187 of 388
PDF/HTML Page 214 of 415
single page version

‘‘[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಜೋ ಅಗ್ರಾಹ್ಯಕೋ ( – ಗ್ರಹಣ ನ ಕರನೇ ಯೋಗ್ಯಕೋ) ಗ್ರಹಣ ನಹೀಂ ಕರತಾ

ತಥಾ ಗೃಹೀತಕೋ ( – ಗ್ರಾಹ್ಯಕೋ, ಶಾಶ್ವತ ಸ್ವಭಾವಕೋ) ಛೋಡತಾ ನಹೀಂ ಹೈ, ಸರ್ವಕೋ ಸರ್ವ ಪ್ರಕಾರಸೇ

ಜಾನತಾ ಹೈ, ವಹ ಸ್ವಸಂವೇದ್ಯ (ತತ್ತ್ವ) ಮೈಂ ಹೂಂ .’’

ಔರ (ಇಸ ೯೭ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಚಾರ ಶ್ಲೋಕ

ಕಹತೇ ಹೈಂ ) : —

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಆತ್ಮಾ ಆತ್ಮಾಮೇಂ ನಿಜ ಆತ್ಮಿಕ ಗುಣೋಂಸೇ ಸಮೃದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೋ — ಏಕ

ಪಂಚಮಭಾವಕೋ — ಜಾನತಾ ಹೈ ಔರ ದೇಖತಾ ಹೈ; ಉಸ ಸಹಜ ಏಕ ಪಂಚಮಭಾವಕೋ ಉಸನೇ ಛೋಡಾ ನಹೀಂ

ಹೀ ಹೈ ತಥಾ ಅನ್ಯ ಐಸೇ ಪರಭಾವಕೋ — ಕಿ ಜೋ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಪೌದ್ಗಲಿಕ ವಿಕಾರ ಹೈ ಉಸೇ — ವಹ ಗ್ರಹಣ

ನಹೀಂ ಹೀ ಕರತಾ .೧೨೯.

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಅನ್ಯ ದ್ರವ್ಯಕಾ ೧ಆಗ್ರಹ ಕರನೇಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇವಾಲೇ ಇಸ ೨ವಿಗ್ರಹಕೋ

ಅಬ ಛೋಡಕರ, ವಿಶುದ್ಧ - ಪೂರ್ಣ - ಸಹಜಜ್ಞಾನಾತ್ಮಕ ಸೌಖ್ಯಕೀ ಪ್ರಾಪ್ತಿಕೇ ಹೇತು, ಮೇರಾ ಯಹ ನಿಜ ಅನ್ತರ

(ಅನುಷ್ಟುಭ್)

‘‘ಯದಗ್ರಾಹ್ಯಂ ನ ಗೃಹ್ಣಾತಿ ಗೃಹೀತಂ ನಾಪಿ ಮುಂಚತಿ .

ಜಾನಾತಿ ಸರ್ವಥಾ ಸರ್ವಂ ತತ್ಸ್ವಸಂವೇದ್ಯಮಸ್ಮ್ಯಹಮ್ ..’’

ತಥಾ ಹಿ —

(ವಸಂತತಿಲಕಾ)

ಆತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಿ ನಿಜಾತ್ಮಗುಣಾಢಯಮಾತ್ಮಾ
ಜಾನಾತಿ ಪಶ್ಯತಿ ಚ ಪಂಚಮಭಾವಮೇಕಮ್ .

ತತ್ಯಾಜ ನೈವ ಸಹಜಂ ಪರಭಾವಮನ್ಯಂ
ಗೃಹ್ಣಾತಿ ನೈವ ಖಲು ಪೌದ್ಗಲಿಕಂ ವಿಕಾರಮ್ ..೧೨9..

(ಶಾರ್ದೂಲವಿಕ್ರೀಡಿತ)

ಮತ್ಸ್ವಾನ್ತಂ ಮಯಿ ಲಗ್ನಮೇತದನಿಶಂ ಚಿನ್ಮಾತ್ರಚಿಂತಾಮಣಾ-
ವನ್ಯದ್ರವ್ಯಕೃತಾಗ್ರಹೋದ್ಭವಮಿಮಂ ಮುಕ್ತ್ವಾಧುನಾ ವಿಗ್ರಹಮ್ .

ತಚ್ಚಿತ್ರಂ ನ ವಿಶುದ್ಧಪೂರ್ಣಸಹಜಜ್ಞಾನಾತ್ಮನೇ ಶರ್ಮಣೇ
ದೇವಾನಾಮಮೃತಾಶನೋದ್ಭವರುಚಿಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಕಿಮನ್ಯಾಶನೇ ..೧೩೦..

೧ – ಆಗ್ರಹ = ಪಕಡ; ಗ್ರಹಣ; ಲಗೇ ರಹನಾ ವಹ .

೨ – ವಿಗ್ರಹ = (೧) ರಾಗದ್ವೇಷಾದಿ ಕಲಹ; (೨) ಶರೀರ .

Page 188 of 388
PDF/HTML Page 215 of 415
single page version

ಮುಝಮೇಂ — ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ರ - ಚಿಂತಾಮಣಿಮೇಂ ನಿರನ್ತರ ಲಗಾ ಹೈ — ಉಸಮೇಂ ಆಶ್ಚರ್ಯ ನಹೀಂ ಹೈ, ಕಾರಣ ಕಿ

ಅಮೃತಭೋಜನಜನಿತ ಸ್ವಾದಕೋ ಜಾನಕರ ದೇವೋಂಕೋ ಅನ್ಯ ಭೋಜನಸೇ ಕ್ಯಾ ಪ್ರಯೋಜನ ಹೈ ? (ಜಿಸ ಪ್ರಕಾರ
ಅಮೃತಭೋಜನಕೇ ಸ್ವಾದಕೋ ಜಾನಕರ ದೇವೋಂಕಾ ಮನ ಅನ್ಯ ಭೋಜನಮೇಂ ನಹೀಂ ಲಗತಾ, ಉಸೀಪ್ರಕಾರ
ಜ್ಞಾನಾತ್ಮಕ ಸೌಖ್ಯಕೋ ಜಾನಕರ ಹಮಾರಾ ಮನ ಉಸ ಸೌಖ್ಯಕೇ ನಿಧಾನ ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ರ-ಚಿನ್ತಾಮಣಿಕೇ
ಅತಿರಿಕ್ತ ಅನ್ಯ ಕಹೀಂ ನಹೀಂ ಲಗತಾ .) .೧೩೦.

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ದ್ವನ್ದ್ವ ರಹಿತ, ಉಪದ್ರವ ರಹಿತ, ಉಪಮಾ ರಹಿತ, ನಿತ್ಯ, ನಿಜ ಆತ್ಮಾಸೇ

ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇವಾಲೇ, ಅನ್ಯ ದ್ರವ್ಯಕೀ ವಿಭಾವನಾಸೇ ( – ಅನ್ಯ ದ್ರವ್ಯೋಂ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ವಿಕಲ್ಪ ಕರನೇಸೇ)

ಉತ್ಪನ್ನ ನ ಹೋನೇವಾಲೇ — ಐಸೇ ಇಸ ನಿರ್ಮಲ ಸುಖಾಮೃತಕೋ ಪೀಕರ ( – ಉಸ ಸುಖಾಮೃತಕೇ ಸ್ವಾದಕೇ ಪಾಸ

ಸುಕೃತ ಭೀ ದುಃಖರೂಪ ಲಗನೇಸೇ), ಜೋ ಜೀವ ೧ಸುಕೃತಾತ್ಮಕ ಹೈ ವಹ ಅಬ ಇಸ ಸುಕೃತಕೋ

ಭೀ ಛೋಡಕರ ಅದ್ವಿತೀಯ ಅತುಲ ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ರ - ಚಿನ್ತಾಮಣಿಕೋ ಸ್ಫು ಟರೂಪಸೇ ( – ಪ್ರಗಟರೂಪಸೇ) ಪ್ರಾಪ್ತ

ಕರತಾ ಹೈ .೧೩೧.

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಗುರುಚರಣೋಂಕೇ ೨ಸಮರ್ಚನಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಹುಈ ನಿಜ ಮಹಿಮಾಕೋ ಜಾನನೇವಾಲಾ

ಕೌನ ವಿದ್ವಾನ ‘ಯಹ ಪರದ್ರವ್ಯ ಮೇರಾ ಹೈ’ ಐಸಾ ಕಹೇಗಾ ? ೧೩೨.

(ಶಾರ್ದೂಲವಿಕ್ರೀಡಿತ)

ನಿರ್ದ್ವನ್ದ್ವಂ ನಿರುಪದ್ರವಂ ನಿರುಪಮಂ ನಿತ್ಯಂ ನಿಜಾತ್ಮೋದ್ಭವಂ
ನಾನ್ಯದ್ರವ್ಯವಿಭಾವನೋದ್ಭವಮಿದಂ ಶರ್ಮಾಮೃತಂ ನಿರ್ಮಲಮ್ .

ಪೀತ್ವಾ ಯಃ ಸುಕೃತಾತ್ಮಕಃ ಸುಕೃತಮಪ್ಯೇತದ್ವಿಹಾಯಾಧುನಾ
ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಸ್ಫು ಟಮದ್ವಿತೀಯಮತುಲಂ ಚಿನ್ಮಾತ್ರಚಿಂತಾಮಣಿಮ್ ..೧೩೧..

(ಆರ್ಯಾ)

ಕೋ ನಾಮ ವಕ್ತಿ ವಿದ್ವಾನ್ ಮಮ ಚ ಪರದ್ರವ್ಯಮೇತದೇವ ಸ್ಯಾತ್ .

ನಿಜಮಹಿಮಾನಂ ಜಾನನ್ ಗುರುಚರಣಸಮರ್ಚ್ಚನಾಸಮುದ್ಭೂತಮ್ ..೧೩೨..

ಪಯಡಿಟ್ಠಿದಿಅಣುಭಾಗಪ್ಪದೇಸಬಂಧೇಹಿಂ ವಜ್ಜಿದೋ ಅಪ್ಪಾ .

ಸೋ ಹಂ ಇದಿ ಚಿಂತಿಜ್ಜೋ ತತ್ಥೇವ ಯ ಕುಣದಿ ಥಿರಭಾವಂ ..9೮..

೧ – ಸುಕೃತಾತ್ಮಕ = ಸುಕೃತವಾಲಾ; ಶುಭಕೃತ್ಯವಾಲಾ; ಪುಣ್ಯಕರ್ಮವಾಲಾ; ಶುಭ ಭಾವವಾಲಾ .

೨ – ಸಮರ್ಚನ = ಸಮ್ಯಕ್ ಅರ್ಚನ; ಸಮ್ಯಕ್ ಪೂಜನ; ಸಮ್ಯಕ್ ಭಕ್ತಿ .

ಜೋ ಪ್ರಕೃತಿ ಸ್ಥಿತಿ ಅನುಭಾಗ ಔರ ಪ್ರದೇಶ ಬಂಧವಿನ ಆತ್ಮಾ .

ಮೈಂ ಹೂಂ ವಹೀ, ಯೋಂ ಭಾವತಾ ಜ್ಞಾನೀ ಕರೇ ಸ್ಥಿರತಾ ವಹಾಂ ..೯೮..

Page 189 of 388
PDF/HTML Page 216 of 415
single page version

ಗಾಥಾ : ೯೮ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ :— [ಪ್ರಕೃತಿಸ್ಥಿತ್ಯನುಭಾಗಪ್ರದೇಶಬಂಧೈಃ ವಿವರ್ಜಿತಃ ]

ಪ್ರಕೃತಿಬನ್ಧ, ಸ್ಥಿತಿಬನ್ಧ, ಅನುಭಾಗಬನ್ಧ ಔರ ಪ್ರದೇಶಬನ್ಧ ರಹಿತ [ಆತ್ಮಾ ] ಜೋ ಆತ್ಮಾ [ಸಃ
ಅಹಮ್ ] ಸೋ ಮೈಂ ಹೂಂ — [ಇತಿ ] ಯೋಂ [ಚಿಂತಯನ್ ] ಚಿಂತವನ ಕರತಾ ಹುಆ, (ಜ್ಞಾನೀ) [ತತ್ರ ಏವ ಚ ]

ಉಸೀಮೇಂ [ಸ್ಥಿರಭಾವಂ ಕರೋತಿ ] ಸ್ಥಿರಭಾವ ಕರತಾ ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹಾಂ ( – ಇಸ ಗಾಥಾಮೇಂ), ಬನ್ಧರಹಿತ ಆತ್ಮಾ ಭಾನಾ ಚಾಹಿಯೇ — ಇಸ ಪ್ರಕಾರ

ಭವ್ಯಕೋ ಶಿಕ್ಷಾ ದೀ ಹೈ .

ಶುಭಾಶುಭ ಮನವಚನಕಾಯಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಕರ್ಮೋಂಸೇ ಪ್ರಕೃತಿಬನ್ಧ ಔರ ಪ್ರದೇಶಬನ್ಧ ಹೋತಾ ಹೈ; ಚಾರ

ಕಷಾಯೋಂಸೇ ಸ್ಥಿತಿಬನ್ಧ ಔರ ಅನುಭಾಗಬನ್ಧ ಹೋತಾ ಹೈ; ಇನ ಚಾರ ಬನ್ಧೋಂ ರಹಿತ ಸದಾ ನಿರುಪಾಧಿಸ್ವರೂಪ
ಜೋ ಆತ್ಮಾ ಸೋ ಮೈಂ ಹೂಂ — ಐಸೀ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೀಕೋ ನಿರನ್ತರ ಭಾವನಾ ಕರನೀ ಚಾಹಿಯೇ .

[ಅಬ ಇಸ ೯೮ ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ಲೋಕ

ಕಹತೇ ಹೈಂ : ]

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಜೋ ಮುಕ್ತಿಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಕಾ ಮೂಲ ಹೈ ಐಸೇ ಇಸ ನಿರುಪಮ,

ಸಹಜಪರಮಾನನ್ದವಾಲೇ ಚಿದ್ರೂಪಕೋ ( – ಚೈತನ್ಯಕೇ ಸ್ವರೂಪಕೋ) ಏಕಕೋ ಬುದ್ಧಿಮಾನ ಪುರುಷೋಂಕೋ ಸಮ್ಯಕ್

ಪ್ರಕಾರಸೇ ಗ್ರಹಣ ಕರನಾ ಯೋಗ್ಯ ಹೈ; ಇಸಲಿಯೇ, ಹೇ ಮಿತ್ರ ! ತೂ ಭೀ ಮೇರೇ ಉಪದೇಶಕೇ ಸಾರಕೋ ಸುನಕರ, ತುರನ್ತ
ಹೀ ಉಗ್ರರೂಪಸೇ ಇಸ ಚೈತನ್ಯಚಮತ್ಕಾರಮಾತ್ರಕೇ ಪ್ರತಿ ಅಪನೀ ವೃತ್ತಿ ಕರ .೧೩೩.

ಪ್ರಕೃತಿಸ್ಥಿತ್ಯನುಭಾಗಪ್ರದೇಶಬಂಧೈರ್ವಿವರ್ಜಿತ ಆತ್ಮಾ .

ಸೋಹಮಿತಿ ಚಿಂತಯನ್ ತತ್ರೈವ ಚ ಕರೋತಿ ಸ್ಥಿರಭಾವಮ್ ..9೮..

ಅತ್ರ ಬನ್ಧನಿರ್ಮುಕ್ತ ಮಾತ್ಮಾನಂ ಭಾವಯೇದಿತಿ ಭವ್ಯಸ್ಯ ಶಿಕ್ಷಣಮುಕ್ತ ಮ್ .

ಶುಭಾಶುಭಮನೋವಾಕ್ಕಾಯಕರ್ಮಭಿಃ ಪ್ರಕೃತಿಪ್ರದೇಶಬಂಧೌ ಸ್ಯಾತಾಮ್; ಚತುರ್ಭಿಃ ಕಷಾಯೈಃ

ಸ್ಥಿತ್ಯನುಭಾಗಬನ್ಧೌ ಸ್ತಃ; ಏಭಿಶ್ಚತುರ್ಭಿರ್ಬನ್ಧೈರ್ನಿರ್ಮುಕ್ತ : ಸದಾನಿರುಪಾಧಿಸ್ವರೂಪೋ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ಸೋಹಮಿತಿ
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಿನಾ ನಿರನ್ತರಂ ಭಾವನಾ ಕರ್ತವ್ಯೇತಿ .

(ಮಂದಾಕ್ರಾಂತಾ)

ಪ್ರೇಕ್ಷಾವದ್ಭಿಃ ಸಹಜಪರಮಾನಂದಚಿದ್ರೂಪಮೇಕಂ
ಸಂಗ್ರಾಹ್ಯಂ ತೈರ್ನಿರುಪಮಮಿದಂ ಮುಕ್ತಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಮೂಲಮ್ .

ತಸ್ಮಾದುಚ್ಚೈಸ್ತ್ವಮಪಿ ಚ ಸಖೇ ಮದ್ವಚಃಸಾರಮಸ್ಮಿನ್
ಶ್ರುತ್ವಾ ಶೀಘ್ರಂ ಕುರು ತವ ಮತಿಂ ಚಿಚ್ಚಮತ್ಕಾರಮಾತ್ರೇ ..೧೩೩..

Page 190 of 388
PDF/HTML Page 217 of 415
single page version

ಗಾಥಾ : ೯೯ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಮಮತ್ವಂ ] ಮೈಂ ಮಮತ್ವಕೋ [ಪರಿವರ್ಜಯಾಮಿ ] ಛೋಡತಾ ಹೂಂ

ಔರ [ನಿರ್ಮಮತ್ವಮ್ ] ನಿರ್ಮಮತ್ವಮೇಂ [ಉಪಸ್ಥಿತಃ ] ಸ್ಥಿತ ರಹತಾ ಹೂಂ; [ಆತ್ಮಾ ] ಆತ್ಮಾ [ಮೇ ] ಮೇರಾ
[ಆಲಮ್ಬನಂ ಚ ] ಆಲಮ್ಬನ ಹೈ [ಅವಶೇಷಂ ಚ ] ಔರ ಶೇಷ [ವಿಸೃಜಾಮಿ ] ಮೈಂ ಛೋಡತಾ ಹೂಂ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹಾಂ ಸಕಲ ವಿಭಾವಕೇ ಸನ್ನ್ಯಾಸಕೀ ( – ತ್ಯಾಗಕೀ) ವಿಧಿ ಕಹೀ ಹೈ .

ಸುನ್ದರ ಕಾಮಿನೀ, ೧ಕಾಂಚನ ಆದಿ ಸಮಸ್ತ ಪರದ್ರವ್ಯ - ಗುಣ - ಪರ್ಯಾಯೋಂಕೇ ಪ್ರತಿ ಮಮಕಾರಕೋ ಮೈಂ

ಛೋಡತಾ ಹೂಂ . ಪರಮೋಪೇಕ್ಷಾಲಕ್ಷಣಸೇ ಲಕ್ಷಿತ ೨ನಿರ್ಮಮಕಾರಾತ್ಮಕ ಆತ್ಮಾಮೇಂ ಸ್ಥಿತ ರಹಕರ ತಥಾ ಆತ್ಮಾಕಾ

ಅವಲಮ್ಬನ ಲೇಕರ, ೩ಸಂಸೃತಿರೂಪೀ ಸ್ತ್ರೀಕೇ ಸಂಭೋಗಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಸುಖ-ದುಃಖಾದಿ ಅನೇಕ ವಿಭಾವರೂಪ

ಪರಿಣತಿಕೋ ಮೈಂ ಪರಿಹರತಾ ಹೂಂ .

ಇಸೀಪ್ರಕಾರ (ಆಚಾರ್ಯದೇವ) ಶ್ರೀಮದ್ ಅಮೃತಚನ್ದ್ರಸೂರಿನೇ (ಶ್ರೀ ಸಮಯಸಾರಕೀ ಆತ್ಮಖ್ಯಾತಿ

ನಾಮಕ ಟೀಕಾಮೇಂ ೧೦೪ವೇಂ ಶ್ಲೋಕ ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

ಮಮತ್ತಿಂ ಪರಿವಜ್ಜಾಮಿ ಣಿಮ್ಮಮತ್ತಿಮುವಟ್ಠಿದೋ .

ಆಲಂಬಣಂ ಚ ಮೇ ಆದಾ ಅವಸೇಸಂ ಚ ವೋಸರೇ ..9 9..

ಮಮತ್ವಂ ಪರಿವರ್ಜಯಾಮಿ ನಿರ್ಮಮತ್ವಮುಪಸ್ಥಿತಃ .

ಆಲಮ್ಬನಂ ಚ ಮೇ ಆತ್ಮಾ ಅವಶೇಷಂ ಚ ವಿಸೃಜಾಮಿ ..9 9..

ಅತ್ರ ಸಕಲವಿಭಾವಸಂನ್ಯಾಸವಿಧಿಃ ಪ್ರೋಕ್ತ : .

ಕಮನೀಯಕಾಮಿನೀಕಾಂಚನಪ್ರಭೃತಿಸಮಸ್ತಪರದ್ರವ್ಯಗುಣಪರ್ಯಾಯೇಷು ಮಮಕಾರಂ ಸಂತ್ಯಜಾಮಿ . ಪರಮೋ-

ಪೇಕ್ಷಾಲಕ್ಷಣಲಕ್ಷಿತೇ ನಿರ್ಮಮಕಾರಾತ್ಮನಿ ಆತ್ಮನಿ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ಹ್ಯಾತ್ಮಾನಮವಲಮ್ಬ್ಯ ಚ ಸಂಸೃತಿ-
ಪುರಂಧ್ರಿಕಾಸಂಭೋಗಸಂಭವಸುಖದುಃಖಾದ್ಯನೇಕವಿಭಾವಪರಿಣತಿಂ ಪರಿಹರಾಮಿ .

ತಥಾ ಚೋಕ್ತಂ ಶ್ರೀಮದಮೃತಚಂದ್ರಸೂರಿಭಿಃ —

೧ – ಕಾಂಚನ = ಸುವರ್ಣ; ಧನ .

೨ – ನಿರ್ಮಮಕಾರಾತ್ಮಕ = ನಿರ್ಮಮತ್ವಮಯ; ನಿರ್ಮಮತ್ವಸ್ವರೂಪ . (ನಿರ್ಮಮತ್ವಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಪರಮ ಉಪೇಕ್ಷಾ ಹೈ .)

೩ – ಸಂಸೃತಿ = ಸಂಸಾರ .

ಮೈಂ ತ್ಯಾಗ ಮಮತಾ, ನಿರ್ಮಮತ್ವ ಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಸ್ಥಿತಿ ಕರ ರಹಾ .

ಅವಲಮ್ಬ ಮೇರಾ ಆತ್ಮಾ, ಅವಶೇಷ ವಾರಣ ಕರ ರಹಾ ..೯೯..

Page 191 of 388
PDF/HTML Page 218 of 415
single page version

‘‘[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಶುಭ ಆಚರಣರೂಪ ಕರ್ಮ ಔರ ಅಶುಭ ಆಚರಣರೂಪ ಕರ್ಮ — ಐಸೇ

ಸಮಸ್ತ ಕರ್ಮೋಂಕಾ ನಿಷೇಧ ಕಿಯಾ ಜಾನೇ ಪರ ಔರ ಇಸಪ್ರಕಾರ ನಿಷ್ಕರ್ಮ ಅವಸ್ಥಾ ವರ್ತನೇ ಪರ, ಮುನಿ ಕಹೀಂ
ಅಶರಣ ನಹೀಂ ಹೈ; (ಕಾರಣ ಕಿ) ಜಬ ನಿಷ್ಕರ್ಮ ಅವಸ್ಥಾ (ನಿವೃತ್ತಿ-ಅವಸ್ಥಾ) ವರ್ತತೀ ಹೈ ತಬ
ಜ್ಞಾನಮೇಂ ಆಚರಣ ಕರತಾ ಹುಆ — ರಮಣ ಕರತಾ ಹುಆ — ಪರಿಣಮನ ಕರತಾ ಹುಆ ಜ್ಞಾನ ಹೀ ಉನ

ಮುನಿಯೋಂಕೋ ಶರಣ ಹೈ; ವೇ ಉಸ ಜ್ಞಾನಮೇಂ ಲೀನ ಹೋತೇ ಹುಏ ಪರಮ ಅಮೃತಕಾ ಸ್ವಯಂ ಅನುಭವನ ಕರತೇ ಹೈಂ —

ಆಸ್ವಾದನ ಕರತೇ ಹೈಂ .’’

ಔರ (ಇಸ ೯೯ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ಲೋಕ

ಕಹತೇ ಹೈಂ ) : —

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಮನ - ವಚನ - ಕಾಯಾ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಔರ ಸಮಸ್ತ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ

ಇಚ್ಛಾಕಾ ಜಿಸನೇ ❃ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಿಯಾ ಹೈ ಐಸಾ ಮೈಂ ಅಬ ಭವಸಾಗರಮೇಂ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇವಾಲೇ ಮೋಹರೂಪೀ

ಜಲಚರ ಪ್ರಾಣಿಯೋಂಕೇ ಸಮೂಹಕೋ ತಥಾ ಕನಕ ಔರ ಯುವತೀಕೀ ವಾಂಛಾಕೋ ಅತಿಪ್ರಬಲ - ವಿಶುದ್ಧ -

ಧ್ಯಾನಮಯೀ ಸರ್ವ ಶಕ್ತಿಸೇ ಛೋಡತಾ ಹೂಂ .೧೩೪.

(ಶಿಖರಿಣೀ)

‘‘ನಿಷಿದ್ಧೇ ಸರ್ವಸ್ಮಿನ್ ಸುಕೃತದುರಿತೇ ಕರ್ಮಣಿ ಕಿಲ
ಪ್ರವೃತ್ತೇ ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯೇ ನ ಖಲು ಮುನಯಃ ಸಂತ್ಯಶರಣಾಃ .

ತದಾ ಜ್ಞಾನೇ ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರತಿಚರಿತಮೇಷಾಂ ಹಿ ಶರಣಂ
ಸ್ವಯಂ ವಿಂದಂತ್ಯೇತೇ ಪರಮಮಮೃತಂ ತತ್ರ ನಿರತಾಃ ..’’

ತಥಾ ಹಿ —

(ಮಾಲಿನೀ)

ಅಥ ನಿಯತಮನೋವಾಕ್ಕಾಯಕೃತ್ಸ್ನೇನ್ದ್ರಿಯೇಚ್ಛೋ
ಭವವನಧಿಸಮುತ್ಥಂ ಮೋಹಯಾದಃಸಮೂಹಮ್ .

ಕನಕಯುವತಿವಾಂಚ್ಛಾಮಪ್ಯಹಂ ಸರ್ವಶಕ್ತ್ಯಾ
ಪ್ರಬಲತರವಿಶುದ್ಧಧ್ಯಾನಮಯ್ಯಾ ತ್ಯಜಾಮಿ ..೧೩೪..

❃ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕರನಾ = ಸಂಯಮನ ಕರನಾ; ಅನ್ಕು ಶಮೇಂ ಲೇನಾ .

Page 192 of 388
PDF/HTML Page 219 of 415
single page version

ಗಾಥಾ : ೧೦೦ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಖಲು ] ವಾಸ್ತವಮೇಂ [ಮಮ ಜ್ಞಾನೇ ] ಮೇರೇ ಜ್ಞಾನಮೇಂ

[ಆತ್ಮಾ ] ಆತ್ಮಾ ಹೈ, [ಮೇ ದರ್ಶನೇ ] ಮೇರೇ ದರ್ಶನಮೇಂ [ಚ ] ತಥಾ [ಚರಿತ್ರೇ ] ಚಾರಿತ್ರಮೇಂ [ಆತ್ಮಾ ]
ಆತ್ಮಾ ಹೈ, [ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನೇ ] ಮೇರೇ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಮೇಂ [ಆತ್ಮಾ ] ಆತ್ಮಾ ಹೈ, [ಮೇ ಸಂವರೇ ಯೋಗೇ ] ಮೇರೇ ಸಂವರಮೇಂ
ತಥಾ ಯೋಗಮೇಂ ( – ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಮೇಂ) [ಆತ್ಮಾ ] ಆತ್ಮಾ ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹಾಂ ( – ಇಸ ಗಾಥಾಮೇಂ), ಸರ್ವತ್ರ ಆತ್ಮಾ ಉಪಾದೇಯ ( – ಗ್ರಹಣ ಕರನೇ ಯೋಗ್ಯ) ಹೈ

ಐಸಾ ಕಹಾ ಹೈ .

ಆತ್ಮಾ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಅನಾದಿ - ಅನನ್ತ, ಅಮೂರ್ತ, ಅತೀನ್ದ್ರಿಯಸ್ವಭಾವವಾಲಾ, ಶುದ್ಧ, ಸಹಜ -

ಸೌಖ್ಯಾತ್ಮಕ ಹೈ . ಸಹಜ ಶುದ್ಧ ಜ್ಞಾನಚೇತನಾರೂಪಸೇ ಪರಿಣಮಿತ ಜೋ ಮೈಂ ಉಸಕೇ (ಅರ್ಥಾತ್ ಮೇರೇ)

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಮೇಂ ಸಚಮುಚ ವಹ (ಆತ್ಮಾ) ಹೈ; ಪೂಜಿತ ಪರಮ ಪಂಚಮಗತಿಕೀ ಪ್ರಾಪ್ತಿಕೇ ಹೇತುಭೂತ
ಪಂಚಮಭಾವಕೀ ಭಾವನಾರೂಪಸೇ ಪರಿಣಮಿತ ಜೋ ಮೈಂ ಉಸಕೇ ಸಹಜ ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನವಿಷಯಮೇಂ (ಅರ್ಥಾತ್ ಮೇರೇ
ಸಹಜ ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನಮೇಂ) ವಹ (ಆತ್ಮಾ) ಹೈ; ಸಾಕ್ಷಾತ್ ನಿರ್ವಾಣಪ್ರಾಪ್ತಿಕೇ ಉಪಾಯಭೂತ, ನಿಜ ಸ್ವರೂಪಮೇಂ
ಅವಿಚಲ ಸ್ಥಿತಿರೂಪ ಸಹಜಪರಮಚಾರಿತ್ರಪರಿಣತಿವಾಲಾ ಜೋ ಮೈಂ ಉಸಕೇ (ಅರ್ಥಾತ್ ಮೇರೇ) ಸಹಜ ಚಾರಿತ್ರಮೇಂ

ಆದಾ ಖು ಮಜ್ಝ ಣಾಣೇ ಆದಾ ಮೇ ದಂಸಣೇ ಚರಿತ್ತೇ ಯ .

ಆದಾ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಣೇ ಆದಾ ಮೇ ಸಂವರೇ ಜೋಗೇ ..೧೦೦..

ಆತ್ಮಾ ಖಲು ಮಮ ಜ್ಞಾನೇ ಆತ್ಮಾ ಮೇ ದರ್ಶನೇ ಚರಿತ್ರೇ ಚ .

ಆತ್ಮಾ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನೇ ಆತ್ಮಾ ಮೇ ಸಂವರೇ ಯೋಗೇ ..೧೦೦..

ಅತ್ರ ಸರ್ವತ್ರಾತ್ಮೋಪಾದೇಯ ಇತ್ಯುಕ್ತ : .

ಅನಾದ್ಯನಿಧನಾಮೂರ್ತಾತೀನ್ದ್ರಿಯಸ್ವಭಾವಶುದ್ಧಸಹಜಸೌಖ್ಯಾತ್ಮಾ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ . ಸ ಖಲು ಸಹಜ-

ಶುದ್ಧಜ್ಞಾನಚೇತನಾಪರಿಣತಸ್ಯ ಮಮ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೇ ಚ, ಸ ಚ ಪ್ರಾಂಚಿತಪರಮಪಂಚಮಗತಿಪ್ರಾಪ್ತಿಹೇತುಭೂತಪಂಚಮ-
ಭಾವಭಾವನಾಪರಿಣತಸ್ಯ ಮಮ ಸಹಜಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನವಿಷಯೇ ಚ, ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಿರ್ವಾಣಪ್ರಾಪ್ತ್ಯುಪಾಯಸ್ವಸ್ವರೂಪಾವಿಚಲ-
ಸ್ಥಿತಿರೂಪಸಹಜಪರಮಚಾರಿತ್ರಪರಿಣತೇರ್ಮಮ ಸಹಜಚಾರಿತ್ರೇಽಪಿ ಸ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಸದಾ ಸಂನಿಹಿತಶ್ಚ, ಸ ಚಾತ್ಮಾ
ಸದಾಸನ್ನಸ್ಥಃ ಶುಭಾಶುಭಪುಣ್ಯಪಾಪಸುಖದುಃಖಾನಾಂ ಷಣ್ಣಾಂ ಸಕಲಸಂನ್ಯಾಸಾತ್ಮಕನಿಶ್ಚಯಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನೇ ಚ

ಮಮ ಜ್ಞಾನಮೇಂ ಹೈ ಆತಮಾ, ದರ್ಶನ ಚರಿತಮೇಂ ಆತಮಾ .

ಹೈ ಔರ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ, ಸಂವರ, ಯೋಗಮೇಂ ಭೀ ಆತಮಾ ..೧೦೦..

Page 193 of 388
PDF/HTML Page 220 of 415
single page version

ಭೀ ವಹ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಸದಾ ಸಂನಿಹಿತ ( – ನಿಕಟ) ಹೈ; ಭೇದವಿಜ್ಞಾನೀ, ಪರದ್ರವ್ಯಸೇ ಪರಾಙ್ಮುಖ ತಥಾ

ಪಂಚೇನ್ದ್ರಿಯಕೇ ವಿಸ್ತಾರ ರಹಿತ ದೇಹಮಾತ್ರಪರಿಗ್ರಹವಾಲಾ ಜೋ ಮೈಂ ಉಸಕೇ ನಿಶ್ಚಯಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಮೇಂ — ಕಿ ಜೋ

(ನಿಶ್ಚಯಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ) ಶುಭ, ಅಶುಭ, ಪುಣ್ಯ, ಪಾಪ, ಸುಖ ಔರ ದುಃಖ ಇನ ಛಹಕೇ
ಸಕಲಸಂನ್ಯಾಸಸ್ವರೂಪ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಇನ ಛಹ ವಸ್ತುಓಂಕೇ ಸಮ್ಪೂರ್ಣ ತ್ಯಾಗಸ್ವರೂಪ ಹೈ ) ಉಸಮೇಂ — ವಹ

ಆತ್ಮಾ ಸದಾ ಆಸನ್ನ ( – ನಿಕಟ) ವಿದ್ಯಮಾನ ಹೈ; ಸಹಜ ವೈರಾಗ್ಯರೂಪೀ ಮಹಲಕೇ ಶಿಖರಕಾ

ಶಿಖಾಮಣಿ, ಸ್ವರೂಪಗುಪ್ತ ಔರ ಪಾಪರೂಪೀ ಅಟವೀಕೋ ಜಲಾನೇಕೇ ಲಿಯೇ ಪಾವಕ ಸಮಾನ ಜೋ ಮೈಂ ಉಸಕೇ
ಶುಭಾಶುಭಸಂವರಮೇಂ (ವಹ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಹೈ ), ತಥಾ ಅಶುಭೋಪಯೋಗಸೇ ಪರಾಙ್ಮುಖ, ಶುಭೋಪಯೋಗಕೇ ಪ್ರತಿ ಭೀ
ಉದಾಸೀನತಾವಾಲಾ ಔರ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಕೇ ಸಮ್ಮುಖ ಜೋ ಮೈಂ — ಪರಮಾಗಮರೂಪೀ ಪುಷ್ಪರಸ ಜಿಸಕೇ

ಮುಖಸೇ ಝರತಾ ಹೈ ಐಸಾ ಪದ್ಮಪ್ರಭ — ಉಸಕೇ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಮೇಂ ಭೀ ವಹ ಪರಮಾತ್ಮಾ ವಿದ್ಯಮಾನ ಹೈ ಕಾರಣ

ಕಿ ವಹ (ಪರಮಾತ್ಮಾ) ಸನಾತನ ಸ್ವಭಾವವಾಲಾ ಹೈ .

ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ಏಕತ್ವಸಪ್ತತಿಮೇಂ ( – ಶ್ರೀ ಪದ್ಮನನ್ದಿ-ಆಚಾರ್ಯವರಕೃತ ಪದ್ಮನನ್ದಿಪಞ್ಚವಿಂಶತಿಕಾಕೇ

ಏಕತ್ವಸಪ್ತತಿ ನಾಮಕ ಅಧಿಕಾರಮೇಂ ೩೯, ೪೦ ತಥಾ ೪೧ವೇಂ ಶ್ಲೋಕ ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

‘‘[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ವಹೀ ಏಕ ( – ವಹ ಚೈತನ್ಯಜ್ಯೋತಿ ಹೀ ಏಕ) ಪರಮ ಜ್ಞಾನ ಹೈ, ವಹೀ

ಏಕ ಪವಿತ್ರ ದರ್ಶನ ಹೈ, ವಹೀ ಏಕ ಚಾರಿತ್ರ ಹೈ ತಥಾ ವಹೀ ಏಕ ನಿರ್ಮಲ ತಪ ಹೈ .

[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — ] ಸತ್ಪುರುಷೋಂಕೋ ವಹೀ ಏಕ ನಮಸ್ಕಾರಯೋಗ್ಯ ಹೈ, ವಹೀ ಏಕ ಮಂಗಲ ಹೈ,

ವಹೀ ಏಕ ಉತ್ತಮ ಹೈ ತಥಾ ವಹೀ ಏಕ ಶರಣ ಹೈ .

ಮಮ ಭೇದವಿಜ್ಞಾನಿನಃ ಪರದ್ರವ್ಯಪರಾಙ್ಮುಖಸ್ಯ ಪಂಚೇನ್ದ್ರಿಯಪ್ರಸರವರ್ಜಿತಗಾತ್ರಮಾತ್ರಪರಿಗ್ರಹಸ್ಯ, ಮಮ ಸಹಜ-
ವೈರಾಗ್ಯಪ್ರಾಸಾದಶಿಖರಶಿಖಾಮಣೇಃ ಸ್ವರೂಪಗುಪ್ತಸ್ಯ ಪಾಪಾಟವೀಪಾವಕಸ್ಯ ಶುಭಾಶುಭಸಂವರಯೋಶ್ಚ, ಅಶುಭೋಪ-
ಯೋಗಪರಾಙ್ಮುಖಸ್ಯ ಶುಭೋಪಯೋಗೇಽಪ್ಯುದಾಸೀನಪರಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಛುದ್ಧೋಪಯೋಗಾಭಿಮುಖಸ್ಯ ಮಮ ಪರಮಾಗಮಮಕರಂದ-
ನಿಷ್ಯನ್ದಿಮುಖಪದ್ಮಪ್ರಭಸ್ಯ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗೇಽಪಿ ಚ ಸ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಸನಾತನಸ್ವಭಾವತ್ವಾತ್ತಿಷ್ಠತಿ .

ತಥಾ ಚೋಕ್ತ ಮೇಕತ್ವಸಪ್ತತೌ —

(ಅನುಷ್ಟುಭ್)

‘‘ತದೇಕಂ ಪರಮಂ ಜ್ಞಾನಂ ತದೇಕಂ ಶುಚಿ ದರ್ಶನಮ್ .

ಚಾರಿತ್ರಂ ಚ ತದೇಕಂ ಸ್ಯಾತ್ ತದೇಕಂ ನಿರ್ಮಲಂ ತಪಃ ..

(ಅನುಷ್ಟುಭ್)

ನಮಸ್ಯಂ ಚ ತದೇವೈಕಂ ತದೇವೈಕಂ ಚ ಮಂಗಲಮ್ .

ಉತ್ತಮಂ ಚ ತದೇವೈಕಂ ತದೇವ ಶರಣಂ ಸತಾಮ್ ..

< Previous Page Next Page >