Niyamsar-Hindi (Malayalam transliteration). Gatha: 126-136 ; Adhikar-10 : Param Bhakti Adhikar.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 15 of 21

 

Page 254 of 388
PDF/HTML Page 281 of 415
single page version

ഗാഥാ : ൧൨൬ അന്വയാര്ഥ :[യഃ ] ജോ [സ്ഥാവരേഷു ] സ്ഥാവര [വാ ] അഥവാ
[ത്രസേഷു ] ത്രസ [സര്വഭൂതേഷു ] സര്വ ജീവോംകേ പ്രതി [സമഃ ] സമഭാവവാലാ ഹൈ, [തസ്യ ] ഉസേ
[സാമായികം ] സാമായിക [സ്ഥായി ] സ്ഥായീ ഹൈ [ഇതി കേവലിശാസനേ ] ഐസാ കേവലീകേ
ശാസനമേം കഹാ ഹൈ
.
ടീകാ :യഹാ , പരമ മാധ്യസ്ഥഭാവ ആദിമേം ആരൂഢ ഹോകര സ്ഥിത പരമമുമുക്ഷുകാ
സ്വരൂപ കഹാ ഹൈ .
ജോ സഹജ വൈരാഗ്യരൂപീ മഹലകേ ശിഖരകാ ശിഖാമണി (അര്ഥാത് പരമ
സഹജവൈരാഗ്യവന്ത മുനി) വികാരകേ കാരണഭൂത സമസ്ത മോഹരാഗദ്വേഷകേ അഭാവകേ കാരണ
ഭേദകല്പനാ വിമുക്ത പരമ സമരസീഭാവ സഹിത ഹോനേസേ ത്രസ
- സ്ഥാവര (സമസ്ത)
ജീവനികായോംകേ പ്രതി സമഭാവവാലാ ഹൈ, ഉസ പരമ ജിനയോഗീശ്വരകോ സാമായിക നാമകാ വ്രത
സനാതന (സ്ഥായീ) ഹൈ ഐസാ വീതരാഗ സര്വജ്ഞകേ മാര്ഗമേം സിദ്ധ ഹൈ
.
[അബ ഇസ ൧൨൬വീം ഗാഥാകീ ടീകാ പൂര്ണ കരതേ ഹുഏ ടീകാകാര മുനിരാജ ആഠ
ശ്ലോക കഹതേ ഹൈം : ]
ജോ സമോ സവ്വഭൂദേസു ഥാവരേസു തസേസു വാ .
തസ്സ സാമാഇഗം ഠാഇ ഇദി കേവലിസാസണേ ..൧൨൬..
യഃ സമഃ സര്വഭൂതേഷു സ്ഥാവരേഷു ത്രസേഷു വാ .
തസ്യ സാമായികം സ്ഥായി ഇതി കേവലിശാസനേ ..൧൨൬..
പരമമാധ്യസ്ഥ്യഭാവാദ്യാരൂഢസ്ഥിതസ്യ പരമമുമുക്ഷോഃ സ്വരൂപമത്രോക്ത മ് .
യഃ സഹജവൈരാഗ്യപ്രാസാദശിഖരശിഖാമണിഃ വികാരകാരണനിഖിലമോഹരാഗദ്വേഷാഭാവാദ് ഭേദ-
കല്പനാപോഢപരമസമരസീഭാവസനാഥത്വാത്ര്രസസ്ഥാവരജീവനികായേഷു സമഃ, തസ്യ ച പരമജിന-
യോഗീശ്വരസ്യ സാമായികാഭിധാനവ്രതം സനാതനമിതി വീതരാഗസര്വജ്ഞമാര്ഗേ സിദ്ധമിതി
.
സ്ഥാവര തഥാ ത്രസ സര്വ ജീവസമൂഹ പ്രതി സമതാ ലഹേ .
സ്ഥായീ സാമായിക ഹൈ ഉസേ, യോം കേവലീ ശാസന കഹേ ..൧൨൬..

Page 255 of 388
PDF/HTML Page 282 of 415
single page version

[ശ്ലോകാര്ഥ : ] പരമ ജിനമുനിയോംകാ ജോ ചിത്ത (ചൈതന്യപരിണമന) നിരംതര ത്രസ
ജീവോംകേ ഘാതസേ തഥാ സ്ഥാവര ജീവോംകേ വധസേ അത്യന്ത വിമുക്ത ഹൈ, ഔര ജോ (ചിത്ത) അംതിമ
അവസ്ഥാകോ പ്രാപ്ത തഥാ നിര്മല ഹൈ, ഉസേ മൈം കര്മസേ മുക്ത ഹോനേകേ ഹേതു നമന കരതാ ഹൂ , സ്തവന കരതാ
ഹൂ , സമ്യക് പ്രകാരസേ ഭാതാ ഹൂ
.൨൦൪.
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] കോഈ ജീവ അദ്വൈതമാര്ഗമേം സ്ഥിത ഹൈം ഔര കോഈ ജീവ ദ്വൈതമാര്ഗമേം സ്ഥിത
ഹൈം; ദ്വൈത ഔര അദ്വൈതസേ വിമുക്ത മാര്ഗമേം (അര്ഥാത് ജിസമേം ദ്വൈത യാ അദ്വൈതകേ വികല്പ നഹീം ഹൈം ഐസേ
മാര്ഗമേം) ഹമ വര്തതേ ഹൈം
.൨൦൫.
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] കോഈ ജീവ അദ്വൈതകീ ഇച്ഛാ കരതേ ഹൈം ഔര അന്യ കോഈ ജീവ ദ്വൈതകീ
ഇച്ഛാ കരതേ ഹൈം; മൈം ദ്വൈത ഔര അദ്വൈതസേ വിമുക്ത ആത്മാകോ നമന കരതാ ഹൂ .൨൦൬.
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] മൈംസുഖകീ ഇച്ഛാ രഖനേവാലാ ആത്മാഅജന്മ ഔര
അവിനാശീ ഐസേ നിജ ആത്മാകോ ആത്മാ ദ്വാരാ ഹീ ആത്മാമേം സ്ഥിത രഹകര ബാരമ്ബാര ഭാതാ
ഹൂ
.൨൦൭.
(മാലിനീ)
ത്രസഹതിപരിമുക്തം സ്ഥാവരാണാം വധൈര്വാ
പരമജിനമുനീനാം ചിത്തമുച്ചൈരജസ്രമ്
.
അപി ചരമഗതം യന്നിര്മലം കര്മമുക്ത്യൈ
തദഹമഭിനമാമി സ്തൌമി സംഭാവയാമി
..൨൦൪..
(അനുഷ്ടുഭ്)
കേചിദദ്വൈതമാര്ഗസ്ഥാഃ കേചിദ്ദ്വൈതപഥേ സ്ഥിതാഃ .
ദ്വൈതാദ്വൈതവിനിര്മുക്ത മാര്ഗേ വര്താമഹേ വയമ് ..൨൦൫..
(അനുഷ്ടുഭ്)
കാംക്ഷംത്യദ്വൈതമന്യേപി ദ്വൈതം കാംക്ഷന്തി ചാപരേ .
ദ്വൈതാദ്വൈതവിനിര്മുക്ത മാത്മാനമഭിനൌമ്യഹമ് ..൨൦൬..
(അനുഷ്ടുഭ്)
അഹമാത്മാ സുഖാകാംക്ഷീ സ്വാത്മാനമജമച്യുതമ് .
ആത്മനൈവാത്മനി സ്ഥിത്വാ ഭാവയാമി മുഹുര്മുഹുഃ ..൨൦൭..

Page 256 of 388
PDF/HTML Page 283 of 415
single page version

[ശ്ലോകാര്ഥ : ] ഭവകേ കരനേവാലേ ഐസേ ഇന വികല്പ-കഥനോംസേ ബസ ഹോഓ, ബസ
ഹോഓ . ജോ അഖണ്ഡാനന്ദസ്വരൂപ ഹൈ വഹ (യഹ ആത്മാ) സമസ്ത നയരാശികാ അവിഷയ ഹൈ;
ഇസലിയേ യഹ കോഈ (അവര്ണനീയ) ആത്മാ ദ്വൈത യാ അദ്വൈതരൂപ നഹീം ഹൈ (അര്ഥാത് ദ്വൈത - അദ്വൈതകേ
വികല്പോംസേ പര ഹൈ ) . ഉസ ഏകകോ മൈം അല്പ കാലമേം ഭവഭയകാ നാശ കരനേകേ ലിയേ സതത
വംദന കരതാ ഹൂ .൨൦൮.
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] യോനിമേം സുഖ ഔര ദുഃഖ സുകൃത ഔര ദുഷ്കൃതകേ സമൂഹസേ ഹോതാ ഹൈ
(അര്ഥാത് ചാര ഗതികേ ജന്മോംമേം സുഖദുഃഖ ശുഭാശുഭ കൃത്യോംസേ ഹോതാ ഹൈ ) . ഔര ദൂസരേ പ്രകാരസേ
(നിശ്ചയനയസേ), ആത്മാകോ ശുഭകാ ഭീ അഭാവ ഹൈ തഥാ അശുഭ പരിണതി ഭീ നഹീം ഹൈനഹീം
ഹൈ, ക്യോംകി ഇസ ലോകമേം ഏക ആത്മാകോ (അര്ഥാത് ആത്മാ സദാ ഏകരൂപ ഹോനേസേ ഉസേ) അവശ്യ
ഭവകാ പരിചയ ബിലകുല നഹീം ഹൈ
. ഇസപ്രകാര ജോ ഭവഗുണോംകേ സമൂഹസേ സംന്യസ്ത ഹൈ (അര്ഥാത്
ജോ ശുഭ - അശുഭ, രാഗ - ദ്വേഷ ആദി ഭവകേ ഗുണോംസേവിഭാവോംസേരഹിത ഹൈ ) ഉസകാ (നിത്യശുദ്ധ
ആത്മാകാ) മൈം സ്തവന കരതാ ഹൂ .൨൦൯.
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] സദാ ശുദ്ധ - ശുദ്ധ ഐസാ യഹ (പ്രത്യക്ഷ) ചൈതന്യചമത്കാരമാത്ര തത്ത്വ
(ശിഖരിണീ)
വികല്പോപന്യാസൈരലമലമമീഭിര്ഭവകരൈഃ
അഖംഡാനന്ദാത്മാ നിഖിലനയരാശേരവിഷയഃ
.
അയം ദ്വൈതാദ്വൈതോ ന ഭവതി തതഃ കശ്ചിദചിരാത
തമേകം വന്ദേഹം ഭവഭയവിനാശായ സതതമ് ..൨൦൮..
(ശിഖരിണീ)
സുഖം ദുഃഖം യോനൌ സുകൃതദുരിതവ്രാതജനിതം
ശുഭാഭാവോ ഭൂയോശുഭപരിണതിര്വാ ന ച ന ച
.
യദേകസ്യാപ്യുച്ചൈര്ഭവപരിചയോ ബാഢമിഹ നോ
യ ഏവം സംന്യസ്തോ ഭവഗുണഗണൈഃ സ്തൌമി തമഹമ്
..൨൦൯..
(മാലിനീ)
ഇദമിദമഘസേനാവൈജയന്തീം ഹരേത്താം
സ്ഫു ടിതസഹജതേജഃപുംജദൂരീകൃതാംഹഃ-
.
പ്രബലതരതമസ്തോമം സദാ ശുദ്ധശുദ്ധം
ജയതി ജഗതി നിത്യം ചിച്ചമത്കാരമാത്രമ്
..൨൧൦..

Page 257 of 388
PDF/HTML Page 284 of 415
single page version

ജഗതമേം നിത്യ ജയവന്ത ഹൈകി ജിസനേ പ്രഗട ഹുഏ സഹജ തേജഃപുംജ ദ്വാരാ സ്വധര്മത്യാഗരൂപ
(മോഹരൂപ) അതിപ്രബല തിമിരസമൂഹകോ ദൂര കിയാ ഹൈ ഔര ജോ ഉസ അഘസേനാകീ ധ്വജാകോ
ഹര ലേതാ ഹൈ .൨൧൦.
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] യഹ അനഘ (നിര്ദോഷ) ആത്മതത്ത്വ ജയവന്ത ഹൈകി ജിസനേ
സംസാരകോ അസ്ത കിയാ ഹൈ, ജോ മഹാമുനിഗണകേ അധിനാഥകേ (ഗണധരോംകേ) ഹൃദയാരവിന്ദമേം
സ്ഥിത ഹൈ, ജിസനേ ഭവകാ കാരണ ഛോഡ ദിയാ ഹൈ, ജോ ഏകാന്തസേ ശുദ്ധ പ്രഗട ഹുആ ഹൈ
(അര്ഥാത് ജോ സര്വഥാ
- ശുദ്ധരൂപസേ സ്പഷ്ട ജ്ഞാത ഹോതാ ഹൈ ) തഥാ ജോ സദാ (ടംകോത്കീര്ണ
ചൈതന്യസാമാന്യരൂപ) നിജ മഹിമാമേം ലീന ഹോനേ പര ഭീ സമ്യഗ്ദൃഷ്ടിയോംകോ ഗോചര ഹൈ .൨൧൧.
ഗാഥാ : ൧൨൭ അന്വയാര്ഥ :[യസ്യ ] ജിസേ [സംയമേ ] സംയമമേം, [നിയമേ ] നിയമമേം
ഔര [തപസി ] തപമേം [ആത്മാ ] ആത്മാ [സന്നിഹിതഃ ] സമീപ ഹൈ, [തസ്യ ] ഉസേ [സാമായികം ]
സാമായിക [സ്ഥായി ] സ്ഥായീ ഹൈ [ഇതി കേവലിശാസനേ ] ഐസാ കേവലീകേ ശാസനമേം കഹാ ഹൈ
.
ടീകാ :യഹാ (ഇസ ഗാഥാമേം) ഭീ ആത്മാ ഹീ ഉപാദേയ ഹൈ ഐസാ കഹാ ഹൈ .
(പൃഥ്വീ)
ജയത്യനഘമാത്മതത്ത്വമിദമസ്തസംസാരകം
മഹാമുനിഗണാധിനാഥഹൃദയാരവിന്ദസ്ഥിതമ്
.
വിമുക്ത ഭവകാരണം സ്ഫു ടിതശുദ്ധമേകാന്തതഃ
സദാ നിജമഹിമ്നി ലീനമപി സ
ദ്രºശാം ഗോചരമ് ..൨൧൧..
ജസ്സ സംണിഹിദോ അപ്പാ സംജമേ ണിയമേ തവേ .
തസ്സ സാമാഇഗം ഠാഇ ഇദി കേവലിസാസണേ ..൧൨൭..
യസ്യ സന്നിഹിതഃ ആത്മാ സംയമേ നിയമേ തപസി .
തസ്യ സാമായികം സ്ഥായി ഇതി കേവലിശാസനേ ..൧൨൭..
അത്രാപ്യാത്മൈവോപാദേയ ഇത്യുക്ത : .
അഘ = ദോഷ; പാപ .
സംയമനിയമതപമേം അഹോ ! ആത്മാ സമീപ ജിസേ രഹേ .
സ്ഥായീ സാമായിക ഹൈ ഉസേ, യോം കേവലീ ശാസന കഹേ ..൧൨൭..

Page 258 of 388
PDF/HTML Page 285 of 415
single page version

ബാഹ്യ പ്രപംചസേ പരാങ്മുഖ ഔര സമസ്ത ഇന്ദ്രിയവ്യാപാരകോ ജീതേ ഹുഏ ഐസേ ജിസ ഭാവീ
ജിനകോ പാപക്രിയാകീ നിവൃത്തിരൂപ ബാഹ്യസംയമമേം, കായ - വചന - മനോഗുപ്തിരൂപ, സമസ്ത
ഇന്ദ്രിയവ്യാപാര രഹിത അഭ്യംതരസംയമമേം, മാത്ര പരിമിത (മര്യാദിത) കാലകേ ആചരണസ്വരൂപ
നിയമമേം, നിജസ്വരൂപമേം അവിചല സ്ഥിതിരൂപ, ചിന്മയ
- പരമബ്രഹ്മമേം നിയത (നിശ്ചല രഹേ ഹുഏ)
ഐസേ നിശ്ചയഅന്തര്ഗത-ആചാരമേം (അര്ഥാത് നിശ്ചയ - അഭ്യംതര നിയമമേം), വ്യവഹാരസേ പ്രപംചിത
(ജ്ഞാന-ദര്ശന-ചാരിത്ര-തപ-വീര്യാചാരരൂപ) പംചാചാരമേം (അര്ഥാത് വ്യവഹാരതപശ്ചരണമേം), തഥാ
പംചമഗതികേ ഹേതുഭൂത, കിംചിത് ഭീ പരിഗ്രഹപ്രപംചസേ സര്വഥാ രഹിത, സകല ദുരാചാരകീ നിവൃത്തികേ
കാരണഭൂത ഐസേ പരമ തപശ്ചരണമേം (
ഇന സബമേം) പരമ ഗുരുകേ പ്രസാദസേ പ്രാപ്ത കിയാ ഹുആ നിരംജന
നിജ കാരണപരമാത്മാ സദാ സമീപ ഹൈ (അര്ഥാത് ജിസ മുനികോ സംയമമേം, നിയമമേം ഔര തപമേം നിജ
കാരണപരമാത്മാ സദാ നികട ഹൈ ), ഉസ പരദ്രവ്യപരാങ്മുഖ പരമവീതരാഗ
- സമ്യക്ദൃഷ്ടി വീതരാഗ -
ചാരിത്രവംതകോ സാമായികവ്രത സ്ഥായീ ഹൈ ഐസാ കേവലിയോംകേ ശാസനമേം കഹാ ഹൈ .
[അബ ഇസ ൧൨൭വീം ഗാഥാകീ ടീകാ പൂര്ണ കരതേ ഹുഏ ടീകാകാര മുനിരാജ ശ്ലോക
കഹതേ ഹൈം : ]
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] യദി ശുദ്ധദൃഷ്ടിവന്ത (സമ്യഗ്ദൃഷ്ടി) ജീവ ഐസാ സമഝതാ ഹൈ കി
പരമ മുനികോ തപമേം, നിയമമേം, സംയമമേം ഔര സത്ചാരിത്രമേം സദാ ആത്മാ ഊര്ധ്വ രഹതാ ഹൈ
യസ്യ ഖലു ബാഹ്യപ്രപംചപരാങ്മുഖസ്യ നിര്ജിതാഖിലേന്ദ്രിയവ്യാപാരസ്യ ഭാവിജിനസ്യ പാപ-
ക്രിയാനിവൃത്തിരൂപേ ബാഹ്യസംയമേ കായവാങ്മനോഗുപ്തിരൂപസകലേന്ദ്രിയവ്യാപാരവര്ജിതേഭ്യന്തരാത്മനി
പരിമിതകാലാചരണമാത്രേ നിയമേ പരമബ്രഹ്മചിന്മയനിയതനിശ്ചയാന്തര്ഗതാചാരേ സ്വരൂപേവിചലസ്ഥിതിരൂപേ
വ്യവഹാരപ്രപംചിതപംചാചാരേ പംചമഗതിഹേതുഭൂതേ കിംചനഭാവപ്രപംചപരിഹീണേ സകലദുരാചാരനിവൃത്തികാരണേ
പരമതപശ്ചരണേ ച പരമഗുരുപ്രസാദാസാദിതനിരംജനനിജകാരണപരമാത്മാ സദാ സന്നിഹിത ഇതി
കേവലിനാം ശാസനേ തസ്യ പരദ്രവ്യപരാങ്മുഖസ്യ പരമവീതരാഗസമ്യഗ്
ദ്രഷ്ടേര്വീതരാഗചാരിത്രഭാജഃ
സാമായികവ്രതം സ്ഥായി ഭവതീതി .
(മംദാക്രാംതാ)
ആത്മാ നിത്യം തപസി നിയമേ സംയമേ സച്ചരിത്രേ
തിഷ്ഠത്യുച്ചൈഃ പരമയമിനഃ ശുദ്ധ
ദ്രഷ്ടേര്മനശ്ചേത.
തസ്മിന് ബാഢം ഭവഭയഹരേ ഭാവിതീര്ഥാധിനാഥേ
സാക്ഷാദേഷാ സഹജസമതാ പ്രാസ്തരാഗാഭിരാമേ
..൨൧൨..
പ്രപംചിത = ദര്ശായേ ഗയേ; വിസ്താരകോ പ്രാപ്ത .

Page 259 of 388
PDF/HTML Page 286 of 415
single page version

(അര്ഥാത് പ്രത്യേക കാര്യമേം നിരന്തര ശുദ്ധാത്മദ്രവ്യ ഹീ മുഖ്യ രഹതാ ഹൈ ) തോ (ഐസാ സിദ്ധ ഹുആ
കി) രാഗകേ നാശകേ കാരണ
അഭിരാമ ഐസേ ഉസ ഭവഭയഹര ഭാവി തീര്ഥാധിനാഥകോ യഹ
സാക്ഷാത് സഹജ - സമതാ അവശ്യ ഹൈ . ൨൧൨ .
ഗാഥാ : ൧൨൮ അന്വയാര്ഥ :[യസ്യ ] ജിസേ [രാഗഃ തു ] രാഗ യാ [ദ്വേഷഃ തു ]
ദ്വേഷ (ഉത്പന്ന ന ഹോതാ ഹുആ) [വികൃതിം ] വികൃതി [ന തു ജനയതി ] ഉത്പന്ന നഹീം കരതാ,
[തസ്യ ] ഉസേ [സാമായികം ] സാമായിക [സ്ഥായി ] സ്ഥായീ ഹൈ [ഇതി കേവലിശാസനേ ] ഐസാ
കേവലീകേ ശാസനമേം കഹാ ഹൈ
.
ടീകാ :യഹാ രാഗദ്വേഷകേ അഭാവസേ അപരിസ്പംദരൂപതാ ഹോതീ ഹൈ ഐസാ കഹാ ഹൈ .
പാപരൂപീ അടവീകോ ജലാനേമേം അഗ്നി സമാന ഐസേ ജിസ പരമവീതരാഗ സംയമീകോ രാഗ
യാ ദ്വേഷ വികൃതി ഉത്പന്ന നഹീം കരതാ, ഉസ മഹാ ആനന്ദകേ അഭിലാഷീ ജീവകോകി
ജസ്സ രാഗോ ദു ദോസോ ദു വിഗഡിം ണ ജണേഇ ദു .
തസ്സ സാമാഇഗം ഠാഇ ഇദി കേവലിസാസണേ ..൧൨൮..
യസ്യ രാഗസ്തു ദ്വേഷസ്തു വികൃതിം ന ജനയതി തു .
തസ്യ സാമായികം സ്ഥായി ഇതി കേവലിശാസനേ ..൧൨൮..
ഇഹ ഹി രാഗദ്വേഷാഭാവാദപരിസ്പംദരൂപത്വം ഭവതീത്യുക്ത മ് .
യസ്യ പരമവീതരാഗസംയമിനഃ പാപാടവീപാവകസ്യ രാഗോ വാ ദ്വേഷോ വാ വികൃതിം
നാവതരതി, തസ്യ മഹാനന്ദാഭിലാഷിണഃ ജീവസ്യ പംചേന്ദ്രിയപ്രസരവര്ജിതഗാത്രമാത്ര-
അഭിരാമ = മനോഹര; സുന്ദര . (ഭവഭയകേ ഹരനേവാലേ ഐസേ ഇസ ഭാവി തീര്ഥങ്കരനേ രാഗകാ നാശ കിയാ ഹോനേസേ
വഹ മനോഹര ഹൈ .)
അപരിസ്പംദരൂപതാ = അകംപതാ; അക്ഷുബ്ധതാ; സമതാ .
വികൃതി = വികാര; സ്വാഭാവിക പരിണതിസേ വിരുദ്ധ പരിണതി . [പരമവീതരാഗസംയമീകോ സമതാസ്വഭാവീ
ശുദ്ധാത്മദ്രവ്യകാ ദൃഢ ആശ്രയ ഹോനേസേ വികൃതിഭൂത (വിഭാവഭൂത) വിഷമതാ (രാഗദ്വേഷപരിണതി) നഹീം ഹോതീ, പരന്തു
പ്രകൃതിഭൂത (സ്വഭാവഭൂത) സമതാപരിണാമ ഹോതാ ഹൈ
. ]
നഹിം രാഗ അഥവാ ദ്വേഷസേ ജോ സംയമീ വികൃതി ലഹേ .
സ്ഥായീ സാമായിക ഹൈ ഉസേ, യോം കേവലീശാസന കഹേ ..൧൨൮..

Page 260 of 388
PDF/HTML Page 287 of 415
single page version

ജിസേ പാ ച ഇന്ദ്രിയോംകേ ഫൈ ലാവ രഹിത ദേഹമാത്ര പരിഗ്രഹ ഹൈ ഉസേസാമായിക നാമകാ വ്രത
ശാശ്വത ഹൈ ഐസാ കേവലിയോംകേ ശാസനമേം പ്രസിദ്ധ ഹൈ .
[അബ ഇസ ൧൨൮വീം ഗാഥാകീ ടീകാ പൂര്ണ കരതേ ഹുഏ ടീകാകാര മുനിരാജ ശ്ലോക
കഹതേ ഹൈം : ]
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] ജിസനേ ജ്ഞാനജ്യോതി ദ്വാരാ പാപസമൂഹരൂപീ ഘോര അംധകാരകാ നാശ
കിയാ ഹൈ ഐസാ സഹജ പരമാനന്ദരൂപീ അമൃതകാ പൂര (അര്ഥാത് ജ്ഞാനാനന്ദസ്വഭാവീ ആത്മതത്ത്വ)
ജഹാ നികട ഹൈ, വഹാ വേ രാഗദ്വേഷ വികൃതി കരനേമേം സമര്ഥ നഹീം ഹീ ഹൈ
. ഉസ നിത്യ
(ശാശ്വത) സമരസമയ ആത്മതത്ത്വമേം വിധി ക്യാ ഔര നിഷേധ ക്യാ ? (സമരസസ്വഭാവീ
ആത്മതത്ത്വമേം ‘യഹ കരനേ യോഗ്യ ഹൈ ഔര യഹ ഛോഡനേ യോഗ്യ ഹൈ’ ഐസേ വിധിനിഷേധകേ
വികല്പരൂപ സ്വഭാവ ന ഹോനേസേ ഉസ ആത്മതത്ത്വകാ ദൃഢതാസേ ആലമ്ബന ലേനേവാലേ മുനികോ
സ്വഭാവപരിണമന ഹോനേകേ കാരണ സമരസരൂപ പരിണാമ ഹോതേ ഹൈം, വിധിനിഷേധകേ
വികല്പരൂപ
രാഗദ്വേഷരൂപ പരിണാമ നഹീം ഹോതേ .) .൨൧൩.
പരിഗ്രഹസ്യ സാമായികനാമവ്രതം ശാശ്വതം ഭവതീതി കേവലിനാം ശാസനേ പ്രസിദ്ധം ഭവതീതി .
(മംദാക്രാംതാ)
രാഗദ്വേഷൌ വികൃതിമിഹ തൌ നൈവ കര്തും സമര്ഥൌ
ജ്ഞാനജ്യോതിഃപ്രഹതദുരിതാനീകഘോരാന്ധകാരേ
.
ആരാതീയേ സഹജപരമാനന്ദപീയൂഷപൂരേ
തസ്മിന്നിത്യേ സമരസമയേ കോ വിധിഃ കോ നിഷേധഃ
..൨൧൩..
ജോ ദു അട്ടം ച രുദ്ദം ച ഝാണം വജ്ജേദി ണിച്ചസോ .
തസ്സ സാമാഇഗം ഠാഇ ഇദി കേവലിസാസണേ ..൧൨൯..
രേ ! ആര്ത്ത - രൌദ്ര ദുധ്യാനകാ നിത ഹീ ജിസേ വര്ജന രഹേ .
സ്ഥായീ സാമായിക ഹൈ ഉസേ, യോം കേവലീശാസന കഹേ ..൧൨൯..

Page 261 of 388
PDF/HTML Page 288 of 415
single page version

ഗാഥാ : ൧൨൯ അന്വയാര്ഥ :[യഃ തു ] ജോ [ആര്ത്തം ] ആര്ത [ച ] ഔര
[രൌദ്രം ച ] രൌദ്ര [ധ്യാനം ] ധ്യാനകോ [നിത്യശഃ ] നിത്യ [വര്ജയതി ] വര്ജതാ ഹൈ, [തസ്യ ]
ഉസേ [സാമായികം ] സാമായിക [സ്ഥായി ] സ്ഥായീ ഹൈ [ഇതി കേവലിശാസനേ ] ഐസാ
കേവലീകേ ശാസനമേം കഹാ ഹൈ
.
ടീകാ :യഹ, ആര്ത ഔര രൌദ്ര ധ്യാനകേ പരിത്യാഗ ദ്വാരാ സനാതന (ശാശ്വത)
സാമായികവ്രതകേ സ്വരൂപകാ കഥന ഹൈ .
നിത്യ - നിരംജന നിജ കാരണസമയസാരകേ സ്വരൂപമേം നിയത (നിയമസേ സ്ഥിത) ശുദ്ധ -
നിശ്ചയ - പരമ - വീതരാഗ - സുഖാമൃതകേ പാനമേം പരായണ ഐസാ ജോ ജീവ തിര്യംചയോനി, പ്രേതവാസ ഔര
നാരകാദിഗതികീ യോഗ്യതാകേ ഹേതുഭൂത ആര്ത ഔര രൌദ്ര ദോ ധ്യാനോംകോ നിത്യ ഛോഡതാ ഹൈ, ഉസേ
വാസ്തവമേം കേവലദര്ശനസിദ്ധ (
കേവലദര്ശനസേ നിശ്ചിത ഹുആ) ശാശ്വത സാമായികവ്രത
ഹൈ .
[അബ ഇസ ൧൨൯വീം ഗാഥാകീ ടീകാ പൂര്ണ കരതേ ഹുഏ ടീകാകാര മുനിരാജ ശ്ലോക
കഹതേ ഹൈം : ]
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] ഇസപ്രകാര, ജോ മുനി ആര്ത ഔര രൌദ്ര നാമകേ ദോ ധ്യാനോംകോ
നിത്യ ഛോഡതാ ഹൈ ഉസേ ജിനശാസനസിദ്ധ (ജിനശാസനസേ നിശ്ചിത ഹുആ) അണുവ്രതരൂപ
സാമായികവ്രത ഹൈ .൨൧൪.
യസ്ത്വാര്ത്തം ച രൌദ്രം ച ധ്യാനം വര്ജയതി നിത്യശഃ .
തസ്യ സാമായികം സ്ഥായി ഇതി കേവലിശാസനേ ..൧൨൯..
ആര്തരൌദ്രധ്യാനപരിത്യാഗാത് സനാതനസാമായികവ്രതസ്വരൂപാഖ്യാനമേതത.
യസ്തു നിത്യനിരംജനനിജകാരണസമയസാരസ്വരൂപനിയതശുദ്ധനിശ്ചയപരമവീതരാഗസുഖാമൃത-
പാനപരായണോ ജീവഃ തിര്യഗ്യോനിപ്രേതാവാസനാരകാദിഗതിപ്രായോഗ്യതാനിമിത്തമ് ആര്തരൌദ്രധ്യാനദ്വയം
നിത്യശഃ സംത്യജതി, തസ്യ ഖലു കേവലദര്ശനസിദ്ധം ശാശ്വതം സാമായികവ്രതം ഭവതീതി
.
(ആര്യാ)
ഇതി ജിനശാസനസിദ്ധം സാമായികവ്രതമണുവ്രതം ഭവതി .
യസ്ത്യജതി മുനിര്നിത്യം ധ്യാനദ്വയമാര്തരൌദ്രാഖ്യമ് ..൨൧൪..

Page 262 of 388
PDF/HTML Page 289 of 415
single page version

ഗാഥാ : ൧൩൦ അന്വയാര്ഥ :[യഃ തു ] ജോ [പുണ്യം ച ] പുണ്യ തഥാ [പാപം ഭാവം
ച ] പാപരൂപ ഭാവകോ [നിത്യശഃ ] നിത്യ [വര്ജയതി ] വര്ജതാ ഹൈ, [തസ്യ ] ഉസേ [സാമായികം ]
സാമായിക [സ്ഥായീ ] സ്ഥായീ ഹൈ [ഇതി കേവലിശാസനേ ] ഐസാ കേവലീകേ ശാസനമേം കഹാ ഹൈ
.
ടീകാ :യഹ, ശുഭാശുഭ പരിണാമസേ ഉത്പന്ന ഹോനേവാലേ സുകൃതദുഷ്കൃതരൂപ കര്മകേ
സംന്യാസകീ വിധികാ (ശുഭാശുഭ കര്മകേ ത്യാഗകീ രീതികാ) കഥന ഹൈ .
ബാഹ്യ - അഭ്യംതര പരിത്യാഗരൂപ ലക്ഷണസേ ലക്ഷിത പരമജിനയോഗീശ്വരോംകാ
ചരണകമലപ്രക്ഷാലന, ചരണകമലസംവാഹന ആദി വൈയാവൃത്യ കരനേസേ ഉത്പന്ന ഹോനേവാലീ
ശുഭപരിണതിവിശേഷസേ (വിശിഷ്ട ശുഭ പരിണതിസേ) ഉപാര്ജിത പുണ്യകര്മകോ തഥാ ഹിംസാ, അസത്യ,
ചൌര്യ, അബ്രഹ്മ ഔര പരിഗ്രഹകേ പരിണാമസേ ഉത്പന്ന ഹോനേവാലേ അശുഭകര്മകോ, വേ ദോനോം കര്മ
സംസാരരൂപീ സ്ത്രീകേ
വിലാസവിഭ്രമകാ ജന്മഭൂമിസ്ഥാന ഹോനേസേ, ജോ സഹജ വൈരാഗ്യരൂപീ മഹലകേ
ശിഖരകാ ശിഖാമണി (ജോ പരമ സഹജ വൈരാഗ്യവന്ത മുനി) ഛോഡതാ ഹൈ, ഉസേ നിത്യ
കേവലീമതസിദ്ധ (കേവലിയോംകേ മതമേം നിശ്ചിത ഹുആ) സാമായികവ്രത ഹൈ .
ജോ ദു പുണ്ണം ച പാവം ച ഭാവം വജ്ജേദി ണിച്ചസോ .
തസ്സ സാമാഇഗം ഠാഇ ഇദി കേവലിസാസണേ ..൧൩൦..
യസ്തു പുണ്യം ച പാപം ച ഭാവം വര്ജയതി നിത്യശഃ .
തസ്യ സാമായികം സ്ഥായി ഇതി കേവലിശാസനേ ..൧൩൦..
ശുഭാശുഭപരിണാമസമുപജനിതസുകൃതദുരിതകര്മസംന്യാസവിധാനാഖ്യാനമേതത.
ബാഹ്യാഭ്യന്തരപരിത്യാഗലക്ഷണലക്ഷിതാനാം പരമജിനയോഗീശ്വരാണാം ചരണനലിനക്ഷാലന-
സംവാഹനാദിവൈയാവൃത്യകരണജനിതശുഭപരിണതിവിശേഷസമുപാര്ജിതം പുണ്യകര്മ, ഹിംസാനൃതസ്തേയാബ്രഹ്മ-
പരിഗ്രഹപരിണാമസംജാതമശുഭകര്മ, യഃ സഹജവൈരാഗ്യപ്രാസാദശിഖരശിഖാമണിഃ സംസൃതിപുരംധ്രികാ-
വിലാസവിഭ്രമജന്മഭൂമിസ്ഥാനം തത്കര്മദ്വയമിതി ത്യജതി, തസ്യ നിത്യം കേവലിമതസിദ്ധം
സാമായികവ്രതം ഭവതീതി
.
ചരണകമലസംവാഹന = പാ വ ദബാനാ; പഗചംപീ കരനാ .
വിലാസവിഭ്രമ = വിലാസയുക്ത ഹാവഭാവ; ക്രീഡാ .
ജോ പുണ്യ - പാപ വിഭാവഭാവോംകാ സദാ വര്ജന കരേ .
സ്ഥായീ സമായിക ഹൈ ഉസേ, യോം കേവലീശാസന കഹേ ..൧൩൦..

Page 263 of 388
PDF/HTML Page 290 of 415
single page version

[അബ ഇസ ൧൩൦വീം ഗാഥാകീ ടീകാ പൂര്ണ കരതേ ഹുഏ ടീകാകാര മുനിരാജ തീന ശ്ലോക
കഹതേ ഹൈം : ]
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] സമ്യഗ്ദൃഷ്ടി ജീവ സംസാരകേ മൂലഭൂത സര്വ പുണ്യപാപകോ ഛോഡകര,
നിത്യാനന്ദമയ, സഹജ, ശുദ്ധചൈതന്യരൂപ ജീവാസ്തികായകോ പ്രാപ്ത കരതാ ഹൈ; വഹ ശുദ്ധ
ജീവാസ്തികായമേം സദാ വിഹരതാ ഹൈ ഔര ഫി ര ത്രിഭുവനജനോംസേ (തീന ലോകകേ ജീവോംസേ) അത്യന്ത
പൂജിത ഐസാ ജിന ഹോതാ ഹൈ
.൨൧൫.
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] യഹ സ്വതഃസിദ്ധ ജ്ഞാന പാപപുണ്യരൂപീ വനകോ ജലാനേവാലീ അഗ്നി ഹൈ,
മഹാമോഹാംധകാരനാശക അതിപ്രബല തേജമയ ഹൈ, വിമുക്തികാ മൂല ഹൈ ഔര നിരുപധി മഹാ
ആനന്ദസുഖകാ ദായക ഹൈ . ഭവഭവകാ ധ്വംസ കരനേമേം നിപുണ ഐസേ ഇസ ജ്ഞാനകോ മൈം നിത്യ പൂജതാ
ഹൂ .൨൧൬.
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] യഹ ജീവ അഘസമൂഹകേ വശ സംസൃതിവധൂകാ പതിപനാ പ്രാപ്ത കരകേ
(അര്ഥാത് ശുഭാശുഭ കര്മോംകേ വശ സംസാരരൂപീ സ്ത്രീകാ പതി ബനകര) കാമജനിത സുഖകേ ലിയേ
(മംദാക്രാംതാ)
ത്യക്ത്വാ സര്വം സുകൃതദുരിതം സംസൃതേര്മൂലഭൂതം
നിത്യാനംദം വ്രജതി സഹജം ശുദ്ധചൈതന്യരൂപമ്
.
തസ്മിന് സദ്ദൃഗ് വിഹരതി സദാ ശുദ്ധജീവാസ്തികായേ
പശ്ചാദുച്ചൈഃ ത്രിഭുവനജനൈരര്ചിതഃ സന് ജിനഃ സ്യാത..൨൧൫..
(ശിഖരിണീ)
സ്വതഃസിദ്ധം ജ്ഞാനം ദുരഘസുകൃതാരണ്യദഹനം
മഹാമോഹധ്വാന്തപ്രബലതരതേജോമയമിദമ്
.
വിനിര്മുക്തേര്മൂലം നിരുപധിമഹാനംദസുഖദം
യജാമ്യേതന്നിത്യം ഭവപരിഭവധ്വംസനിപുണമ്
..൨൧൬..
(ശിഖരിണീ)
അയം ജീവോ ജീവത്യഘകുലവശാത് സംസൃതിവധൂ-
ധവത്വം സംപ്രാപ്യ സ്മരജനിതസൌഖ്യാകുലമതിഃ .
ക്വചിദ് ഭവ്യത്വേന വ്രജതി തരസാ നിര്വൃതിസുഖം
തദേകം സംത്യക്ത്വാ പുനരപി സ സിദ്ധോ ന ചലതി
..൨൧൭..
നിരുപധി = ഛലരഹിത; സച്ചേ; വാസ്തവിക .

Page 264 of 388
PDF/HTML Page 291 of 415
single page version

ആകുല മതിവാലാ ഹോകര ജീ രഹാ ഹൈ . കഭീ ഭവ്യത്വ ദ്വാരാ ശീഘ്ര മുക്തിസുഖകോ പ്രാപ്ത കരതാ
ഹൈ, ഉസകേ പശ്ചാത് ഫി ര ഉസ ഏകകോ ഛോഡകര വഹ സിദ്ധ ചലിത നഹീം ഹോതാ (അര്ഥാത് ഏക
മുക്തിസുഖ ഹീ ഐസാ അനന്യ, അനുപമ തഥാ പരിപൂര്ണ ഹൈ കി ഉസേ പ്രാപ്ത കരകേ ഉസമേം ആത്മാ
സദാകാല തൃപ്ത
- തൃപ്ത രഹതാ ഹൈ, ഉസമേംസേ കഭീ ച്യുത ഹോകര അന്യ സുഖ പ്രാപ്ത കരനേകേ ലിയേ ആകുല
നഹീം ഹോതാ) .൨൧൭.
ഗാഥാ : ൧൩൧-൧൩൨ അന്വയാര്ഥ :[യഃ തു ] ജോ [ഹാസ്യം ] ഹാസ്യ, [രതിം ]
രതി, [ശോകം ] ശോക ഔര [അരതിം ] അരതികോ [നിത്യശഃ ] നിത്യ [വര്ജയതി ] വര്ജതാ ഹൈ,
[തസ്യ ] ഉസേ [സാമായികം ] സാമായിക [സ്ഥായി ] സ്ഥായീ ഹൈ [ഇതി കേവലിശാസനേ ] ഐസാ
കേവലീകേ ശാസനമേം കഹാ ഹൈ
.
[യഃ ] ജോ [ജുഗുപ്സാം ] ജുഗുപ്സാ [ഭയം ] ഭയ ഔര [സര്വം വേദം ] സര്വ വേദകോ
[നിത്യശഃ ] നിത്യ [വര്ജയതി ] വര്ജതാ ഹൈ, [തസ്യ ] ഉസേ [സാമായികം ] സാമായിക
[സ്ഥായി ] സ്ഥായീ ഹൈ [ഇതി കേവലിശാസനേ ] ഐസാ കേവലീകേ ശാസനമേം കഹാ ഹൈ
.
ജോ ദു ഹസ്സം രഈ സോഗം അരതിം വജ്ജേദി ണിച്ചസോ .
തസ്സ സാമാഇഗം ഠാഇ ഇദി കേവലിസാസണേ ..൧൩൧..
ജോ ദുഗംഛാ ഭയം വേദം സവ്വം വജ്ജേദി ണിച്ചസോ .
തസ്സ സാമാഇഗം ഠാഇ ഇദി കേവലിസാസണേ ..൧൩൨..
യസ്തു ഹാസ്യം രതിം ശോകം അരതിം വര്ജയതി നിത്യശഃ .
തസ്യ സാമായികം സ്ഥായി ഇതി കേവലിശാസനേ ..൧൩൧..
യഃ ജുഗുപ്സാം ഭയം വേദം സര്വം വര്ജയതി നിത്യശഃ .
തസ്യ സാമായികം സ്ഥായി ഇതി കേവലിശാസനേ ..൧൩൨..
ജോ നിത്യ വര്ജേ ഹാസ്യ, അരു രതി, അരതി, ശോകവിരത രഹേ .
സ്ഥായീ സമായിക ഹൈ ഉസേ, യോം കേവലീശാസന കഹേ ..൧൩൧..
ജോ നിത്യ വര്ജേ ഭയ ജുഗുപ്സാ, സര്വ വേദ സമൂഹ രേ .
സ്ഥായീ സമായിക ഹൈ ഉസേ, യോം കേവലീശാസന കഹേ ..൧൩൨..

Page 265 of 388
PDF/HTML Page 292 of 415
single page version

ടീകാ :യഹ, നൌ നോകഷായകീ വിജയ ദ്വാരാ പ്രാപ്ത ഹോനേവാലേ സാമായികചാരിത്രകേ
സ്വരൂപകാ കഥന ഹൈ .
മോഹനീയകര്മജനിത സ്ത്രീവേദ, പുരുഷവേദ, നപുംസകവേദ, ഹാസ്യ, രതി, അരതി, ശോക, ഭയ
ഔര ജുഗുപ്സാ നാമകേ നൌ നോകഷായസേ ഹോനേവാലേ കലംകപംകസ്വരൂപ (മല-കീചഡസ്വരൂപ)
സമസ്ത വികാരസമൂഹകോ പരമ സമാധികേ ബലസേ ജോ നിശ്ചയരത്നത്രയാത്മക പരമ തപോധന
ഛോഡതാ ഹൈ, ഉസേ വാസ്തവമേം കേവലീഭട്ടാരകകേ ശാസനസേ സിദ്ധ ഹുആ പരമ സാമായിക നാമകാ
വ്രത ശാശ്വതരൂപ ഹൈ ഐസാ ഇന ദോ സൂത്രോംസേ കഹാ ഹൈ
.
[അബ ഇന ൧൩൧൧൩൨വീം ഗാഥാഓംകീ ടീകാ പൂര്ണ കരതേ ഹുഏ ടീകാകാര മുനിരാജ
ശ്ലോക കഹതേ ഹൈം : ]
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] സംസാരസ്ത്രീജനിത സുഖദുഃഖാവലികാ കരനേവാലാ നൌ
കഷായാത്മക യഹ സബ (നൌ നോകഷായസ്വരൂപ സര്വ വികാര) മൈം വാസ്തവമേം പ്രമോദസേ ഛോഡതാ
ഹൂ കി ജോ നൌ നോകഷായാത്മക വികാര മഹാമോഹാംധ ജീവോംകോ നിരന്തര സുലഭ ഹൈ തഥാ
നിരന്തര ആനന്ദിത മനവാലേ സമാധിനിഷ്ഠ (സമാധിമേം ലീന) ജീവോംകോ അതി ദുര്ലഭ ഹൈ .൨൧൮.
നവനോകഷായവിജയേന സമാസാദിതസാമായികചാരിത്രസ്വരൂപാഖ്യാനമേതത.
മോഹനീയകര്മസമുപജനിതസ്ത്രീപുംനപുംസകവേദഹാസ്യരത്യരതിശോകഭയജുഗുപ്സാഭിധാനനവനോകഷായ-
കലിതകലംകപംകാത്മകസമസ്തവികാരജാലകം പരമസമാധിബലേന യസ്തു നിശ്ചയരത്നത്രയാത്മക-
പരമതപോധനഃ സംത്യജതി, തസ്യ ഖലു കേവലിഭട്ടാരകശാസനസിദ്ധപരമസാമായികാഭിധാനവ്രതം
ശാശ്വതരൂപമനേന സൂത്രദ്വയേന കഥിതം ഭവതീതി
.
(ശിഖരിണീ)
ത്യജാമ്യേതത്സര്വം നനു നവകഷായാത്മകമഹം
മുദാ സംസാരസ്ത്രീജനിതസുഖദുഃഖാവലികരമ്
.
മഹാമോഹാന്ധാനാം സതതസുലഭം ദുര്ലഭതരം
സമാധൌ നിഷ്ഠാനാമനവരതമാനന്ദമനസാമ്
..൨൧൮..
സുഖദുഃഖാവലി = സുഖദുഃഖകീ ആവലി; സുഖദുഃഖകീ പംക്തിശ്രേണീ . (നൌ നോകഷായാത്മക വികാര സംസാരരൂപീ
സ്ത്രീസേ ഉത്പന്ന സുഖദുഃഖകീ ശ്രേണീകാ കരനേവാലാ ഹൈ .)

Page 266 of 388
PDF/HTML Page 293 of 415
single page version

ഗാഥാ : ൧൩൩ അന്വയാര്ഥ :[യഃ തു ] ജോ [ധര്മം ച ] ധര്മധ്യാന [ശുക്ലം ച
ധ്യാനം ] ഔര ശുക്ലധ്യാനകോ [നിത്യശഃ ] നിത്യ [ധ്യായതി ] ധ്യാതാ ഹൈ, [തസ്യ ] ഉസേ
[സാമായികം ] സാമായിക [സ്ഥായി ] സ്ഥായീ ഹൈ [ഇതി കേവലിശാസനേ ] ഐസാ കേവലീകേ
ശാസനമേം കഹാ ഹൈ
.
ടീകാ :യഹ, പരമ - സമാധി അധികാരകേ ഉപസംഹാരകാ കഥന ഹൈ .
ജോ സകലവിമല കേവലജ്ഞാനദര്ശനകാ ലോലുപ (സര്വഥാ നിര്മല കേവലജ്ഞാന ഔര
കേവലദര്ശനകീ തീവ്ര അഭിലാഷാവാലാഭാവനാവാലാ) പരമ ജിനയോഗീശ്വര സ്വാത്മാശ്രിത
നിശ്ചയ - ധര്മധ്യാന ദ്വാരാ ഔര സമസ്ത വികല്പജാല രഹിത നിശ്ചയ - ശുക്ലധ്യാന ദ്വാരാ
സ്വാത്മനിഷ്ഠ (നിജ ആത്മാമേം ലീന ഐസീ) നിര്വികല്പ പരമ സമാധിരൂപ സമ്പത്തികേ
കാരണഭൂത ഐസേ ഉന ധര്മ
- ശുക്ല ധ്യാനോം ദ്വാരാ, അഖണ്ഡ-അദ്വൈത - സഹജ - ചിദ്വിലാസലക്ഷണ
(അര്ഥാത് അഖണ്ഡ അദ്വൈത സ്വാഭാവിക ചൈതന്യവിലാസ ജിസകാ ലക്ഷണ ഹൈ ഐസേ), അക്ഷയ
ആനന്ദസാഗരമേം മഗ്ന ഹോനേവാലേ (ഡൂബനേവാലേ), സകല ബാഹ്യക്രിയാസേ പരാങ്മുഖ, ശാശ്വതരൂപസേ
(സദാ) അന്തഃക്രിയാകേ അധികരണഭൂത, സദാശിവസ്വരൂപ ആത്മാകോ നിരന്തര ധ്യാതാ ഹൈ, ഉസേ
ജോ ദു ധമ്മം ച സുക്കം ച ഝാണം ഝാഏദി ണിച്ചസോ .
തസ്സ സാമാഇഗം ഠാഇ ഇദി കേവലിസാസണേ ..൧൩൩..
യസ്തു ധര്മം ച ശുക്ലം ച ധ്യാനം ധ്യായതി നിത്യശഃ .
തസ്യ സാമായികം സ്ഥായി ഇതി കേവലിശാസനേ ..൧൩൩..
പരമസമാധ്യധികാരോപസംഹാരോപന്യാസോയമ് .
യസ്തു സകലവിമലകേവലജ്ഞാനദര്ശനലോലുപഃ പരമജിനയോഗീശ്വരഃ സ്വാത്മാശ്രയനിശ്ചയധര്മ-
ധ്യാനേന നിഖിലവികല്പജാലനിര്മുക്ത നിശ്ചയശുക്ലധ്യാനേന ച അനവരതമഖംഡാദ്വൈതസഹജചിദ്വിലാസ-
ലക്ഷണമക്ഷയാനന്ദാമ്ഭോധിമജ്ജംതം സകലബാഹ്യക്രിയാപരാങ്മുഖം ശശ്വദംതഃക്രിയാധികരണം സ്വാത്മനിഷ്ഠ-
നിര്വികല്പപരമസമാധിസംപത്തികാരണാഭ്യാം താഭ്യാം ധര്മശുക്ലധ്യാനാഭ്യാം സദാശിവാത്മകമാത്മാനം
ജോ നിത്യ ഉത്തമ ധര്മശുക്ല സുധ്യാനമേം ഹീ രത രഹേ .
സ്ഥായീ സമായിക ഹൈ ഉസേ യോം കേവലീശാസന കഹേ ..൧൩൩..

Page 267 of 388
PDF/HTML Page 294 of 415
single page version

വാസ്തവമേം ജിനേശ്വരകേ ശാസനസേ നിഷ്പന്ന ഹുആ, നിത്യശുദ്ധ, ത്രിഗുപ്തി ദ്വാരാ ഗുപ്ത ഐസീ പരമ
സമാധി ജിസകാ ലക്ഷണ ഹൈ ഐസാ, ശാശ്വത സാമായികവ്രത ഹൈ
.
[അബ ഇസ പരമ - സമാധി അധികാരകീ അന്തിമ ഗാഥാകീ ടീകാ പൂര്ണ കരതേ ഹുഏ
ടീകാകാര മുനിരാജ ശ്രീ പദ്മപ്രഭമലധാരിദേവ ശ്ലോക കഹതേ ഹൈം : ]
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] ഇസ അനഘ (നിര്ദോഷ) പരമാനന്ദമയ തത്ത്വകേ ആശ്രിത ധര്മധ്യാനമേം
ഔര ശുക്ലധ്യാനമേം ജിസകീ ബുദ്ധി പരിണമിത ഹുഈ ഹൈ ഐസാ ശുദ്ധരത്നത്രയാത്മക ജീവ ഐസേ കിസീ
വിശാല തത്ത്വകോ അത്യന്ത പ്രാപ്ത കരതാ ഹൈ കി ജിസമേംസേ (
ജിസ തത്ത്വമേംസേ) മഹാ ദുഃഖസമൂഹ
നഷ്ട ഹുആ ഹൈ ഔര ജോ (തത്ത്വ) ഭേദോംകേ അഭാവകേ കാരണ ജീവോംകോ വചന തഥാ മനകേ മാര്ഗസേ
ദൂര ഹൈ
.൨൧൯.
ഇസപ്രകാര, സുകവിജനരൂപീ കമലോംകേ ലിയേ ജോ സൂര്യ സമാന ഹൈം ഔര പാ ച ഇംദ്രിയോംകേ
ഫൈ ലാവ രഹിത ദേഹമാത്ര ജിന്ഹേം പരിഗ്രഹ ഥാ ഐസേ ശ്രീ പദ്മപ്രഭമലധാരിദേവ ദ്വാരാ രചിത നിയമസാരകീ
താത്പര്യവൃത്തി നാമക ടീകാമേം (അര്ഥാത് ശ്രീമദ്ഭഗവത്കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവപ്രണീത ശ്രീ നിയമസാര
പരമാഗമകീ നിര്ഗ്രംഥ മുനിരാജ ശ്രീ പദ്മപ്രഭമലധാരിദേവവിരചിത താത്പര്യവൃത്തി നാമകീ ടീകാമേം)
പരമ-സമാധി അധികാര നാമകാ നവവാ ശ്രുതസ്കന്ധ സമാപ്ത ഹുആ .
ധ്യായതി ഹി തസ്യ ഖലു ജിനേശ്വരശാസനനിഷ്പന്നം നിത്യം ശുദ്ധം ത്രിഗുപ്തിഗുപ്തപരമസമാധിലക്ഷണം ശാശ്വതം
സാമായികവ്രതം ഭവതീതി
.
(മംദാക്രാംതാ)
ശുക്ലധ്യാനേ പരിണതമതിഃ ശുദ്ധരത്നത്രയാത്മാ
ധര്മധ്യാനേപ്യനഘപരമാനന്ദതത്ത്വാശ്രിതേസ്മിന്
.
പ്രാപ്നോത്യുച്ചൈരപഗതമഹദ്ദുഃഖജാലം വിശാലം
ഭേദാഭാവാത
് കിമപി ഭവിനാം വാങ്മനോമാര്ഗദൂരമ് ..൨൧൯..
ഇതി സുകവിജനപയോജമിത്രപംചേന്ദ്രിയപ്രസരവര്ജിതഗാത്രമാത്രപരിഗ്രഹശ്രീപദ്മപ്രഭമലധാരിദേവവിരചിതായാം
നിയമസാരവ്യാഖ്യായാം താത്പര്യവൃത്തൌ പരമസമാധ്യധികാരോ നവമഃ ശ്രുതസ്കന്ധഃ ..

Page 268 of 388
PDF/HTML Page 295 of 415
single page version

അബ ഭക്തി അധികാര കഹാ ജാതാ ഹൈ .
ഗാഥാ : ൧൩൪ അന്വയാര്ഥ :[യഃ ശ്രാവകഃ ശ്രമണഃ ] ജോ ശ്രാവക അഥവാ ശ്രമണ
[സമ്യക്ത്വജ്ഞാനചരണേഷു ] സമ്യഗ്ദര്ശന, സമ്യഗ്ജ്ഞാന ഔര സമ്യക്ചാരിത്രകീ [ഭക്തിം ] ഭക്തി
[കരോതി ] കരതാ ഹൈ, [തസ്യ തു ] ഉസേ [നിര്വൃത്തിഭക്തിഃ ഭവതി ] നിര്വൃത്തിഭക്തി (നിര്വാണകീ
ഭക്തി) ഹൈ [ഇതി ] ഐസാ [ജിനൈഃ പ്രജ്ഞപ്തമ് ] ജിനോംനേ കഹാ ഹൈ
.
ടീകാ :യഹ, രത്നത്രയകേ സ്വരൂപകാ കഥന ഹൈ .
ചതുര്ഗതി സംസാരമേം പരിഭ്രമണകേ കാരണഭൂത തീവ്ര മിഥ്യാത്വകര്മകീ പ്രകൃതിസേ പ്രതിപക്ഷ
൧൦
പരമ-ഭക്തി അധികാര
അഥ സംപ്രതി ഹി ഭക്ത്യധികാര ഉച്യതേ .
സമ്മത്തണാണചരണേ ജോ ഭത്തിം കുണഇ സാവഗോ സമണോ .
തസ്സ ദു ണിവ്വുദിഭത്തീ ഹോദി ത്തി ജിണേഹി പണ്ണത്തം ..൧൩൪..
സമ്യക്ത്വജ്ഞാനചരണേഷു യോ ഭക്തിം കരോതി ശ്രാവകഃ ശ്രമണഃ .
തസ്യ തു നിര്വൃതിഭക്തി ര്ഭവതീതി ജിനൈഃ പ്രജ്ഞപ്തമ് ..൧൩൪..
രത്നത്രയസ്വരൂപാഖ്യാനമേതത.
ചതുര്ഗതിസംസാരപരിഭ്രമണകാരണതീവ്രമിഥ്യാത്വകര്മപ്രകൃതിപ്രതിപക്ഷനിജപരമാത്മതത്ത്വസമ്യക് -
ശ്രദ്ധാനാവബോധാചരണാത്മകേഷു ശുദ്ധരത്നത്രയപരിണാമേഷു ഭജനം ഭക്തി രാരാധനേത്യര്ഥഃ . ഏകാദശപദേഷു
സമ്യക്ത്വ-ജ്ഞാന-ചാരിത്രകീ ശ്രാവക ശ്രമണ ഭക്തി കരേ .
ഉസകോ കഹേം നിര്വാണ - ഭക്തി പരമ ജിനവര ദേവ രേ ..൧൩൪..

Page 269 of 388
PDF/HTML Page 296 of 415
single page version

(വിരുദ്ധ) നിജ പരമാത്മതത്ത്വകേ സമ്യക് ശ്രദ്ധാന - അവബോധ - ആചരണസ്വരൂപശുദ്ധരത്നത്രയ -
പരിണാമോംകാ ജോ ഭജന വഹ ഭക്തി ഹൈ; ആരാധനാ ഐസാ ഉസകാ അര്ഥ ഹൈ . ഏകാദശപദീ
ശ്രാവകോംമേം ജഘന്യ ഛഹ ഹൈം, മധ്യമ തീന ഹൈം തഥാ ഉത്തമ ദോ ഹൈം .യഹ സബ ശുദ്ധരത്നത്രയകീ
ഭക്തി കരതേ ഹൈം . തഥാ ഭവഭയഭീരു, പരമനൈഷ്കര്മ്യവൃത്തിവാലേ (പരമ നിഷ്കര്മ പരിണതിവാലേ)
പരമ തപോധന ഭീ (ശുദ്ധ) രത്നത്രയകീ ഭക്തി കരതേ ഹൈം . ഉന പരമ ശ്രാവകോം തഥാ
പരമ തപോധനോംകോ ജിനവരോംകീ കഹീ ഹുഈ നിര്വാണഭക്തിഅപുനര്ഭവരൂപീ സ്ത്രീകീ സേവാ
വര്തതീ ഹൈ .
[അബ ഇസ ൧൩൪വീം ഗാഥാകീ ടീകാ പൂര്ണ കരതേ ഹുഏ ടീകാകാര മുനിരാജ ശ്രീ
പദ്മപ്രഭമലധാരിദേവ ശ്ലോക കഹതേ ഹൈം : ]
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] ജോ ജീവ ഭവഭയകേ ഹരനേവാലേ ഇസ സമ്യക്ത്വകീ, ശുദ്ധ ജ്ഞാനകീ
ഔര ചാരിത്രകീ ഭവഛേദക അതുല ഭക്തി നിരന്തര കരതാ ഹൈ, വഹ കാമക്രോധാദി സമസ്ത ദുഷ്ട
പാപസമൂഹസേ മുക്ത ചിത്തവാലാ ജീവ
ശ്രാവക ഹോ അഥവാ സംയമീ ഹോനിരന്തര ഭക്ത ഹൈ,
ഭക്ത ഹൈ . .൨൨൦.
ശ്രാവകേഷു ജഘന്യാഃ ഷട്, മധ്യമാസ്ത്രയഃ, ഉത്തമൌ ദ്വൌ ച, ഏതേ സര്വേ ശുദ്ധരത്നത്രയഭക്തിം കുര്വന്തി .
അഥ ഭവഭയഭീരവഃ പരമനൈഷ്കര്മ്യവൃത്തയഃ പരമതപോധനാശ്ച രത്നത്രയഭക്തിം കുര്വന്തി . തേഷാം പരമ-
ശ്രാവകാണാം പരമതപോധനാനാം ച ജിനോത്തമൈഃ പ്രജ്ഞപ്താ നിര്വൃതിഭക്തി രപുനര്ഭവപുരംധ്രികാസേവാ ഭവതീതി .
(മംദാക്രാംതാ)
സമ്യക്ത്വേസ്മിന് ഭവഭയഹരേ ശുദ്ധബോധേ ചരിത്രേ
ഭക്തിം കുര്യാദനിശമതുലാം യോ ഭവച്ഛേദദക്ഷാമ്
.
കാമക്രോധാദ്യഖിലദുരഘവ്രാതനിര്മുക്ത ചേതാഃ
ഭക്തോ ഭക്തോ ഭവതി സതതം ശ്രാവകഃ സംയമീ വാ
..൨൨൦..
ഏകാദശപദീ = ജിനകേ ഗ്യാരഹ പദ (ഗുണാനുസാര ഭൂമികാഏ ) ഹൈം ഐസേ . [ശ്രാവകോംകേ നിമ്നാനുസാര ഗ്യാരഹ പദ
ഹൈം : (൧) ദര്ശന, (൨) വ്രത, (൩) സാമായിക, (൪) പ്രോഷധോപവാസ, (൫) സചിത്തത്യാഗ, (൬) രാത്രിഭോജന-
ത്യാഗ, (൭) ബ്രഹ്മചര്യ, (൮) ആരമ്ഭത്യാഗ, (൯) പരിഗ്രഹത്യാഗ, (൧൦) അനുമതിത്യാഗ ഔര (൧൧) ഉദ്ദിഷ്ടാഹാര-
ത്യാഗ
. ഉനമേം ഛഠവേം പദ തക (ഛഠവീം പ്രതിമാ തക) ജഘന്യ ശ്രാവക ഹൈം, നൌവേം പദ തക മധ്യമ ശ്രാവക
ഹൈം ഔര ദസവേം തഥാ ഗ്യാരഹവേം പദ പര ഹോം വേ ഉത്തമ ശ്രാവക ഹൈം . യഹ സബ പദ സമ്യക്ത്വപൂര്വക, ഹഠ രഹിത
സഹജ ദശാകേ ഹൈം യഹ ധ്യാനമേം രഖനേ യോഗ്യ ഹൈം . ]

Page 270 of 388
PDF/HTML Page 297 of 415
single page version

ഗാഥാ : ൧൩൫ അന്വയാര്ഥ :[യഃ ] ജോ ജീവ [മോക്ഷഗതപുരുഷാണാമ് ] മോക്ഷഗത
പുരുഷോംകാ [ഗുണഭേദം ] ഗുണഭേദ [ജ്ഞാത്വാ ] ജാനകര [തേഷാമ് അപി ] ഉനകീ ഭീ
[പരമഭക്തിം ] പരമ ഭക്തി [കരോതി ] കരതാ ഹൈ, [വ്യവഹാരനയേന ] ഉസ ജീവകോ
വ്യവഹാരനയസേ [പരികഥിതമ് ] നിര്വാണഭക്തി കഹീ ഹൈ
.
ടീകാ :യഹ, വ്യവഹാരനയപ്രധാന സിദ്ധഭക്തികേ സ്വരൂപകാ കഥന ഹൈ .
ജോ പുരാണ പുരുഷ സമസ്തകര്മക്ഷയകേ ഉപായകേ ഹേതുഭൂത കാരണപരമാത്മാകീ അഭേദ -
അനുപചാര - രത്നത്രയപരിണതിസേ സമ്യക്രൂപസേ ആരാധനാ കരകേ സിദ്ധ ഹുഏ ഉനകേ കേവലജ്ഞാനാദി
ശുദ്ധ ഗുണോംകേ ഭേദകോ ജാനകര നിര്വാണകീ പരമ്പരാഹേതുഭൂത ഐസീ പരമ ഭക്തി ജോ ആസന്നഭവ്യ
ജീവ കരതാ ഹൈ, ഉസ മുമുക്ഷുകോ വ്യവഹാരനയസേ നിര്വാണഭക്തി ഹൈ
.
[അബ ഇസ ൧൩൫വീം ഗാഥാകീ ടീകാ പൂര്ണ കരതേ ഹുഏ ടീകാകാര മുനിരാജ ഛഹ
ശ്ലോക കഹതേ ഹൈം : ]
മോക്ഖംഗയപുരിസാണം ഗുണഭേദം ജാണിഊണ തേസിം പി .
ജോ കുണദി പരമഭത്തിം വവഹാരണയേണ പരികഹിയം ..൧൩൫..
മോക്ഷഗതപുരുഷാണാം ഗുണഭേദം ജ്ഞാത്വാ തേഷാമപി .
യഃ കരോതി പരമഭക്തിം വ്യവഹാരനയേന പരികഥിതമ് ..൧൩൫..
വ്യവഹാരനയപ്രധാനസിദ്ധഭക്തി സ്വരൂപാഖ്യാനമേതത.
യേ പുരാണപുരുഷാഃ സമസ്തകര്മക്ഷയോപായഹേതുഭൂതം കാരണപരമാത്മാനമഭേദാനുപചാരരത്നത്രയ-
പരിണത്യാ സമ്യഗാരാധ്യ സിദ്ധാ ജാതാസ്തേഷാം കേവലജ്ഞാനാദിശുദ്ധഗുണഭേദം ജ്ഞാത്വാ നിര്വാണപരംപരാഹേതുഭൂതാം
പരമഭക്തി മാസന്നഭവ്യഃ കരോതി, തസ്യ മുമുക്ഷോര്വ്യവഹാരനയേന നിര്വൃതിഭക്തി ര്ഭവതീതി
.
ജോ മുക്തിഗത ഹൈം ഉന പുരുഷകീ ഭക്തി ജോ ഗുണഭേദസേ
കരതാ, വഹീ വ്യവഹാരസേ നിര്വാണഭക്തി വേദ രേ
..൧൩൫..

Page 271 of 388
PDF/HTML Page 298 of 415
single page version

[ശ്ലോകാര്ഥ : ] ജിന്ഹോംനേ കര്മസമൂഹകോ ഖിരാ ദിയാ ഹൈ, ജോ സിദ്ധിവധൂകേ (മുക്തിരൂപീ
സ്ത്രീകേ) പതി ഹൈം, ജിന്ഹോംനേ അഷ്ട ഗുണരൂപ ഐശ്വര്യകോ സംപ്രാപ്ത കിയാ ഹൈ തഥാ ജോ കല്യാണകേ ധാമ
ഹൈം, ഉന സിദ്ധോംകോ മൈം നിത്യ വംദന കരതാ ഹൂ
.൨൨൧.
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] ഇസപ്രകാര (സിദ്ധഭഗവന്തോംകീ ഭക്തികോ) വ്യവഹാരനയസേ
നിര്വാണഭക്തി ജിനവരോംനേ കഹാ ഹൈ; നിശ്ചയ - നിര്വാണഭക്തി രത്നത്രയഭക്തികോ കഹാ ഹൈ .൨൨൨.
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] ആചാര്യോംനേ സിദ്ധത്വകോ നിഃശേഷ (സമസ്ത) ദോഷസേ ദൂര,
കേവലജ്ഞാനാദി ശുദ്ധ ഗുണോംകാ ധാമ ഔര ശുദ്ധോപയോഗകാ ഫല കഹാ ഹൈ .൨൨൩.
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] ജോ ലോകാഗ്രമേം വാസ കരതേ ഹൈം, ജോ ഭവഭവകേ ക്ലേശരൂപീ സമുദ്രകേ
പാരകോ പ്രാപ്ത ഹുഏ ഹൈം, ജോ നിര്വാണവധൂകേ പുഷ്ട സ്തനകേ ആലിംഗനസേ ഉത്പന്ന സൌഖ്യകീ ഖാന ഹൈം തഥാ
ജോ ശുദ്ധാത്മാകീ ഭാവനാസേ ഉത്പന്ന കൈവല്യസമ്പദാകേ (
മോക്ഷസമ്പദാകേ) മഹാ ഗുണോംവാലേ ഹൈം, ഉന
പാപാടവീപാവക (പാപരൂപീ വനകോ ജലാനേമേം അഗ്നി സമാന) സിദ്ധോംകോ മൈം പ്രതിദിന നമന
കരതാ ഹൂ .൨൨൪.
(അനുഷ്ടുഭ്)
ഉദ്ധൂതകര്മസംദോഹാന് സിദ്ധാന് സിദ്ധിവധൂധവാന് .
സംപ്രാപ്താഷ്ടഗുണൈശ്വര്യാന് നിത്യം വന്ദേ ശിവാലയാന് ..൨൨൧..
(ആര്യാ)
വ്യവഹാരനയസ്യേത്ഥം നിര്വൃതിഭക്തി ര്ജിനോത്തമൈഃ പ്രോക്താ .
നിശ്ചയനിര്വൃതിഭക്തീ രത്നത്രയഭക്തി രിത്യുക്താ ..൨൨൨..
(ആര്യാ)
നിഃശേഷദോഷദൂരം കേവലബോധാദിശുദ്ധഗുണനിലയം .
ശുദ്ധോപയോഗഫലമിതി സിദ്ധത്വം പ്രാഹുരാചാര്യാഃ ..൨൨൩..
(ശാര്ദൂലവിക്രീഡിത)
യേ ലോകാഗ്രനിവാസിനോ ഭവഭവക്ലേശാര്ണവാന്തം ഗതാ
യേ നിര്വാണവധൂടികാസ്തനഭരാശ്ലേഷോത്ഥസൌഖ്യാകരാഃ
.
യേ ശുദ്ധാത്മവിഭാവനോദ്ഭവമഹാകൈവല്യസംപദ്ഗുണാഃ
താന് സിദ്ധാനഭിനൌമ്യഹം പ്രതിദിനം പാപാടവീപാവകാന്
..൨൨൪..

Page 272 of 388
PDF/HTML Page 299 of 415
single page version

[ശ്ലോകാര്ഥ : ] ജോ തീന ലോകകേ അഗ്രഭാഗമേം നിവാസ കരതേ ഹൈം, ജോ ഗുണമേം ബഡേ
ഹൈം, ജോ ജ്ഞേയരൂപീ മഹാസാഗരകേ പാരകോ പ്രാപ്ത ഹുഏ ഹൈം, ജോ മുക്തിലക്ഷ്മീരൂപീ സ്ത്രീകേ മുഖകമലകേ
സൂര്യ ഹൈം, ജോ സ്വാധീന സുഖകേ സാഗര ഹൈം, ജിന്ഹോംനേ അഷ്ട ഗുണോംകോ സിദ്ധ (
പ്രാപ്ത) കിയാ ഹൈ,
ജോ ഭവകാ നാശ കരനേവാലേ ഹൈം തഥാ ജിന്ഹോംനേ ആഠ കര്മോംകേ സമൂഹകോ നഷ്ട കിയാ ഹൈ, ഉന
പാപാടവീപാവക (
പാപരൂപീ അടവീകോ ജലാനേമേം അഗ്നി സമാന) നിത്യ (അവിനാശീ)
സിദ്ധഭഗവന്തോംകീ മൈം നിരന്തര ശരണ ഗ്രഹണ ക രതാ ഹൂ . ൨൨൫ .
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] ജോ മനുഷ്യോംകേ തഥാ ദേവോംകേ സമൂഹകീ പരോക്ഷ ഭക്തികേ യോഗ്യ ഹൈം,
ജോ സദാ ശിവമയ ഹൈം, ജോ ശ്രേഷ്ഠ ഹൈം തഥാ ജോ പ്രസിദ്ധ ഹൈം, വേ സിദ്ധഭഗവന്ത സുസിദ്ധിരൂപീ രമണീകേ
രമണീയ മുഖകമലകേ മഹാ
മകരന്ദകേ ഭ്രമര ഹൈം (അര്ഥാത് അനുപമ മുക്തിസുഖകാ നിരന്തര
അനുഭവ കരതേ ഹൈം ) .൨൨൬.
(ശാര്ദൂലവിക്രീഡിത)
ത്രൈലോക്യാഗ്രനികേതനാന് ഗുണഗുരൂന് ജ്ഞേയാബ്ധിപാരംഗതാന്
മുക്തി ശ്രീവനിതാമുഖാമ്ബുജരവീന് സ്വാധീനസൌഖ്യാര്ണവാന്
.
സിദ്ധാന് സിദ്ധഗുണാഷ്ടകാന് ഭവഹരാന് നഷ്ടാഷ്ടകര്മോത്കരാന്
നിത്യാന് താന് ശരണം വ്രജാമി സതതം പാപാടവീപാവകാന്
..൨൨൫..
(വസംതതിലകാ)
യേ മര്ത്യദൈവനികുരമ്ബപരോക്ഷഭക്തി -
യോഗ്യാഃ സദാ ശിവമയാഃ പ്രവരാഃ പ്രസിദ്ധാഃ
.
സിദ്ധാഃ സുസിദ്ധിരമണീരമണീയവക്ത്ര-
പംകേരുഹോരുമകരംദമധുവ്രതാഃ സ്യുഃ
..൨൨൬..
മോക്ഖപഹേ അപ്പാണം ഠവിഊണ യ കുണദി ണിവ്വുദീ ഭത്തീ .
തേണ ദു ജീവോ പാവഇ അസഹായഗുണം ണിയപ്പാണം ..൧൩൬..
മകരന്ദ = ഫൂ ലകാ പരാഗ, ഫൂ ലകാ രസ, ഫൂ ലകാ കേസര .
രേ ! ജോഡ നിജകോ മുക്തിപഥമേം ഭക്തി നിര്വൃതികീ കരേ .
അതഏവ വഹ അസഹായ - ഗുണ - സമ്പന്ന നിജ ആത്മാ വരേ ..൧൩൬..

Page 273 of 388
PDF/HTML Page 300 of 415
single page version

ഗാഥാ : ൧൩൬ അന്വയാര്ഥ :[മോക്ഷപഥേ ] മോക്ഷമാര്ഗമേം [ആത്മാനം ] (അപനേ)
ആത്മാകോ [സംസ്ഥാപ്യ ച ] സമ്യക് പ്രകാരസേ സ്ഥാപിത കരകേ [നിര്വൃത്തേഃ ] നിര്വൃത്തികീ (നിര്വാണകീ)
[ഭക്തിമ് ] ഭക്തി [കരോതി ] കരതാ ഹൈ, [തേന തു ] ഉസസേ [ജീവഃ ] ജീവ [അസഹായഗുണം ]
അസഹായഗുണവാലേ [നിജാത്മാനമ് ] നിജ ആത്മാകോ [പ്രാപ്നോതി ] പ്രാപ്ത കരതാ ഹൈ .
ടീകാ :യഹ, നിജ പരമാത്മാകീ ഭക്തികേ സ്വരൂപകാ കഥന ഹൈ .
നിരംജന നിജ പരമാത്മാകാ ആനന്ദാമൃത പാന കരനേമേം അഭിമുഖ ജീവ ഭേദകല്പനാനിരപേക്ഷ
നിരുപചാര - രത്നത്രയാത്മക നിരുപരാഗ മോക്ഷമാര്ഗമേം അപനേ ആത്മാകോ സമ്യക് പ്രകാരസേ സ്ഥാപിത
കരകേ നിര്വൃതികേമുക്തിരൂപീ സ്ത്രീകേചരണകമലകീ പരമ ഭക്തി കരതാ ഹൈ, ഉസ കാരണസേ
വഹ ഭവ്യ ജീവ ഭക്തിഗുണ ദ്വാരാ നിജ ആത്മാകോകി ജോ നിരാവരണ സഹജ ജ്ഞാനഗുണവാലാ ഹോനേസേ
അസഹായഗുണാത്മക ഹൈ ഉസേപ്രാപ്ത കരതാ ഹൈ .
[അബ ഇസ ൧൩൬വീം ഗാഥാകീ ടീകാ പൂര്ണ കരതേ ഹുഏ ടീകാകാര മുനിരാജ ശ്ലോക
കഹതേ ഹൈം : ]
[ശ്ലോകാര്ഥ : ] ഇസ അവിചലിത - മഹാശുദ്ധ - രത്നത്രയവാലേ, മുക്തികേ ഹേതുഭൂത
മോക്ഷപഥേ ആത്മാനം സംസ്ഥാപ്യ ച കരോതി നിര്വൃതേര്ഭക്തി മ് .
തേന തു ജീവഃ പ്രാപ്നോത്യസഹായഗുണം നിജാത്മാനമ് ..൧൩൬..
നിജപരമാത്മഭക്തി സ്വരൂപാഖ്യാനമേതത.
ഭേദകല്പനാനിരപേക്ഷനിരുപചാരരത്നത്രയാത്മകേ നിരുപരാഗമോക്ഷമാര്ഗേ നിരംജനനിജപരമാത്മാനംദ-
പീയൂഷപാനാഭിമുഖോ ജീവഃ സ്വാത്മാനം സംസ്ഥാപ്യാപി ച കരോതി നിര്വൃതേര്മുക്ത്യങ്ഗനായാഃ ചരണനലിനേ
പരമാം ഭക്തിം, തേന കാരണേന സ ഭവ്യോ ഭക്തി ഗുണേന നിരാവരണസഹജജ്ഞാനഗുണത്വാദസഹായഗുണാത്മകം
നിജാത്മാനം പ്രാപ്നോതി
.
(സ്രഗ്ധരാ)
ആത്മാ ഹ്യാത്മാനമാത്മന്യവിചലിതമഹാശുദ്ധരത്നത്രയേസ്മിന്
നിത്യേ നിര്മുക്തി ഹേതൌ നിരുപമസഹജജ്ഞാന
ദ്രക്ശീലരൂപേ .
അസഹായഗുണവാലാ = ജിസേ കിസീകീ സഹായതാ നഹീം ഹൈ ഐസേ ഗുണവാലാ . [ആത്മാ സ്വതഃസിദ്ധ സഹജ സ്വതംത്ര
ഗുണവാലാ ഹോനേസേ അസഹായഗുണവാലാ ഹൈ . ]
നിരുപരാഗ = ഉപരാഗ രഹിത; നിര്വികാര; നിര്മല; ശുദ്ധ .