atra ShaNNAn dravyANAn pRuthakpRuthak nAmadheyamukta m .
sparshanarasanaghrANachakShushrotramanovAkkAyAyuruchchhvAsanishvAsAbhidhAnairdashabhi prANai jIvati jIviShyati jIvitapUrvo vA jIva . sangrahanayoyamukta : . nishchayen bhAvaprANadhAraNAjjIva . vyavahAreN dravyaprANadhAraNAjjIva . shuddhasadbhUtavyavahAreN kevalagnAnAdishuddhaguNAnAmAdhArabhUtatvA- tkAryashuddhajIva . ashuddhasadbhUtavyavahAreN matignAnAdivibhAvaguNAnAmAdhArabhUtatvAdashuddhajIva .
gAthA : 9 anvayArtha : — [jIvA ] jIv, [pudgalakAyA ] pudgalakAy, [dharmAdharmau ] dharma, adharma, [kAla ] kAl, [cha ] aur [AkAsham ] AkAsh — [tattvArthA iti bhaNitA ] yah tattvArtha kahe hain, jo ki [nAnAguNaparyAyai sanyuktA ] vividh guNaparyAyonse sanyukta hain .
TIkA : — yahAn (is gAthAmen), chhah dravyonke pRuthak-pRuthak nAm kahe gaye hain .
sparshan, rasan, ghrAN, chakShu, shrotra, man, vachan, kAy, Ayu aur shvAsochchhavAs nAmak das prANonse (sansAradashAmen) jo jItA hai, jiyegA aur pUrvakAlamen jItA thA vah ‘jIv’ hai . — yah sangrahanay kahA . nishchayase bhAvaprAN dhAraN karaneke kAraN ‘jIv’ hai . vyavahArase dravyaprAN dhAraN karaneke kAraN ‘jIv’ hai . shuddha-sadbhUt-vyavahArase kevalagnAnAdi shuddhaguNonkA AdhAr honeke kAraN ‘❃kAryashuddha jIv’ hai . ashuddha-sadbhUt-vyavahArase matignAnAdi vibhAvaguNonkA AdhAr honeke kAraN ‘ashuddha jIv’ hai . shuddhanishchayase sahajagnAnAdi paramasvabhAvaguNonkA AdhAr honeke kAraN ‘❃kAraNashuddha jIv’ hai . yah (jIv) ❃
22 ]