Page 314 of 388
PDF/HTML Page 341 of 415
single page version
ଉସକେ ଫଲକୋ [ଅନୁଭଵତି ] ଭୋଗତା ହୈ, [ତଥା ] ଉସୀପ୍ରକାର [ଜ୍ଞାନୀ ] ଜ୍ଞାନୀ [ପରତତିମ୍ ] ପର
ଜନୋଂକେ ସମୂହକୋ [ତ୍ଯକ୍ତ୍ଵା ] ଛୋଡ଼କର [ଜ୍ଞାନନିଧିମ୍ ] ଜ୍ଞାନନିଧିକୋ [ଭୁଂକ୍ତେ ] ଭୋଗତା ହୈ
ହୈ; ଐସା ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତପକ୍ଷ ହୈ
ଗୁରୁକେ ଚରଣକମଲଯୁଗଲକୀ ନିରତିଶଯ (ଉତ୍ତମ ) ଭକ୍ତି ଦ୍ଵାରା ମୁକ୍ତିସୁନ୍ଦରୀକେ ମୁଖକେ
ସହଜଵୈରାଗ୍ଯସମ୍ପତ୍ତୌ ସତ୍ଯାଂ ପରମଗୁରୁଚରଣନଲିନଯୁଗଲନିରତିଶଯଭକ୍ତ୍ଯା ମୁକ୍ତି ସୁନ୍ଦରୀମୁଖ-
ମକରନ୍ଦାଯମାନଂ ସହଜଜ୍ଞାନନିଧିଂ ପରିପ୍ରାପ୍ଯ ପରେଷାଂ ଜନାନାଂ ସ୍ଵରୂପଵିକଲାନାଂ ତତିଂ ସମୂହଂ
ଧ୍ଯାନପ୍ରତ୍ଯୂହକାରଣମିତି ତ୍ଯଜତି
Page 315 of 388
PDF/HTML Page 342 of 415
single page version
ଛୋଡ଼କର ଗୁପ୍ତରୂପସେ ରହକର ) ଜ୍ଞାନକୀ ରକ୍ଷା କରତା ହୈ
ଲବ୍ଧ୍ଵା ପୁଣ୍ଯାତ୍କାଂଚନାନାଂ ସମୂହମ୍
ଜ୍ଞାନୀ ତଦ୍ଵତ
କୃତ୍ଵା ବୁଦ୍ଧଯା ହୃଦଯକମଲେ ପୂର୍ଣଵୈରାଗ୍ଯଭାଵମ୍
କ୍ଷୀଣେ ମୋହେ ତୃଣମିଵ ସଦା ଲୋକମାଲୋକଯାମଃ
Page 316 of 388
PDF/HTML Page 343 of 415
single page version
ଅପ୍ରମତ୍ତାଦି ସ୍ଥାନକୋ [ପ୍ରତିପଦ୍ଯ ଚ ] ପ୍ରାପ୍ତ କରକେ [କେଵଲିନଃ ଜାତାଃ ] କେଵଲୀ ହୁଏ
ଆତ୍ମାରାଧନାକେ ପ୍ରସାଦସେ କେଵଲୀ
ସ୍ଵଯଂବୁଦ୍ଧାଃ କେଚିଦ୍ ବୋଧିତବୁଦ୍ଧାଶ୍ଚାପ୍ରମତ୍ତାଦିସଯୋଗିଭଟ୍ଟାରକଗୁଣସ୍ଥାନପଂକ୍ତି ମଧ୍ଯାରୂଢାଃ ସନ୍ତଃ
କେଵଲିନଃ ସକଲପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷଜ୍ଞାନଧରାଃ ପରମାଵଶ୍ଯକାତ୍ମାରାଧନାପ୍ରସାଦାତ
ପ୍ରଧ୍ଵସ୍ତାଖିଲକର୍ମରାକ୍ଷସଗଣା ଯେ ଵିଷ୍ଣଵୋ ଜିଷ୍ଣଵଃ
ସ ସ୍ଯାତ
Page 317 of 388
PDF/HTML Page 344 of 415
single page version
ଉସକେ ଚରଣକମଲକୋ ସର୍ଵ ଜନ ପୂଜତେ ହୈଂ
(ଶାଂତସ୍ଵରୂପୀ ) ପରମାତ୍ମାମେଂ
ତାତ୍ପର୍ଯଵୃତ୍ତି ନାମକ ଟୀକାମେଂ (ଅର୍ଥାତ୍ ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗଵତ୍କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵପ୍ରଣୀତ ଶ୍ରୀ ନିଯମସାର
ପରମାଗମକୀ ନିର୍ଗ୍ରନ୍ଥ ମୁନିରାଜ ଶ୍ରୀ ପଦ୍ମପ୍ରଭମଲଧାରିଦେଵଵିରଚିତ ତାତ୍ପର୍ଯଵୃତ୍ତି ନାମକୀ ଟୀକାମେଂ )
ନିତ୍ଯାନନ୍ଦଂ ନିରୁପମଗୁଣାଲଂକୃତଂ ଦିଵ୍ଯବୋଧମ୍
ଲବ୍ଧ୍ଵା ଧର୍ମଂ ପରମଗୁରୁତଃ ଶର୍ମଣେ ନିର୍ମଲାଯ
ଶ୍ରୁତସ୍କନ୍ଧଃ
Page 318 of 388
PDF/HTML Page 345 of 415
single page version
[ନିଯମେନ ] ନିଶ୍ଚଯସେ [କେଵଲଜ୍ଞାନୀ ] କେଵଲଜ୍ଞାନୀ [ଆତ୍ମାନମ୍ ] ଆତ୍ମାକୋ (ସ୍ଵଯଂକୋ )
[ଜାନାତି ପଶ୍ଯତି ] ଜାନତା ହୈ ଔର ଦେଖତା ହୈ
Page 319 of 388
PDF/HTML Page 346 of 415
single page version
ଘାତିକର୍ମୋଂକେ ନାଶ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରାପ୍ତ ସକଲ-ଵିମଲ କେଵଲଜ୍ଞାନ ଔର କେଵଲଦର୍ଶନ ଦ୍ଵାରା
ତ୍ରିଲୋକଵର୍ତୀ ତଥା ତ୍ରିକାଲଵର୍ତୀ ସଚରାଚର ଦ୍ରଵ୍ଯଗୁଣପର୍ଯାଯୋଂକୋ ଏକ ସମଯମେଂ ଜାନତେ ହୈଂ ଔର
ଦେଖତେ ହୈଂ
ହୋନେସେ (? ), ଵେ ଭଗଵାନ ତ୍ରିକାଲ
ଭୀ, ଜାନତେ ହୈଂ ଔର ଦେଖତେ ହୈଂ
ଜ୍ଯୋତିସ୍ଵରୂପ ହୋନେସେ ଵ୍ଯଵହାରସେ ତ୍ରିଲୋକ ଔର ତ୍ରିକାଲରୂପ ପରକୋ ତଥା ସ୍ଵଯଂ ପ୍ରକାଶସ୍ଵରୂପ
ଆତ୍ମାକୋ (ସ୍ଵଯଂକୋ ) ପ୍ରକାଶିତ କରତା ହୈ
ଚ ସ ଭଗଵାନ୍ ପରମେଶ୍ଵରଃ ପରମଭଟ୍ଟାରକଃ, ପରାଶ୍ରିତୋ ଵ୍ଯଵହାରଃ ଇତି ଵଚନାତ
ଜ୍ଞାଯକତ୍ଵାଦିଵିଵିଧଵିକଲ୍ପଵାହିନୀସମୁଦ୍ଭୂତମୂଲଧ୍ଯାନାଷାଦଃ
ପରମାତ୍ମାପି ଜାନାତି ପଶ୍ଯତି ଚ
Page 320 of 388
PDF/HTML Page 347 of 415
single page version
କଥଂଚିତ୍ ଭିନ୍ନ ହୈ
ତଥାପି ଵସ୍ତୁଵୃତ୍ତିସେ (ଅଖଣ୍ଡ ଵସ୍ତୁକୀ ଅପେକ୍ଷାସେ ) ଭିନ୍ନ ନହୀଂ ହୈ; ଇସ କାରଣସେ ଯହ
(ସହଜଜ୍ଞାନ ) ଆତ୍ମଗତ (ଆତ୍ମାମେଂ ସ୍ଥିତ ) ଦର୍ଶନ, ସୁଖ, ଚାରିତ୍ର ଆଦିକୋ ଜାନତା ହୈ ଔର
ସ୍ଵାତ୍ମାକୋ
ଅତଃକାରଣାତ
Page 321 of 388
PDF/HTML Page 348 of 415
single page version
ଜିସକୀ ଵିକସିତ ହୋ ଗଈ ହୈ ଐସା, ଏକାନ୍ତଶୁଦ୍ଧ (
ଅତିଶଯତାସେ ଜୋ ଅତ୍ଯନ୍ତ ଗମ୍ଭୀର ଔର ଧୀର ହୈ ଐସା ଯହ ପୂର୍ଣ ଜ୍ଞାନ ଜଗମଗା ଉଠା (
ତଥା ସୌଭାଗ୍ଯଚିହ୍ନଵାଲୀ ଶୋଭାକୋ ଫୈ ଲାତା ହୈ
ନ୍ନିତ୍ଯୋଦ୍ଯୋତସ୍ଫୁ ଟିତସହଜାଵସ୍ଥମେକାନ୍ତଶୁଦ୍ଧମ୍
ପୂର୍ଣଂ ଜ୍ଞାନଂ ଜ୍ଵଲିତମଚଲେ ସ୍ଵସ୍ଯ ଲୀନଂ ମହିମ୍ନି
ମୁକ୍ତି ଶ୍ରୀକାମିନୀକୋମଲମୁଖକମଲେ କାମପୀଡାଂ ତନୋତି
ତେନୋଚ୍ଚୈର୍ନିଶ୍ଚଯେନ ପ୍ରହତମଲକଲିଃ ସ୍ଵସ୍ଵରୂପଂ ସ ଵେତ୍ତି
Page 322 of 388
PDF/HTML Page 349 of 415
single page version
[ତଥା ଜ୍ଞାତଵ୍ଯମ୍ ] ଉସୀ ପ୍ରକାର ଜାନନା
ତୀର୍ଥାଧିନାଥକୋ ତ୍ରିଲୋକଵର୍ତୀ ଔର ତ୍ରିକାଲଵର୍ତୀ, ସ୍ଥାଵର
ଔର ଫି ର ଜ୍ଞାନ ହୋତା ହୈ, ଯୁଗପଦ୍ ନହୀଂ ହୋତେ)
ଜଗତ୍ତ୍ରଯକାଲତ୍ରଯଵର୍ତିଷୁ ସ୍ଥାଵରଜଂଗମଦ୍ରଵ୍ଯଗୁଣପର୍ଯାଯାତ୍ମକେଷୁ ଜ୍ଞେଯେଷୁ ସକଲଵିମଲକେଵଲଜ୍ଞାନ-
କେଵଲଦର୍ଶନେ ଚ ଯୁଗପଦ୍ ଵର୍ତେତେ
Page 323 of 388
PDF/HTML Page 350 of 415
single page version
କେଵଲୀନାଥକୋ ଵେ ଦୋନୋଂ ଯୁଗପଦ୍ ହୋତେ ହୈଂ
ଐସେ ଇନ ସର୍ଵଜ୍ଞ ଭଗଵାନମେଂ ନିରନ୍ତର ସର୍ଵତଃ ଜ୍ଞାନ ଔର ଦର୍ଶନ ଯୁଗପଦ୍ ଵର୍ତତେ ହୈଂ
ଔର ପ୍ରକାଶ (ଯୁଗପଦ୍ ) ଵର୍ତତେ ହୈଂ ଔର ଜଗତକେ ଜୀଵୋଂକୋ ନେତ୍ର ପ୍ରାପ୍ତ ହୋତେ ହୈଂ (ଅର୍ଥାତ୍
ସୂର୍ଯକେ ନିମିତ୍ତସେ ଜୀଵୋଂକେ ନେତ୍ର ଦେଖନେ ଲଗତେ ହୈଂ ), ଉସୀପ୍ରକାର ଜ୍ଞାନ ଔର ଦର୍ଶନ (ଯୁଗପଦ୍ )
ହୋତେ ହୈଂ (ଅର୍ଥାତ୍ ଉସୀପ୍ରକାର ସର୍ଵଜ୍ଞ ଭଗଵାନକୋ ଜ୍ଞାନ ଔର ଦର୍ଶନ ଏକସାଥ ହୋତେ ହୈଂ ଔର
ସର୍ଵଜ୍ଞ ଭଗଵାନକେ ନିମିତ୍ତସେ ଜଗତକେ ଜୀଵୋଂକୋ ଜ୍ଞାନ ପ୍ରଗଟ ହୋତା ହୈ )
ତେଜୋରାଶୌ ଦିନେଶେ ହତନିଖିଲତମସ୍ତୋମକେ ତେ ତଥୈଵମ୍
Page 324 of 388
PDF/HTML Page 351 of 415
single page version
ଅଵର୍ଣନୀଯ କାନ୍ତିକୋ ଫୈ ଲାତେ ହୈଂ; (କ୍ଯୋଂକି ) କୌନ (ଅପନୀ ) ସ୍ନେହପାତ୍ର ପ୍ରିଯାକୋ ନିରନ୍ତର
ସୁଖୋତ୍ପତ୍ତିକା କାରଣ ନହୀଂ ହୋତା ? ୨୭୫
ଅଦ୍ଵିତୀଯ ଅନଂଗ (ଆତ୍ମିକ ) ସୁଖକୋ ପ୍ରାପ୍ତ କିଯା
ମୁଲ୍ଲଂଘ୍ଯ ଶାଶ୍ଵତପୁରୀ ସହସା ତ୍ଵଯାପ୍ତା
ଯାମ୍ଯନ୍ଯଦସ୍ତି ଶରଣଂ କିମିହୋତ୍ତମାନାମ୍
କାମଂ କାନ୍ତିଂ ଵଦନକମଲେ ସଂତନୋତ୍ଯେଵ କାଂଚିତ
କୋ ନାଲଂ ଶଂ ଦିଶତୁମନିଶଂ ପ୍ରେମଭୂମେଃ ପ୍ରିଯାଯାଃ
Page 325 of 388
PDF/HTML Page 352 of 415
single page version
ସ୍ଵପରପ୍ରକାଶଃ ଭଵତି ] ତଥା ଆତ୍ମା ସ୍ଵପରପ୍ରକାଶକ ହୈ [ଇତି ହି ଯଦି ଖଲୁ ମନ୍ଯସେ ]
ଐସା ଯଦି ଵାସ୍ତଵମେଂ ତୂ ମାନତା ହୋ ତୋ ଉସମେଂ ଵିରୋଧ ଆତା ହୈ
ଅଭ୍ଯନ୍ତରମେଂ ଆତ୍ମାକୋ ପ୍ରକାଶିତ କରତା ହୈ (ଅର୍ଥାତ୍ ସ୍ଵପ୍ରକାଶକ ହୀ ହୈ )
Page 326 of 388
PDF/HTML Page 353 of 415
single page version
(ଅର୍ଥାତ୍ ମାତ୍ର ସ୍ଵପ୍ରକାଶକ ହୀ ନହୀଂ ହୈ )
(ଇସଲିଯେ )
ମୃଗତୃଷ୍ଣାକେ ଜଲକୀ ଭାଁତି ଆଭାସମାତ୍ର ହୀ ହୋଗା
ଦେଖତା (ଇସଲିଯେ ଚକ୍ଷୁକୀ ବାତସେ ଐସା ସମଝମେଂ ଆତା ହୈ କି ଦର୍ଶନ ଅଭ୍ଯନ୍ତରକୋ ଦେଖେ
ଔର ବାହ୍ଯସ୍ଥିତ ପଦାର୍ଥୋଂକୋ ନ ଦେଖେ ଐସା କୋଈ ନିଯମ ଘଟିତ ନହୀଂ ହୋତା )
Page 327 of 388
PDF/HTML Page 354 of 415
single page version
ଜାନତା ହୋନେ ପର ଭୀ ମୋହକେ ଅଭାଵକେ କାରଣ ପରରୂପସେ ପରିଣମିତ ନହୀଂ ହୋତା, ଇସଲିଯେ ଅବ,
ଜିସକେ ସମସ୍ତ ଜ୍ଞେଯାକାରୋଂକୋ ଅତ୍ଯନ୍ତ ଵିକସିତ ଜ୍ଞପ୍ତିକେ ଵିସ୍ତାର ଦ୍ଵାରା ସ୍ଵଯଂ ପୀ ଗଯା ହୈ ଐସେ ତୀନୋଂ
ଲୋକକେ ପଦାର୍ଥୋଂକୋ ପୃଥକ୍ ଔର ଅପୃଥକ୍ ପ୍ରକାଶିତ କରତା ହୁଆ ଵହ ଜ୍ଞାନମୂର୍ତି ମୁକ୍ତ ହୀ ରହତା ହୈ
କରତା ହୈ )
ମୋହାଭାଵାଦ୍ଯଦାତ୍ମା ପରିଣମତି ପରଂ ନୈଵ ନିର୍ଲୂନକର୍ମା
ଜ୍ଞେଯାକାରାଂ ତ୍ରିଲୋକୀଂ ପୃଥଗପୃଥଗଥ ଦ୍ଯୋତଯନ୍ ଜ୍ଞାନମୂର୍ତିଃ
Page 328 of 388
PDF/HTML Page 355 of 415
single page version
[ଦର୍ଶନମ୍ ପରଦ୍ରଵ୍ଯଗତଂ ନ ଭଵତି ଇତି ଵର୍ଣିତଂ ତସ୍ମାତ୍ ] କ୍ଯୋଂକି ଦର୍ଶନ ପରଦ୍ରଵ୍ଯଗତ (ପରପ୍ରକାଶକ)
ନହୀଂ ହୈ ଐସା (ପୂର୍ଵ ସୂତ୍ରମେଂ ତେରା ମନ୍ତଵ୍ଯ) ଵର୍ଣନ କିଯା ଗଯା ହୈ
ଔର ଶ୍ରୀପର୍ଵତକୀ ଭାଁତି, ପରପ୍ରକାଶକ ଜ୍ଞାନକୋ ଔର ଆତ୍ମପ୍ରକାଶକ ଦର୍ଶନକୋ ସମ୍ବନ୍ଧ
କିସପ୍ରକାର ହୋଗା ? ଜୋ ଆତ୍ମନିଷ୍ଠ (
ଶୂନ୍ଯତାକୀ ଆପତ୍ତି ହୀ ଆଯେଗୀ; ଅଥଵା ତୋ ଜହାଁ
ଦର୍ଶନ ଭୀ କେଵଲ ଆତ୍ମଗତ (ସ୍ଵପ୍ରକାଶକ) ନହୀଂ ହୈ ଐସା ଭୀ (ଉସମେଂ ସାଥ ହୀ) କହା
ଜା ଚୁକା ହୈ
ଦୂଷଣସ୍ଯାଵତାରଃ
Page 329 of 388
PDF/HTML Page 356 of 415
single page version
ହୈ ଔର ଦେଖତା ହୈ
ଉନମେଂ ଉପରୋକ୍ତାନୁସାର ଭେଦ ହୈ ), ପରମାର୍ଥସେ ଅଗ୍ନି ଔର ଉଷ୍ଣତାକୀ ଭାଁତି ଉନମେଂ (
Page 330 of 388
PDF/HTML Page 357 of 415
single page version
ହୋଗା, [ଦର୍ଶନଂ ପରଦ୍ରଵ୍ଯଗତଂ ନ ଭଵତି ଇତି ଵର୍ଣିତଂ ତସ୍ମାତ୍ ] କ୍ଯୋଂକି ଦର୍ଶନ ପରଦ୍ରଵ୍ଯଗତ
(ପରପ୍ରକାଶକ) ନହୀଂ ହୈ ଐସା (ପହଲେ ତେରା ମଂତଵ୍ଯ) ଵର୍ଣନ କିଯା ଗଯା ହୈ
ଵହ ବାତ ଭୀ ଉସୀପ୍ରକାର ଖଣ୍ଡନ ପ୍ରାପ୍ତ କରତୀ ହୈ, କ୍ଯୋଂକି ×ଭାଵ ଔର ଭାଵଵାନ ଏକ ଅସ୍ତିତ୍ଵସେ
ରଚିତ ହୋତେ ହୈଂ
ଯଦି ଆତ୍ମା (କେଵଲ) ପରପ୍ରକାଶକ ହୋ ତୋ ଆତ୍ମାସେ ହୀ ଦର୍ଶନ ଭିନ୍ନ ସିଦ୍ଧ ହୋଗା ! ଔର ଯଦି
Page 331 of 388
PDF/HTML Page 358 of 415
single page version
ହୈ )’ ଐସା (ଅବ) ମାନା ଜାଯେ ତୋ ଆତ୍ମାସେ ଦର୍ଶନକୀ (ସମ୍ଯକ୍ ପ୍ରକାରସେ ) ଅଭିନ୍ନତା ସିଦ୍ଧ
ହୋଗୀ ଐସା ସମଝନା
କ୍ଯୋଂକି ଅଗ୍ନି ଔର ଉଷ୍ଣତାକୀ ଭାଁତି ଧର୍ମୀ ଔର ଧର୍ମକା ଏକ ସ୍ଵରୂପ ହୋତା ହୈ
ଉସୀମେଂ (ଜ୍ଞାନଦର୍ଶନଧର୍ମଯୁକ୍ତ ଆତ୍ମାମେଂ ହୀ ) ସଦା ଅଵିଚଲ ସ୍ଥିତି ପ୍ରାପ୍ତ କରକେ ମୁକ୍ତିକୋ ପ୍ରାପ୍ତ
ହୋତା ହୈ
Page 332 of 388
PDF/HTML Page 359 of 415
single page version
ଇସଲିଯେ [ଦର୍ଶନମ୍ ] ଦର୍ଶନ ପରପ୍ରକାଶକ ହୈ
ଇସଲିଯେ ଦର୍ଶନ ଭୀ ଵୈସା ହୀ (
ପ୍ରଵିଲସଦୁରୁମାଲାଭ୍ଯର୍ଚିତାଂଘ୍ରିର୍ଜିନେନ୍ଦ୍ରଃ
Page 333 of 388
PDF/HTML Page 360 of 415
single page version
ଇନ୍ଦ୍ର ତଥା ଚକ୍ରଵର୍ତିଯୋଂକେ ମଣିମାଲାଯୁକ୍ତ ମୁକୁଟଵାଲେ ମସ୍ତକ ଅତ୍ଯନ୍ତ ଝୁକତେ ହୈଂ ), ଔର
(ଲୋକାଲୋକକେ ସମସ୍ତ ) ପଦାର୍ଥ ଏକ-ଦୂସରେମେଂ ପ୍ରଵେଶକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ନ ହୋଂ ଇସପ୍ରକାର ତୀନ ଲୋକ
ଔର ଅଲୋକ ଜିନମେଂ ଏକ ସାଥ ହୀ ଵ୍ଯାପ୍ତ ହୈଂ (ଅର୍ଥାତ୍ ଜୋ ଜିନେନ୍ଦ୍ରକୋ ଯୁଗପତ୍ ଜ୍ଞାତ ହୋତେ
ହୈଂ ), ଵେ ଜିନେନ୍ଦ୍ର ଜଯଵନ୍ତ ହୈଂ
କେଵଲଜ୍ଞାନକେ କାରଣ ) ସମସ୍ତ ମୂର୍ତ
ପ୍ରକଟତରସୁ
ସ ଭଵତି ପରମଶ୍ରୀକାମିନୀକାମରୂପଃ