Page 234 of 388
PDF/HTML Page 261 of 415
single page version
ଉସେ [ଯଃ ମୁନିଃ ] ଜୋ ମୁନି [ନିତ୍ଯଂ ଧରତି ] ନିତ୍ଯ ଧାରଣ କରତା ହୈ, [ତସ୍ଯ ] ଉସେ [ପ୍ରାଯଶ୍ଚିତ୍ତମ୍
ଭଵେତ୍ ] ପ୍ରାଯଶ୍ଚିତ୍ତ ହୈ
Page 235 of 388
PDF/HTML Page 262 of 415
single page version
ମହର୍ଷିଯୋଂକା [ଵରତପଶ୍ଚରଣମ୍ ] ଉତ୍ତମ ତପଶ୍ଚରଣ [ସର୍ଵମ୍ ] ଵହ ସବ [ପ୍ରାଯଶ୍ଚିତ୍ତଂ ଜାନୀହି ]
ପ୍ରାଯଶ୍ଚିତ୍ତ ଜାନ
ପ୍ରାଯଶ୍ଚିତ୍ତମତ୍ର ଚାସ୍ତ୍ଯେଵ ତସ୍ଯ
ଵନ୍ଦେ ନିତ୍ଯଂ ତଦ୍ଗୁଣପ୍ରାପ୍ତଯେଽହମ୍
Page 236 of 388
PDF/HTML Page 263 of 415
single page version
ନିରଵଶେଷ ଵିନାଶକା କାରଣ ଵହ ସବ ଶୁଦ୍ଧନିଶ୍ଚଯପ୍ରାଯଶ୍ଚିତ୍ତ ହୈ ଐସା, ହେ ଶିଷ୍ଯ ! ତୂ ଜାନ
ମିତି ହେ ଶିଷ୍ଯ ତ୍ଵଂ ଜାନୀହି
ସହଜଶୁଦ୍ଧଚିଦାତ୍ମଵିଦାମିଦମ୍
ସହଜତତ୍ତ୍ଵମଘକ୍ଷଯକାରଣମ୍
ଲୀନଂ ସ୍ଵସ୍ମିନ୍ନିର୍ଵିକାରେ ମହିମ୍ନି
Page 237 of 388
PDF/HTML Page 264 of 415
single page version
ନିର୍ଵିକାର ମହିମାମେଂ ଲୀନ ହୈ
ଶିଖାଜାଲକା (ଶିଖାଓଂକେ ସମୂହକା) ନାଶ କରନେକେ ଲିଯେ ଉସ ପର ସତତ ଶମଜଲମଯୀ
ଧାରାକୋ ତେଜୀସେ ଛୋଡ଼ତୀ ହୈ
ଆଭୂଷଣ ବନୀ ହୈ
ଜ୍ଞାନଜ୍ଯୋତିର୍ନିହତକରଣଗ୍ରାମଘୋରାନ୍ଧକାରା
ପ୍ରଧ୍ଵଂସେଽସ୍ମିନ୍ ଶମଜଲମଯୀମାଶୁ ଧାରାଂ ଵମନ୍ତୀ
ର୍ମଯୋଦ୍ଧୃତା ସଂଯମରତ୍ନମାଲା
ସାଲଂକୃତିର୍ମୁକ୍ତି ଵଧୂଧଵାନାମ୍
ମୁନୀନ୍ଦ୍ରଚିତ୍ତାମ୍ବୁଜଗର୍ଭଵାସମ୍
ଵିନଷ୍ଟସଂସାରଦ୍ରୁମୂଲମେତତ
Page 238 of 388
PDF/HTML Page 265 of 415
single page version
[ଵିନଶ୍ଯତି ] ନଷ୍ଟ ହୋତୀ ହୈ; [ତସ୍ମାତ୍ ] ଇସଲିଯେ [ତପଃ ] ତପ [ପ୍ରାଯଶ୍ଚିତମ୍ ] ପ୍ରାଯଶ୍ଚିତ୍ତ ହୈ
ସ୍ଵାତ୍ମାନୁଷ୍ଠାନନିଷ୍ଠ (
ଶୁଦ୍ଧନିଶ୍ଚଯପ୍ରାଯଶ୍ଚିତ୍ତମିତ୍ଯଭିହିତମ୍
Page 239 of 388
PDF/HTML Page 266 of 415
single page version
ଭେଂଟ ହୈ, ଉସ ଚିଦାନନ୍ଦରୂପୀ ଅମୃତସେ ଭରେ ହୁଏ ତପକୋ ସଂତ କର୍ମକ୍ଷଯ କରନେଵାଲା ପ୍ରାଯଶ୍ଚିତ୍ତ କହତେ
ହୈଂ, ପରନ୍ତୁ ଅନ୍ଯ କିସୀ କାର୍ଯକୋ ନହୀଂ
[କର୍ତୁମ୍ ଶକ୍ନୋତି ] କର ସକତା ହୈ, [ତସ୍ମାତ୍ ] ଇସଲିଯେ [ଧ୍ଯାନମ୍ ] ଧ୍ଯାନ ଵହ [ସର୍ଵମ୍
ଭଵେତ୍ ] ସର୍ଵସ୍ଵ ହୈ
ପ୍ରାହୁଃ ସନ୍ତସ୍ତପ ଇତି ଚିଦାନଂଦପୀଯୂଷପୂର୍ଣମ୍
ଜ୍ଵାଲାଜାଲଂ ଶମସୁଖମଯଂ ପ୍ରାଭୃତଂ ମୋକ୍ଷଲକ୍ଷ୍ମ୍ଯାଃ
Page 240 of 388
PDF/HTML Page 267 of 415
single page version
କ୍ଷାଯୋପଶମିକ ଇନ ଚାର ଭାଵାଂତରୋଂକା
ଆଦି ସବ ଧ୍ଯାନ ହୀ ହୈ (ଅର୍ଥାତ୍ ପରମପାରିଣାମିକ ଭାଵକୀ ଭାଵନାରୂପ ଜୋ ଧ୍ଯାନ ଵହୀ
ମହାଵ୍ରତ-ପ୍ରାଯଶ୍ଚିତ୍ତାଦି ସବ କୁଛ ହୈ )
କର୍ତୁମତ୍ଯାସନ୍ନଭଵ୍ଯଜୀଵଃ ସମର୍ଥୋ ଯସ୍ମାତ
ବୈଠ ଗଯା ହୋ ଐସେ ଜଲକେ ସମାନ ଔପଶମିକ ସମ୍ଯକ୍ତ୍ଵାଦିକା), କ୍ଷାଯୋପଶମିକଭାଵୋଂକା (ଅପୂର୍ଣ ଜ୍ଞାନ
ପରମପାରିଣାମିକଭାଵକୀ ଭାଵନା, ‘ମୈଂ ଧ୍ରୁଵ ଶୁଦ୍ଧ ଆତ୍ମଦ୍ରଵ୍ଯସାମାନ୍ଯ ହୂଁ’ ଐସୀ ପରିଣତି
Page 241 of 388
PDF/HTML Page 268 of 415
single page version
[ଆତ୍ମାନମ୍ ] ଆତ୍ମାକୋ [ଧ୍ଯାଯତି ] ଧ୍ଯାତା ହୈ, [ତସ୍ଯ ତୁ ] ଉସେ [ନିଯମାତ୍ ] ନିଯମସେ
(
ନିତ୍ଯଜ୍ଯୋତିଃପ୍ରତିହତତମଃପୁଂଜମାଦ୍ଯନ୍ତଶୂନ୍ଯମ୍
ଜୀଵନ୍ମୁକ୍ତୋ ଭଵତି ତରସା ସୋଽଯମାଚାରରାଶିଃ
Page 242 of 388
PDF/HTML Page 269 of 415
single page version
କିନ୍ତୁ ସମସ୍ତ ମୋହରାଗଦ୍ଵେଷାଦି ପରଭାଵୋଂକା ନିଵାରଣ କରତା ହୈ, ଔର ଅନଵରତରୂପସେ
(
କରତା ହୈ, ଉସେ (ଉସ ମହାତପୋଧନକୋ) ନିଯମସେ ଶୁଦ୍ଧନିଶ୍ଚଯନିଯମ ହୈ ଐସା ଭଗଵାନ
ସୂତ୍ରକାରକା ଅଭିପ୍ରାଯ ହୈ
ମୁକ୍ତିରୂପୀ ସ୍ତ୍ରୀକେ ସୁଖକା କାରଣ ଐସା ଯହ ଶୁଦ୍ଧ ନିଯମ ନିଯମସେ (
ପ୍ରଶସ୍ତସମସ୍ତଵଚନରଚନାନାଂ ନିଵାରଣଂ କରୋତି, ନ କେଵଲମାସାଂ ତିରସ୍କାରଂ କରୋତି କିନ୍ତୁ
ନିଖିଲମୋହରାଗଦ୍ଵେଷାଦିପରଭାଵାନାଂ ନିଵାରଣଂ ଚ କରୋତି, ପୁନରନଵରତମଖଂଡାଦ୍ଵୈତସୁନ୍ଦରାନନ୍ଦ-
ନିଷ୍ଯନ୍ଦ୍ଯନୁପମନିରଂଜନନିଜକାରଣପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵଂ ନିତ୍ଯଂ ଶୁଦ୍ଧୋପଯୋଗବଲେନ ସଂଭାଵଯତି, ତସ୍ଯ ନିଯମେନ
ଶୁଦ୍ଧନିଶ୍ଚଯନିଯମୋ ଭଵତୀତ୍ଯଭିପ୍ରାଯୋ ଭଗଵତାଂ ସୂତ୍ରକୃତାମିତି
ସହଜପରମାତ୍ମାନଂ ନିତ୍ଯଂ ସୁଭାଵଯତି ସ୍ଫୁ ଟମ୍
ଭଵତି ନିଯମଃ ଶୁଦ୍ଧୋ ମୁକ୍ତ୍ଯଂଗନାସୁଖକାରଣମ୍
Page 243 of 388
PDF/HTML Page 270 of 415
single page version
ହୋଗୀ ଵହ କୌନ ଜାନତା ହୈ ? ୧୯୪
ନିଖିଲନଯଵିଲାସୋ ନ ସ୍ଫୁ ରତ୍ଯେଵ କିଂଚିତ
ତମହମଭିନମାମି ସ୍ତୌମି ସଂଭାଵଯାମି
Page 244 of 388
PDF/HTML Page 271 of 415
single page version
ନିର୍ଵିକଲ୍ପରୂପସେ [ଧ୍ଯାଯତି ] ଧ୍ଯାତା ହୈ, [ତସ୍ଯ ] ଉସେ [ତନୂତ୍ସର୍ଗଃ ] କାଯୋତ୍ସର୍ଗ [ଭଵେତ୍ ] ହୈ
କୋଲାହଲ ରହିତ ସହଜ
ଵିକଲ୍ପକୋଲାହଲଵିନିର୍ମୁକ୍ତ ସହଜପରମଯୋଗବଲେନ ନିତ୍ଯଂ ଧ୍ଯାଯତି ଯଃ ସହଜତପଶ୍ଚରଣ-
କ୍ଷୀରଵାରାଂରାଶିନିଶୀଥିନୀହୃଦଯାଧୀଶ୍ଵରଃ, ତସ୍ଯ ଖଲୁ ସହଜଵୈରାଗ୍ଯପ୍ରାସାଦଶିଖର-
ଶିଖାମଣେର୍ନିଶ୍ଚଯକାଯୋତ୍ସର୍ଗୋ ଭଵତୀତି
Page 245 of 388
PDF/HTML Page 272 of 415
single page version
(ଵିକଲ୍ପୋଂକୀ) ନିଵୃତ୍ତିକେ କାରଣ, ତଥା ନିଜ ଆତ୍ମାକେ ଧ୍ଯାନକେ କାରଣ, ନିଶ୍ଚଯସେ ସତତ
କାଯୋତ୍ସର୍ଗ ହୈ
ପ୍ରକାରସେ ଛୋଡ଼ତା ହୂଁ; (ଔର) ଜିସକା ନିଜ ଵିଲାସ ପ୍ରଗଟ ହୁଆ ହୈ, ଜୋ ସହଜ ପରମ ସୌଖ୍ଯଵାଲା
ହୈ ତଥା ଜୋ ଚୈତନ୍ଯଚମତ୍କାରମାତ୍ର ହୈ, ଉସକା (
କାଯୋଦ୍ଭୂତପ୍ରବଲତରସତ୍କର୍ମମୁକ୍ତେ : ସକାଶାତ
ସ୍ଵାତ୍ମଧ୍ଯାନାଦପି ଚ ନିଯତଂ ସ୍ଵାତ୍ମନିଷ୍ଠାପରାଣାମ୍
ତଦଖିଲମପି ନିତ୍ଯଂ ସଂତ୍ଯଜାମ୍ଯାତ୍ମଶକ୍ତ୍ଯା
ସ୍ଫୁ ଟିତନିଜଵିଲାସଂ ସର୍ଵଦା ଚେତଯେହମ୍
Page 246 of 388
PDF/HTML Page 273 of 415
single page version
କରତା ହୂଁ
ତାତ୍ପର୍ଯଵୃତ୍ତି ନାମକ ଟୀକାମେଂ (ଅର୍ଥାତ୍ ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗଵତ୍କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵପ୍ରଣୀତ ଶ୍ରୀ ନିଯମସାର
ପରମାଗମକୀ ନିର୍ଗ୍ରନ୍ଥ ମୁନିରାଜ ଶ୍ରୀ ପଦ୍ମପ୍ରଭମଲଧାରିଦେଵଵିରଚିତ ତାତ୍ପର୍ଯଵୃତ୍ତି ନାମକୀ ଟୀକାମେଂ)
ସମାଧିଵିଷଯାମହୋ କ୍ଷଣମହଂ ନ ଜାନେ ପୁରା
ପ୍ରଭୁତ୍ଵଗୁଣଶକ୍ତି ତଃ ଖଲୁ ହତୋସ୍ମି ହା ସଂସୃତୌ
ଶ୍ରୁତସ୍କନ୍ଧଃ
Page 247 of 388
PDF/HTML Page 274 of 415
single page version
ଆତ୍ମାକୋ [ଧ୍ଯାଯତି ] ଧ୍ଯାତା ହୈ, [ତସ୍ଯ ] ଉସେ [ପରମସମାଧିଃ ] ପରମ ସମାଧି [ଭଵେତ୍ ] ହୈ
Page 248 of 388
PDF/HTML Page 275 of 415
single page version
ଲୀନ, ନିରୁପରାଗ (ନିର୍ଵିକାର) ସଂଯମୀ ଧ୍ଯାତା ହୈ, ଉସ ଦ୍ରଵ୍ଯକର୍ମ
ତ୍ରିକାଲନିରାଵରଣନିତ୍ଯଶୁଦ୍ଧକାରଣପରମାତ୍ମାନଂ ସ୍ଵାତ୍ମାଶ୍ରଯନିଶ୍ଚଯଧର୍ମଧ୍ଯାନେନ ଟଂକୋତ୍କୀର୍ଣଜ୍ଞାଯକୈକ-
ସ୍ଵରୂପନିରତପରମଶୁକ୍ଲଧ୍ଯାନେନ ଚ ଯଃ ପରମଵୀତରାଗତପଶ୍ଚରଣନିରତଃ ନିରୁପରାଗସଂଯତଃ ଧ୍ଯାଯତି,
ତସ୍ଯ ଖଲୁ ଦ୍ରଵ୍ଯଭାଵକର୍ମଵରୂଥିନୀଲୁଂଟାକସ୍ଯ ପରମସମାଧିର୍ଭଵତୀତି
ହୃଦି ସ୍ଫୁ ରନ୍ତୀଂ ସମତାନୁଯାଯିନୀମ୍
ନ ମା
Page 249 of 388
PDF/HTML Page 276 of 415
single page version
ଆତ୍ମାକୋ [ଧ୍ଯାଯତି ] ଧ୍ଯାତା ହୈ, [ତସ୍ଯ ] ଉସେ [ପରମସମାଧିଃ ] ପରମ ସମାଧି [ଭଵେତ୍ ] ହୈ
ନିରୁପାଧିକ ହୈ ଉସେ
ସ୍ଵାତ୍ମାଶ୍ରଯନିଶ୍ଚଯଧର୍ମଧ୍ଯାନମ୍
Page 250 of 388
PDF/HTML Page 277 of 415
single page version
ହୈ, ଉସେ ଵାସ୍ତଵମେଂ ପରମ ସମାଧି ହୈ
ଅଧ୍ଯଯନ, ମୌନ ଆଦି (କାର୍ଯ) [ସମତାରହିତସ୍ଯ ଶ୍ରମଣସ୍ଯ ] ସମତାରହିତ ଶ୍ରମଣକୋ [କିଂ
କରିଷ୍ଯତି ] କ୍ଯା କରତେ ହୈଂ (
ପରମସମାଧିର୍ଭଵତୀତି
Page 251 of 388
PDF/HTML Page 278 of 415
single page version
ବୈଠନେସେ ଔର ହେମଂତଋତୁମେଂ ରାତ୍ରିମେଂ ଦିଗମ୍ବରଦଶାମେଂ ରହନେସେ, (୨) ତ୍ଵଚା ଔର ଅସ୍ଥିରୂପ (ମାତ୍ର
ହାଡ଼-ଚାମରୂପ) ହୋ ଗଯେ ସାରେ ଶରୀରକୋ କ୍ଲେଶଦାଯକ ମହା ଉପଵାସସେ, (୩) ସଦା
ଅଧ୍ଯଯନପଟୁତାସେ (ଅର୍ଥାତ୍ ସଦା ଶାସ୍ତ୍ରପଠନ କରନେସେ), ଅଥଵା (୪) ଵଚନସମ୍ବନ୍ଧୀ ଵ୍ଯାପାରକୀ
ନିଵୃତ୍ତିସ୍ଵରୂପ ସତତ ମୌନଵ୍ରତସେ କ୍ଯା କିଂଚିତ୍ ଭୀ
ରାତ୍ରିମଧ୍ଯେ ହ୍ଯାଶାଂବରଦଶାଫଲେନ ଚ, ତ୍ଵଗସ୍ଥିଭୂତସର୍ଵାଙ୍ଗକ୍ଲେଶଦାଯିନା ମହୋପଵାସେନ ଵା,
ସଦାଧ୍ଯଯନପଟୁତଯା ଚ, ଵାଗ୍ଵିଷଯଵ୍ଯାପାରନିଵୃତ୍ତିଲକ୍ଷଣେନ ସଂତତମୌନଵ୍ରତେନ ଵା କିମପ୍ଯୁପାଦେଯଂ
ଫଲମସ୍ତି କେଵଲଦ୍ରଵ୍ଯଲିଂଗଧାରିଣଃ ଶ୍ରମଣାଭାସସ୍ଯେତି
ସ୍ଥିତିକରଣନିରୋଧଧ୍ଯାନତୀର୍ଥୋପସେଵା-
ମୃଗଯ ତଦପରଂ ତ୍ଵଂ ଭୋଃ ପ୍ରକାରଂ ଗୁରୁଭ୍ଯଃ
Page 252 of 388
PDF/HTML Page 279 of 415
single page version
ତଥା ହୋମସେ ବ୍ରହ୍ମକୀ (ଆତ୍ମାକୀ) ସିଦ୍ଧି ନହୀଂ ହୈ; ଇସଲିଯେ, ହେ ଭାଈ ! ତୂ ଗୁରୁଓଂ ଦ୍ଵାରା ଉସସେ
ଅନ୍ଯ ପ୍ରକାରକୋ ଢୂଁଢ
କିଯା ହୈ, [ତସ୍ଯ ] ଉସେ [ସାମାଯିକଂ ] ସାମାଯିକ [ସ୍ଥାଯି ] ସ୍ଥାଯୀ ହୈ
ସମତଯା ରହିତସ୍ଯ ଯତେର୍ନ ହି
ଭଜ ମୁନେ ସମତାକୁଲମଂଦିରମ୍
Page 253 of 388
PDF/HTML Page 280 of 415
single page version
ହୈ ଐସା କହା ହୈ
ଇନ୍ଦ୍ରିଯୋଂ ଦ୍ଵାରା ଉସ
କରତା ହୈ (ଅର୍ଥାତ୍ ଶାଶ୍ଵତ ସମତାମଯ ଶୁଦ୍ଧ ଚାରିତ୍ରକୋ ପ୍ରାପ୍ତ କରତା ହୈ )
ନୀତ୍ଵା ନାଶଂ ଵିକୃତିମନିଶଂ କାଯଵାଙ୍ମାନସାନାମ୍
ବୁଦ୍ଧ୍ଵା ଜନ୍ତୁଃ ସ୍ଥିରଶମମଯଂ ଶୁଦ୍ଧଶୀଲଂ ପ୍ରଯାତି