Niyamsar-Hindi (Kannada transliteration). Gatha: 25-36.

Page 54 of 388
PDF/HTML Page 81 of 415
single page version

ರಾಗಾದಿಪುದ್ಗಲವಿಕಾರವಿರುದ್ಧಶುದ್ಧ-
ಚೈತನ್ಯಧಾತುಮಯಮೂರ್ತಿರಯಂ ಚ ಜೀವಃ ..’’

ತಥಾ ಹಿ —

(ಮಾಲಿನೀ)

ಇತಿ ವಿವಿಧವಿಕಲ್ಪೇ ಪುದ್ಗಲೇ ದ್ರಶ್ಯಮಾನೇ

ನ ಚ ಕುರು ರತಿಭಾವಂ ಭವ್ಯಶಾರ್ದೂಲ ತಸ್ಮಿನ್ .

ಕುರು ರತಿಮತುಲಾಂ ತ್ವಂ ಚಿಚ್ಚಮತ್ಕಾರಮಾತ್ರೇ
ಭವಸಿ ಹಿ ಪರಮಶ್ರೀಕಾಮಿನೀಕಾಮರೂಪಃ ..೩೮..

ಧಾಉಚಉಕ್ಕಸ್ಸ ಪುಣೋ ಜಂ ಹೇಊ ಕಾರಣಂ ತಿ ತಂ ಣೇಯೋ .

ಖಂಧಾಣಂ ಅವಸಾಣಂ ಣಾದವ್ವೋ ಕಜ್ಜಪರಮಾಣೂ ..೨೫..

ಧಾತುಚತುಷ್ಕಸ್ಯ ಪುನಃ ಯೋ ಹೇತುಃ ಕಾರಣಮಿತಿ ಸ ಜ್ಞೇಯಃ .

ಸ್ಕನ್ಧಾನಾಮವಸಾನೋ ಜ್ಞಾತವ್ಯಃ ಕಾರ್ಯಪರಮಾಣುಃ ..೨೫..

ಪ್ರಕಾರಕಾ ದಿಖಾಈ ದೇತಾ ಹೈ, ಜೀವ ತೋ ಅನೇಕ ಪ್ರಕಾರಕಾ ಹೈ ನಹೀಂ;) ಔರ ಯಹ ಜೀವ ತೋ ರಾಗಾದಿಕ
ಪುದ್ಗಲವಿಕಾರೋಂಸೇ ವಿಲಕ್ಷಣ, ಶುದ್ಧ ಚೈತನ್ಯಧಾತುಮಯ ಮೂರ್ತಿ ಹೈ .’’

ಔರ (ಇನ ಗಾಥಾಓಂಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ರೀ

ಪದ್ಮಪ್ರಭಮಲಧಾರಿದೇವ ವಿವಿಧ ಪ್ರಕಾರಕೇ ಪುದ್ಗಲೋಂಮೇಂ ರತಿ ನ ಕರಕೇ ಚೈತನ್ಯಚಮತ್ಕಾರಮಾತ್ರ ಆತ್ಮಾಮೇಂ ರತಿ
ಕರನಾ ಐಸಾ ಶ್ಲೋಕ ದ್ವಾರಾ ಕಹತೇ ಹೈಂ ) : —

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಇಸಪ್ರಕಾರ ವಿವಿಧ ಭೇದೋಂವಾಲಾ ಪುದ್ಗಲ ದಿಖಾಈ ದೇನೇ ಪರ, ಹೇ ಭವ್ಯಶಾರ್ದೂಲ !

(ಭವ್ಯೋತ್ತಮ !) ತೂ ಉಸಮೇಂ ರತಿಭಾವ ನ ಕರ . ಚೈತನ್ಯಚಮತ್ಕಾರಮಾತ್ರಮೇಂ (ಅರ್ಥಾತ್ ಚೈತನ್ಯಚಮತ್ಕಾರಮಾತ್ರ

ಆತ್ಮಾಮೇಂ) ತೂ ಅತುಲ ರತಿ ಕರ ಕಿ ಜಿಸಸೇ ತೂ ಪರಮಶ್ರೀರೂಪೀ ಕಾಮಿನೀಕಾ ವಲ್ಲಭ ಹೋಗಾ .೩೮.

ಗಾಥಾ : ೨೫ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಪುನಃ ] ಫಿ ರ [ಯಃ ] ಜೋ [ಧಾತುಚತುಷ್ಕಸ್ಯ ] (ಪೃಥ್ವೀ,

ಜಲ, ತೇಜ ಔರ ವಾಯು — ಇನ) ಚಾರ ಧಾತುಓಂಕಾ [ಹೇತುಃ ] ಹೇತು ಹೈ, [ಸಃ ] ವಹ [ಕಾರಣಮ್ ಇತಿ

ಜ್ಞೇಯಃ ] ಕಾರಣಪರಮಾಣು ಜಾನನಾ; [ಸ್ಕನ್ಧಾನಾಮ್ ] ಸ್ಕನ್ಧೋಂಕೇ [ಅವಸಾನಃ ] ಅವಸಾನಕೋ ( – ಪೃಥಕ್

ಜೋ ಹೇತು ಧಾತು ಚತುಷ್ಕಕಾ ಕಾರಣ - ಅಣು ವಿಖ್ಯಾತ ಹೈ .

ಅರು ಸ್ಕನ್ಧಕೇ ಅವಸಾನಮೇಂ ಕಾರ್ಯಾಣು ಹೋತಾ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೈ ..೨೫..

Page 55 of 388
PDF/HTML Page 82 of 415
single page version

ಕಾರಣಕಾರ್ಯಪರಮಾಣುದ್ರವ್ಯಸ್ವರೂಪಾಖ್ಯಾನಮೇತತ್ .

ಪೃಥಿವ್ಯಪ್ತೇಜೋವಾಯವೋ ಧಾತವಶ್ಚತ್ವಾರಃ; ತೇಷಾಂ ಯೋ ಹೇತುಃ ಸ ಕಾರಣಪರಮಾಣುಃ . ಸ ಏವ ಜಘನ್ಯ-

ಪರಮಾಣುಃ ಸ್ನಿಗ್ಧರೂಕ್ಷಗುಣಾನಾಮಾನನ್ತ್ಯಾಭಾವಾತ್ ಸಮವಿಷಮಬಂಧಯೋರಯೋಗ್ಯ ಇತ್ಯರ್ಥಃ . ಸ್ನಿಗ್ಧರೂಕ್ಷಗುಣಾ-

ನಾಮನನ್ತತ್ವಸ್ಯೋಪರಿ ದ್ವಾಭ್ಯಾಮ್ ಚತುರ್ಭಿಃ ಸಮಬನ್ಧಃ ತ್ರಿಭಿಃ ಪಞ್ಚಭಿರ್ವಿಷಮಬನ್ಧಃ . ಅಯಮುತ್ಕೃಷ್ಟ-

ಪರಮಾಣುಃ . ಗಲತಾಂ ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯಾಣಾಮ್ ಅನ್ತೋಽವಸಾನಸ್ತಸ್ಮಿನ್ ಸ್ಥಿತೋ ಯಃ ಸ ಕಾರ್ಯಪರಮಾಣುಃ .

ಅಣವಶ್ಚತುರ್ಭೇದಾಃ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಜಘನ್ಯೋತ್ಕೃಷ್ಟಭೇದೈಃ . ತಸ್ಯ ಪರಮಾಣುದ್ರವ್ಯಸ್ಯ ಸ್ವರೂಪಸ್ಥಿತತ್ವಾತ್

ವಿಭಾವಾಭಾವಾತ್ ಪರಮಸ್ವಭಾವ ಇತಿ .

ತಥಾ ಚೋಕ್ತಂ ಪ್ರವಚನಸಾರೇ —

ಹುಏ ಅವಿಭಾಗೀ ಅನ್ತಿಮ ಅಂಶಕೋ) [ಕಾರ್ಯಪರಮಾಣುಃ ] ಕಾರ್ಯಪರಮಾಣು [ಜ್ಞಾತವ್ಯ: ] ಜಾನನಾ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹ, ಕಾರಣಪರಮಾಣುದ್ರವ್ಯ ಔರ ಕಾರ್ಯಪರಮಾಣುದ್ರವ್ಯಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ಕಥನ ಹೈ .

ಪೃಥ್ವೀ, ಜಲ, ತೇಜ ಔರ ವಾಯು ಯಹ ಚಾರ ಧಾತುಏಂ ಹೈಂ; ಉನಕಾ ಜೋ ಹೇತು ಹೈ ವಹ ಕಾರಣಪರಮಾಣು

ಹೈ . ವಹೀ (ಪರಮಾಣು), ಏಕ ಗುಣ ಸ್ನಿಗ್ಧತಾ ಯಾ ರೂಕ್ಷತಾ ಹೋನೇಸೇ, ಸಮ ಯಾ ವಿಷಮ ಬನ್ಧಕೇ ಅಯೋಗ್ಯ

ಐಸಾ ಜಘನ್ಯ ಪರಮಾಣು ಹೈ — ಐಸಾ ಅರ್ಥ ಹೈ . ಏಕ ಗುಣ ಸ್ನಿಗ್ಧತಾ ಯಾ ರೂಕ್ಷತಾಕೇ ಊ ಪರ, ದೋ

ಗುಣವಾಲೇಕಾ ಔರ ಚಾರ ಗುಣವಾಲೇಕಾ ❃ಸಮಬನ್ಧ ಹೋತಾ ಹೈ ತಥಾ ತೀನ ಗುಣವಾಲೇಕಾ ಔರ ಪಾಂಚ

ಗುಣವಾಲೇಕಾ ❃ವಿಷಮಬನ್ಧ ಹೋತಾ ಹೈ, — ಯಹ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಪರಮಾಣು ಹೈ . ಗಲತೇ ಅರ್ಥಾತ್ ಪೃಥಕ್ ಹೋತೇ

ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯೋಂಕೇ ಅನ್ತಮೇಂ — ಅವಸಾನಮೇಂ (ಅನ್ತಿಮ ದಶಾಮೇಂ) ಸ್ಥಿತ ವಹ ಕಾರ್ಯಪರಮಾಣು ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್

ಸ್ಕನ್ಧ ಖಣ್ಡಿತ ಹೋತೇ - ಹೋತೇ ಜೋ ಛೋಟೇಸೇ ಛೋಟಾ ಅವಿಭಾಗ ಭಾಗ ರಹತಾ ಹೈ ವಹ ಕಾರ್ಯಪರಮಾಣು ಹೈ ) .

(ಇಸಪ್ರಕಾರ) ಅಣುಓಂಕೇ ( – ಪರಮಾಣುಓಂಕೇ) ಚಾರ ಭೇದ ಹೈಂ : ಕಾರ್ಯ, ಕಾರಣ, ಜಘನ್ಯ ಔರ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ .

ವಹ ಪರಮಾಣುದ್ರವ್ಯ ಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಸ್ಥಿತ ಹೋನೇಸೇ ಉಸೇ ವಿಭಾವಕಾ ಅಭಾವ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ (ಉಸೇ) ಪರಮ
ಸ್ವಭಾವ ಹೈ .

ಇಸೀಪ್ರಕಾರ (ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವಪ್ರಣೀತ) ಶ್ರೀ ಪ್ರವಚನಸಾರಮೇಂ (೧೬೫ವೀಂ ತಥಾ

೧೬೬ವೀಂ ಗಾಥಾ ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

❃ಸಮಬನ್ಧ ಅರ್ಥಾತ್ ಸಮ ಸಂಖ್ಯಾಕೇ ಗುಣವಾಲೇ ಪರಮಾಣುಓಂಕಾ ಬನ್ಧ ಔರ ವಿಷಮಬನ್ಧ ಅರ್ಥಾತ್ ವಿಷಮ ಸಂಖ್ಯಾಕೇ ಗುಣವಾಲೇ
ಪರಮಾಣುಓಂಕಾ ಬನ್ಧ . ಯಹಾಂ (ಟೀಕಾಮೇಂ) ಸಮಬನ್ಧ ಔರ ವಿಷಮಬನ್ಧಕಾ ಏಕ – ಏಕ ಉದಾಹರಣ ದಿಯಾ ಹೈ ತದನುಸಾರ

ಸಮಸ್ತ ಸಮಬನ್ಧ ಔರ ವಿಷಮಬನ್ಧ ಸಮಝ ಲೇನಾ .

Page 56 of 388
PDF/HTML Page 83 of 415
single page version

‘‘ಣಿದ್ಧಾ ವಾ ಲುಕ್ಖಾ ವಾ ಅಣುಪರಿಣಾಮಾ ಸಮಾ ವ ವಿಸಮಾ ವಾ .

ಸಮದೋ ದುರಾಧಿಗಾ ಜದಿ ಬಜ್ಝಂತಿ ಹಿ ಆದಿಪರಿಹೀಣಾ ..

ಣಿದ್ಧತ್ತಣೇಣ ದುಗುಣೋ ಚದುಗುಣಣಿದ್ಧೇಣ ಬಂಧಮಣುಭವದಿ .

ಲುಕ್ಖೇಣ ವಾ ತಿಗುಣಿದೋ ಅಣು ಬಜ್ಝದಿ ಪಂಚಗುಣಜುತ್ತೋ ..’’

ತಥಾ ಹಿ —

(ಅನುಷ್ಟುಭ್)

ಸ್ಕನ್ಧೈಸ್ತೈಃ ಷಟ್ಪ್ರಕಾರೈಃ ಕಿಂ ಚತುರ್ಭಿರಣುಭಿರ್ಮಮ .

ಆತ್ಮಾನಮಕ್ಷಯಂ ಶುದ್ಧಂ ಭಾವಯಾಮಿ ಮುಹುರ್ಮುಹುಃ ..೩9..

ಅತ್ತಾದಿ ಅತ್ತಮಜ್ಝಂ ಅತ್ತಂತಂ ಣೇವ ಇಂದಿಯಗ್ಗೇಜ್ಝಂ .

ಅವಿಭಾಗೀ ಜಂ ದವ್ವಂ ಪರಮಾಣೂ ತಂ ವಿಯಾಣಾಹಿ ..೨೬..

ಆತ್ಮಾದ್ಯಾತ್ಮಮಧ್ಯಮಾತ್ಮಾನ್ತಂ ನೈವೇನ್ದ್ರಿಯೈರ್ಗ್ರಾಹ್ಯಮ್ .

ಅವಿಭಾಗಿ ಯದ್ದ್ರವ್ಯಂ ಪರಮಾಣುಂ ತದ್ ವಿಜಾನೀಹಿ ..೨೬..

‘‘[ಗಾಥಾರ್ಥಃ — ] ಪರಮಾಣು – ಪರಿಣಾಮ, ಸ್ನಿಗ್ಧ ಹೋಂ ಯಾ ರೂಕ್ಷ ಹೋಂ, ಸಮ ಅಂಶವಾಲೇ ಹೋಂ ಯಾ

ವಿಷಮ ಅಂಶವಾಲೇ ಹೋಂ, ಯದಿ ಸಮಾನಸೇ ದೋ ಅಧಿಕ ಅಂಶವಾಲೇ ಹೋಂ ತೋ ಬಂಧತೇ ಹೈಂ; ಜಘನ್ಯ ಅಂಶವಾಲಾ
ನಹೀಂ ಬಂಧತಾ .

ಸ್ನಿಗ್ಧರೂಪಸೇ ದೋ ಅಂಶವಾಲಾ ಪರಮಾಣು ಚಾರ ಅಂಶವಾಲೇ ಸ್ನಿಗ್ಧ (ಅಥವಾ ರೂಕ್ಷ) ಪರಮಾಣುಕೇ

ಸಾಥ ಬನ್ಧಕಾ ಅನುಭವ ಕರತಾ ಹೈ; ಅಥವಾ ರೂಕ್ಷತಾಸೇ ತೀನ ಅಂಶವಾಲಾ ಪರಮಾಣು ಪಾಂಚ ಅಂಶವಾಲೇಕೇ
ಸಾಥ ಜುಡಾ ಹುಆ ಬಂಧತಾ ಹೈ .’’

ಔರ (೨೫ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ಲೋಕ ದ್ವಾರಾ

ಪುದ್ಗಲಕೀ ಉಪೇಕ್ಷಾ ಕರಕೇ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೀ ಭಾವನಾ ಕರತೇ ಹೈಂ ) : —

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಉನ ಛಹ ಪ್ರಕಾರಕೇ ಸ್ಕಂಧೋಂ ಯಾ ಚಾರ ಪ್ರಕಾರಕೇ ಅಣುಓಂಕೇ ಸಾಥ ಮುಝೇ

ಕ್ಯಾ ಹೈ ? ಮೈಂ ತೋ ಅಕ್ಷಯ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೋ ಪುನಃ ಪುನಃ ಭಾತಾ ಹೂಂ . ೩೯ .

ಗಾಥಾ : ೨೬ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಆತ್ಮಾದಿ ] ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಜಿಸಕಾ ಆದಿ ಹೈ,

ಜೋ ಆದಿಮೇಂ ಭೀ ಆಪ ಹೈ ಮಧ್ಯಾನ್ತಮೇಂ ಭೀ ಆಪ ಹೀ .

ಅವಿಭಾಗ, ಇನ್ದ್ರಿಯ ಗ್ರಾಹ್ಯ ನಹಿಂ, ಪರಮಾಣು ಸತ್ ಜಾನೋ ವಹೀ ..೨೬..

Page 57 of 388
PDF/HTML Page 84 of 415
single page version

ಪರಮಾಣುವಿಶೇಷೋಕ್ತಿ ರಿಯಮ್ .

ಯಥಾ ಜೀವಾನಾಂ ನಿತ್ಯಾನಿತ್ಯನಿಗೋದಾದಿಸಿದ್ಧಕ್ಷೇತ್ರಪರ್ಯನ್ತಸ್ಥಿತಾನಾಂ ಸಹಜಪರಮಪಾರಿಣಾಮಿಕ-

ಭಾವವಿವಕ್ಷಾಸಮಾಶ್ರಯೇಣ ಸಹಜನಿಶ್ಚಯನಯೇನ ಸ್ವಸ್ವರೂಪಾದಪ್ರಚ್ಯವನತ್ವಮುಕ್ತ ಮ್, ತಥಾ ಪರಮಾಣುದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ
ಪಂಚಮಭಾವೇನ ಪರಮಸ್ವಭಾವತ್ವಾದಾತ್ಮಪರಿಣತೇರಾತ್ಮೈವಾದಿಃ, ಮಧ್ಯೋ ಹಿ ಆತ್ಮಪರಿಣತೇರಾತ್ಮೈವ, ಅಂತೋಪಿ
ಸ್ವಸ್ಯಾತ್ಮೈವ ಪರಮಾಣುಃ . ಅತಃ ನ ಚೇನ್ದ್ರಿಯಜ್ಞಾನಗೋಚರತ್ವಾದ್ ಅನಿಲಾನಲಾದಿಭಿರವಿನಶ್ವರತ್ವಾದವಿಭಾಗೀ

ಹೇ ಶಿಷ್ಯ ಸ ಪರಮಾಣುರಿತಿ ತ್ವಂ ತಂ ಜಾನೀಹಿ .

(ಅನುಷ್ಟುಭ್)

ಅಪ್ಯಾತ್ಮನಿ ಸ್ಥಿತಿಂ ಬುದ್ಧ್ವಾ ಪುದ್ಗಲಸ್ಯ ಜಡಾತ್ಮನಃ .

ಸಿದ್ಧಾಸ್ತೇ ಕಿಂ ನ ತಿಷ್ಠಂತಿ ಸ್ವಸ್ವರೂಪೇ ಚಿದಾತ್ಮನಿ ..೪೦..

૮

[ಆತ್ಮಮಧ್ಯಮ್ ] ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಜಿಸಕಾ ಮಧ್ಯ ಹೈ ಔರ [ಆತ್ಮಾನ್ತಮ್ ] ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಜಿಸಕಾ ಅನ್ತ ಹೈ
(ಅರ್ಥಾತ್ ಜಿಸಕೇ ಆದಿಮೇಂ, ಮಧ್ಯಮೇಂ ಔರ ಅನ್ತಮೇಂ ಪರಮಾಣುಕಾ ನಿಜ ಸ್ವರೂಪ ಹೀ ಹೈ ), [ನ ಏವ
ಇನ್ದ್ರಿಯೈಃ ಗ್ರಾಹ್ಯಮ್ ] ಜೋ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಸೇ ಗ್ರಾಹ್ಯ ( – ಜಾನನೇಮೇಂ ಆನೇ ಯೋಗ್ಯ) ನಹೀಂ ಹೈ ಔರ [ಯದ್ ಅವಿಭಾಗಿ]

ಜೋ ಅವಿಭಾಗೀ ಹೈ, [ತತ್ ] ವಹ [ಪರಮಾಣುಂ ದ್ರವ್ಯಂ ] ಪರಮಾಣುದ್ರವ್ಯ [ವಿಜಾನೀಹಿ ] ಜಾನ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹ, ಪರಮಾಣುಕಾ ವಿಶೇಷ ಕಥನ ಹೈ .

ಜಿಸಪ್ರಕಾರ ಸಹಜ ಪರಮ ಪಾರಿಣಾಮಿಕಭಾವಕೀ ವಿವಕ್ಷಾಕಾ ಆಶ್ರಯ ಕರನೇವಾಲೇ ಸಹಜ

ನಿಶ್ಚಯನಯಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ನಿತ್ಯ ಔರ ಅನಿತ್ಯ ನಿಗೋದಸೇ ಲೇಕರ ಸಿದ್ಧಕ್ಷೇತ್ರ ಪರ್ಯನ್ತ ವಿದ್ಯಮಾನ ಜೀವೋಂಕಾ
ನಿಜ ಸ್ವರೂಪಸೇ ಅಚ್ಯುತಪನಾ ಕಹಾ ಗಯಾ ಹೈ, ಉಸೀ ಪ್ರಕಾರ ಪಂಚಮಭಾವಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ಪರಮಾಣುದ್ರವ್ಯಕಾ
ಪರಮಸ್ವಭಾವ ಹೋನೇಸೇ ಪರಮಾಣು ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಅಪನೀ ಪರಿಣತಿಕಾ ಆದಿ ಹೈ, ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಅಪನೀ ಪರಿಣತಿಕಾ
ಮಧ್ಯ ಹೈ ಔರ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಅಪನಾ ಅನ್ತ ಭೀ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಆದಿಮೇಂ ಭೀ ಸ್ವಯಂ ಹೀ, ಮಧ್ಯಮೇಂ ಭೀ ಸ್ವಯಂ
ಹೀ ಔರ ಅನ್ತಮೇಂ ಭೀ ಪರಮಾಣು ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಹೈ, ಕಭೀ ನಿಜ ಸ್ವರೂಪಸೇ ಚ್ಯುತ ನಹೀಂ ಹೈ) . ಜೋ ಐಸಾ

ಹೋನೇಸೇ, ಇನ್ದ್ರಿಯಜ್ಞಾನಗೋಚರ ನ ಹೋನೇಸೇ ಔರ ಪವನ, ಅಗ್ನಿ ಇತ್ಯಾದಿ ದ್ವಾರಾ ನಾಶಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ನ ಹೋನೇಸೇ,
ಅವಿಭಾಗೀ ಹೈ ಉಸೇ, ಹೇ ಶಿಷ್ಯ ! ತೂ ಪರಮಾಣು ಜಾನ .

[ಅಬ ೨೬ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ಲೋಕ

ಕಹತೇ ಹೈಂ : ]

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಜಡಾತ್ಮಕ ಪುದ್ಗಲಕೀ ಸ್ಥಿತಿ ಸ್ವಯಂಮೇಂ ( – ಪುದ್ಗಲಮೇಂ ಹೀ) ಜಾನಕರ

(ಅರ್ಥಾತ್ ಜಡಸ್ವರೂಪ ಪುದ್ಗಲ ಪುದ್ಗಲಕೇ ನಿಜ ಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಹೀ ರಹತೇ ಹೈಂ ಐಸಾ ಜಾನಕರ), ವೇ
ಸಿದ್ಧಭಗವನ್ತ ಅಪನೇ ಚೈತನ್ಯಾತ್ಮಕ ಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಕ್ಯೋಂ ನಹೀಂ ರಹೇಂಗೇ ? (ಅವಶ್ಯ ರಹೇಂಗೇ .) ೪೦.

Page 58 of 388
PDF/HTML Page 85 of 415
single page version

ಏಯರಸರೂವಗಂಧಂ ದೋಫಾಸಂ ತಂ ಹವೇ ಸಹಾವಗುಣಂ .

ವಿಹಾವಗುಣಮಿದಿ ಭಣಿದಂ ಜಿಣಸಮಯೇ ಸವ್ವಪಯಡತ್ತಂ ..೨೭..

ಏಕರಸರೂಪಗನ್ಧಃ ದ್ವಿಸ್ಪರ್ಶಃ ಸ ಭವೇತ್ಸ್ವಭಾವಗುಣಃ .

ವಿಭಾವಗುಣ ಇತಿ ಭಣಿತೋ ಜಿನಸಮಯೇ ಸರ್ವಪ್ರಕಟತ್ವಮ್ ..೨೭..

ಸ್ವಭಾವಪುದ್ಗಲಸ್ವರೂಪಾಖ್ಯಾನಮೇತತ್ .

ತಿಕ್ತ ಕಟುಕಕಷಾಯಾಮ್ಲಮಧುರಾಭಿಧಾನೇಷು ಪಂಚಸು ರಸೇಷ್ವೇಕರಸಃ, ಶ್ವೇತಪೀತಹರಿತಾರುಣ-

ಕೃಷ್ಣವರ್ಣೇಷ್ವೇಕವರ್ಣಃ, ಸುಗನ್ಧದುರ್ಗನ್ಧಯೋರೇಕಗಂಧಃ, ಕರ್ಕಶಮೃದುಗುರುಲಘುಶೀತೋಷ್ಣಸ್ನಿಗ್ಧರೂಕ್ಷಾಭಿಧಾನಾ-
ಮಷ್ಟಾನಾಮನ್ತ್ಯಚತುಃಸ್ಪರ್ಶಾವಿರೋಧಸ್ಪರ್ಶನದ್ವಯಮ್; ಏತೇ ಪರಮಾಣೋಃ ಸ್ವಭಾವಗುಣಾಃ ಜಿನಾನಾಂ ಮತೇ .

ವಿಭಾವಗುಣಾತ್ಮಕೋ ವಿಭಾವಪುದ್ಗಲಃ . ಅಸ್ಯ ದ್ವಯಣುಕಾದಿಸ್ಕಂಧರೂಪಸ್ಯ ವಿಭಾವಗುಣಾಃ ಸಕಲ-

ಕರಣಗ್ರಾಮಗ್ರಾಹ್ಯಾ ಇತ್ಯರ್ಥಃ .

ಗಾಥಾ : ೨೭ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಏಕರಸರೂಪಗನ್ಧಃ ] ಜೋ ಏಕ ರಸವಾಲಾ, ಏಕ

ವರ್ಣವಾಲಾ, ಏಕ ಗಂಧವಾಲಾ ಔರ [ದ್ವಿಸ್ಪರ್ಶಃ ] ದೋ ಸ್ಪರ್ಶವಾಲಾ ಹೋ, [ಸಃ ] ವಹ [ಸ್ವಭಾವಗುಣಃ ]
ಸ್ವಭಾವಗುಣವಾಲಾ [ಭವೇತ್ ] ಹೈ; [ವಿಭಾವಗುಣಃ ] ವಿಭಾವಗುಣವಾಲೇಕೋ [ಜಿನಸಮಯೇ ]

೧ಜಿನಸಮಯಮೇಂ [ಸರ್ವಪ್ರಕಟತ್ವಮ್ ] ಸರ್ವ ಪ್ರಗಟ (ಸರ್ವ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಸೇ ಗ್ರಾಹ್ಯ) [ಇತಿ ಭಣಿತಃ ] ಕಹಾ ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹ, ಸ್ವಭಾವಪುದ್ಗಲಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ಕಥನ ಹೈ .

ಚರಪರಾ, ಕಡವಾ, ಕಷಾಯಲಾ, ಖಟ್ಟಾ ಔರ ಮೀಠಾ ಇನ ಪಾಂಚ ರಸೋಂಮೇಂಸೇ ಏಕ ರಸ; ಸಫೇ ದ,

ಪೀಲಾ, ಹರಾ, ಲಾಲ ಔರ ಕಾಲಾ ಇನ (ಪಾಂಚ) ವರ್ಣೋಂಮೇಂಸೇ ಏಕ ವರ್ಣ; ಸುಗನ್ಧ ಔರ ದುರ್ಗಂಧಮೇಂಕೀ ಏಕ
ಗಂಧ; ಕಠೋರ, ಕೋಮಲ, ಭಾರೀ, ಹಲಕಾ, ಶೀತ, ಉಷ್ಣ, ಸ್ನಿಗ್ಧ (ಚಿಕನಾ) ಔರ ರೂಕ್ಷ (ರೂಖಾ)
ಇನ ಆಠ ಸ್ಪರ್ಶೋಂಮೇಂಸೇ ಅನ್ತಿಮ ಚಾರ ಸ್ಪರ್ಶೋಂಮೇಂಕೇ ಅವಿರುದ್ಧ ದೋ ಸ್ಪರ್ಶ; ಯಹ, ಜಿನೋಂಕೇ ಮತಮೇಂ ಪರಮಾಣುಕೇ
ಸ್ವಭಾವಗುಣ ಹೈಂ . ವಿಭಾವಪುದ್ಗಲ ವಿಭಾವಗುಣಾತ್ಮಕ ಹೋತಾ ಹೈ . ಯಹ ೨ದ್ವಿ-ಅಣುಕಾದಿಸ್ಕನ್ಧರೂಪ

ವಿಭಾವಪುದ್ಗಲಕೇ ವಿಭಾವಗುಣ ಸಕಲ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಮೂಹ ದ್ವಾರಾ ಗ್ರಾಹ್ಯ (ಜಾನನೇಮೇಂ ಆನೇ ಯೋಗ್ಯ) ಹೈಂ .

— ಐಸಾ (ಇಸ ಗಾಥಾಕಾ) ಅರ್ಥ ಹೈ .

೧ – ಸಮಯ = ಸಿದ್ಧಾನ್ತ; ಶಾಸ್ತ್ರ; ಶಾಸನ; ದರ್ಶನ; ಮತ .

೨ – ದೋ ಪರಮಾಣುಓಂಸೇ ಲೇಕರ ಅನನ್ತ ಪರಮಾಣುಓಂಕಾ ಬನಾ ಹುಆ ಸ್ಕನ್ಧ ವಹ ವಿಭಾವಪುದ್ಗಲ ಹೈ .

ದೋ ಸ್ಪರ್ಶ ಇಕ ರಸ-ಗಂಧ-ವರ್ಣ ಸ್ವಭಾವಗುಣಮಯ ಹೈ ವಹೀ .

ಸರ್ವಾಕ್ಷಗಮ್ಯ ವಿಭಾವಗುಣಮಯಕೋ ಪ್ರಗಟ ಜಿನವರ ಕಹೀ ..೨೭..

Page 59 of 388
PDF/HTML Page 86 of 415
single page version

ತಥಾ ಚೋಕ್ತಂ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಮಯೇ —

‘‘ಏಯರಸವಣ್ಣಗಂಧಂ ದೋಫಾಸಂ ಸದ್ದಕಾರಣಮಸದ್ದಂ .

ಖಂಧಂತರಿದಂ ದವ್ವಂ ಪರಮಾಣುಂ ತಂ ವಿಯಾಣಾಹಿ ..’’

ಉಕ್ತಂ ಚ ಮಾರ್ಗಪ್ರಕಾಶೇ —

(ಅನುಷ್ಟುಭ್)

‘‘ವಸುಧಾನ್ತ್ಯಚತುಃಸ್ಪರ್ಶೇಷು ಚಿನ್ತ್ಯಂ ಸ್ಪರ್ಶನದ್ವಯಮ್ .

ವರ್ಣೋ ಗನ್ಧೋ ರಸಶ್ಚೈಕಃ ಪರಮಾಣೋಃ ನ ಚೇತರೇ ..’’

ತಥಾ ಹಿ —

(ಮಾಲಿನೀ)

ಅಥ ಸತಿ ಪರಮಾಣೋರೇಕವರ್ಣಾದಿಭಾಸ್ವ-
ನ್ನಿಜಗುಣನಿಚಯೇಽಸ್ಮಿನ್ ನಾಸ್ತಿ ಮೇ ಕಾರ್ಯಸಿದ್ಧಿಃ .

ಇತಿ ನಿಜಹೃದಿ ಮತ್ತ್ವಾ ಶುದ್ಧಮಾತ್ಮಾನಮೇಕಮ್
ಪರಮಸುಖಪದಾರ್ಥೀ ಭಾವಯೇದ್ಭವ್ಯಲೋಕಃ ..೪೧..

ಇಸಪ್ರಕಾರ (ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವಪ್ರಣೀತ) ಶ್ರೀ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಮಯಮೇಂ (೮೧ವೀಂ

ಗಾಥಾ ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

‘‘[ಗಾಥಾರ್ಥಃ — ] ಏಕ ರಸವಾಲಾ, ಏಕ ವರ್ಣವಾಲಾ, ಏಕ ಗಂಧವಾಲಾ ಔರ ದೋ ಸ್ಪರ್ಶವಾಲಾ

ವಹ ಪರಮಾಣು ಶಬ್ದಕಾ ಕಾರಣ ಹೈ, ಅಶಬ್ದ ಹೈ ಔರ ಸ್ಕನ್ಧಕೇ ಭೀತರ ಹೋ ತಥಾಪಿ ದ್ರವ್ಯ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್
ಸದೈವ ಸರ್ವಸೇ ಭಿನ್ನ, ಶುದ್ಧ ಏಕ ದ್ರವ್ಯ ಹೈ ) .’’

ಔರ ಮಾರ್ಗಪ್ರಕಾಶಮೇಂ (ಶ್ಲೋಕ ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

‘‘[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಪರಮಾಣುಕೋ ಆಠ ಪ್ರಕಾರಕೇ ಸ್ಪರ್ಶೋಂಮೇಂ ಅನ್ತಿಮ ಚಾರ ಸ್ಪರ್ಶೋಂಮೇಂಸೇ ದೋ

ಸ್ಪರ್ಶ, ಏಕ ವರ್ಣ, ಏಕ ಗಂಧ ತಥಾ ಏಕ ರಸ ಸಮಝನಾ, ಅನ್ಯ ನಹೀಂ .’’

ಔರ (೨೭ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ಲೋಕ ದ್ವಾರಾ ಭವ್ಯ

ಜನೋಂಕೋ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೀ ಭಾವನಾಕಾ ಉಪದೇಶ ಕರತೇ ಹೈಂ ) : —

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಯದಿ ಪರಮಾಣು ಏಕವರ್ಣಾದಿರೂಪ ಪ್ರಕಾಶತೇ (ಜ್ಞಾತ ಹೋತೇ) ನಿಜ ಗುಣಸಮೂಹಮೇಂ

ಹೈಂ, ತೋ ಉಸಮೇಂ ಮೇರೀ (ಕೋಈ) ಕಾರ್ಯಸಿದ್ಧಿ ನಹೀಂ ಹೈ, (ಅರ್ಥಾತ್ ಪರಮಾಣು ತೋ ಏಕ ವರ್ಣ, ಏಕ ಗಂಧ ಆದಿ
ಅಪನೇ ಗುಣೋಂಮೇಂ ಹೀ ಹೈ, ತೋ ಫಿ ರ ಉಸಮೇಂ ಮೇರಾ ಕೋಈ ಕಾರ್ಯ ಸಿದ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ); — ಇಸಪ್ರಕಾರ ನಿಜ ಹೃದಯಮೇಂ

ಮಾನಕರ ಪರಮ ಸುಖಪದಕಾ ಅರ್ಥೀ ಭವ್ಯಸಮೂಹ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೋ ಏಕಕೋ ಭಾಯೇ .೪೧.

Page 60 of 388
PDF/HTML Page 87 of 415
single page version

ಅಣ್ಣಣಿರಾವೇಕ್ಖೋ ಜೋ ಪರಿಣಾಮೋ ಸೋ ಸಹಾವಪಜ್ಜಾಓ .

ಖಂಧಸರೂವೇಣ ಪುಣೋ ಪರಿಣಾಮೋ ಸೋ ವಿಹಾವಪಜ್ಜಾಓ ..೨೮..

ಅನ್ಯನಿರಪೇಕ್ಷೋ ಯಃ ಪರಿಣಾಮಃ ಸ ಸ್ವಭಾವಪರ್ಯಾಯಃ .

ಸ್ಕನ್ಧಸ್ವರೂಪೇಣ ಪುನಃ ಪರಿಣಾಮಃ ಸ ವಿಭಾವಪರ್ಯಾಯಃ ..೨೮..

ಪುದ್ಗಲಪರ್ಯಾಯಸ್ವರೂಪಾಖ್ಯಾನಮೇತತ್ .

ಪರಮಾಣುಪರ್ಯಾಯಃ ಪುದ್ಗಲಸ್ಯ ಶುದ್ಧಪರ್ಯಾಯಃ ಪರಮಪಾರಿಣಾಮಿಕಭಾವಲಕ್ಷಣಃ ವಸ್ತುಗತಷಟ್ಪ್ರಕಾರ-

ಹಾನಿವೃದ್ಧಿರೂಪಃ ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮಃ ಅರ್ಥಪರ್ಯಾಯಾತ್ಮಕಃ ಸಾದಿಸನಿಧನೋಽಪಿ ಪರದ್ರವ್ಯನಿರಪೇಕ್ಷತ್ವಾಚ್ಛುದ್ಧಸದ್ಭೂತ-
ವ್ಯವಹಾರನಯಾತ್ಮಕಃ . ಅಥವಾ ಹಿ ಏಕಸ್ಮಿನ್ ಸಮಯೇಽಪ್ಯುತ್ಪಾದವ್ಯಯಧ್ರೌವ್ಯಾತ್ಮಕತ್ವಾತ್ಸೂಕ್ಷ್ಮಋಜುಸೂತ್ರ-

ನಯಾತ್ಮಕಃ . ಸ್ಕನ್ಧಪರ್ಯಾಯಃ ಸ್ವಜಾತೀಯಬನ್ಧಲಕ್ಷಣಲಕ್ಷಿತತ್ವಾದಶುದ್ಧ ಇತಿ .

ಗಾಥಾ : ೨೮ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಅನ್ಯನಿರಪೇಕ್ಷಃ ] ಅನ್ಯನಿರಪೇಕ್ಷ (ಅನ್ಯಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾ

ರಹಿತ) [ಯಃ ಪರಿಣಾಮಃ ] ಜೋ ಪರಿಣಾಮ [ಸಃ ] ವಹ [ಸ್ವಭಾವಪರ್ಯಾಯಃ ] ಸ್ವಭಾವಪರ್ಯಾಯ ಹೈ
[ಪುನಃ ] ಔರ [ಸ್ಕನ್ಧಸ್ವರೂಪೇಣ ಪರಿಣಾಮಃ] ಸ್ಕನ್ಧರೂಪ ಪರಿಣಾಮ [ಸಃ ] ವಹ
[ವಿಭಾವಪರ್ಯಾಯಃ ] ವಿಭಾವಪರ್ಯಾಯ ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹ, ಪುದ್ಗಲಪರ್ಯಾಯಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ಕಥನ ಹೈ .

ಪರಮಾಣುಪರ್ಯಾಯ ಪುದ್ಗಲಕೀ ಶುದ್ಧಪರ್ಯಾಯ ಹೈ — ಜೋ ಕಿ ಪರಮಪಾರಿಣಾಮಿಕಭಾವಸ್ವರೂಪ ಹೈ,

ವಸ್ತುಮೇಂ ಹೋನೇವಾಲೀ ಛಹ ಪ್ರಕಾರಕೀ ಹಾನಿವೃದ್ಧಿರೂಪ ಹೈ, ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ಹೈ, ಅರ್ಥಪರ್ಯಾಯಾತ್ಮಕ ಹೈ ಔರ
ಸಾದಿ-ಸಾನ್ತ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಪರದ್ರವ್ಯಸೇ ನಿರಪೇಕ್ಷ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ಶುದ್ಧಸದ್ಭೂತವ್ಯವಹಾರನಯಾತ್ಮಕ ಹೈ
ಅಥವಾ ಏಕ ಸಮಯಮೇಂ ಭೀ ಉತ್ಪಾದವ್ಯಯಧ್ರೌವ್ಯಾತ್ಮಕ ಹೋನೇಸೇ ಸೂಕ್ಷ್ಮಋೃಜುಸೂತ್ರನಯಾತ್ಮಕ ಹೈ .

ಸ್ಕನ್ಧಪರ್ಯಾಯ ಸ್ವಜಾತೀಯ ಬನ್ಧರೂಪ ಲಕ್ಷಣಸೇ ಲಕ್ಷಿತ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ಅಶುದ್ಧ ಹೈ .

[ಅಬ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ೨೮ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಶ್ಲೋಕ

ಕಹತೇ ಹೈಂ :]

ಪರ್ಯಾಯ ಪರನಿರಪೇಕ್ಷ ಜೋ ಉಸಕೋ ಸ್ವಭಾವಿಕ ಜಾನಿಯೇ .

ಜೋ ಸ್ಕನ್ಧಪರಿಣತಿ ಹೈ ಉಸೇ ವೈಭಾವಿಕೀ ಪಹಿಚಾನಿಯೇ ..೨೮..

Page 61 of 388
PDF/HTML Page 88 of 415
single page version

(ಮಾಲಿನೀ)

ಪರಪರಿಣತಿದೂರೇ ಶುದ್ಧಪರ್ಯಾಯರೂಪೇ
ಸತಿ ನ ಚ ಪರಮಾಣೋಃ ಸ್ಕನ್ಧಪರ್ಯಾಯಶಬ್ದಃ .

ಭಗವತಿ ಜಿನನಾಥೇ ಪಂಚಬಾಣಸ್ಯ ವಾರ್ತಾ
ನ ಚ ಭವತಿ ಯಥೇಯಂ ಸೋಽಪಿ ನಿತ್ಯಂ ತಥೈವ ..೪೨..

ಪೋಗ್ಗಲದವ್ವಂ ಉಚ್ಚಇ ಪರಮಾಣೂ ಣಿಚ್ಛಏಣ ಇದರೇಣ .

ಪೋಗ್ಗಲದವ್ವೋ ತ್ತಿ ಪುಣೋ ವವದೇಸೋ ಹೋದಿ ಖಂಧಸ್ಸ ..೨9..

ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ಪರಮಾಣುರ್ನಿಶ್ಚಯೇನ ಇತರೇಣ .

ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯಮಿತಿ ಪುನಃ ವ್ಯಪದೇಶೋ ಭವತಿ ಸ್ಕನ್ಧಸ್ಯ ..೨9..

ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯವ್ಯಾಖ್ಯಾನೋಪಸಂಹಾರೋಽಯಮ್ .

ಸ್ವಭಾವಶುದ್ಧಪರ್ಯಾಯಾತ್ಮಕಸ್ಯ ಪರಮಾಣೋರೇವ ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯವ್ಯಪದೇಶಃ ಶುದ್ಧನಿಶ್ಚಯೇನ . ಇತರೇಣ

ವ್ಯವಹಾರನಯೇನ ವಿಭಾವಪರ್ಯಾಯಾತ್ಮನಾಂ ಸ್ಕನ್ಧಪುದ್ಗಲಾನಾಂ ಪುದ್ಗಲತ್ವಮುಪಚಾರತಃ ಸಿದ್ಧಂ ಭವತಿ .

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] (ಪರಮಾಣು) ಪರಪರಿಣತಿಸೇ ದೂರ ಶುದ್ಧಪರ್ಯಾಯರೂಪ ಹೋನೇಸೇ ಪರಮಾಣುಕೋ

ಸ್ಕನ್ಧಪರ್ಯಾಯರೂಪ ಶಬ್ದ ನಹೀಂ ಹೋತಾ; ಜಿಸಪ್ರಕಾರ ಭಗವಾನ ಜಿನನಾಥಮೇಂ ಕಾಮದೇವಕೀ ವಾರ್ತಾ ನಹೀಂ ಹೋತೀ,
ಉಸೀಪ್ರಕಾರ ಪರಮಾಣು ಭೀ ಸದಾ ಅಶಬ್ದ ಹೀ ಹೋತಾ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಪರಮಾಣುಕೋ ಭೀ ಕಭೀ ಶಬ್ದ ನಹೀಂ
ಹೋತಾ) .೪೨.

ಗಾಥಾ : ೨೯ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ನಿಶ್ಚಯೇನ ] ನಿಶ್ಚಯಸೇ [ಪರಮಾಣುಃ ] ಪರಮಾಣುಕೋ [ಪುದ್ಗಲ-

ದ್ರವ್ಯಮ್ ] ‘ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯ’ [ಉಚ್ಯತೇ ] ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈ [ಪುನಃ ] ಔರ [ಇತರೇಣ ] ವ್ಯವಹಾರಸೇ
[ಸ್ಕನ್ಧಸ್ಯ ] ಸ್ಕನ್ಧಕೋ [ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯಮ್ ಇತಿ ವ್ಯಪದೇಶಃ ] ‘ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯ’ ಐಸಾ ನಾಮ [ಭವತಿ ]
ಹೋತಾ ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹ, ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯಕೇ ಕಥನಕಾ ಉಪಸಂಹಾರ ಹೈ .

ಶುದ್ಧನಿಶ್ಚಯನಯಸೇ ಸ್ವಭಾವಶುದ್ಧಪರ್ಯಾಯಾತ್ಮಕ ಪರಮಾಣುಕೋ ಹೀ ‘ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯ’ ಐಸಾ ನಾಮ ಹೋತಾ

ಹೈ . ಅನ್ಯ ಐಸೇ ವ್ಯವಹಾರನಯಸೇ ವಿಭಾವಪರ್ಯಾಯಾತ್ಮಕ ಸ್ಕನ್ಧಪುದ್ಗಲೋಂಕೋ ಪುದ್ಗಲಪನಾ ಉಪಚಾರ ದ್ವಾರಾ

ಪರಮಾಣು ‘ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯ’ ಹೈ ಯಹ ಕಥನ ನಿಶ್ಚಯನಯ ಕರೇ .

ವ್ಯವಹಾರನಯಕೀ ರೀತಿ ಹೈ, ವಹ ಸ್ಕನ್ಧಕೋ ‘ಪುದ್ಗಲ’ ಕಹೇ ..೨೯..

Page 62 of 388
PDF/HTML Page 89 of 415
single page version

(ಮಾಲಿನೀ)

ಇತಿ ಜಿನಪತಿಮಾರ್ಗಾದ್ ಬುದ್ಧತತ್ತ್ವಾರ್ಥಜಾತಃ
ತ್ಯಜತು ಪರಮಶೇಷಂ ಚೇತನಾಚೇತನಂ ಚ .

ಭಜತು ಪರಮತತ್ತ್ವಂ ಚಿಚ್ಚಮತ್ಕಾರಮಾತ್ರಂ
ಪರವಿರಹಿತಮನ್ತರ್ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪೇ ಸಮಾಧೌ ..೪೩..

(ಅನುಷ್ಟುಭ್)

ಪುದ್ಗಲೋಽಚೇತನೋ ಜೀವಶ್ಚೇತನಶ್ಚೇತಿ ಕಲ್ಪನಾ .

ಸಾಽಪಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕಾನಾಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ಸ್ಯಾನ್ನಿಷ್ಪನ್ನಯೋಗಿನಾಮ್ ..೪೪..

(ಉಪೇನ್ದ್ರವಜ್ರಾ)

ಅಚೇತನೇ ಪುದ್ಗಲಕಾಯಕೇಽಸ್ಮಿನ್
ಸಚೇತನೇ ವಾ ಪರಮಾತ್ಮತತ್ತ್ವೇ .

ನ ರೋಷಭಾವೋ ನ ಚ ರಾಗಭಾವೋ
ಭವೇದಿಯಂ ಶುದ್ಧದಶಾ ಯತೀನಾಮ್ ..೪೫..

ಸಿದ್ಧ ಹೋತಾ ಹೈ .

[ಅಬ ೨೯ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ತೀನ ಶ್ಲೋಕ

ಕಹತೇ ಹೈಂ :]

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಇಸಪ್ರಕಾರ ಜಿನಪತಿಕೇ ಮಾರ್ಗ ದ್ವಾರಾ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥಸಮೂಹಕೋ ಜಾನಕರ ಪರ ಐಸೇ

ಸಮಸ್ತ ಚೇತನ ಔರ ಅಚೇತನಕೋ ತ್ಯಾಗೋ; ಅನ್ತರಂಗಮೇಂ ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪ ಸಮಾಧಿಮೇಂ ಪರವಿರಹಿತ (ಪರಸೇ
ರಹಿತ) ಚಿತ್ಚಮತ್ಕಾರಮಾತ್ರ ಪರಮತತ್ತ್ವಕೋ ಭಜೋ .೪೩.

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಪುದ್ಗಲ ಅಚೇತನ ಹೈ ಔರ ಜೀವ ಚೇತನ ಹೈ ಐಸೀ ಜೋ ಕಲ್ಪನಾ ವಹ ಭೀ

ಪ್ರಾಥಮಿಕೋಂಕೋ (ಪ್ರಥಮ ಭೂಮಿಕಾವಾಲೋಂಕೋ) ಹೋತೀ ಹೈ, ನಿಷ್ಪನ್ನ ಯೋಗಿಯೋಂಕೋ ನಹೀಂ ಹೋತೀ (ಅರ್ಥಾತ್
ಜಿನಕಾ ಯೋಗ ಪರಿಪಕ್ವ ಹುಆ ಹೈ ಉನಕೋ ನಹೀಂ ಹೋತೀ) .೪೪.

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] (ಶುದ್ಧ ದಶಾವಾಲೇ ಯತಿಯೋಂಕೋ) ಇಸ ಅಚೇತನ ಪುದ್ಗಲಕಾಯಮೇಂ ದ್ವೇಷಭಾವ

ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಯಾ ಸಚೇತನ ಪರಮಾತ್ಮತತ್ತ್ವಮೇಂ ರಾಗಭಾವ ನಹೀಂ ಹೋತಾ; — ಐಸೀ ಶುದ್ಧ ದಶಾ ಯತಿಯೋಂಕೀ ಹೋತೀ

ಹೈ .೪೫.

Page 63 of 388
PDF/HTML Page 90 of 415
single page version

ಗಮಣಣಿಮಿತ್ತಂ ಧಮ್ಮಮಧಮ್ಮಂ ಠಿದಿ ಜೀವಪೋಗ್ಗಲಾಣಂ ಚ .

ಅವಗಹಣಂ ಆಯಾಸಂ ಜೀವಾದೀಸವ್ವದವ್ವಾಣಂ ..೩೦..

ಗಮನನಿಮಿತ್ತೋ ಧರ್ಮೋಽಧರ್ಮಃ ಸ್ಥಿತೇಃ ಜೀವಪುದ್ಗಲಾನಾಂ ಚ .

ಅವಗಾಹನಸ್ಯಾಕಾಶಂ ಜೀವಾದಿಸರ್ವದ್ರವ್ಯಾಣಾಮ್ ..೩೦..

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾಕಾಶಾನಾಂ ಸಂಕ್ಷೇಪೋಕ್ತಿ ರಿಯಮ್ .

ಅಯಂ ಧರ್ಮಾಸ್ತಿಕಾಯಃ ಸ್ವಯಂ ಗತಿಕ್ರಿಯಾರಹಿತಃ ದೀರ್ಘಿಕೋದಕವತ್ . ಸ್ವಭಾವಗತಿಕ್ರಿಯಾ-

ಪರಿಣತಸ್ಯಾಯೋಗಿನಃ ಪಂಚಹ್ರಸ್ವಾಕ್ಷರೋಚ್ಚಾರಣಮಾತ್ರಸ್ಥಿತಸ್ಯ ಭಗವತಃ ಸಿದ್ಧನಾಮಧೇಯಯೋಗ್ಯಸ್ಯ ಷಟ್ಕಾಪಕ್ರಮ-
ವಿಮುಕ್ತ ಸ್ಯ ಮುಕ್ತಿ ವಾಮಲೋಚನಾಲೋಚನಗೋಚರಸ್ಯ ತ್ರಿಲೋಕಶಿಖರಿಶೇಖರಸ್ಯ ಅಪಹಸ್ತಿತಸಮಸ್ತಕ್ಲೇಶಾ-
ವಾಸಪಂಚವಿಧಸಂಸಾರಸ್ಯ ಪಂಚಮಗತಿಪ್ರಾನ್ತಸ್ಯ ಸ್ವಭಾವಗತಿಕ್ರಿಯಾಹೇತುಃ ಧರ್ಮಃ, ಅಪಿ ಚ ಷಟ್ಕಾಪಕ್ರಮ-

ಗಾಥಾ : ೩೦ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಧರ್ಮಃ ] ಧರ್ಮ [ಜೀವಪುದ್ಗಲಾನಾಂ ] ಜೀವ-ಪುದ್ಗಲೋಂಕೋ

[ಗಮನನಿಮಿತ್ತಃ ] ಗಮನಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಹೈ [ಚ ] ಔರ [ಅಧರ್ಮಃ ] ಅಧರ್ಮ [ಸ್ಥಿತೇಃ ] (ಉನ್ಹೇಂ)
ಸ್ಥಿತಿಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಹೈ; [ಆಕಾಶಂ ] ಆಕಾಶ [ಜೀವಾದಿಸರ್ವದ್ರವ್ಯಾಣಾಮ್ ] ಜೀವಾದಿ ಸರ್ವ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೋ
[ಅವಗಾಹನಸ್ಯ ] ಅವಗಾಹನಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹ, ಧರ್ಮ - ಅಧರ್ಮ - ಆಕಾಶಕಾ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಕಥನ ಹೈ .

ಯಹ ಧರ್ಮಾಸ್ತಿಕಾಯ, ಬಾವಡೀಕೇ ಪಾನೀಕೀ ಭಾಂತಿ, ಸ್ವಯಂ ಗತಿಕ್ರಿಯಾರಹಿತ ಹೈ . ಮಾತ್ರ (ಅ, ಇ,

ಉ, ಋ, ಲೃ — ಐಸೇ) ಪಾಂಚ ಹ್ರಸ್ವ ಅಕ್ಷರೋಂಕೇ ಉಚ್ಚಾರಣ ಜಿತನೀ ಜಿನಕೀ ಸ್ಥಿತಿ ಹೈ, ಜೋ ‘ಸಿದ್ಧ’

ನಾಮಕೇ ಯೋಗ್ಯ ಹೈಂ, ಜೋ ಛಹ ೧ಅಪಕ್ರಮಸೇ ವಿಮುಕ್ತ ಹೈಂ, ಜೋ ಮುಕ್ತಿರೂಪೀ ಸುಲೋಚನಾಕೇ ಲೋಚನಕಾ ವಿಷಯ

ಹೈಂ (ಅರ್ಥಾತ್ ಜಿನ್ಹೇಂ ಮುಕ್ತಿರೂಪೀ ಸುನ್ದರೀ ಪ್ರೇಮಸೇ ನಿಹಾರತೀ ಹೈ ), ಜೋ ತ್ರಿಲೋಕರೂಪೀ ೨ಶಿಖರೀಕೇ ಶಿಖರ

ಹೈಂ, ಜಿನ್ಹೋಂನೇ ಸಮಸ್ತ ಕ್ಲೇಶಕೇ ಘರರೂಪ ಪಂಚವಿಧ ಸಂಸಾರಕೋ ( – ದ್ರವ್ಯ, ಕ್ಷೇತ್ರ, ಕಾಲ, ಭವ ಔರ

ಭಾವಕೇ ಪರಾವರ್ತನರೂಪ ಪಾಂಚ ಪ್ರಕಾರಕೇ ಸಂಸಾರಕೋ) ದೂರ ಕಿಯಾ ಹೈ ಔರ ಜೋ ಪಂಚಮಗತಿಕೀ ಸೀಮಾ ಪರ

೧ – ಸಂಸಾರೀ ಜೀವೋಂಕೋ ಅನ್ಯ ಭವಮೇಂ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇಕೇ ಸಮಯ ‘ಛಹ ದಿಶಾಓಂಮೇಂ ಗಮನ’ ಹೋತಾ ಹೈ ಉಸೇ ‘ಛಹ ಅಪಕ್ರಮ’
ಕಹನೇಮೇಂ ಆತಾ ಹೈ .

೨ – ಶಿಖರೀ = ಶಿಖರವನ್ತ; ಪರ್ವತ .

ಜೋ ಜೀವ-ಪುದ್ಗಲ, ಗಮನ - ಸ್ಥಿತಿಮೇಂ ಹೇತು ಧರ್ಮ ಅಧರ್ಮ ಹೈ .

ಆಕಾಶ ಜೋ ಸಬ ದ್ರವ್ಯಕಾ ಅವಕಾಶ ಹೇತುಕ ದ್ರವ್ಯ ಹೈ ..೩೦..

Page 64 of 388
PDF/HTML Page 91 of 415
single page version

ಯುಕ್ತಾನಾಂ ಸಂಸಾರಿಣಾಂ ವಿಭಾವಗತಿಕ್ರಿಯಾಹೇತುಶ್ಚ . ಯಥೋದಕಂ ಪಾಠೀನಾನಾಂ ಗಮನಕಾರಣಂ ತಥಾ ತೇಷಾಂ

ಜೀವಪುದ್ಗಲಾನಾಂ ಗಮನಕಾರಣಂ ಸ ಧರ್ಮಃ . ಸೋಽಯಮಮೂರ್ತಃ ಅಷ್ಟಸ್ಪರ್ಶನವಿನಿರ್ಮುಕ್ತ : ವರ್ಣರಸಪಂಚಕಗಂಧ-

ದ್ವಿತಯವಿನಿರ್ಮುಕ್ತ ಶ್ಚ ಅಗುರುಕಲಘುತ್ವಾದಿಗುಣಾಧಾರಃ ಲೋಕಮಾತ್ರಾಕಾರಃ ಅಖಣ್ಡೈಕಪದಾರ್ಥಃ . ಸಹಭುವೋಃ

ಗುಣಾಃ, ಕ್ರಮವರ್ತಿನಃ ಪರ್ಯಾಯಾಶ್ಚೇತಿ ವಚನಾದಸ್ಯ ಗತಿಹೇತೋರ್ಧರ್ಮದ್ರವ್ಯಸ್ಯ ಶುದ್ಧಗುಣಾಃ ಶುದ್ಧಪರ್ಯಾಯಾ ಭವನ್ತಿ .

ಅಧರ್ಮದ್ರವ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಹೇತುರ್ವಿಶೇಷಗುಣಃ . ಅಸ್ಯೈವ ತಸ್ಯ ಧರ್ಮಾಸ್ತಿಕಾಯಸ್ಯ ಗುಣಪರ್ಯಾಯಾಃ ಸರ್ವೇ ಭವನ್ತಿ .

ಆಕಾಶಸ್ಯಾವಕಾಶದಾನಲಕ್ಷಣಮೇವ ವಿಶೇಷಗುಣಃ . ಇತರೇ ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಯೋರ್ಗುಣಾಃ ಸ್ವಸ್ಯಾಪಿ ಸದ್ರಶಾ ಇತ್ಯರ್ಥಃ .

ಲೋಕಾಕಾಶಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾಣಾಂ ಸಮಾನಪ್ರಮಾಣತ್ವೇ ಸತಿ ನ ಹ್ಯಲೋಕಾಕಾಶಸ್ಯ ಹ್ರಸ್ವತ್ವಮಿತಿ .

ಹೈಂ — ಐಸೇ ಅಯೋಗೀ ಭಗವಾನಕೋ ಸ್ವಭಾವಗತಿಕ್ರಿಯಾರೂಪಸೇ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋನೇ ಪರ

❃

ಸ್ವಭಾವಗತಿಕ್ರಿಯಾಕಾ ಹೇತು ಧರ್ಮ ಹೈ . ಔರ ಛಹ ೧ಅಪಕ್ರಮಸೇ ಯುಕ್ತ ಐಸೇ ಸಂಸಾರಿಯೋಂಕೋ ವಹ (ಧರ್ಮ)

❃

ವಿಭಾವಗತಿಕ್ರಿಯಾಕಾ ಹೇತು ಹೈ . ಜಿಸಪ್ರಕಾರ ಪಾನೀ ಮಛಲಿಯೋಂಕೋ ಗಮನಕಾ ಕಾರಣ ಹೈ, ಉಸೀಪ್ರಕಾರ

ವಹ ಧರ್ಮ ಉನ ಜೀವ - ಪುದ್ಗಲೋಂಕೋ ಗಮನಕಾ ಕಾರಣ (ನಿಮಿತ್ತ) ಹೈ . ವಹ ಧರ್ಮ ಅಮೂರ್ತ, ಆಠ ಸ್ಪರ್ಶ

ರಹಿತ, ತಥಾ ಪಾಂಚ ವರ್ಣ, ಪಾಂಚ ರಸ ಔರ ದೋ ಗಂಧ ರಹಿತ, ಅಗುರುಲಘುತ್ವಾದಿ ಗುಣೋಂಕೇ ಆಧಾರಭೂತ,
ಲೋಕಮಾತ್ರ ಆಕಾರವಾಲಾ ( – ಲೋಕಪ್ರಮಾಣ ಆಕಾರವಾಲಾ), ಅಖಣ್ಡ ಏಕ ಪದಾರ್ಥ ಹೈ . ‘‘ಸಹಭಾವೀ

ಗುಣ ಹೈಂ ಔರ ಕ್ರಮವರ್ತೀ ಪರ್ಯಾಯೇಂ ಹೈಂ’’ ಐಸಾ (ಶಾಸ್ತ್ರಕಾ) ವಚನ ಹೋನೇಸೇ ಗತಿಕೇ ಹೇತುಭೂತ ಇಸ
ಧರ್ಮದ್ರವ್ಯಕೋ ಶುದ್ಧ ಗುಣ ಔರ ಶುದ್ಧ ಪರ್ಯಾಯೇಂ ಹೋತೀ ಹೈಂ .

ಅಧರ್ಮದ್ರವ್ಯಕಾ ವಿಶೇಷಗುಣ ಸ್ಥಿತಿಹೇತುತ್ವ ಹೈ . ಇಸ ಅಧರ್ಮದ್ರವ್ಯಕೇ (ಶೇಷ) ಗುಣ-ಪರ್ಯಾಯೋಂ

ಜೈಸೇ ಉಸ ಧರ್ಮಾಸ್ತಿಕಾಯಕೇ (ಶೇಷ) ಸರ್ವ ಗುಣ - ಪರ್ಯಾಯ ಹೋತೇ ಹೈಂ .

ಆಕಾಶಕಾ, ಅವಕಾಶದಾನರೂಪ ಲಕ್ಷಣ ಹೀ ವಿಶೇಷಗುಣ ಹೈ . ಧರ್ಮ ಔರ ಅಧರ್ಮಕೇ ಶೇಷ ಗುಣ

ಆಕಾಶಕೇ ಶೇಷ ಗುಣೋಂ ಜೈಸೇ ಭೀ ಹೈಂ .

— ಇಸಪ್ರಕಾರ (ಇಸ ಗಾಥಾಕಾ) ಅರ್ಥ ಹೈ .

(ಯಹಾಂ ಐಸಾ ಧ್ಯಾನಮೇಂ ರಖನಾ ಕಿ) ಲೋಕಾಕಾಶ, ಧರ್ಮ ಔರ ಅಧರ್ಮ ಸಮಾನ ಪ್ರಮಾಣವಾಲೇ

ಹೋನೇಸೇ ಕಹೀಂ ಅಲೋಕಾಕಾಶಕೋ ನ್ಯೂನತಾ — ಛೋಟಾಪನ ನಹೀಂ ಹೈ ( – ಅಲೋಕಾಕಾಶ ತೋ ಅನನ್ತ ಹೈ) .

[ಅಬ ೩೦ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ಲೋಕ

ಕಹತೇ ಹೈಂ : ]

❃ – ಸ್ವಭಾವಗತಿಕ್ರಿಯಾ ತಥಾ ವಿಭಾವಗತಿಕ್ರಿಯಾಕಾ ಅರ್ಥ ಪೃಷ್ಠ – ೨೩ ಪರ ದೇಖೇಂ .

೧ – ಅಪಕ್ರಮಕಾ ಅರ್ಥ ದೇಖೋ ಪೃಷ್ಠ ೬೩ಮೇಂ ಫು ಟನೋಟ .

Page 65 of 388
PDF/HTML Page 92 of 415
single page version

(ಮಾಲಿನೀ)

ಇಹ ಗಮನನಿಮಿತ್ತಂ ಯತ್ಸ್ಥಿತೇಃ ಕಾರಣಂ ವಾ
ಯದಪರಮಖಿಲಾನಾಂ ಸ್ಥಾನದಾನಪ್ರವೀಣಮ್ .

ತದಖಿಲಮವಲೋಕ್ಯ ದ್ರವ್ಯರೂಪೇಣ ಸಮ್ಯಕ್
ಪ್ರವಿಶತು ನಿಜತತ್ತ್ವಂ ಸರ್ವದಾ ಭವ್ಯಲೋಕಃ ..೪೬..

ಸಮಯಾವಲಿಭೇದೇಣ ದು ದುವಿಯಪ್ಪಂ ಅಹವ ಹೋಇ ತಿವಿಯಪ್ಪಂ .

ತೀದೋ ಸಂಖೇಜ್ಜಾವಲಿಹದಸಂಠಾಣಪ್ಪಮಾಣಂ ತು ..೩೧..

ಸಮಯಾವಲಿಭೇದೇನ ತು ದ್ವಿವಿಕಲ್ಪೋಽಥವಾ ಭವತಿ ತ್ರಿವಿಕಲ್ಪಃ .

ಅತೀತಃ ಸಂಖ್ಯಾತಾವಲಿಹತಸಂಸ್ಥಾನಪ್ರಮಾಣಸ್ತು ..೩೧..

ವ್ಯವಹಾರಕಾಲಸ್ವರೂಪವಿವಿಧವಿಕಲ್ಪಕಥನಮಿದಮ್ .

ಏಕಸ್ಮಿನ್ನಭಃಪ್ರದೇಶೇ ಯಃ ಪರಮಾಣುಸ್ತಿಷ್ಠತಿ ತಮನ್ಯಃ ಪರಮಾಣುರ್ಮನ್ದಚಲನಾಲ್ಲಂಘಯತಿ ಸ ಸಮಯೋ

ವ್ಯವಹಾರಕಾಲಃ . ತಾದ್ರಶೈರಸಂಖ್ಯಾತಸಮಯೈಃ ನಿಮಿಷಃ, ಅಥವಾ ನಯನಪುಟಘಟನಾಯತ್ತೋ ನಿಮೇಷಃ .

૯

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಯಹಾಂ ಐಸಾ ಆಶಯ ಹೈ ಕಿ — ಜೋ (ದ್ರವ್ಯ) ಗಮನಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಹೈ, ಜೋ

(ದ್ರವ್ಯ) ಸ್ಥಿತಿಕಾ ಕಾರಣ ಹೈ, ಔರ ದೂಸರಾ ಜೋ (ದ್ರವ್ಯ) ಸರ್ವಕೋ ಸ್ಥಾನ ದೇನೇಮೇಂ ಪ್ರವೀಣ ಹೈ, ಉನ
ಸಬಕೋ ಸಮ್ಯಕ್ ದ್ರವ್ಯರೂಪಸೇ ಅವಲೋಕಕರ ( – ಯಥಾರ್ಥತಃ ಸ್ವತಂತ್ರ ದ್ರವ್ಯ ರೂಪಸೇ ಸಮಝಕರ)

ಭವ್ಯಸಮೂಹ ಸರ್ವದಾ ನಿಜ ತತ್ತ್ವಮೇಂ ಪ್ರವೇಶ ಕರೋ . ೪೬ .

ಗಾಥಾ : ೩೧ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಸಮಯಾವಲಿಭೇದೇನ ತು ] ಸಮಯ ಔರ ಆವಲಿಕೇ ಭೇದಸೇ

[ದ್ವಿವಿಕಲ್ಪಃ ] ವ್ಯವಹಾರಕಾಲಕೇ ದೋ ಭೇದ ಹೈಂ [ಅಥವಾ ] ಅಥವಾ [ತ್ರಿವಿಕಲ್ಪಃ ಭವತಿ ] (ಭೂತ,
ವರ್ತಮಾನ ಔರ ಭವಿಷ್ಯಕೇ ಭೇದಸೇ) ತೀನ ಭೇದ ಹೈಂ . [ಅತೀತಃ ] ಅತೀತ ಕಾಲ [ಸಂಖ್ಯಾತಾವಲಿಹತ-

ಸಂಸ್ಥಾನಪ್ರಮಾಣಃ ತು ] (ಅತೀತ) ಸಂಸ್ಥಾನೋಂಕೇ ಔರ ಸಂಖ್ಯಾತ ಆವಲಿಕೇ ಗುಣಾಕಾರ ಜಿತನಾ ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹ, ವ್ಯವಹಾರಕಾಲಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ಔರ ಉಸಕೇ ವಿವಿಧ ಭೇದೋಂಕಾ ಕಥನ ಹೈ .

ಏಕ ಆಕಾಶಪ್ರದೇಶಮೇಂ ಜೋ ಪರಮಾಣು ಸ್ಥಿತ ಹೋ ಉಸೇ ದೂಸರಾ ಪರಮಾಣು ಮನ್ದಗತಿಸೇ ಲಾಂಘೇ ಉತನಾ

ಆವಲಿ – ಸಮಯ ದೋ ಭೇದ ಯಾ ಭೂತಾದಿ ತ್ರಯವಿಧ ಜಾನಿಯೇ .

ಸಂಸ್ಥಾನಸೇ ಸಂಖ್ಯಾತಗುಣ ಆವಲಿ ಅತೀತ ಪ್ರಮಾನಿಯೇ ..೩೧..

Page 66 of 388
PDF/HTML Page 93 of 415
single page version

ನಿಮೇಷಾಷ್ಟಕೈಃ ಕಾಷ್ಠಾ . ಷೋಡಶಭಿಃ ಕಾಷ್ಠಾಭಿಃ ಕಲಾ . ದ್ವಾತ್ರಿಂಶತ್ಕಲಾಭಿರ್ಘಟಿಕಾ .

ಷಷ್ಟಿನಾಲಿಕಮಹೋರಾತ್ರಮ್ . ತ್ರಿಂಶದಹೋರಾತ್ರೈರ್ಮಾಸಃ . ದ್ವಾಭ್ಯಾಮ್ ಮಾಸಾಭ್ಯಾಮ್ ಋತುಃ . ಋತು-

ಭಿಸ್ತ್ರಿಭಿರಯನಮ್ . ಅಯನದ್ವಯೇನ ಸಂವತ್ಸರಃ . ಇತ್ಯಾವಲ್ಯಾದಿವ್ಯವಹಾರಕಾಲಕ್ರಮಃ . ಇತ್ಥಂ

ಸಮಯಾವಲಿಭೇದೇನ ದ್ವಿಧಾ ಭವತಿ, ಅತೀತಾನಾಗತವರ್ತಮಾನಭೇದಾತ್ ತ್ರಿಧಾ ವಾ . ಅತೀತಕಾಲಪ್ರಪಂಚೋ-

ಽಯಮುಚ್ಯತೇ — ಅತೀತಸಿದ್ಧಾನಾಂ ಸಿದ್ಧಪರ್ಯಾಯಪ್ರಾದುರ್ಭಾವಸಮಯಾತ್ ಪುರಾಗತೋ ಹ್ಯಾವಲ್ಯಾದಿವ್ಯವಹಾರಕಾಲಃ ಸ

ಕಾಲಸ್ಯೈಷಾಂ ಸಂಸಾರಾವಸ್ಥಾಯಾಂ ಯಾನಿ ಸಂಸ್ಥಾನಾನಿ ಗತಾನಿ ತೈಃ ಸದ್ರಶತ್ವಾದನನ್ತಃ . ಅನಾಗತಕಾಲೋ-

ಽಪ್ಯನಾಗತಸಿದ್ಧಾನಾಮನಾಗತಶರೀರಾಣಿ ಯಾನಿ ತೈಃ ಸದ್ರಶ ಇತ್ಯಾಮುಕ್ತೇ : ಮುಕ್ತೇ : ಸಕಾಶಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ .

ತಥಾ ಚೋಕ್ತಂ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಮಯೇ —

ಕಾಲ ವಹ ಸಮಯರೂಪ ವ್ಯವಹಾರಕಾಲ ಹೈ . ಐಸೇ ಅಸಂಖ್ಯ ಸಮಯೋಂಕಾ ನಿಮಿಷ ಹೋತಾ ಹೈ, ಅಥವಾ ಆಂಖ

ಮಿಂಚೇ ಉತನಾ ಕಾಲ ವಹ ನಿಮೇಷ ಹೈ . ಆಠ ನಿಮೇಷಕೀ ಕಾಷ್ಠಾ ಹೋತೀ ಹೈ . ಸೋಲಹ ಕಾಷ್ಠಾಕೀ ಕಲಾ,

ಬತ್ತೀಸ ಕಲಾಕೀ ಘಡೀ, ಸಾಂಠ ಘಡೀಕಾ ಅಹೋರಾತ್ರ, ತೀಸ ಅಹೋರಾತ್ರಕಾ ಮಾಸ, ದೋ ಮಾಸಕೀ ಋತು, ತೀನ
ಋತುಕಾ ಅಯನ ಔರ ದೋ ಅಯನಕಾ ವರ್ಷ ಹೋತಾ ಹೈ . ಐಸೇ ಆವಲಿ ಆದಿ ವ್ಯವಹಾರಕಾಲಕಾ ಕ್ರಮ

ಹೈ . ಇಸಪ್ರಕಾರ ವ್ಯವಹಾರಕಾಲ ಸಮಯ ಔರ ಆವಲಿಕೇ ಭೇದಸೇ ದೋ ಪ್ರಕಾರಕಾ ಹೈ ಅಥವಾ ಅತೀತ,

ಅನಾಗತ ಔರ ವರ್ತಮಾನಕೇ ಭೇದಸೇ ತೀನ ಪ್ರಕಾರಕಾ ಹೈ .

ಯಹ (ನಿಮ್ನೋಕ್ತಾನುಸಾರ), ಅತೀತ ಕಾಲಕಾ ವಿಸ್ತಾರ ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈ : ಅತೀತ ಸಿದ್ಧೋಂಕೋ

ಸಿದ್ಧಪರ್ಯಾಯಕೇ ೧ಪ್ರಾದುರ್ಭಾವಸಮಯಸೇ ಪೂರ್ವ ಬೀತಾ ಹುಆ ಜೋ ಆವಲಿ ಆದಿ ವ್ಯವಹಾರಕಾಲ ವಹ, ಉನ್ಹೇಂ

ಸಂಸಾರ - ದಶಾಮೇಂ ಜಿತನೇ ಸಂಸ್ಥಾನ ಬೀತ ಗಯೇ ಉನಕೇ ೨ಜಿತನಾ ಹೋನೇಸೇ ಅನನ್ತ ಹೈ . (ಅನಾಗತ ಸಿದ್ಧೋಂಕೋ

ಮುಕ್ತಿ ಹೋನೇ ತಕಕಾ) ಅನಾಗತ ಕಾಲ ಭೀ ಅನಾಗತ ಸಿದ್ಧೋಂಕೇ ಜೋ ಮುಕ್ತಿಪರ್ಯನ್ತ ಅನಾಗತ ಶರೀರ ಉನಕೇ
ಬರಾಬರ ಹೈ .

ಐಸಾ (ಇಸ ಗಾಥಾಕಾ) ಅರ್ಥ ಹೈ .

ಇಸೀಪ್ರಕಾರ (ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವಪ್ರಣೀತ) ಶ್ರೀ ಪಞ್ಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಮಯಮೇಂ (೨೫ವೀಂ

ಗಾಥಾ ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

೧ – ಪ್ರಾದುರ್ಭಾವ = ಪ್ರಗಟ ಹೋನಾ ವಹ; ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನಾ ವಹ .

೨ – ಸಿದ್ಧಭಗವಾನಕೋ ಅನನ್ತ ಶರೀರ ಬೀತ ಗಯೇ ಹೈಂ; ಉನ ಶರೀರೋಂಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾ ಸಂಖ್ಯಾತಗುನೀ ಆವಲಿಯಾಂ ಬೀತ ಗಈ ಹೈಂ .

ಇಸಲಿಯೇ ಅತೀತ ಶರೀರ ಭೀ ಅನನ್ತ ಹೈಂ ಔರ ಅತೀತ ಕಾಲ ಭೀ ಅನನ್ತ ಹೈ . ಅತೀತ ಶರೀರೋಂಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾ ಅತೀತ

ಆವಲಿಯಾಂ ಸಂಖ್ಯಾತಗುನೀ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ದೋನೋಂ ಅನನ್ತ ಹೋನೇಸೇ ದೋನೋಂಕೋ ಅನನ್ತಪನೇಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ಸಮಾನ
ಕಹಾ ಹೈ .

Page 67 of 388
PDF/HTML Page 94 of 415
single page version

‘‘ಸಮಓ ಣಿಮಿಸೋ ಕಟ್ಠಾ ಕಲಾ ಯ ಣಾಲೀ ತದೋ ದಿವಾರತ್ತೀ .

ಮಾಸೋದುಅಯಣಸಂವಚ್ಛರೋ ತ್ತಿ ಕಾಲೋ ಪರಾಯತ್ತೋ ..’’

ತಥಾ ಹಿ —

(ಮಾಲಿನೀ)

ಸಮಯನಿಮಿಷಕಾಷ್ಠಾ ಸತ್ಕಲಾನಾಡಿಕಾದ್ಯಾದ್
ದಿವಸರಜನಿಭೇದಾಜ್ಜಾಯತೇ ಕಾಲ ಏಷಃ .

ನ ಚ ಭವತಿ ಫಲಂ ಮೇ ತೇನ ಕಾಲೇನ ಕಿಂಚಿದ್
ನಿಜನಿರುಪಮತತ್ತ್ವಂ ಶುದ್ಧಮೇಕಂ ವಿಹಾಯ ..೪೭..

ಜೀವಾದು ಪೋಗ್ಗಲಾದೋ ಣಂತಗುಣಾ ಚಾವಿ ಸಂಪದಾ ಸಮಯಾ .

ಲೋಯಾಯಾಸೇ ಸಂತಿ ಯ ಪರಮಟ್ಠೋ ಸೋ ಹವೇ ಕಾಲೋ ..೩೨..

ಜೀವಾತ್ ಪುದ್ಗಲತೋಽನಂತಗುಣಾಶ್ಚಾಪಿ ಸಂಪ್ರತಿ ಸಮಯಾಃ .

ಲೋಕಾಕಾಶೇ ಸಂತಿ ಚ ಪರಮಾರ್ಥಃ ಸ ಭವೇತ್ಕಾಲಃ ..೩೨..

‘‘[ಗಾಥಾರ್ಥಃ — ] ಸಮಯ, ನಿಮಿಷ, ಕಾಷ್ಠಾ, ಕಲಾ, ಘಡೀ, ದಿನರಾತ, ಮಾಸ, ಋತು, ಅಯನ

ಔರ ವರ್ಷ — ಇಸಪ್ರಕಾರ ಪರಾಶ್ರಿತ ಕಾಲ ( – ಜಿಸಮೇಂ ಪರಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾ ಆತೀ ಹೈ ಐಸಾ ವ್ಯವಹಾರಕಾಲ)

ಹೈ .’’

ಔರ (೩೧ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ಲೋಕ ಕಹತೇ ಹೈಂ ): –

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಸಮಯ, ನಿಮಿಷ, ಕಾಷ್ಠಾ, ಕಲಾ, ಘಡೀ, ದಿನರಾತ ಆದಿ ಭೇದೋಂಸೇ ಯಹ

ಕಾಲ (ವ್ಯವಹಾರಕಾಲ) ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋತಾ ಹೈ; ಪರನ್ತು ಶುದ್ಧ ಏಕ ನಿಜ ನಿರುಪಮ ತತ್ತ್ವಕೋ ಛೋಡಕರ, ಉಸ
ಕಾಲಸೇ ಮುಝೇ ಕುಛ ಫಲ ನಹೀಂ ಹೈ .೪೭.

ಗಾಥಾ : ೩೨ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಸಂಪ್ರತಿ ] ಅಬ, [ಜೀವಾತ್ ] ಜೀವಸೇ [ಪುದ್ಗಲತಃ ಚ

ಅಪಿ ] ತಥಾ ಪುದ್ಗಲಸೇ ಭೀ [ಅನನ್ತಗುಣಾಃ ] ಅನನ್ತಗುನೇ [ಸಮಯಾಃ ] ಸಮಯ ಹೈಂ; [ಚ ] ಔರ
[ಲೋಕಾಕಾಶೇ ಸಂತಿ ] ಜೋ (ಕಾಲಾಣು) ಲೋಕಾಕಾಶಮೇಂ ಹೈಂ, [ಸಃ ] ವಹ [ಪರಮಾರ್ಥಃ ಕಾಲಃ ಭವೇತ್ ]
ಪರಮಾರ್ಥ ಕಾಲ ಹೈ .

ರೇ ಜೀವ-ಪುದ್ಗಲಸೇ ಸಮಯ ಸಂಖ್ಯಾ ಅನನ್ತಗುಣಾ ಕಹೀ .

ಕಾಲಾಣು ಲೋಕಾಕಾಶ ಸ್ಥಿತ ಜೋ, ಕಾಲ ನಿಶ್ಚಯ ಹೈ ವಹೀ ..೩೨..

Page 68 of 388
PDF/HTML Page 95 of 415
single page version

ಮುಖ್ಯಕಾಲಸ್ವರೂಪಾಖ್ಯಾನಮೇತತ್ .

ಜೀವರಾಶೇಃ ಪುದ್ಗಲರಾಶೇಃ ಸಕಾಶಾದನನ್ತಗುಣಾಃ . ಕೇ ತೇ ? ಸಮಯಾಃ . ಕಾಲಾಣವಃ ಲೋಕಾ-

ಕಾಶಪ್ರದೇಶೇಷು ಪೃಥಕ್ ಪೃಥಕ್ ತಿಷ್ಠನ್ತಿ, ಸ ಕಾಲಃ ಪರಮಾರ್ಥ ಇತಿ .

ತಥಾ ಚೋಕ್ತಂ ಪ್ರವಚನಸಾರೇ —

‘‘ಸಮಓ ದು ಅಪ್ಪದೇಸೋ ಪದೇಸಮೇತ್ತಸ್ಸ ದವ್ವಜಾದಸ್ಸ .

ವದಿವದದೋ ಸೋ ವಟ್ಟದಿ ಪದೇಸಮಾಗಾಸದವ್ವಸ್ಸ ..’’

ಅಸ್ಯಾಪಿ ಸಮಯಶಬ್ದೇನ ಮುಖ್ಯಕಾಲಾಣುಸ್ವರೂಪಮುಕ್ತ ಮ್ .

ಅನ್ಯಚ್ಚ —

‘‘ಲೋಯಾಯಾಸಪದೇಸೇ ಏಕ್ಕೇಕ್ಕೇ ಜೇ ಟ್ಠಿಯಾ ಹು ಏಕ್ಕೇಕ್ಕಾ .

ರಯಣಾಣಂ ರಾಸೀ ಇವ ತೇ ಕಾಲಾಣೂ ಅಸಂಖದವ್ವಾಣಿ ..’’

ಉಕ್ತಂ ಚ ಮಾರ್ಗಪ್ರಕಾಶೇ —

ಟೀಕಾ : — ಯಹ, ಮುಖ್ಯ ಕಾಲಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ಕಥನ ಹೈ .

ಜೀವರಾಶಿಸೇ ಔರ ಪುದ್ಗಲರಾಶಿಸೇ ಅನನ್ತಗುನೇ ಹೈಂ . ಕೌನ ? ಸಮಯ . ಕಾಲಾಣು

ಲೋಕಾಕಾಶಕೇ ಪ್ರದೇಶೋಂಮೇಂ ಪೃಥಕ್ ಪೃಥಕ್ ಸ್ಥಿತ ಹೈಂ, ವಹ ಕಾಲ ಪರಮಾರ್ಥ ಹೈ .

ಉಸೀಪ್ರಕಾರ (ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವಪ್ರಣೀತ) ಶ್ರೀ ಪ್ರವಚನಸಾರಮೇಂ (೧೩೮ವೀಂ ಗಾಥಾ

ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

‘‘[ಗಾಥಾರ್ಥಃ — ] ಕಾಲ ತೋ ಅಪ್ರದೇಶೀ ಹೈ . ಪ್ರದೇಶಮಾತ್ರ ಪುದ್ಗಲ - ಪರಮಾಣು ಆಕಾಶದ್ರವ್ಯಕೇ

ಪ್ರದೇಶಕೋ ಮನ್ದ ಗತಿಸೇ ಲಾಂಘತಾ ಹೋ ತಬ ವಹ ವರ್ತತಾ ಹೈ ಅರ್ಥಾತ್ ನಿಮಿತ್ತಭೂತರೂಪಸೇ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತಾ
ಹೈ .’’

ಇಸಮೇಂ (ಇಸ ಪ್ರವಚನಸಾರಕೀ ಗಾಥಾಮೇಂ) ಭೀ ‘ಸಮಯ’ ಶಬ್ದಸೇ ಮುಖ್ಯಕಾಲಾಣುಕಾ ಸ್ವರೂಪ

ಕಹಾ ಹೈ .

ಔರ ಅನ್ಯತ್ರ (ಆಚಾರ್ಯವರ ಶ್ರೀನೇಮಿಚನ್ದ್ರಸಿದ್ಧಾನ್ತಿದೇವವಿರಚಿತ ಬೃಹದ್ದ್ರದ್ರವ್ಯಸಙ್ಗ್ರಹ ಮೇಂ ೨೨ವೀಂ

ಗಾಥಾ ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

[ಗಾಥಾರ್ಥಃ — ] ಲೋಕಾಕಾಶಕೇ ಏಕ - ಏಕ ಪ್ರದೇಶಮೇಂ ಜೋ ಏಕ – ಏಕ ಕಾಲಾಣು ರತ್ನೋಂಕೀ

ರಾಶಿಕೀ ಭಾಂತಿ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಸ್ಥಿತ ಹೈಂ, ವೇ ಕಾಲಾಣು ಅಸಂಖ್ಯ ದ್ರವ್ಯ ಹೈಂ .

ಔರ ಮಾರ್ಗಪ್ರಕಾಶಮೇಂ ಭೀ (ಶ್ಲೋಕ ದ್ವಾರಾ) ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ : —

Page 69 of 388
PDF/HTML Page 96 of 415
single page version

(ಅನುಷ್ಟುಭ್)

‘‘ಕಾಲಾಭಾವೇ ನ ಭಾವಾನಾಂ ಪರಿಣಾಮಸ್ತದಂತರಾತ್ .

ನ ದ್ರವ್ಯಂ ನಾಪಿ ಪರ್ಯಾಯಃ ಸರ್ವಾಭಾವಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ..’’

ತಥಾ ಹಿ —

(ಅನುಷ್ಟುಭ್)

ವರ್ತನಾಹೇತುರೇಷಃ ಸ್ಯಾತ್ ಕುಮ್ಭಕೃಚ್ಚಕ್ರಮೇವ ತತ್ .

ಪಂಚಾನಾಮಸ್ತಿಕಾಯಾನಾಂ ನಾನ್ಯಥಾ ವರ್ತನಾ ಭವೇತ್ ..೪೮..

(ಅನುಷ್ಟುಭ್)

ಪ್ರತೀತಿಗೋಚರಾಃ ಸರ್ವೇ ಜೀವಪುದ್ಗಲರಾಶಯಃ .

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮನಭಃ ಕಾಲಾಃ ಸಿದ್ಧಾಃ ಸಿದ್ಧಾನ್ತಪದ್ಧತೇಃ ..೪9..

ಜೀವಾದೀದವ್ವಾಣಂ ಪರಿವಟ್ಟಣಕಾರಣಂ ಹವೇ ಕಾಲೋ .

ಧಮ್ಮಾದಿಚಉಣ್ಹಂ ಣಂ ಸಹಾವಗುಣಪಜ್ಜಯಾ ಹೋಂತಿ ..೩೩..

‘‘[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಕಾಲಕೇ ಅಭಾವಮೇಂ, ಪದಾರ್ಥೋಂಕಾ ಪರಿಣಮನ ನಹೀಂ ಹೋಗಾ; ಔರ

ಪರಿಣಮನ ನ ಹೋ ತೋ, ದ್ರವ್ಯ ಭೀ ನ ಹೋಗಾ ತಥಾ ಪರ್ಯಾಯ ಭೀ ನ ಹೋಗೀ; ಇಸಪ್ರಕಾರ ಸರ್ವಕೇ ಅಭಾವಕಾ
(ಶೂನ್ಯಕಾ) ಪ್ರಸಂಗ ಆಯೇಗಾ .’’

ಔರ (೩೨ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ದೋ ಶ್ಲೋಕ

ಕಹತೇ ಹೈಂ ) : —

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಕುಮ್ಹಾರಕೇ ಚಕ್ರಕೀ ಭಾಂತಿ (ಅರ್ಥಾತ್ ಜಿಸಪ್ರಕಾರ ಘಡಾ ಬನನೇಮೇಂ

ಕುಮ್ಹಾರಕಾ ಚಾಕ ನಿಮಿತ್ತ ಹೈ ಉಸೀಪ್ರಕಾರ), ಯಹ ಪರಮಾರ್ಥಕಾಲ (ಪಾಂಚ ಅಸ್ತಿಕಾಯೋಂಕೀ) ವರ್ತನಾಕಾ
ನಿಮಿತ್ತ ಹೈ . ಉಸಕೇ ಬಿನಾ, ಪಾಂಚ ಅಸ್ತಿಕಾಯೋಂಕೋ ವರ್ತನಾ ( – ಪರಿಣಮನ) ನಹೀಂ ಹೋ ಸಕತೀ .೪೮.

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಸಿದ್ಧಾನ್ತಪದ್ಧತಿಸೇ (ಶಾಸ್ತ್ರಪರಮ್ಪರಾಸೇ) ಸಿದ್ಧ ಐಸೇ ಜೀವರಾಶಿ,

ಪುದ್ಗಲರಾಶಿ, ಧರ್ಮ, ಅಧರ್ಮ, ಆಕಾಶ ಔರ ಕಾಲ ಸಭೀ ಪ್ರತೀತಿಗೋಚರ ಹೈಂ (ಅರ್ಥಾತ್ ಛಹೋಂ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೀ
ಪ್ರತೀತಿ ಹೋ ಸಕತೀ ಹೈ ) .೪೯.

ರೇ ಜೀವ-ಪುದ್ಗಲ ಆದಿಕಾ ಪರಿಣಮನಕಾರಣ ಕಾಲ ಹೈ .

ಧರ್ಮಾದಿ ಚಾರ ಸ್ವಭಾವಗುಣ-ಪರ್ಯಾಯವನ್ತ ತ್ರಿಕಾಲ ಹೈಂ ..೩೩..

Page 70 of 388
PDF/HTML Page 97 of 415
single page version

ಜೀವಾದಿದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ ಪರಿವರ್ತನಕಾರಣಂ ಭವೇತ್ಕಾಲಃ .

ಧರ್ಮಾದಿಚತುರ್ಣಾಂ ಸ್ವಭಾವಗುಣಪರ್ಯಾಯಾ ಭವನ್ತಿ ..೩೩..

ಕಾಲಾದಿಶುದ್ಧಾಮೂರ್ತಾಚೇತನದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ ಸ್ವಭಾವಗುಣಪರ್ಯಾಯಾಖ್ಯಾನಮೇತತ್ .

ಇಹ ಹಿ ಮುಖ್ಯಕಾಲದ್ರವ್ಯಂ ಜೀವಪುದ್ಗಲಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾಕಾಶಾನಾಂ ಪರ್ಯಾಯಪರಿಣತಿಹೇತುತ್ವಾತ್ ಪರಿ-

ವರ್ತನಲಿಙ್ಗಮಿತ್ಯುಕ್ತ ಮ್ . ಅಥ ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾಕಾಶಕಾಲಾನಾಂ ಸ್ವಜಾತೀಯವಿಜಾತೀಯಬಂಧಸಮ್ಬನ್ಧಾಭಾವಾತ್

ವಿಭಾವಗುಣಪರ್ಯಾಯಾಃ ನ ಭವಂತಿ, ಅಪಿ ತು ಸ್ವಭಾವಗುಣಪರ್ಯಾಯಾ ಭವಂತೀತ್ಯರ್ಥಃ . ತೇ ಗುಣಪರ್ಯಾಯಾಃ ಪೂರ್ವಂ

ಪ್ರತಿಪಾದಿತಾಃ, ಅತ ಏವಾತ್ರ ಸಂಕ್ಷೇಪತಃ ಸೂಚಿತಾ ಇತಿ .

(ಮಾಲಿನೀ)

ಇತಿ ವಿರಚಿತಮುಚ್ಚೈರ್ದ್ರವ್ಯಷಟ್ಕಸ್ಯ ಭಾಸ್ವದ್
ವಿವರಣಮತಿರಮ್ಯಂ ಭವ್ಯಕರ್ಣಾಮೃತಂ ಯತ್ .

ತದಿಹ ಜಿನಮುನೀನಾಂ ದತ್ತಚಿತ್ತಪ್ರಮೋದಂ
ಭವತು ಭವವಿಮುಕ್ತ್ಯೈ ಸರ್ವದಾ ಭವ್ಯಜನ್ತೋಃ ..೫೦..

ಗಾಥಾ : ೩೩ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಜೀವಾದಿದ್ರವ್ಯಾಣಾಮ್ ] ಜೀವಾದಿ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೋ [ಪರಿವರ್ತನ-

ಕಾರಣಮ್ ] ಪರಿವರ್ತನಕಾ ಕಾರಣ ( – ವರ್ತನಾಕಾ ನಿಮಿತ್ತ) [ಕಾಲಃ ಭವೇತ್ ] ಕಾಲ ಹೈ . [ಧರ್ಮಾದಿ-

ಚತುರ್ಣಾಂ ] ಧರ್ಮಾದಿ ಚಾರ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೋ [ಸ್ವಭಾವಗುಣಪರ್ಯಾಯಾಃ ] ಸ್ವಭಾವಗುಣಪರ್ಯಾಯೇಂ [ಭವನ್ತಿ ] ಹೋತೇ ಹೈಂ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹ, ಕಾಲಾದಿ ಶುದ್ಧ ಅಮೂರ್ತ ಅಚೇತನ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೇ ಸ್ವಭಾವಗುಣಪರ್ಯಾಯೋಂಕಾ ಕಥನ

ಹೈ .

ಮುಖ್ಯಕಾಲದ್ರವ್ಯ, ಜೀವ, ಪುದ್ಗಲ, ಧರ್ಮ, ಅಧರ್ಮ ಔರ ಆಕಾಶಕೀ ( – ಪಾಂಚ

ಅಸ್ತಿಕಾಯೋಂಕೀ) ಪರ್ಯಾಯಪರಿಣತಿಕಾ ಹೇತು ಹೋನೇಸೇ ಉಸಕಾ ಲಿಂಗ ಪರಿವರ್ತನ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಕಾಲದ್ರವ್ಯಕಾ
ಲಕ್ಷಣ ವರ್ತನಾಹೇತುತ್ವ ಹೈ) ಐಸಾ ಯಹಾಂ ಕಹಾ ಹೈ .

ಅಬ (ದೂಸರೀ ಬಾತ ಯಹ ಕಿ), ಧರ್ಮ, ಅಧರ್ಮ, ಆಕಾಶ ಔರ ಕಾಲಕೋ ಸ್ವಜಾತೀಯ ಯಾ

ವಿಜಾತೀಯ ಬನ್ಧಕಾ ಸಮ್ಬನ್ಧ ನ ಹೋನೇಸೇ ಉನ್ಹೇಂ ವಿಭಾವಗುಣಪರ್ಯಾಯೇಂ ನಹೀಂ ಹೋತೀಂ, ಪರನ್ತು ಸ್ವಭಾವಗುಣಪರ್ಯಾಯೇಂ
ಹೋತೀಂ ಹೈಂ — ಐಸಾ ಅರ್ಥ ಹೈ . ಉನ ಸ್ವಭಾವಗುಣಪರ್ಯಾಯೋಂಕಾ ಪಹಲೇ ಪ್ರತಿಪಾದನ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ ಇಸೀಲಿಯೇ

ಯಹಾಂ ಸಂಕ್ಷೇಪಸೇ ಸೂಚನ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ .

[ಅಬ ೩೩ ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ಲೋಕ ಕಹತೇ ಹೈಂ :]

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಇಸಪ್ರಕಾರ ಭವ್ಯೋಂಕೇ ಕರ್ಣೋಂಕೋ ಅಮೃತ ಐಸಾ ಜೋ ಛಹ ದ್ರವ್ಯೋಂಕಾ ಅತಿ

Page 71 of 388
PDF/HTML Page 98 of 415
single page version

ಏದೇ ಛದ್ದವ್ವಾಣಿ ಯ ಕಾಲಂ ಮೋತ್ತೂಣ ಅತ್ಥಿಕಾಯ ತ್ತಿ .

ಣಿದ್ದಿಟ್ಠಾ ಜಿಣಸಮಯೇ ಕಾಯಾ ಹು ಬಹುಪ್ಪದೇಸತ್ತಂ ..೩೪..

ಏತಾನಿ ಷಡ್ದ್ರವ್ಯಾಣಿ ಚ ಕಾಲಂ ಮುಕ್ತ್ವಾಸ್ತಿಕಾಯಾ ಇತಿ .

ನಿರ್ದಿಷ್ಟಾ ಜಿನಸಮಯೇ ಕಾಯಾಃ ಖಲು ಬಹುಪ್ರದೇಶತ್ವಮ್ ..೩೪..

ಅತ್ರ ಕಾಲದ್ರವ್ಯಮನ್ತರೇಣ ಪೂರ್ವೋಕ್ತ ದ್ರವ್ಯಾಣ್ಯೇವ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಾ ಭವಂತೀತ್ಯುಕ್ತ ಮ್ .

ಇಹ ಹಿ ದ್ವಿತೀಯಾದಿಪ್ರದೇಶರಹಿತಃ ಕಾಲಃ, ‘ಸಮಓ ಅಪ್ಪದೇಸೋ’ ಇತಿ ವಚನಾತ್ .ಅಸ್ಯ ಹಿ

ದ್ರವ್ಯತ್ವಮೇವ, ಇತರೇಷಾಂ ಪಂಚಾನಾಂ ಕಾಯತ್ವಮಸ್ತ್ಯೇವ . ಬಹುಪ್ರದೇಶಪ್ರಚಯತ್ವಾತ್ ಕಾಯಃ . ಕಾಯಾ ಇವ ಕಾಯಾಃ .

ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಾಃ . ಅಸ್ತಿತ್ವಂ ನಾಮ ಸತ್ತಾ . ಸಾ ಕಿಂವಿಶಿಷ್ಟಾ ? ಸಪ್ರತಿಪಕ್ಷಾ, ಅವಾನ್ತರಸತ್ತಾ

ರಮ್ಯ ದೈದೀಪ್ಯಮಾನ ( – ಸ್ಪಷ್ಟ) ವಿವರಣ ವಿಸ್ತಾರಸೇ ಕಿಯಾ ಗಯಾ, ವಹ ಜಿನಮುನಿಯೋಂಕೇ ಚಿತ್ತಕೋ ಪ್ರಮೋದ

ದೇನೇವಾಲಾ ಷಟ್ದ್ರವ್ಯವಿವರಣ ಭವ್ಯ ಜೀವಕೋ ಸರ್ವದಾ ಭವವಿಮುಕ್ತಿಕಾ ಕಾರಣ ಹೋ .೫೦.

ಗಾಥಾ : ೩೪ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಕಾಲಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ] ಕಾಲ ಛೋಡಕರ [ಏತಾನಿ

ಷಡ್ದ್ರವ್ಯಾಣಿ ಚ ] ಇನ ಛಹ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೋ (ಅರ್ಥಾತ್ ಶೇಷ ಪಾಂಚ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೋ) [ಜಿನಸಮಯೇ ] ಜಿನಸಮಯಮೇಂ
(ಜಿನದರ್ಶನಮೇಂ) [ಅಸ್ತಿಕಾಯಾಃ ಇತಿ ] ‘ಅಸ್ತಿಕಾಯ’ [ನಿರ್ದಿಷ್ಟಾಃ ] ಕಹೇ ಗಯೇ ಹೈಂ . [ಬಹುಪ್ರದೇಶತ್ವಮ್ ]

ಬಹುಪ್ರದೇಶೀಪನಾ [ಖಲು ಕಾಯಾಃ ] ವಹ ಕಾಯತ್ವ ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಇಸ ಗಾಥಾಮೇಂ ಕಾಲದ್ರವ್ಯಕೇ ಅತಿರಿಕ್ತ ಪೂರ್ವೋಕ್ತ ದ್ರವ್ಯ ಹೀ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯ ಹೈಂ ಐಸಾ

ಕಹಾ ಹೈ .

ಯಹಾಂ (ಇಸ ವಿಶ್ವಮೇಂ) ಕಾಲ ದ್ವಿತೀಯಾದಿ ಪ್ರದೇಶ ರಹಿತ (ಅರ್ಥಾತ್ ಏಕಸೇ ಅಧಿಕ ಪ್ರದೇಶ

ರಹಿತ) ಹೈ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ‘ಸಮಓ ಅಪ್ಪದೇಸಾೇ (ಕಾಲ ಅಪ್ರದೇಶೀ ಹೈ )’ ಐಸಾ (ಶಾಸ್ತ್ರಕಾ) ವಚನ ಹೈ .

ಇಸೇ ದ್ರವ್ಯತ್ವ ಹೀ ಹೈ, ಶೇಷ ಪಾಂಚಕೋ ಕಾಯತ್ವ (ಭೀ) ಹೈ ಹೀ .

ಬಹುಪ್ರದೇಶೋಂಕೇ ಸಮೂಹವಾಲಾ ಹೋ ವಹ ‘ಕಾಯ’ ಹೈ . ‘ಕಾಯ’ ಕಾಯ ಜೈಸೇ ( – ಶರೀರ ಜೈಸೇ

ವಿನ ಕಾಲ ಯೇ ಜಿನಧರ್ಮ ವರ್ಣಿತ ಪಾಂಚ ಅಸ್ತಿಕಾಯ ಹೈಂ .

ಅರು ವಸ್ತುಕಾ ವಹ ಬಹು ಪ್ರದೇಶೀಪನ ನಿಯಮಸೇ ಕಾಯ ಹೈ ..೩೪..

Page 72 of 388
PDF/HTML Page 99 of 415
single page version

ಮಹಾಸತ್ತೇತಿ . ತತ್ರ ಸಮಸ್ತವಸ್ತುವಿಸ್ತರವ್ಯಾಪಿನೀ ಮಹಾಸತ್ತಾ, ಪ್ರತಿನಿಯತವಸ್ತುವ್ಯಾಪಿನೀ ಹ್ಯವಾನ್ತರಸತ್ತಾ .

ಸಮಸ್ತವ್ಯಾಪಕರೂಪವ್ಯಾಪಿನೀ ಮಹಾಸತ್ತಾ, ಪ್ರತಿನಿಯತೈಕರೂಪವ್ಯಾಪಿನೀ ಹ್ಯವಾನ್ತರಸತ್ತಾ .

ಅನನ್ತಪರ್ಯಾಯವ್ಯಾಪಿನೀ ಮಹಾಸತ್ತಾ, ಪ್ರತಿನಿಯತೈಕಪರ್ಯಾಯವ್ಯಾಪಿನೀ ಹ್ಯವಾನ್ತರಸತ್ತಾ . ಅಸ್ತೀತ್ಯಸ್ಯ ಭಾವಃ

ಅಸ್ತಿತ್ವಮ್ . ಅನೇನ ಅಸ್ತಿತ್ವೇನ ಕಾಯತ್ವೇನ ಸನಾಥಾಃ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಾಃ . ಕಾಲದ್ರವ್ಯಸ್ಯಾಸ್ತಿತ್ವಮೇವ, ನ

ಕಾಯತ್ವಂ, ಕಾಯಾ ಇವ ಬಹುಪ್ರದೇಶಾಭಾವಾದಿತಿ .

(ಆರ್ಯಾ)

ಇತಿ ಜಿನಮಾರ್ಗಾಮ್ಭೋಧೇರುದ್ಧೃತಾ ಪೂರ್ವಸೂರಿಭಿಃ ಪ್ರೀತ್ಯಾ .

ಷಡ್ದ್ರವ್ಯರತ್ನಮಾಲಾ ಕಂಠಾಭರಣಾಯ ಭವ್ಯಾನಾಮ್ ..೫೧..

ಅರ್ಥಾತ್ ಬಹುಪ್ರದೇಶೋಂವಾಲೇ) ಹೋತೇ ಹೈಂ . ಅಸ್ತಿಕಾಯ ಪಾಂಚ ಹೈಂ .

ಅಸ್ತಿತ್ವ ಅರ್ಥಾತ್ ಸತ್ತಾ . ವಹ ಕೈಸೀ ಹೈ ? ಮಹಾಸತ್ತಾ ಔರ ಅವಾನ್ತರಸತ್ತಾ — ಐಸೀ

೧ಸಪ್ರತಿಪಕ್ಷ ಹೈ . ವಹಾಂ, ಸಮಸ್ತ ವಸ್ತುವಿಸ್ತಾರಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋನೇವಾಲೀ ವಹ ಮಹಾಸತ್ತಾ ಹೈ, ೨ಪ್ರತಿನಿಯತ

ವಸ್ತುಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋನೇವಾಲೀ ವಹ ಅವಾನ್ತರಸತ್ತಾ ಹೈ; ಸಮಸ್ತ ವ್ಯಾಪಕ ರೂಪಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋನೇವಾಲೀ ವಹ
ಮಹಾಸತ್ತಾ ಹೈ, ಪ್ರತಿನಿಯತ ಏಕ ರೂಪಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋನೇವಾಲೀ ವಹ ಅವಾನ್ತರಸತ್ತಾ ಹೈ; ಅನನ್ತ ಪರ್ಯಾಯೋಂಮೇಂ
ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋನೇವಾಲೀ ವಹ ಮಹಾಸತ್ತಾ ಹೈ, ಪ್ರತಿನಿಯತ ಏಕ ಪರ್ಯಾಯಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋನೇವಾಲೀ ವಹ ಅವಾನ್ತರಸತ್ತಾ
ಹೈ . ಪದಾರ್ಥಕಾ ‘೩ಅಸ್ತಿ’ ಐಸಾ ಭಾವ ವಹ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಹೈ .

ಇಸ ಅಸ್ತಿತ್ವಸೇ ಔರ ಕಾಯತ್ವಸೇ ಸಹಿತ ಪಾಂಚ ಅಸ್ತಿಕಾಯ ಹೈಂ . ಕಾಲದ್ರವ್ಯಕೋ ಅಸ್ತಿತ್ವ

ಹೀ ಹೈ, ಕಾಯತ್ವ ನಹೀಂ ಹೈ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ಕಾಯಕೀ ಭಾಂತಿ ಉಸೇ ಬಹುಪ್ರದೇಶೋಂಕಾ ಅಭಾವ ಹೈ .

[ಅಬ ೩೪ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾ ಪೂರ್ಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನಿರಾಜ ಶ್ಲೋಕ

ಕಹತೇ ಹೈಂ :]

[ಶ್ಲೋೇಕಾರ್ಥ : — ] ಇಸಪ್ರಕಾರ ಜಿನಮಾರ್ಗರೂಪೀ ರತ್ನಾಕರಮೇಂಸೇ ಪೂರ್ವಾಚಾರ್ಯೋಂನೇ ಪ್ರೀತಿಪೂರ್ವಕ

ಷಟ್ದ್ರವ್ಯರೂಪೀ ರತ್ನೋಂಕೀ ಮಾಲಾ ಭವ್ಯೋಂಕೇ ಕಣ್ಠಾಭರಣಕೇ ಹೇತು ಬಾಹರ ನಿಕಾಲೀ ಹೈ .೫೧.

೧ – ಸಪ್ರತಿಪಕ್ಷ = ಪ್ರತಿಪಕ್ಷ ಸಹಿತ; ವಿರೋಧೀ ಸಹಿತ . (ಮಹಾಸತ್ತಾ ಔರ ಅವಾನ್ತರಸತ್ತಾ ಪರಸ್ಪರ ವಿರೋಧೀ ಹೈಂ .)

೨ – ಪ್ರತಿನಿಯತ = ನಿಯತ; ನಿಶ್ಚಿತ; ಅಮುಕ ಹೀ .

೩ – ಅಸ್ತಿ = ಹೈ . (ಅಸ್ತಿತ್ವ = ಹೋನಾ)

Page 73 of 388
PDF/HTML Page 100 of 415
single page version

ಸಂಖೇಜ್ಜಾಸಂಖೇಜ್ಜಾಣಂತಪದೇಸಾ ಹವಂತಿ ಮುತ್ತಸ್ಸ .

ಧಮ್ಮಾಧಮ್ಮಸ್ಸ ಪುಣೋ ಜೀವಸ್ಸ ಅಸಂಖದೇಸಾ ಹು ..೩೫..

ಲೋಯಾಯಾಸೇ ತಾವಂ ಇದರಸ್ಸ ಅಣಂತಯಂ ಹವೇ ದೇಸಾ .

ಕಾಲಸ್ಸ ಣ ಕಾಯತ್ತಂ ಏಯಪದೇಸೋ ಹವೇ ಜಮ್ಹಾ ..೩೬..

ಸಂಖ್ಯಾತಾಸಂಖ್ಯಾತಾನಂತಪ್ರದೇಶಾ ಭವನ್ತಿ ಮೂರ್ತಸ್ಯ .

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಯೋಃ ಪುನರ್ಜೀವಸ್ಯಾಸಂಖ್ಯಾತಪ್ರದೇಶಾಃ ಖಲು ..೩೫..

ಲೋಕಾಕಾಶೇ ತದ್ವದಿತರಸ್ಯಾನಂತಾ ಭವನ್ತಿ ದೇಶಾಃ .

ಕಾಲಸ್ಯ ನ ಕಾಯತ್ವಂ ಏಕಪ್ರದೇಶೋ ಭವೇದ್ಯಸ್ಮಾತ್ ..೩೬..

ಷಣ್ಣಾಂ ದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ ಪ್ರದೇಶಲಕ್ಷಣಸಂಭವಪ್ರಕಾರಕಥನಮಿದಮ್ .

ಶುದ್ಧಪುದ್ಗಲಪರಮಾಣುನಾ ಗೃಹೀತಂ ನಭಃಸ್ಥಲಮೇವ ಪ್ರದೇಶಃ . ಏವಂವಿಧಾಃ ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರದೇಶಾಃ

૧૦

ಗಾಥಾ : ೩೫-೩೬ ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಮೂರ್ತಸ್ಯ ] ಮೂರ್ತ ದ್ರವ್ಯಕೋ [ಸಂಖ್ಯಾತಾಸಂಖ್ಯಾತಾನಂತ-

ಪ್ರದೇಶಾಃ ] ಸಂಖ್ಯಾತ, ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಔರ ಅನನ್ತ ಪ್ರದೇಶ [ಭವನ್ತಿ ] ಹೋತೇ ಹೈಂ; [ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಯೋಃ ] ಧರ್ಮ, ಅಧರ್ಮ
[ಪುನಃ ಜೀವಸ್ಯ ] ತಥಾ ಜೀವಕೋ [ಖಲು ] ವಾಸ್ತವಮೇಂ [ಅಸಂಖ್ಯಾತಪ್ರದೇಶಾಃ ] ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಪ್ರದೇಶ ಹೈಂ .

[ಲೋಕಾಕಾಶೇ ] ಲೋಕಾಕಾಶಮೇಂ [ತದ್ವತ್ ] ಧರ್ಮ, ಅಧರ್ಮ ತಥಾ ಜೀವಕೀ ಭಾಂತಿ (ಅಸಂಖ್ಯಾತ

ಪ್ರದೇಶ) ಹೈಂ; [ಇತರಸ್ಯ ] ಶೇಷ ಜೋ ಅಲೋಕಾಕಾಶ ಉಸೇ [ಅನನ್ತಾಃ ದೇಶಾಃ ] ಅನನ್ತ ಪ್ರದೇಶ [ಭವನ್ತಿ ]
ಹೈಂ . [ಕಾಲಸ್ಯ ] ಕಾಲಕೋ [ಕಾಯತ್ವಂ ನ ] ಕಾಯಪನಾ ನಹೀಂ ಹೈ, [ಯಸ್ಮಾತ್ ] ಕ್ಯೋಂಕಿ [ಏಕಪ್ರದೇಶಃ ]
ವಹ ಏಕಪ್ರದೇಶೀ [ಭವೇತ್ ] ಹೈ .

ಟೀಕಾ : — ಇಸಮೇಂ ಛಹ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೇ ಪ್ರದೇಶಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಔರ ಉಸಕೇ ಸಂಭವಕಾ ಪ್ರಕಾರ ಕಹಾ

ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಇಸ ಗಾಥಾಮೇಂ ಪ್ರದೇಶಕಾ ಲಕ್ಷಣ ತಥಾ ಛಹ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೋ ಕಿತನೇ - ಕಿತನೇ ಪ್ರದೇಶ ಹೋತೇ ಹೈಂ ವಹ

ಕಹಾ ಹೈ ) .

ಶುದ್ಧಪುದ್ಗಲಪರಮಾಣು ದ್ವಾರಾ ರುಕಾ ಹುಆ ಆಕಾಶಸ್ಥಲ ಹೀ ಪ್ರದೇಶ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಶುದ್ಧ

ಹೋತೇ ಅನನ್ತ, ಅಸಂಖ್ಯ, ಸಂಖ್ಯ ಪ್ರದೇಶ ಮೂರ್ತಿಕ ದ್ರವ್ಯಕೇ .

ಅರು ಹೈಂ ಅಸಂಖ್ಯ ಪ್ರದೇಶ ಆತ್ಮಾ ಔರ ಧರ್ಮ ಅಧರ್ಮಕೇ ..೩೫..

ಅನಸಂಖ್ಯ ಲೋಕಾಕಾಶಕೇ ಹೈಂ, ಅರು ಅನನ್ತ ಅಲೋಕಕೇ .

ನಹಿಂ ಕಾಲಕೋ ಕಾಯತ್ವ ಹೈ ವಹ ಇಕ ಪ್ರದೇಶೀ ದ್ರವ್ಯ ಹೈ ..೩೬..

< Previous Page Next Page >